Bài giảng Địa lý Việt Nam - Tiết 18: Đặc điểm nền nông nghiệp nước ta

Đặc điểm nền nông nghiệp nước ta 
Nền nông nghiệp nhiệt đới 
a. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên cho phép nước ta phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới 
Điều kiện tự nhiên nước ta có đặc điểm gì? Chúng có ảnh hưởng như thế nào tới việc hình thành cơ cấu nông nghiệp ? 
Khí hậu nhiệt đới ẩm và có sự phân hoá rõ rệt theo: 
 + chiều Bắc – Nam 
 + mùa 
 + theo đai cao 
Hình thành cơ cấu mùa vụ theo mùa khí hậu, sự đa dạng trong cơ cấu sản phẩm của từng vùng, miền, của khu vực miền núi và đồng bằng 
 Việc sử dụng đất trong điều kiện nông nghiệp nhiệt đới cần chú ý những điều gì ? 
	Tính chất nhiệt đới gió mùa của thiên nhiên nước ta làm tăng thêm tính chất bấp bênh vốn có của nông nghiệp. Việc phòng chống thiên tai, sâu bệnh hại cây trồng, dịch bệnh đối với vật nuôi luôn là nhiệm vụ quan trọng. 
b. Nước ta đang khai thác có hiệu quả nền nông nghiệp nhiệt đới 
	 	- Các tập đoàn cây , con được phân bố phù hợp hơn với các vùng sinh thái nông nghiệp . 
	 	- Cơ cấu mùa vụ có những thay đổi quan trọng , với các giống ngắn ngày , chống chịu sâu bệnh và có thể thu hoạch trước mùa bão , lụt hay hạn hán . 
	 	- Tính mùa vụ được khai thác tốt hơn nhờ đẩy mạnh hoạt động vận tải , áp dụng rộng rãi công nghiệp chế biến và bảo quản nông sản. 
 	 	- Đẩy mạnh sản xuất nông sản xuất khẩu ( gạo , cà phê , cao su , hoa quả ) là một phương hướng quan trọng để phát huy thế mạnh của nông nghiệp nhiệt đới . 
2. Phát triển nền nông nghiệp hiện đại sản xuất hàng hóa góp phần nâng cao hiệu quả của nông nghiệp nhiệt đới. 
Nền nông nghiệp nước ta có sự song song tồn tại của nền nông nghiệp tự cấp tự túc và một nền nông nghiệp hàng hoá hiện đại 
So sánh nền nông nghiệp cổ truyền và nền nông nghiệp hàng hoá? 
Tiêu 
chí 
Nông nghiệp 
 cổ truyền 
Nông nghiệp hàng hoá 
Quy mô 
Kĩ thuật 
sản xuất 
Sản phẩm 
Nhóm 1, 2 
Nhóm 3, 4 
3. Kinh tế nông thôn nước ta đang có sự chuyển dịch 
rõ nét 
a. Hoạt động nông nghiệp là bộ phận chủ yếu của kinh tế nông thôn: 
	- Kinh tế nông thôn đa dạng nhưng chủ yếu vẫn dựa vào nông lâm- ngư nghiệp. 
	- Các hoạt động phi nông nghiệp ngày càng chiếm tỉ trọng lớn, đóng vai trò quan trọng ở vùng kinh tế nông thôn. 
Năm 
Nông , lâm , thủy sản 
CN - XD 
Dịch vụ 
Hộ khác 
2001 
80,9 
5,8 
10,6 
2,7 
1006 
71,0 
10,0 
14,8 
4,2 
 Em có nhận xét gì về cơ cấu hoạt động kinh tế nông thôn ở nước ta? 
BIỂU ĐỒ CƠ CẤU HOẠT ĐỘNG KINH TẾ NÔNG THÔN NƯỚC TA 
 GIAI ĐOẠN 2001 -2006 
2001 
2006 
b- Kinh tế nông thôn bao gồm nhiều thành phần kinh tế . 
	Cơ cấu kinh tế nông thôn ở nước ta hiện nay gồm : 
	- Các doanh nghiệp nông – lâm nghiệp và thủy sản. 
	- Các hợp tác xã nông – lâm nghiệp và thủy sản. 
	- Kinh tế hộ gia đình. 
	- Kinh tế trang trại. 
c. Cơ cấu kinh tê nông thôn đang từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa và đa dạng hóa . 
 - Sản xuất hàng hoá nông nghiệp 
	+ Đẩy mạnh chuyên môn hoá . 
	+ Hình thành các vùng nông nghiệp chuyên môn hoá. 
	+ Kết hợp công nghiệp chế biến hướng mạnh ra xuất khẩu. 
- Đa dạng hoá kinh tế nông thôn: 
	+ Cho phép khai thác tốt hơn các nguồn tài nguyên thiên nhiên, lao động 
	 + Đáp ứng tốt hơn những đi ều kiện thị trường 
- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn còn được thể hiện bằng các sản phẩm nông-lâm-ngư và các sản phẩm khác... 
Chế biến 
 nông 
 lâm 
 thuỷ sản 
Nông nghiệp nước ta ngày càng được chuyên môn hoá