Bài giảng Máy xây dựng - Chương I: Khái niệm về máy xây dựng - Đặng Xuân Trường

Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 1
HỌC PHẦN
MÁY XÂY DỰNG
Giảng viên phụ trách
Thạc sĩ ĐẶNG XUÂN TRƯỜNG
Email: dangxuantruong@hcmutrans.edu.vn
dangxuantruong@hcmut.edu.vn
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 2
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Giáo trình chính:
ªMáy xây dựng – Nguyễn Văn Hùng (chủ biên) –
NXB Khoa học kỹ thuật – 2006.
Giáo trình tham khảo:
ªMáy xây dựng – Lê Văn Kiểm – Trường ĐHBK
TP.HCM
ª Kỹ thuật thi công tập 1 và 2 – Nguyễn Đình Đức
(chủ biên) – NXB Xây dựng - 2004
ª Máy xây dựng– Vũ Minh Khương– NXB Xây dựng
- 2004
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 3
ĐÁNH GIÁ KẾT THÚC HỌC PHẦN
Thi kết thúc học phần:
ª Hình thức: Tự luận
ª Thang điểm : 10
ª Tài liệu: Không được sử dụng
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 4
CHƯƠNG I:
KHÁI NIỆM VỀ MÁY XÂY DỰNG
I. Phân loại máy xây dựng
Máy xây dựng có nhiều chủng loại và đa dạng, để tiện cho
việc nghiên cứu ứng dụng, có thể phân loại máy xây dựng
theo công dụng, nguồn động lực, phương pháp điều khiển
hoặc hệ thống di chuyển.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 5
1. Dựa vào công dụng, máy xây dựng được chia thành 
các nhóm như sau:
‰ Máy phát lực: Để cung cấp động lực cho máy khác làm
việc như máy phát điện, máy nén khí,...
‰ Máy vận chuyển ngang: Vận chuyển theo phương
ngang như các phương tiện vận chuyển bằng đường bộ,
đường sắt, đường thuỷ, đường không.
‰ Máy vận chuyển liên tục: Vận chuyển vật liệu, hàng
hoá thành dòng liên tục: băng tải, vít tải,...
‰ Máy nâng chuyển: Vận chuyển theo phương thẳng
đứng: kích, tời, palăng, cần trục, cầu trục,
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 6
‰ Máy làm đất: Phục vụ các khâu thi công đất như máy
ủi, máy xúc, máy đào, máy san, máy đầm ,...
‰ Máy làm đá: Máy nghiền, máy sàng, máy rửa cát đá,...
‰ Máy phục vụ công tác bê tông: Máy trộn, máy đầm,
máy bơm bê tông,..
‰ Máy gia công sắt thép: Máy hàn, máy cắt thép, máy
nắn thẳng cốt thép, máy uốn cong cốt thép,...
‰ Máy gia cố nền móng: Máy đóng cọc, máy ép cọc,
máy khoan cọc nhồi, máy cắm bấc thấm.
‰ Máy chuyên dùng cho từng ngành: Máy đào kênh
mương, máy rãi bêtông nhựa, máy phay mặt đường
nhựa, máy lao lắp dầm cầu,...
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 7
2. Dựa vào nguồn động lực
‰ Máy dẫn động bằng động cơ đốt trong
‰ Máy dẫn động bằng động cơ điện
‰ Máy dẫn động bằng động cơ thuỷ lực
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 8
3. Dựa vào hệ thống di chuyển:
‰ Máy di chuyển bằng bánh lốp
‰ Máy di chuyển bằng bánh xích
‰ Máy di chuyển bằng bánh sắt lăn trên ray
‰ Máy di chuyển trên phao
‰ Máy di chuyển bằng cơ cấu tự bước
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 9
4. Dựa vào phương pháp điều khiển
‰ Máy điều khiển bằng cơ khí
‰ Máy điều khiển bằng thuỷ lực
‰ Máy điều khiển bằng điện
‰ Máy điều khiển bằng khí nén
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 10
II. Cấu tạo chung
Máy xây dựng có nhiều chủng loại, cấu tạo từng loại máy
khác nhau, nhưng nhìn chung chúng có các bộ phận cơ bản
hợp thành như sau:
‰ Thiết bị phát lực
‰ Thiết bị công tác: bộ phận tác động đến đối tượng thi
công
‰ Các cơ cấu: cơ cấu quay, cơ cấu nâng hạ cần, cơ cấu
nâng hạ vật, 
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 11
‰ Hệ thống truyền động
‰ Hệ thống điều khiển: lái, phanh hãm,...
‰ Hệ thống di chuyển
‰ Khung và bệ máy
‰ Các thiết bị phụ: chiếu sáng, tín hiệu đèn còi,...
‰ Tuỳ theo yêu cầu và chức năng, một máy có thể có đầy
đủ các bộ phận hợp thành nêu trên hoặc có thể chỉ gồm
một số bộ phận.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 12
III. Các yêu cầu chung đối với máy xây dựng:
Để đáp ứng quá trình công nghệ trong xây dựng và tính kinh
tế, máy xây dựng phải đảm bảo các yêu cầu chung sau:
‰ Công suất động cơ hợp lý, tiết kiệm năng lượng, sử dụng
nguồn năng lượng dễ tìm
‰ Kích thước nhỏ gọn, dễ vận chuyển, dễ thi công
‰ Có độ bền và tuổi thọ cao, công nghệ tiên tiến
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 13
‰ Đảm bảo được năng suất và chất lượng thi công, có khả
năng phối hợp làm việc cùng với các loại máy khác, bảo
dưỡng sửa chữa dễ dàng, có khả năng dự trữ nhiên liệu
trong thời gian làm việc tương đối dài
‰ Sử dụng thuận tiện, an toàn
‰ Không làm ảnh hưởng đến môi trường xung quanh
‰ Giá thành đơn vị thấp.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 14
IV. Thiết bị động lực của máy xây dựng
Thiết bị động lực của máy xây dựng thường là động cơ đốt
trong và động cơ điện.
1. Động cơ đốt trong:
Động cơ đốt trong là loại động cơ nhiệt hoạt động theo
nguyên lý biến nhiệt năng thành cơ năng, nhiên liệu cháy
trong xi-lanh tạo ra áp suất đẩy pít-tông dịch chuyển, pít-tông
kéo đẩy thanh truyền để làm quay trục khuỷu.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 15
Phân loại :
‰ Dựa vào số thì chia làm 2 loại: Động cơ 4 thì và 2 thì
ƒ Động cơ 4 thì: Chu trình làm việc của động cơ được
hoàn thành sau 4 hành trình của píttông tức 2 vòng
quay của trục khuỷu.
ƒ Động cơ 2 thì: Chu trình làm việc của động cơ được
hoàn thành sau 2 hành trình của píttông tức 1vòng quay
của trục khuỷu.
‰ Dựa vào nhiên liệu, chia làm 2 loại: Động cơ xăng và
động cơ diessel
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 16
2. Động cơ điện
Động cơ điện được sử dụng phổ biến trên các máy cố định
hoặc di chuyển vơi cự lý nhỏ.
‰ Ưu điểm: Hiệu suất cao, gọn nhẹ, chịu vượt tải tốt, thay
đổi chiều quay và khởi động nhanh, giá thành hạ, làm
việc tin cậy, dễ tự động hoá, ít gây ô nhiễm môi trường.
‰ Nhược điểm: Khó thay đổi tộc độ, momen khởi động
nhỏ, phải có nguồn cung cấp điện.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 17
V. Truyền động máy xây dựng
‰ Cụm truyền động truyền chuyển động từ thiết bị phát lực
đến thiết bị chấp hành, quá trình truyền chuyển động
làm thay đổi các thông số như vận tốc, momen, lực, đôi
khi thay đổi cả qui luật chuyển động.
‰ Thiết bị phát lực thường có dạng chuyển động quay, vận
tốc lớn và momen nhỏ như động cơ điện, động cơ đốt
trong. Thiết bị công tác của máy xây dựng lại cần vận
tốc nhỏ, momen lớn, và có thể chuyển động tịnh tiến. Vì
vậy cần thiết phải có cụm truyền động để truyền chuyển
động và làm thay đổi các thông số, thay đổi qui luật
chuyển động.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 18
1. Truyền động cơ khí:
Theo nguyên lý làm việc, truyền động cơ khí được chia làm
hai loại: truyền động nhờ ma sát và truyền động ăn khớp.
‰ Truyền động nhờ ma sát gồm truyền động bánh ma sát,
truyền động đai, truyền động bánh ma sát – thanh đai.
‰ Truyền động ăn khớp truyền chuyển động nhờ sự ăn khớp
giữa các răng hoặc ren, gồm các loại như: truyền động
bánh răng, truyền động bánh răng – thanh răng, truyền
động xích, truyền động trục vít - đai ốc, truyền động trục
vít – bánh vít.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 19
1. 1. Truyền động bánh ma sát:
‰ Truyền động bánh ma sát có cấu tạo gồm hai bánh ma
sát tiếp xúc nhau.
‰ Truyền động bánh ma sát thực hiện truyền chuyển động
quay nhờ lực ma sát sinh ra tại chỗ tiếp xúc giữa hai
bánh.
‰ Loại truyền động này có ưu điểm: cấu tạo đơn giản, làm
việc êm, có khả năng ngừa quá tải, điều chỉnh vô cấp tốc
độ nhưng có nhược điểm là lực tác dụng lên trục lớn, dễ
bị trượt nên tỉ số truyền không ổn định.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 20
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 21
1.2. Truyền động đai:
‰ Truyền động đai có cấu tạo gồm: Bánh đai chủ động,
bánh đai bị động và dây đai vắt qua hai bánh đai.
‰ Truyền động đai thực hiện truyền chuyển động quay
giữa các trục xa nhau nhờ sự tiếp xúc giữa đai và bánh
đai.
‰ Truyền động đai thường dùng trong máy nén khí, máy
nghiền đá. Trong truyền động giảm tốc nhiều cấp, truyền
động đai thường đặt ở cấp đầu tiên, nơi có momen xoắn
nhỏ nhất để ngăn ngừa quá tải.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 22
‰ Đai gồm các loại: Đai dẹt, đai tròn, đai thang, đai răng.
Đối với bộ truyền đai chịu tải lớn có thể gồm nhiều dây đai
vắt qua hai bánh đai.
‰ Có nhiều kiểu truyền động đai: Truyền động thường,
truyền động chéo, truyền động nữa chéo, truyền động
góc.
‰ Truyền động đai có các ưu điểm: Có khả năng truyền động
giữa các trục khá xa nhau, làm việc êm, có thể ngừa quá
tải, cấu tạo đơn giản, dễ chăm sóc bảo dưỡng.
‰ Các nhược điểm: Kích thước lớn, tỉ số truyền không ổn
định, lực tác dụng lên trục lớn, nhanh hư hỏng.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 23
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 24
1.3. Truyền động bánh răng:
‰ Truyền động bánh răng thực hiện truyền chuyển động
quay nhờ sự ăn khớp giữa các răng trên hai bánh răng,
dạng truyền động này dùng để thay đổi vận tốc,
momen và chiều quay.
‰ Tuỳ theo vị trí tương đối giữa các trục, có các loại
truyền động bánh răng sau:
ƒ Trường hợp hai trục song song, dùng truyền động
bánh răng trụ răng thẳng, răng nghiêng hoặc răng
chữ V.
ƒ Trường hợp hai trục cắt nhau, dùng truyền động bánh
răng côn răng thẳng hoặc răng cong
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 25
ƒ Trường hợp hai trục chéo nhau, dùng truyền động bánh
răng trụ chéo
ƒ Truyền động bánh răng còn có các dạng đặc biệt khác
như truyền động bánh răng ăn khớp trong, truyền động
bánh răng hành tinh.
Truyền động bánh răng được dùng phổ biến trong các hộp
số, hộp giảm tốc, cơ cấu quay,...
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 26
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 27
1.4. Truyền động bánh răng – thanh răng:
‰ Truyền động bánh răng – thanh răng có cấu tạo gồm
bánh răng và thanh răng.
‰ Truyền động bánh răng thanh răng là dạng đặc biệt của
truyền động bánh răng, dùng để biến chuyển động quay
thành chuyển động tịnh tiến hoặc ngược lại.
‰ Trong máy xây dựng, loại truyền động này được ứng
dụng trong kích thanh răng, cơ cấu đẩy tay gàu của máy
xúc gàu thuận điều khiển bằng cáp.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 28
1.5. Truyền động xích:
Truyền động xích thực hiện truyền chuyển động quay giữa
hai trục song song cách xa nhau nhờ sự ăn khớp gián tiếp
giữa các răng trên hai đĩa xích thông qua dây xích.
‰ Cấu tạo gồm đĩa xích chủ động, đĩa xích bị động, dây
xích.
‰ Xích có các loại: xích ống, xích ống con lăn, xích răng
Trong máy xây dựng và các thiết bị công nghiệp còn dùng
xích tải. Xích tải làm việc với vận tốc nhỏ, bước xích lớn, các
mắt xích như xích ống con lăn hoặc có cấu tạo đặc biệt để
phù hợp với điều kiện làm việc như : xích di chuyển của máy
kéo, băng tải xích, băng gàu, ...
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 29
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 30
1.6. Truyền động trục vít
‰ Truyền động trục vít – bánh vít có cấu tạo gồm trục vít và
bánh vít, có sự ăn khớp giữa ren của trục vít và răng của
bánh vít, dùng dể truyền chuyển động quay giữa hai trục
chéo nhau trong không gian.
‰ Loại truyền động này có tỉ số truyền lớn, có khả năng tự
hãm, làm việc êm, hiệu suất thấp, cần dùng vật liệu giảm
ma sát rất đắt tiền.
‰ Truyền động trục vít – bánh vít đuợc ứng dụng trong
palăng xích, kích vít, hộp giảm tốc, tuốc năng máy quạt,
cơ cấu lên dây đàn, mái hiên di động,
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 31
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 32
1.7. Truyền động cáp
‰ Thực hiện chuyển động nhờ puly dẫn động hay tang dẫn
động và cáp thép.
‰ Puly dẫn động được dùng nhiều trong thang máy, phương
tiện di chuyển bằng cáp như xe con.
‰ Tang dẫn động dùng phổ biến trong bộ truyền cáp ở máy
xây dựng.
Dưới đây là một số thiết bị trong truyền động cáp:
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 33
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 34
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 35
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 36
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 37
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 38
2. Truyền động thuỷ lực
Truyền động thuỷ lực truyền chuyển động nhờ áp suất hoặc
động năng của dòng chất lỏng. Truyền động thuỷ lực được
chia làm hai loại, truyền động thuỷ động và truyền động
thuỷ tĩnh.
‰ Đối với truyền động thuỷ động, dòng chất lỏng có
áp suất thấp và vận tốc cao. Dạng truyền động này
được dùng trọng ly hợp thuỷ lực và biến tốc thuỷ lực.
‰ Đối với truyền động thuỷ tĩnh, dòng chất lỏng có áp
suất cao, vận tốc nhỏ. Dạng truyền động này được sử
dụng rất phổ biến trong máy xây dựng, như hệ thống
nâng hạ thùng xe tải tự đổ, nâng hạ ben ủi, lưỡi san,
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 39
Truyền động thủy động
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 40
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 41
Ưu nhược điểm của truyền động thuỷ lực
Ưu điểm:
‰ Có thể bố trí các linh kiện thuỷ lực hợp lý làm cho hệ
thống nhỏ gọn và thẩm mỹ
‰ Có khả năng tạo được lực lớn, áp suất dầu có thể đến
16Mpa (ống mềm), 32Mpa(ống cứng)
‰ An toàn.
Nhược điểm:
‰ Đòi hỏi các linh kiện phải được chế tạo chính xác cao, giá
thành cao.
‰ Độ nhạy thấp, dễ nhiễm bẩn do rò rĩ dầu
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 42
VI. Hệ thống di chuyển của máy xây dựng
‰ Hệ thống di chuyển có nhiệm vụ di chuyển máy trong
quá trình làm việc, di chuyển máy từ công trình này sang
công trình khác và đỡ toàn bộ trọng lượng máy rồi
truyền xuống nền.
‰ Đối với các loại máy làm đất như máy đầm, máy uỉ, máy
cạp, hệ thống di chuyển còn có tác dụng như hệ thống
công tác đầm nén đất.
‰ Theo cấu tạo, hệ thống di chuyển đuợc chia thành các
loại sau: hệ thống di chuyển bằng bánh lốp, hệ thống di
chuyển bằng xích, hệ thống di chuyển trên ray, hệ thống
di chuyển trên nước, hệ thống di chuyển bằng cơ cấu tự
bước.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 43
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 44
1. Hệ thống di chuyển bằng xích
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 45
Ưu điểm:
‰ Áp suất tác dụng lên nền nhỏ (0,04 ÷ 0,1Mpa) và phân
bố tương đối đều nên máy có thể di chuyển trên những
địa hình phức tạp như nền đất mềm, nền không bằng
phẳng.
‰ Độ bám lớn, khả năng vượt dốc cao.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 46
Nhược điểm:
‰ Cồng kềnh, lực cản di chuyển lớn, vận tốc di chuyển thấp
(13km/h), tuổi thọ thấp (2000 ÷ 2500h).
‰ Khi chuyển máy đi xa phải dùng phương tiện vận chuyển.
‰ Máy cỡ lớn như các máy xúc nhiều gàu khai mỏ lộ thiên
có đến 8 dãi xích, 16 dãi xích
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 47
Xích có 2 loại: Xích có gờ và xích phẳng
‰ Xích có gờ: Các mắt xích có vấu làm tăng độ bám trên
nền, tránh trượt nhưng có nhược điểm là di chuyển khó
khăn, khi băng qua đường bêtông nhựa sẽ làm hư hỏng
mặt đường. Để khắc phục có thể lót tôn cho máy di
chuyển hoặc sử dụng guốc gỗ.
‰ Xích phẳng: Di chuyển dễ dàng nhưng có độ bám nhỏ,
máy dễ bị trượt trên nền.
Khi máy vào đường vòng, một dãi xích sẽ trượt trên nền sinh
ra ma sát lớn làm cho xích nhanh hư hỏng. Vì vậy cần chọn
các sơ đồ làm việc sao cho máy ít quay vòng nhất có thể.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 48
2. Hệ thống di chuyển bằng bánh lốp:
Ưu điểm: Độ bền và tuổi thọ cao (30.000 ÷ 40.000km,
2.500 ÷ 3.000h), vận tốc di chuyển lớn (50 ÷ 60km/h),
chuyển động êm, trọng lượng nhỏ.
Nhược điểm:
‰ Áp suất tác dụng lên nền lớn (0,15 ÷ 0,5Mpa), máy dễ bị
lún trên nền.
‰ Độ bám nhỏ, máy dễ bị trượt trên nền, khả năng vượt dốc
kém.
‰ Đối với những loại máy cần độ ổn định cao như cần trục,
máy xúc một gàu, máy bánh lốp còn có hệ thống chân
tựa để tăng độ ổn định khi làm việc.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 49
Cần cẩu bánh hơn có chân phụ
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 50
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 51
3. Hệ thống di chuyển bằng bánh sắt:
‰ Ưu điểm: Lực cản di chuyển nhỏ, cấu tạo đơn giản, giá
thành thấp, độ tin cậy và tuổi thọ cao.
‰ Nhược điểm: Tính cơ động thấp, chỉ di chuyển theo
tuyến nhất định. Chi phí xây dựng đường ray và lắp đặt
máy lớn, khi chuyển máy đến vị trí làm việc khác phải
tháo dỡ đường ray.
Hệ thống di chuyển trên ray thường được trang bị cho những
máy làm việc theo tuyến nhất định, khối lượng công việc lớn,
thời gian làm việc dài. Ví dụ: cần trục tháp, cầu trục, cổng
trục, máy đóng cọc, xe goòng
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 52
4. Hệ thống di chuyển bằng cơ cấu tự bước:
‰ Hệ thống di chuyển bước chỉ dùng cho những máy có
trọng lượng quá lớn, cấu tạo quá cồng kềnh, ít di chuyển
như các máy dùng trong khai thác mỏ lộ thiên.
‰ Những loại máy làm việc thường xuyên trên sông biển
được lắp trên sà lan hoặc phao nổi, di chuyển bằng chân
vịt hoặc dùng ca nô kéo.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương I: Khái niệm chung về máy xây dựng 53
KẾT THÚC CHƯƠNG 1