Bài giảng Lập trình cơ bản C - Chương 6: Vòng lặp

Vòng lặp 
Chương 6 
Elementary Programming with C/Session 6/ 2 of 21 
Mục tiêu của bài học 
Tìm hiểu về vòng lặp ‘for’ trong C 
Làm việc với toán tử dấu phẩy ( , ) 
Tìm hiểu về các vòng lặp lồng nhau 
Tìm hiểu về vòng lặp ‘while’ và ‘do-while’ 
Làm việc với các lệnh break và continue 
Tìm hiểu về hàm exit() 
Elementary Programming with C/Session 6/ 3 of 21 
Vòng lặp là gì? 
Một đoạn mã lệnh trong chương trình thực hiện lặp đi lặp lại cho đến khi một điều kiện xác định được thỏa mãn 
Elementary Programming with C/Session 6/ 4 of 21 
3 kiểu cấu trúc vòng lặp 
Vòng lặp for 
Vòng lặp while 
Vòng lặp do.while 
Elementary Programming with C/Session 6/ 5 of 21 
Vòng lặp for 
Cú pháp: 
for (initialize counter; conditional test; re-evaluation parameter){ 
	 statement 
} 
 initialize counter là một lệnh gán để khởi tạo biến điều khiển của vòng lặp trước khi đi vào vòng lặp 
 conditional test là một biểu thức quan hệ để chỉ định khi nào vòng lặp sẽ kết thúc 
re-evaluation parameter định nghĩa cách thức thay đổi của biến điều khiển vòng lặp mỗi khi vòng lặp được thực thi 
Elementary Programming with C/Session 6/ 6 of 21 
Vòng lặp for (tt.) 
Ba phần của vòng lặp for phải được phân cách bởi dấu chấm phẩy( ; ) 
Phần lệnh tạo nên thân vòng lặp có thể là một lệnh đơn hoặc một lệnh ghép (một tập nhiều lệnh) 
Vòng lặp for tiếp tục được thực thi khi biểu thức kiểm tra điều kiện vẫn có giá trị true . Khi điều kiện trở thành false , chương trình thực hiện lệnh theo sau vòng lặp for 
Elementary Programming with C/Session 6/ 7 of 21 
Vòng lặp for - Ví dụ 
/*This program demonstrates 
the for loop in a C program*/ 
	 #include 
	main()	{ 
	int count; 
	printf(“\tThis is a \n”); 
	for(count = 1;count <=6;count++) 
	printf(“\n\t\t nice”); 
	printf(“\n\t\t world. \n”); 
	} 
Elementary Programming with C/Session 6/ 8 of 21 
Toán tử dấu phẩy 
 Vòng lặp for có thể được mở rộng bằng cách chứa nhiều giá trị khởi tạo và nhiều biểu thức tăng trị trong đặc tả của vòng lặp for 
	 Cú pháp : 	 exprn1 , exprn2 ; 
#include 
	main() 	{ 
	int i, j , max; 
	printf(“Please enter the maximum value \n”); 
	printf(“for which a table can be printed:“); 
	scanf(“%d”, &max);	 
	 for(i = 0 , j = max ; i <=max ; i++, j--) 
	printf(”\n%d + %d = %d”,i, j, i + j); 
	} 
Elementary Programming with C/Session 6/ 9 of 21 
Vòng lặp for lồng nhau 
Các vòng lặp for lồng nhau khi nó có dạng như sau 
for (i = 1; i<max1; i++)	{ 
	for (j = 0; j < = max2; j++){ 
	} 
} 
Elementary Programming with C/Session 6/ 10 of 21 
#include 
	main() { 
	int i, j, k; 
	i = 0; 
	printf("Enter no. of rows :"); 
	scanf("%d", &i); 
	printf("\n"); 
	for (j = 0; j < i ; j++){ 
	printf("\n"); 
	for (k = 0; k <= j; k++) /*inner for loop*/ 
	printf("*"); 
	} 
	} 
Vòng lặp for lồng nhau - Ví dụ 
Elementary Programming with C/Session 6/ 11 of 21 
	 while (condition is true) 
	statement ; 
Vòng lặp while lặp lại các lệnh trong khi một biểu thức điều kiện mang giá trị True 
Vòng lặp while 
Cú pháp 
Elementary Programming with C/Session 6/ 12 of 21 
/*A simple program using the while loop*/ 
	#include 
	main() { 
	int count = 1; 
	while( count <= 10) { 
	 printf(“\n This is iteration 	%d\n”,count); 
	 count++; 
	} 
	printf(“\n The loop is completed.\n”); 
 } 
Vòng lặp while - Ví dụ 
Elementary Programming with C/Session 6/ 13 of 21 
Vòng lặp dowhile 
 Trong vòng lặp do while phần thân của vòng lặp được thực thi trước khi biểu thức điều kiện được kiểm tra 
 Khi điều kiện mang giá trị False, vòng lặp do while sẽ được kết thúc, và điều khiển chuyển đến lệnh xuất hiện ngay sau lệnh while 
Cú pháp 
do{ 
 statement; 
 } while (condition); 
Elementary Programming with C/Session 6/ 14 of 21 
#include 
 main (){ 
	int num1, num2; 
 num2 = 0; 
	do	{ 
	 printf( "\nEnter a number : "); 
	 scanf(“%d”,&num1); 
	 printf( " No. is %d",num1); 
	 num2++; 
	} while (num1 != 0); 
	printf ("\nThe total numbers entered were 	%d",--num2); 
/*num2 is decremented before printing because count for last integer (0) is not to be considered */ 
	} 
Vòng lặp dowhile - Ví dụ 
Elementary Programming with C/Session 6/ 15 of 21 
Các lệnh chuyển điều khiển 
return 
expression 
Lệnh return được sử dụng để trở về từ một hàm 
Thực hiện lệnh return để trở về vị trí mà tại đó hàm được gọi 
Lệnh return có thể có một giá trị đi cùng, giá trị này được trả về cho chương trình gọi 
Elementary Programming with C/Session 6/ 16 of 21 
goto 
label 
Lệnh goto chuyển điều khiển đến một câu lệnh bất kỳ khác bên trong cùng một hàm trong một chương trình C 
Điều này thật ra vi phạm đến qui luật của một ngôn ngữ lập trình cấu trúc. 
Chúng làm giảm độ tin cậy của chương trình và chương trình khó bảo trì. 
Các lệnh chuyển điều khiển (tt.) 
Elementary Programming with C/Session 6/ 17 of 21 
break 
statement 
Lệnh break được sử dụng để kết thúc một mệnh đề case trong câu lệnh switch 
Nó cũng có thể được sử dụng để kết thúc ngang giữa vòng lặp 
Khi gặp lệnh break, vòng lặp sẽ kết thúc ngay và điều khiển được chuyển đến lệnh kế tiếp bên ngoài vòng lặp 
Các lệnh chuyển điều khiển (tt.) 
Elementary Programming with C/Session 6/ 18 of 21 
Lệnh break – Ví dụ 
#include 
	main (){ 
	int count1, count2; 
	for(count1 = 1, count2 = 0; 	 count1 <=100; count1++) { 
	printf("Enter %d count2: ",count1); 
	 scanf("%d", &count2); 
	if(count2==100) break; 
	} 
	} 
Elementary Programming with C/Session 6/ 19 of 21 
continue 
statement 
Lệnh continue dùng để bắt đầu thực hiện lần lặp kế tiếp của vòng lặp 
Khi gặp lệnh continue , các câu lệnh còn lại trong thân vòng lặp bị bỏ qua và điều khiển được chuyển đến lần lặp kế tiếp 
Các lệnh chuyển điều khiển (tt.) 
Elementary Programming with C/Session 6/ 20 of 21 
Lệnh continue – Ví dụ 
#include 
	main ()	{ 
	int num; 
	for(num = 1;num<=100; num++){ 
	if(num % 9 == 0) 
	continue; 
	printf("%d\t",num); 
	} 
	} 
Elementary Programming with C/Session 6/ 21 of 21 
exit() 
hàm 
Hàm exit() được sử dụng để thoát khỏi chương trình 
Sử dụng hàm này sẽ kết thúc ngay chương trình và điều khiển được chuyển về cho hệ điều hành 
Các lệnh chuyển điều khiển (tt)