Bài giảng Kỹ nghệ phần mềm - Bài 10: Dự án, xác định dự án - Nguyễn Văn Vỵ

Bé m«n C«ng nghÖ phÇn mÒm- Khoa CNTT- §HCN
Email: vynv@coltech.vnu.vn
Kỹ nghệ phần mềm
Software Engeneering
NguyÔn V¨n Vþ
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 2
NguyễnVănVỵ
Nội dung
Bài 10: Dự án, xác định dự án
„ Kh¸i niÖm vÒ qu¶n lý dù ¸n
„ X¸c ®Þnh dù ¸n
„ C¸c −íc l−îng dù ¸n
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 3
NguyễnVănVỵ
TÀI LiỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Văn Vỵ, Nguyễn Việt Hà. Giáo trình kỹ nghệ phần 
mềm. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà nội, 2008
2. Grady Booch, James Rumbaugh, Ivar Jacobson. The Unified 
Modeling language User Guid. Addison-Wesley, 1998.
3. M. Ould. Managing Software Quality and Business Risk, John 
Wiley and Sons, 1999.
4. Roger S.Pressman, Software Engineering, a Practitioner’s 
Approach. Fifth Edition, McGraw Hill, 2001.
5. Ian Sommerville, Software Engineering. Sixth Edition, Addison-
Wasley, 2001.
6. Nguyễn Văn Vỵ. Phân tích thiết kế hệ thống thông tin hiện đại. 
Hướng cấu trúc và hướng đối tượng, NXB Thống kê, 2002, Hà
Nội.
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 4
NguyễnVănVỵ
Khái niệm dự án (project)
Định nghĩa
Dự án là 1 nhiệm vụ cần hoàn thành để có được 
1 sản phẩm/dịch vụ duy nhất, trong 1 thời hạn
đã cho, với kinh phí dự kiến.
Sản phẩm xác định & duy nhất
Ràng buộc - thời hạn đã định
- kinh phí đã cho
Theo PMI: dự án là một sự cố gắng nhất thời được 
tiến hành để tạo ra sản một phẩm hay dịch vụ.
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 5
NguyễnVănVỵ
C¸c ®Æc tr−ng cña dù ¸n
„ C¸c ho¹t ®éng cã: môc tiªu x¸c ®Þnh
„ Mang tÝnh thêi ®iÓm: cã b¾t ®Çu, kÕt thóc
„ Cã c¸c rμng buéc x¸c ®Þnh: víi khung khæ cøng
„ Cã nhiÒu rñi ro: thμnh c«ng-thÊt b¹i
™Ho¹t ®éng dù ¸n kh¸c mäi 
ho¹t ®éng th«ng th−êng kh¸c. 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 6
NguyễnVănVỵ
§Æc tr−ng cña dù ¸n phÇn mÒm
„ S¶n phÈm phÇn mÒm lμ v« h×nh
„ Kh«ng ®−îc x¸c ®Þnh duy nhÊt (víi cïng yªu cÇu)
„ Kh«ng chÊp nhËn nh− c¸c nguyªn t¾c kü nghÖ th«ng 
th−êng kh¸c (c¬, ®iÖn,.)
„ TiÕn tr×nh ph¸t triÓn tïy biÕn, kh«ng chuÈn hãa.
„ Dù ¸n nhiÒu biÕn ®éng theo tÝnh chÊt cña s¶n phÈm 
vμ m«i tr−êng ph¸t triÓn 
¸p dông qu¶n lý dù ¸n th«ng th−êng khã thμnh c«ng
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 7
NguyễnVănVỵ
Thùc tr¹ng c¸c dù ¸n phÇn mÒm
C¸c vÊn ®Ò th−êng xÈy ra:
„ S¶n phÈm kh«ng ®¹t yªu cÇu
„ Kh«ng hoμn thμnh ®óng h¹n
„ Chi phÝ v−ît dù to¸n
„ Rñi ro lμ tÊt yÕu khã tr¸nh
ngân sáchthời gian
thực hiện 
dự án
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 8
NguyễnVănVỵ
Môc tiªu, ph−¬ng ch©m qu¶n lý dù ¸n
„ Môc tiªu: t¹o ra s¶n phÈm bμn giao chất lượng
• ®óng thêi h¹n (thêi gian)
• Trong phạm vi chi phÝ dù to¸n (chi phÝ)
• phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hμng (chÊt l−îng)
„ Ph−¬ng ch©m:
• Theo quy trinh, lÞch biÓu, nh−ng linh ho¹t
• H−íng kÕt qu¶, kh«ng h−íng nhiÖm vô 
• Huy ®éng, ph¸t huy mäi nguån lùc 
• Lμm râ nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm tõng ng−êi
• Tμi liÖu c« ®äng, chÊt l−îng
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 9
NguyễnVănVỵ
Tiến tr×nh tổng qu¸t triÓn khai dự ¸n
đề xứơng
thông qua
công bố
dự án
điều chỉnh 
kế hoạch
phân tích 
đánh giá
theo dõi, 
giám sát 
tiến độ
triển khai 
kế hoạch
lập lịch 
biểu
ước lượng 
nguồn lực 
CV
lập đề
xuất dự
án, ký kết
lập bảng 
công việc
lập các 
kế hoạch
sửa đổi 
cần thiết
kết thúc 
dự án
lập tổ dự
án
lập tài liệu 
dự án, 
quản lý
lập bộ
phận 
quản lý
Xác định Tổ chức Lập kế hoạch Điều hành, giám sát Kết thúc 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 10
NguyễnVănVỵ
C¸c chøc n¨ng qu¶n lý
Qu¶n lý chÝnh
Qu¶n lý bổ trợ
Công cụ
Phương
pháp
Tích hợp
Khách hàng
yêu cầu Rủi ro Cấu h×nh Nhân sự Mua sắm
Ph¹m vi,
s¶n phÈm Thời gian Chi phí Chất lượng
Thành
công
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 11
NguyễnVănVỵ
Xác định dự án 
 Xác định dự án là bước đầu tiên của quản lý dự án. 
Nó được thể hiện qua bản đề xuất dự án
 Để dự án được thông qua phải thỏa mãn:
 Đáp ứng các yêu cầu của người đưa ra: bao gồm các 
chức năng và ràng buộc, đáp ứng sự mong đợi của họ. 
Vì vậy cần đưa ra 1 số phương án và lựa chọn phương 
án thích hợp
 Sau khi có phương án, cần lập luận tính khả thi trên 
các mặt: kinh tế, thời gian, hoạt động, pháp lý 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 12
NguyễnVănVỵ
Viết bản đề xuất dự án 
 Người quản lý tổ chức xây dựng bản đề xuất dự
án(project proposal) (BĐXDA) để những người có
thẩm quyền thông qua & ký kết. Bản đề xuất chưa 
được thông qua, thì không thể triển khai dự án.
 Người tham gia xây dựng BĐXDA là những người 
có chuyên môn cao, kinh nghiệm: biết việc, có 
phương pháp và kinh nghiệm, tức là có năng lực
 Với dự án lớn, việc xây dựng 
BĐXDA có thể là 1 dự án. Project 
proposal
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 13
NguyễnVănVỵ
Tiến trình xác định dự án
viết/sửa đề
xuất dự án
gửi lấy ý 
kiến
đồng 
ý
họp thông 
qua
Đề xướng
công bố
dự án
khảo sát
no
yes
bản công bố
thông 
qua
ký hợp 
đồng
yes
no
Project 
proposal
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 14
NguyễnVănVỵ
Nội dung bản đề xuất dự án
Nội dung chính của bản đề xuất :
1. Mục tiêu của dự án (đáp ứng y/cầu tổ chức)
2. Vấn đề và cơ hội (sự cấp thiết, lợi ích)
3. Giải pháp đề xuất (giải pháp công nghệ)
4. Các tiêu chuẩn & lựa chọn dự án (cách tiếp cận)
5. Phân tích lợi nhuận và chi phí (khả thi kinh tế)
6. Các yêu cầu về nghiệp vụ (sự công tác)
7. Phạm vi dự án (hoạt động chính, bộ phận-người liên 
quan) và trách nhiệm
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 15
NguyễnVănVỵ
Nội dung bản đễ xuất dự án gồm:
8. Những cản trở và khó khăn chính (lường hết) 
9. Phân tích các rủi ro (khả thi khác) 
10.Tổng quan lịch trình thực hiện (thời hạn kết thúc, 
các mốc lớn)(khả thi thời gian)
11. Ma trận trách nhiệm (quan hệ /trách nhiêm)
12. Kế hoạch truyền thông (đảm bảo thông tin) .
2 Tài liệu cuối cùng chỉ cần khi dự án được triển 
khai (không cần khi dự án mới đề xuất)
Nội dung bản đề xuất dự án
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 16
NguyễnVănVỵ
Mục tiêu của dự án 
 Mục tiêu dự án thường gồm:
Mục tiêu chung: hướng lâu dài, phù hợp với 
mục tiêu chiến lược của tổ chức.
Mục tiêu cụ thể: giải quyết những vấn đề, 
nhiệm vụ hiện tại của tổ chức
 Dự án nhỏ thường chỉ có mục tiêu cụ thể
 Xác định mục tiêu cần kinh nghiêm & lấy chiến lược 
và nhiệm vụ của tổ chức làm cơ sở.
 Mục tiêu cần rõ ràng, đúng đắn Æ là cơ sở xây dựng 
tài liệu khác: phạm vi, mô tả công việc,  Æ là yếu 
tố quyết định thành công dự án 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 17
NguyễnVănVỵ
Phân tích vấn đề và cơ hội là cơ sở thuyết phục nhà
tài trợ hay khách hàng đầu tư 
 Với 1 nhà đầu tư, lợi ích có phạm vi rộng: kinh tế, 
xã hội, khoa học.. Tùy thuộc vào dự án 
 Cần chỉ rõ các khó khăn trở ngại đang làm ảnh 
hưởng tới mục tiêu của tổ chức, gây thiệt hại đến 
lợi ích của tổ chức. 
 Cũng chỉ ra cơ hội có được nhờ thực hiện dự án, và
cuối cùng là lợi ích mà nó mang lại thật xứng đáng, 
kỳ diệu với đầu tư bỏ ra
Phân tích vấn đề và cơ hội 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 18
NguyễnVănVỵ
Giải pháp đề xuất thường cho từng vấn đề, sau đó tổng 
hợp để có giải pháp tổng thể. Ví dụ:
Đề xuất giải pháp 
Vấn đề Giải pháp
Số đơn hàng đọng tăng lên Tự động hóa việc cập nhật
Xử lý theo lô nên rất chậm Xử lý theo thời gian thực
Tỷ lệ thay thế nhân viên cao Tự động được giải quyết
Phát triển 1 hệ thống cập nhật đơn hàng được tự động hóa 
(với 1 số mức) & xử lý dữ liệu tự động ngay sau khi cập 
nhật để có kết quả cho khách (nếu cần). 
Có 1 số phương án tương ứng với từng mức tự động
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 19
NguyễnVănVỵ
Phương án và chọn phương án dự án 
Xây dựng một số phương án để lựa chọn, sao cho
1. Đáp ứng yêu cầu khách hàng:
Mức độ giải quyết vấn đề đặt ra:
 Tối thiểu
 Cơ bản
 Triết để
Các ràng buộc:
 Thời gian
 Chi phí
 Khác
2. Phù hợp với nhà phát triển
Cải thiện tình thế
Giảm chi phí/ tăng hiệu quả
Đạt lợi nhuận/ưu thế cạnh tranh
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 20
NguyễnVănVỵ
 Phương pháp chọn phương án DA 
Khi có giải pháp công nghệ, cần xây dựng 1 số 
phương án ứng với các yêu cầu khách hàng đặt ra 
(tối thiểu, cở bản, triệt để) và: 
1. Tiến hành tính toán chi phí để kiểm tra sự thỏa mãn 
các ràng buộc
2. Cho điểm từng tiêu chuẩn (theo mức ưu tiên) 
để đánh giá định lượng phương án
3. Phân tích, so sánh có tính đến các điều 
kiện khác để chọn phương án chấp 
nhận được 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 21
NguyễnVănVỵ
 Ước lương chi phí phát triển 
 Ước lượng phần cứng có thể dựa trên mô hình cấu 
hình và giá thiết bị để tính ra.
 Ước lượng chi phí phát triển phần mềm luôn là bài 
toán khó. Ước lượng lúc này ở mức gộp/cao
 Ba đại lượng cần ước lượng:
 Chi phí công lao động: số người–tháng, Số người-
tuần, số người-ngày Æ
vốn bằng tiền = số ngày/giờ công x giá
 Số lao động: người
 Chi phí thời gian: ngày, tuần, tháng
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 22
NguyễnVănVỵ
„ Nguyên tắc chung: phân nhỏ nhiệm vụ, ước lượng 
từng phần từ dưới lên,rồi cộng lại.
„ Cách phân nhỏ:
Theo sản phẩm chọn vẹn: 1 mô đun
Theo giai đoạn: đặc tả, thiết kế, mã, cài đặt
Một số phương pháp thường gặp:
y Phương pháp chuyên gia
y Tương tự - kinh nghiệm
y Điểm chức năng 
y COCOMO
 Ước lương chi phí phát triển 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 23
NguyễnVănVỵ
Phân nhỏ nhiệm vụ để ước lượng 
 Ở mức gộp, phân nhỏ có thể có 3 cách: theo các hệ 
con, theo giai đoạn phát triển, hoặc kết hợp cả 2
Hệ
thống
Hệ con 1 ước lượng hệ1
ước lượng hệ2
ước lượng hệ3
ước lượng 
hệ thốngHệ con 1
Hệ con 1
Hệ
thống
UL xác 
định
UL phát 
triển
UL thẩm 
định
UL cài đặt, 
tiến hóa
Ước lượng toàn hệ
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 24
NguyễnVănVỵ
Phương pháp chuyên gia 
Các bước tiến hành:
1. Các chuyên gia công nghệ phần mềm nghiên 
cứu tài liệu, đưa ra các ước lượng.
2. Nếu có sự khác biệt đáng kể, tiết hành thảo 
luận, đưa ra đánh giá mới
3. Nếu đánh giá mới không sai khác nhiều thì
dừng. Ngựơc lại, quay về 2 
 Ưu: rẻ, nhanh
 Nhược: độ chính xác phụ
thuộc vào trình độ chuyên 
gia và bài toán cụ thể
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 25
NguyễnVănVỵ
Phương pháp tương tự
Các bước tiến hành:
1. So với dự án tương tự đã làm, lấy ước lượng của 
nó (từng phần) nhân với hệ số điều chỉnh.
2. Một trong loại này là “suy luận hợp lý theo ca kinh 
nghiệm”(khoa CNTT, ĐHCN)
 Ưu: chính xác khi có đủ dữ liệu cụ thể
 Nhược: Không thể thực hiện khi không có dự án 
tương tự
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 26
NguyễnVănVỵ
Ví dụ: Phương pháp kinh nghiệm 
Bài toán: triển khai 1 phần mềm cập nhập 4 loại báo cáo sai 
hỏng trong sản xuất của các cơ sở và đưa ra 4 báo cáo: tổng 
hợp, phân loại và phân tích sai hỏng theo kỳ. 
Bảng phân tích ước lượng
Giai đoạn Xác định yêu 
cầu
Phân tích 
thiết kế
Lập trình 
k.thử
Cài đặt, 
bảo trì
Tông 
cộng
Kinh nghiệm 20% 30% 30% 20% 100%
Dự án 10% 40% 40% 10% 100%
Ngày công 6Æ8 24 24 6 62
lương bình quân 6tr/tháng, làm 20 ngày Æ 300.000đ/ngày
Chi phí dự án: 300ng x 62ngày x 130% = 24.180.000đ
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 27
NguyễnVănVỵ
Phân tích điểm chức năng (FPA)
 A. Albrecht thuộc IBM đã phát triển phương pháp phân tích 
điểm chức năng (FPA- function point analysys)
 Mục đích: ước lượng số dòng lênh - LOC (lines of code) của 
hệ thống:
LOC của hệ thống
= FPs của hệ thống x LOC/FP của ngôn ngữ
Trong đó: FPs- điểm chức năng
LOC/FP: số dòng lệnh cho
1 chức năng theo ngôn ngữ
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 28
NguyễnVănVỵ
Phương pháp điểm chức năng (FPs) 
Bao gồm các bước:
1.Tính điểm chức năng của 5 loại tiêu biểu:
y Số kiểu người dùng nhập vào: I 
y Số kiểu người dùng xuất ra: O
y Số kiểu người dùng yêu cầu: E 
y Số giao diện ngoại vi: F
y Số files liên quan: L
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 29
NguyễnVănVỵ
Ví dụ: tính điểm chức năng
Một thành phần của hệ thống quản lý kho bao gồm chức năng 
‘thêm 1 bản ghi’,’ xóa 1 bản ghi’, hiển thị 1 bản ghi’,’ sửa 1 
bản ghi’, ‘in 1 bản ghi’, như vậy có:
„ 3 kiểu nhập vào
„ 1 kiểu xuất ra (hiển thị)
„ 1 giao diện ngoài (in)
các điểm chức năng này được gắn với độ phức tạp tương ứng 
cho mỗi loại chức năng
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 30
NguyễnVănVỵ
2. Với mỗi kiểu chức năng, ước lượng độ phức tạp & nhân với số 
đặc trưng rồi cộng lại.
• Độ phức tap có 3 mức: Đơn giản, Trung bình, Phức tạp
• Xác định và tính trọng số điều chỉnh cho mỗi loại (Fi) 
• Tính tổng toàn bộ số điều chỉnh điểm chức năng (ΣFi)
 Phương pháp điểm chức năng 
Hệ số phức tạp 
Các kiểu chức năng Thấp Tr.bình Cao 
kiểu nhập vào 3 4 6
kiểu xuất ra 4 5 7
 File chương trình 7 10 15
Giao tiếp ngoài 5 7 10
Tìm kiếm 3 4 6
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 31
NguyễnVănVỵ
Tính tổng các điểm chức năng của ví dụ:
Ví dụ: tính điểm chức năng
Kiểu chức năng số lượng hệ số phức tạp điểm ch.năng
kiểu nhập vào 3 x 3
4
7
5
Tìm kiếm 0 x 3 = 0
= 9
kiểu xuất ra 1 x = 4
 File chương trình 1 x = 7
Giao tiếp ngoài 1 x = 5
Tổng FPs 25
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 32
NguyễnVănVỵ
3. Để tính FPs, trước hết xác định các Fi . Khi trả lời câu 
hỏi đối với ví dụ, ta xác định được: F4 = 4, F10 = 4, các 
Fi còn lại gán giá trị 0, nên: ΣFi = 4 + 4 = 8
4. Tính điểm chức năng theo công thức 
FPs = tổng điểm x (0,65+0.01xΣFi)
 Trong đó 0.65 và 0.01 là hệ số theo kinh nghiệm.
 Phương pháp điểm chức năng 
Nếu hệ thống sử dụng ngôn ngữ C (hệ số= 128), ta có ước 
lượng số dòng lệnh:
LOC = 128 x { 25(0,65+0.01x 8)} = 128x18,25 = 2336
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 33
NguyễnVănVỵ
 Điểm đối tượng (OP:object point) 
  OP thay cho điểm chức năng khi dùng 4GL đối tượng ở 
đây ≠ ngôn ngữ hướng đối tượng
  Là sự đánh giá tổng hợp của các yếu tố (đối tượng) trong 
phần mềm, số màn hình độc lập (giao diện), số các báo cáo 
cần tạo (yêu cầu), số các module cần phải phát triển bằng 
4GL
  Nó dễ dàng đánh giá từ đặc tả yêu cầu, nên có thể ước 
lượng từ giai đoạn sớm của dự án
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 34
NguyễnVănVỵ
Mô hình ước lượng COCOMO
 COCOMO (COstructive COst Model) dùng ước 
lượng công sức, thời gian, số người phát triển dựa 
trên kích cỡ phần mềm (LOC).
 Sử dụng cho các phần mềm lớn
 Cơ sở của mô hình:
y Công sức: E = a * Lb
y Thời gian: T = c * Ed
y Sô ngươi : N = E/T
Trong đó:
L: số dòng lệnh (KLOC)
a, b, c, d: tham số
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 35
NguyễnVănVỵ
COCOMO: các bước tiến hành
1. Xác định kiểu dự án (cơ sở chọn tham số):
 organic: cấu trúc rõ ràng, môi trường quen: dễ
 semi-detached: nhiều ràng buộc chức năng, môi trường 
& ứng dụng lạ: khó hơn
 embeded: hệ thống gồm cả cưng-mềm, phức tạp, ràng 
buộc chặt chẽ, cần nhiều kinh nghiệm: khó
2. Phân rã môđun chức năng & ước lượng số dòng 
lệnh từng môđun
3. Tính lại số dòng lệnh trên cơ sở tái sử dụng
4. Tính nỗ lực phát triển E cho từng mô đun
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 36
NguyễnVănVỵ
5. Tính lại E dựa trên độ phức tạp của dự án, độ tin 
cậy, độ lớn CSDL & yêu cầu về tốc độ, bộ nhớ
6. Tính thời gian và số người tham gia
Đặc trưng ứng dụng a b c d
organic 3.2 1.05 2.5 0.38
semi-detached 3.0 1.12 2.5 0.35
embeded 2.8 1.2 2.5 0.32
Bảng 
tham số 
cơ sở
COCOMO: các bước tiến hành
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 37
NguyễnVănVỵ
Ví dụ về COCOMO
Ví dụ: Phần mềm có kích cỡ 33.3 KLOC, mức 
khó là tương đối (semi-detached), nên
Chọn: a = 3.0 b = 1.12 c = 2.5 d = 0.35
Tính toán ta được:
E = 3.0 * 33.31.12 = 152 người-tháng
T = 2.5 * E0.35 = 14.5 tháng
N = E/T = ~ 11 người
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 38
NguyễnVănVỵ
Khó khăn trong ước lượng
y áp dụng các mô hình khác nhau
y tiến hành ước lượng nhiều lần
y ước lượng lại khi dự án tiến triển
y thảo luận, lấy ý kiến chung
 Các thông số không trực quan
 Khó đánh giá tính đúng đắn của tham số
 Không có mô hình tổng quát
 Các kỹ thuật ước lượng đang thay đổi
 Thiếu tham số tham khảo (số thống kê)
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 39
NguyễnVănVỵ
 Độ chính xác của ước lượng
4x
.
.
XuÊt phÈm
x.®.yªu cÇu ThiÕt kªKh¶ thi M∙ ho¸
2x
0.25x
0.5x
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 40
NguyễnVănVỵ
 Đánh giá khả thi về kinh tế
 Phân tích khả thi về kinh tế được thực 
hiên thông qua phân tích chi phí - lợi 
nhuận của dự án được chọn.
 Quá trình phân tích tiến hành qua 3 bước:
 Nhận biết và ước lượng các khoản mục chi 
phí và thu nhập của việc thực hiện dự án 
 Biểu diễn bằng đơn vị có thế so sánh được
 Tính các chỉ tiêu hiệu quả, so sánh & đánh 
giá
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 41
NguyễnVănVỵ
Phân tích chi phí và lợi nhuận
Thu nhập hệ thống mang lại chỉ khi nó vận hành. nên 
cần tính cho mỗi năm (5 năm).
Thu nhập chia làm 3 loại:
 Thu nhập trực tiếp thấy được (tangible)
 Thu nhập gián tiếp có thể đánh giá được và
 Thu nhập tiềm năng (không nhìn thấy-intangible)
Khi phân tích hiệu quả kinh tế thường chỉ có thể
tính đươc 2 loại đầu tiên.
Lợi nhuận = thu nhập – chi phí
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 42
NguyễnVănVỵ
Một chỉ tiêu quan trọng của đầu tư là hệ số hoàn 
vốn (return on investment – ROI)
ROI =
hay thời gian hoàn vốn:
T (hoàn vốn) = năm
Các số này được đem so sánh với số trung bình 
tương ứng của ngành. Nếu lớn hơn hoặc bằng thì
dự án đầu tư là có hiệu quả
1
ROI
Hệ số hoàn vốn
Lợi nhuận bình quân năm 
Tổng đầu tư
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 43
NguyễnVănVỵ
Ví dụ: phân tích chi phí-lợi nhuân
Loại hình Công việc thực hiện Số tiền($)
Chi phí 1 lần Phát triển 65.000
Chi phí 1 lần Phần cứng 50.000
Chi phí hoạt động Bảo trì 2.000/năm
Tiết kiệm (thu) Liên quan đến tự động đặt hàng 12.000/năm
Tiết kiệm (thu) Tính toán chính xác chuyên chở 15.000/năm
Tiết kiệm (thu) Quản lí thông tin, tài nguyên tốt hơn 12.000/năm
Bảng chi phí và thu nhập của dự án lựa chọn
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 44
NguyễnVănVỵ
Ví dụ: phân tích chi phí- lợi nhuận
NămChỉ tiêu 0 1 2 3 4 5
- Thu nhập 
- Hệ số chuyển đổi 
(tỷ lệ chiết khấu 12%)
Thu nhập quy đổi
0 
1
0
39,000
0.89286
34,821
39,000
0.79719
65,912
39,000
0.71778
93,671
39,000
0.63552
118,457
39,000
0.56759
140,586 140,586
- Chi phí 1 lần
- Chi phí bảo trì
- hệ số chuyển đổi 
(tỷ lệ chiết khấu 12%)
- Chi phí quy đổi năm
Tổng chi phí tích luỹ
115,000
0
1
115,000
2,000
0.89287
1,786
116,786
2,000
0.79714
1,594
118,380
2,000
0.71178
1,424
119,804
2,000
0.63352
1,271
121,075
2,000
0.56743
1,135
122,210 122,210
Thu nhập ròng/năm 33,04 64,32 92,25 117,2 139,5 446,237
Hệ số hoàn vốn 0.24
tổng cộng
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 45
NguyễnVănVỵ
 Đánh giá hiệu quả kinh tế
 Như vậy, sau hơn 4 năm hòa vốn (ROI =0,24).
 Lợi ích thấy được chưa đưa vào là giảm lao động
 Lợi ích không thấy được: tăng chất lượng quản lý, đáp ứng 
được với quy mô tăng lên không cần đầu tư
BIỂU ĐỒ TÍNH ĐIỂM HÒA VỐN
0
20
40
60
80
100
120
140
160
1 2 3 4 5
năm
$
thu nhập
chi phí t.lũy
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 46
NguyễnVănVỵ
Những mốc lớn lịch trình dự án
Mốc lớn lịch trình cần chỉ ra:
 Thời gian kết thúc dự án
 Các giai đoạn chính đánh dấu bằng việc kết thúc 1 giai đoạn 
với sản phẩm của nó và thời gian lịch tương ứng
 Các mốc lớn thường được chọn lập lịch là:
 Kỹ nghệ hệ thống
 Xác định yêu câu
 Thiết kế
 Lập trình-kiểm thử đơn vi
 Kiểm thử thẩm định
 Cài đặt và vận hành
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 47
NguyễnVănVỵ
Ví dụ: lịch trình dự án
Lịch trình phát triển hệ thống quản lý kho(bản đầu tiên)
Thiết kế vật lý
2 12 tuần
28/7/97 17/10/97
Mã hoá
3 6 tuần
20/10/97 28/11/97
Kiểm thử
4 3 tuần
1/12/97 19/12/97
Làm tài liệu
5 1 tuần
Đào tạo
6 1 tuần
Chuyển đổi/vận hành
7 4 tuần
21/12/97 17/01/98
Thiết kế lôgic
1 4 tuần
30/6/97 25/7/97
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 48
NguyễnVănVỵ
C©u hái «n tËp
1. Dù ¸n lμ g×? c¸c ®Æc tr−ng?
2. Môc tiªu, ph−¬ng ch©m qu¶n lý dù ¸n lμ gi?
3. C¸c ho¹t ®éng vμ c¸c chøc n¨ng qu¶n lý dù ¸n?
4. Nªu tiến tr×nh x¸c định dự ¸n - b¶n ®Ò xuÊt dù ¸n?
5. Néi dung cña b¶n ®Ò xuÊt dù ¸n?
6. C¸c b−íc ®Ó chän dù ¸n?
7. Nõu c¸c −íc l−îng cña dù ¸n vμ ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh 
chóng?
8. §¸nh gi¸ kh¶ thi gồm nh÷ng kh¶ thi nμo?
9. C«ng cô vμ chØ tiªu g× luận chøng kh¶ thi kinh tÕ?
10. C«ng cô g× ®Ó luận chøng tá kh¶ thi thêi gian?
Bộ môn Công nghệ phần mềm – ĐHCN 49
NguyễnVănVỵ
C©u hái và thảo luận