Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin - Chương VIII: Những vấn đề chính trị và xã hội có tính quy luật trong tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
• Trình bày các khái niệm: Dân chủ. Nền 
dân chủ xã hội chủ nghĩa; Văn hóa và 
nền văn hóa xã hội chủ nghĩa; Vấn đề 
dân tộc và tôn giáo trong xã hội chủ 
nghĩa.
• Nhận thức trách nhiệm của thanh niên 
Việt Nam trong việc tham gia vào quá 
trình đổi mới, kiện toàn hệ thống chính 
trị, trách nhiệm của thanh niên đối với 
sự phát triển của đất nƣớc trong giai 
đoạn mới.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Xây dựng nền dân chủ XHCN và nhà nƣớc XHCN 1
NỘI DUNG CƠ BẢN
Xây dựng nền văn hoá xã hội chủ nghĩa2
Vấn đề dân tộc và tôn giáo3
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Xã hội nguyên thủy
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Trường Aten – Hy Lạp cổ đại Quân đội của nhà nước chủ nô
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Nô lệ
Lao động nô lệ
Chợ nô lệ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
7
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Chế độ phong 
kiến
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
8
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Thượng viện 
Mỹ CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền 
dân chủ
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Cách mạng XHCN Tháng 
Mười Nga CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chiếm hữu
nô lệ
Phong kiến Tƣ bản 
chủ nghĩa
Xã hội
chủ nghĩa
Cộng sản
chủ nghĩa
Cộng sản 
nguyên thuỷ
không có khái
niệm dân chủ 
Không còn 
dân chủ nữa
Dân chủ 
chủ nô
Dân chủ bị thủ
tiêu hoàn toàn 
Dân chủ 
tƣ sản
Dân chủ
XHCN
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƢỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
a. Quan niệm về dân chủ và nền dân chủ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Trao đổi
Thế nào là dân chủ? Quan niệm của 
Lênin về dân chủ. ÔÛ nöôùc ta trong thôøi 
kyø quaù ñoä leân CNXH neàn daân chuû ñöôïc 
bieåu hieän nhö theá naøo? 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và nền dân chủ
Dân chủ = Demos + Kratos
Dân chúng Quyền lực
Quyền lực của dân
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Quan nieäm veà daân chuû vaø neàn daân chuû
Quan niệm của chủ nghĩa Mác-Lênin về dân chủ
 Nhu cầu khách quan của ngƣời lao 
động, quyền lực thuộc về nhân dân.
Mang bản chất giai cấp thống trị 
xã hội. Phạm trù lịch sử.
Một hình thức nhà nƣớc, gắn liền với một 
hệ thống chuyên chính của GC thống trị XH
 Do giai cấp thống trị cầm quyền chi phối 
tất cả các lĩnh vực của toàn xã hội. 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
 Quyền lực nhà nƣớc thuộc về nhân dân
b. Những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
b. Những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Khởi tố vụ án chống nhà 
nước CHXHCNVN
Xét xử vụ án chống nhà nước CHXHCNVN 
của Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân
 Cơ sở kinh tế của nền DC XHCN là chế độ 
công hữu về TLSX
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Thu hút mọi tiềm năng sáng tạo, tính tích cực 
của nhân dân xây dựng xã hội mới.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. Nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa neàn daân chuû XHCN
Là nền dân chủ rộng khắp nhƣng vẫn 
mang tính giai cấp.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Không
ngừng phát
triển, hoàn
thiện hệ thống
pháp luật, cơ
chế hoạt động
và hệ thống
pháp luật.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Lắng nghe ý kiến của nhân dân đóng góp
Lãnh đạo các ban ngành TP.HCM
đối thoại với người dân
c. Tính tất yếu của việc xây dựng nền dân chủ XHCN
 CNXH chæ coù theå coù ñöôïc baèng phöông phaùp
thöïc haønh daân chuû moät caùch roäng raõi trong moïi lónh
vöïc ñôøi soáng xaõ hoäi
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
1. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Lễ trao giải thưởng sáng tạo khoa 
học công nghệ Việt Nam
c. Tính tất yếu của việc xây dựng nền dân chủ XHCN
Qúa trình chuyển giao quyền lực, lôi cuốn nhân
dân sáng tạo xã hội mới.
Quaù trình thöïc
hieän daân chuû
hoùa ñôøi soáng XH 
döôøi söï laõnh ñaïo
cuûa GCCN 
thoâng qua ĐCS.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Sự lãnh đạo chính
trị của giai cấp công
nhân thông qua Đảng
cộng sản đối với toàn xã
hội, qua đó nhân dân
ngày càng tham gia tích
cực, có hiệu quả vào các
công việc chính trị, 
xã hội
Trên lĩnh vực chính trị:
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Trên lĩnh vực kinh tế :
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chủ nghĩa
Mác – Lênin, 
hệ tƣ tƣởng của giai cấp
công nhân. Là hệ tƣ
tƣởng chủ đạo. 
Kế thừa và phát huy
truyền thống văn hoá
các dân tộc, 
kết hợp với những tinh
hoa văn hoá của thời đại
Trên lĩnh vực tƣ tƣởng văn hóa :
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
* Quan niệm về nhà nƣớc:
Nhà 
nƣớc
Bộ máy duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp
khác
Là cơ quan quyền lực của một giai cấp đối với toàn xã hội
Là công cụ chuyên chính (quyền lực) của một giai cấp
Là công cụ bảo vệ cho lợi ích của giai cấp thống trị
•Khái niệm nhà nƣớc xã hội chủ nghĩa:
Nhà nước XHCN thực chất là một nền chuyên chính của 
giai cấp vô sản. Đó là sự thống trị chính trị của giai cấp vô 
sản do cách mạng XHCN sản sinh ra và có sứ mệnh xây 
dựng thành công CNXH, đưa nhân dân lao động lên địa vị 
làm chủ trên tất cả các mặt của đời sống xã hội trong một xã 
hội cao hơn CNTB.CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nhà 
nƣớc
XHCN
Bảo vệ quyền lợi của 
giai cấp công nhân
Bảo vệ quyền lợi của 
nhân dân lao động
Chế độ công hữu
Bản chất Nhà nước XHCN 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. Đặc trưng, chức năng và nhiệm vụ của 
nhà nước xã hội chủ nghĩa
* Đặc trưng:
 Công cụ để thực hiện quyền lực của 
ND.
 Công cụ để trấn áp những đối tƣợng
phá hoại, chống đối sự nghiệp cách
mạng XHCN.
 Công cụ để xây dựng xã hội mới.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Là yếu tố cơ bản của nền dân
chủ xã hội chủ nghĩa.
Là kiểu nhà nƣớc đặc biệt, là
“Nửa nhà nƣớc” Nhà nƣớc “tự
tiêu vong”
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Toå chöùc vaø xaây döïng.
Chöùc naêng chuû yeáu cuûa nhaø nƣớc XHCN
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Quaûn lyù kinh teá, xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá
 Caûi thieän khoâng ngöøng ñôøi soáng vaät chaát vaø
tinh thaàn cho nhaân daân
 Quaûn lyù vaên hoùa – xaõ hoäi
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
33
2. Xây dựng nhà nƣớc xã hội chủ nghĩa
Tính tất yếu của việc xây dựng nhà nƣớc XHCN
Xây dựng và bảo vệ tổ quốc 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
34
2. Xây dựng nhà nƣớc xã hội chủ nghĩa
Tính tất yếu của việc xây dựng nhà nƣớc XHCN
Trấn áp đua xe trái phép Bắt tội phạm ma túy 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. XÂY DỰNG NỀN DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC XHCN
2. Xây dựng nhà nƣớc xã hội chủ nghĩa
Tính tất yếu của việc xây dựng nhà nƣớc XHCN
Vận động quần chúngTuyên truyền 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XHCN
Trao đổi
Theá naøo laø văn hóa và neàn vaên hoùa
XHCN? Noäi dung vaø phöông thöùc xaây
döïng neàn vaên hoùa XHCN.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
1. Khái niệm nền văn hóa xã hội chủ nghĩa
Khuê Văn Các – Quốc Tử Giám
a. Khái niệm văn hóa và nền văn hóa
Văn hóa cồng chiêng
Văn hóa là toàn bộ những giá trị
vật chất và tinh thần do con ngƣời
và loài ngƣời sáng tạo ra nhờ lao
động và hoạt động thực tiễn trong
quá trình lịch sử của mình.
Quan niệm về văn hóa
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Sáng tạo đàn đá
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Khái niệm nền văn hóa:
Nền văn hóa là một 
khái niệm dùng để chỉ 
sự kết tinh của những 
thang bậc, những giá 
trị văn hóa của con 
ngƣời trong một điều 
kiện lịch sử cụ thể, 
trong một giới hạn 
không gian và thời gian 
nhất định.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. Khái niệm nền văn hóa XHCN:
Nền văn hóa xã hội chủ 
nghĩa là nền văn hóa kết hợp 
đƣợc truyền thống với hiện đại, 
vừa giữ gìn và phát huy đƣợc 
bản sắc, tinh hoa của dân tộc 
vừa kế thừa đƣợc những thành 
quả tốt đẹp, ƣu tú nhất của văn 
hóa nhân loại qua các thời kỳ 
lịch sử. 
Lễ trao ấn kiếm của vua Bảo Đại 
Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập 
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Nơi tham quan, vui chơi giải trí
Bảo tàng Hồ Chí Minh
2. Tính tất yếu của việc xây dựng nền văn hóa XHCN
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
2. Tính tất yếu của việc xây dựng nền văn hóa XHCN
Tảo hôn Bói toán
Xóa bỏ các phong tục, tập quán lạc hậu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân
2. Tính tất yếu của việc xây dựng nền văn hóa XHCN
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Xóa mù chữ
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
a. Những nội dung cơ bản của nền văn hóa XHCN
Đào tạo trí thức
Một là, cần phải nâng cao trình độ dân trí, hình 
thành đội ngũ trí thức của xã hội mới:
- Giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin.
- Phát triển sự nghiệp giáo dục
- Thực hiện chiến lƣợc phát triển khoa học công nghệ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
a. Những nội dung cơ bản của nền văn hóa XHCN
Tuyên dương công dân tiêu biểu
Hai là, xây dựng con người
mới phát triển toàn diện.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
a. Những nội dung cơ bản của nền văn hóa XHCN
Ba là, xây dựng lối sống mới xã hội chủ nghĩa:
-Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
-Mở rộng giao lƣu quốc tế, tiếp thu có chọn lọc những giá trị 
văn minh của nhân loại.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
48
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
a. Những nội dung cơ bản của nền văn hóa XHCN
Bốn là, xây dựng gia đình văn hóa mới XHCN
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Khái niệm gia đình:
- Là một cộng đồng tổ chức đời sống xã hội
- Là một thiết chế văn hóa - xã hội đặc thù,
được hình thành, tồn tại và phát triển trên cơ
sở của quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết
thống, quan hệ nuôi dưỡng giáo dụcgiữa các
thành viên trong gia đình.
Câu hỏi: Tại sao nói xây dựng gia đình văn hóa mới xã 
hội chủ nghĩa là một nội dung quan trọng trong xây dựng 
nền văn hóa mới xã hội chủ nghĩa?
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
• Đánh dấu bƣớc phát triển của các hình thức
gia đình trong lịch sử nhân loại.
• Đem lại lợi ích cho cả cá nhân và xã hội.
• Là sự thể hiện tính ƣu việt của nền văn hóa
XHCN so với các nền văn hóa trƣớc nó.
XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA XHCN –MỘT
TRONG NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA NHIỆM VỤ
XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XHCN:
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội dung quan trọng cần phải thực hiện trong quá 
trình xây dựng gia đình văn hóa mới XHCN
• Với tính chất cơ bản của gia đình trong CNXH, thì việc xây
dựng mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình và
giữa gia đình với xã hội là nội dung quan trọng nhất:
- Mối quan hệ trong gia đình là một bộ phận của quan hệ xã
hội, đồng thời là biểu hiện của quan hệ xã hội.
- Phải tạo dựng mối quan hệ vợ chồng bình đẳng, thƣơng
yêu giúp đỡ nhau về mọi mặt.
- Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, giữa anh chị em trong
gia đình là mối hệ huyết thống, tình cảm của tình thƣơng
yêu và trách nhiệm.
• Tạo dựng đƣợc mối quan hệ tốt đẹp giữa các thành viên
trong gia đình và giữa gia đình với xã hội là yếu tố cơ bản
để xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ và hạnh
phúc.
• Làm cho gia đình thực sự là ''tế bào'' lành mạnh của xã hội,
là tổ ấm của mỗi con ngƣời, góp phần trực tiếp xây dựng
cuộc sống mới, xã hội mới.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. Phương thức xây dựng nền văn hóa XHCN
• Thứ nhất, giữ vững và tăng cƣờng vai trò chủ
đạo của hệ tƣ tƣơng giai cấp công nhân trong
đời sống tinh thần của xã hội.
• Thứ hai, không ngừng tăng cƣờng sự lãnh đạo
của ĐCS và vai trò quản lý của nhà nƣớc XHCN
đôi với hoạt động văn hóa.
• Thứ ba, xây dụng nền văn hóa XHCN phải theo
phƣơng thức kế thừa, tiếp thu có chọn lọc
những tinh hoa của văn hóa dân tộc, nhân loại.
• Thứ tư, tổ chức và lôi cuốn quần chúng nhân
dân vào các hoạt động và sáng tạo văn hóa.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Lễ hội Chùa Hương
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
b. Phương thức xây dựng nền văn hóa XHCN
Phát ấn đền Trần
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Lễ hội Đền Hùng – Phú Thọ
3. Nội dung và phƣơng thức xây dựng nền văn hóa XHCN
b. Phương thức xây dựng nền văn hóa XHCN
Gốm Phù Lãng – Truyền thống và hiện đại
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
 Thực trạng nền văn hóa Việt Nam hiện nay
- Kế thừa truyền thống văn hóa dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại tạo sức mạnh cho 
Cách mạng Việt Nam
- Đảng vận dụng sáng tạo CN Mác-Lênin và tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi 
mớ ... 
của con ngƣời trƣớc 
tự nhiên và xã hội. 
Tôn giáo thƣờng có
giáo lý, giáo luật và các
tổ chức
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
a. Khái niệm
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Cá voi chết giạt vào bờ, dân vùng biển gọi 
“cá Ông lụy” và tin rằng địa phương sẽ gặp 
nhiều may mắn
Laø loøng ngöôõng moä, 
suøng tín moät ñoái töôïng 
sieâu nhieân trong coäng 
ñoàng boä toäc, boä laïc 
(moät boä phaän daân 
chuùng )
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
a. Khái niệm
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Lể cầu xin “Lộc rơi, lộc vãi”
ở Đền Bà Chúa Kho
Cầu may để vượt qua khủng hoảng kinh tế
phản ánh niềm tin mù
quáng vào lực lƣợng
siêu nhiên, khiến ngƣời
ta mê muội hành vi
cực đoan, phi nhân tính,
cần phải loại bỏ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
NHỮNG YẾU TỐ CẤU THÀNH MỘT TÔN GIÁO
TÔN 
GIÁO
Hệ thống
Niềm tin
Nghi lễ
Tôn giáo
Tổ chức
Tôn giáo
Giáo lý
Cầu nguyện cúng lễ
Lễ hội
Giáo hội
Kinh thánh
Kiêng cữ
Nhà thờCuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
b. Vấn đề Tôn giáo trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Bùa
Bàn thờ thần tài
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
NGUYÊN NHÂN TỒN TẠI CỦA TÔN GIÁO TRONG CNXH
+ Nguyên nhân nhận thức
- Trong quá trình xây dựng CNXH, trình độ dân trí
chưa cao, nên nhiều hiện tượng tự nhiên và xã hội
khoa học vẫn chưa giải thích được.
- Những sức mạnh tự nhiên và xã hội vẫn còn chi
phối và tác động đến đời sống con người.
+ Nguyên nhân kinh tế:
Cơ chế thị trƣờng gây những bất bình
đẳng, còn nhiều yếu tố ngẵu nhiên không lý
giải đƣợc. Điều đó khiến ngƣời ta có tâm lý
thụ động cầu mong vào những lực lƣợng siêu
tự nhiên.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. VẤN ĐỀ TÔN GIÁO TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
+ Nguyên nhân chính trị -xã hội
Giá trị đạo đức, văn hóa của tôn giáo đáp ứng
được nhu cầu của một bộ phận dân cư, có
những điểm phù hợp với chính sách chủ
trương của nhà nước XHCN.
+ Nguyên nhân tâm lý
Tôn giáo tồn tại lâu đời đã trở thành
một sinh hoạt văn hóa tinh thần không
thể thiếu của nhân dân.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
+ Nguyên nhân văn hóa
- Tôn giáo có khả năng
thỏa mãn một mức độ nào
đó nhu cầu tinh thần và
có nghĩa nhất định về
giáo dục công đồng, đạo
đức.
b. VẤN ĐỀ TÔN GIÁO TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
“ TÊt c¶ mäi t«n gi¸o ch¼ng qua chØ 
lµ sù ph¶n ¸nh h- ¶o vµo ®Çu ãc 
cña con ng-êi, cña c¸c lùc l-îng 
bªn ngoµi chi phèi cuéc sèng hµng 
ngµy cña hä; chØ lµ sù ph¶n ¸nh 
trong ®ã lùc l-îng ë trÇn thÕ ®· 
mang hình thøc lùc l-îng siªu 
trÇn thÕ”.
(C.M¸c vµ Ph.¡ngghen, Toµn tËp, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, 
Hµ Néi, 1994, t 20, tr 437)
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
c. Các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin trong việc
giải quyết vấn đề tôn giáo
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Làng Chăm Hồi giáo ở An Giang
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
80
c. Các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin trong việc
giải quyết vấn đề tôn giáo
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Đầu năm đi lễ chùa Chuẩn bị lễ Giáng sinh
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
c. Các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin trong việc
giải quyết vấn đề tôn giáo
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Đoàn kết lƣơng – giáo, đoàn kết dân tộc
bảo vệ, xây dựng đất nƣớc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
82
c. Các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin
trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
2. Tôn giáo và những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin trong việc giải quyết vấn đề tôn giáo
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu
về nhân quyền và tự do tôn giáo
Thích Quảng Độ gây rối
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tính chất của tôn giáo
+ Tính lịch sử:
- Tôn giáo chỉ ra đời trong những điều kiện
lịch sử nhất định.
- Tôn giáo biến đổi cùng với những biến
đổi xã hội.
- Tôn giáo không phải là một phạm trù
vĩnh viễn.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tính chất của tôn giáo
+ Tính quần chúng:
- Tôn giáo phản ánh khát vọng của nhân dân.
- Tôn giáo là một bộ phận của ý thức dân tộc.
+ Tính chính trị:
- Tôn giáo là một trong những công cụ của giai
giai cấp thống trị.
- Tôn giáo là một trong những bộ phận của đấu 
tranh giai cấp.
Tôn giáo thay đổi cùng với sự thay đổi của 
quan hệ chính trị- giai cấp
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
TÌNH HÌNH TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM
Các tôn giáo tiêu biểu:
PHẬT GIÁO:
Xuất xứ Ấn Độ, thời điểm du nhập đầu CN. 
THIÊN CHÚA GIÁO:
Xuất xứ Châu Âu, thời điểm du nhập thế kỷ XVI.
CAO ĐÀI: Xuất xứ Nam bộ VN năm 1926.
HÒA HẢO: Hình thành ở An Giang 1939.
TIN LÀNH: Xuất xứ Châu Âu, du nhập vào VN 1911.
HỒI GIÁO: Xuất xứ Ả Rập, du nhập vào VN TK XV.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
TÌNH HÌNH TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM
Đặc điểm tôn giáo Việt Nam
TÔN GIÁO
VN
ĐA DẠNG, PHỨC TẠP
ĐAN XEN, HÕA ĐỒNG 
GiỮA CÁC TÔN GIÁO
HỌAT ĐỘNG TÔN GIÁO HIỆN 
NAYCÓ XU HƢỚNG GIA TĂNG
NiỀM TIN TÔN GIÁO SÂU ĐẬM 
NHƢNG KHÔNG CỨNG NHẮC
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
TÌNH HÌNH TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM
Chính sách tôn giáo ở Việt Nam
Bảo đảm quyền tự do
tín ngƣỡng và không
tín ngƣỡng của ND
trên cơ sở pháp luật
Chăm lo đời sống
vật chất và tinh thần
cho đồng bào các TG
Ủng hộ các xu hƣớng
tiến bộ trong TG, gắn
bó giáo hội với dân tộc
Đoàn kết các TG
Ch/sách 
đối nội
Ch/sách 
đối ngoại
Chống lại mọi âm
Mƣu thủ đoạn lợi
dụng TG nhằm
chống phá CM
Thực hiện quan
hệ đối ngoại
tôn giáo trên cơ
sở chính sách
của nhà nƣớcCuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
BẢN CHẤT, NGUỒN GỐC VÀ TÍNH CHẤT 
CỦA TÔN GIÁO
Tính chất của tôn giáo
+ Tính lịch sử:
- Tôn giáo chỉ ra đời trong những điều kiện 
lịch sử nhất định.
- Tôn giáo biến đổi cùng với những biến đổi
xã hội.
- Tôn giáo không phải là một phạm trù vĩnh 
viễn.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
BẢN CHẤT, NGUỒN GỐC VÀ TÍNH CHẤT 
CỦA TÔN GIÁO
Tính chất của tôn giáo
+ Tính quần chúng:
- Tôn giáo phản ánh khát vọng của nhân dân.
- Tôn giáo là một bộ phận của ý thức dân tộc.
+ Tính chính trị:
- Tôn giáo là một trong những công cụ của giai
giai cấp thống trị.
- Tôn giáo là một trong những bộ phận của đấu
tranh giai cấp.
- Tôn giáo thay đổi cùng với sự thay đổi của quan
hệ chính trị- giai cấp
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Diễn trình tôn giáo trong lịch sử nhân loại
XH loài ngƣời 
xuất hiện
Hình thành quốc 
gia dân tộc
TG dân tộc
TG ra đời
Xuất hiện đế
Chế khu vực
TG khu vực
Tự do TG
Toàn cầu hóa
Xuất hiện
Công nghiệp
TG thời kỳ hậu 
Công nghiệp
T
h
ờ
i 
g
ia
n
BẢN CHẤT, NGUỒN GỐC VÀ TÍNH CHẤT CỦA 
TÔN GIÁO
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nguyên nhân
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Những vấn đề vƣợt quá 
nhận thức con ngƣời
Tìm sự an ủi 
và che chở
Sức mạnh 
thần linh
Nhận thức
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Kinh tế
Đời sống
Xã hội
Kinh tế
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Niềm tin, lối sống
Phong tục tập quán
Tồn tại xã hội:
Biến đổi kinh 
tế - xã hội
Ý thức xã hội:
Tôn giáo 
(bền vững) 
Tâm lý
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1. Đáp ứng một phần 
nhu cầu tinh 
thần, tình cảm.
2. Giáo dục ý thức, 
phong cách, lối
sống cá nhân
trong cộng đồng.
3. Hình thức: nghi lễ, 
tín ngƣỡng.
4. Chuẩn mực đạo
đức phù hợp với 
từng tôn giáo.
Văn hóa
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nét tƣơng
đồng về
chủ trƣơng
đƣờng lối:
Phấn đấu cho hạnh phúc con ngƣời.
Chống áp bức, bất công, bóc lột.
Xã hội tốt đẹp.
Chính trị
- Xã hội
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Chủ nghĩa Mac-Lenin chủ trƣơng giải quyết 
vấn đề tôn giáo theo những nguyên tắc
• Tuy đối lập với chủ nghĩa duy vật nhƣng không nên 
xem thƣờng hoặc trấn áp tôn giáo hợp pháp của nhân dân
 Khắc phục dần những ảnh hƣởng tiêu cực của tôn giáo 
phải gắn liền với cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới
 Các tôn giáo đều bình đẳng trƣớc pháp luật, nghiêm 
cấm những kẻ lợi dụng tôn giáo để hoạt động đi ngƣợc lại 
lợi ích của nhân dân
• Thực hiện đoàn kết những ngƣời có và không có tôn 
giáo; những tôn giáo khác nhau để cùng xây dựng đất 
nƣớc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
• Cần phân biệt tƣ tƣởng và chính trị trong 
giải quyết vấn đề tôn giáo. Tôn trọng trong tƣ 
tƣởng nhƣng cần đấu tranh loại bỏ mặt chính trị 
phản động trong lĩnh vực tôn giáo
• Phải có quan điểm lịch sử - cụ thể khi giải 
quyết vấn đề tôn giáo, bởi vì những thời kì lịch 
sử khác nhau, vai trò, tác động của từng tôn giáo 
đối với đời sống xã hội không giống nhau
 Chủ nghĩa Mac-Lenin chủ trƣơng giải quyết 
vấn đề tôn giáo theo những nguyên tắc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải quyết vấn 
đề tôn giáo
Tình hình tôn giáo ở nƣớc ta :
Ở Việt Nam có nhiều tôn giáo khác nhau.
Hiện nay, nƣớc ta có khoảng trên 20 triệu
tín đồ và 6 tôn giáo lớn đang tồn tại và
hoạt động:
+Phật giáo (10 triệu)
+Thiên Chúa giáo (5 triệu)
+Đạo Tin Lành (400 000)
+Đạo Hồi (90 000)
+Đạo Hòa Hảo (1 triệu)
+Đạo Cao Đài (2 triệu)
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Đặc điểm tôn giáo Việt Nam
HỌAT ĐỘNG TÔN GIÁO HIỆN 
NAY CÓ XU HƢỚNG GIA TĂNG
NiỀM TIN TÔN GIÁO SÂU ĐẬM 
NHƢNG KHÔNG CỨNG NHẮC
TÔN GIÁO
VN
ĐA DẠNG, PHỨC TẠP
ĐAN XEN, HÕA ĐỒNG 
GiỮA CÁC TÔN GIÁO
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải quyết 
vấn đề tôn giáo
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chính sách tôn giáo ở Việt Nam
Bảo đãm quyền tự do
tín ngƣỡng và không
tín ngƣỡng của ND
trên cơ sở pháp luật
Chăm lo đời sống
vật chất và tinh thần
cho đồng bào các TG
Ủng hộ các xu hƣớng
tiến bộ trong TG, gắn
bó giáo hội với dân tộc
Đoàn kết các TG
Ch/sách 
đối nội
Ch/sách 
đối ngoại
Chống lại mọi âm
Mƣu thủ đoạn lợi
dụng TG nhằm
chống phá CM
Thực hiện quan
hệ đối ngoại
tôn giáo trên cơ
sở chính sách
của nhà nƣớc
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải quyết 
vấn đề tôn giáo
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Trong những năm qua, nhờ có những quan điểm chỉ
đạo đúng đắn và những chính sách thích hợp trên lĩnh
vực tín ngƣỡng, tôn giáo. Để giải quyết vấn đề tôn giáo ở
nƣớc ta một cách có hiệu quả cần :
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải 
quyết vấn đề tôn giáo
Biện pháp giải quyết
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Một là, cần quán triệt sâu sắc hơn những thành quả đổi
mới nhận thức về tôn giáo vào việc xây dựng và thực
hiện chính sách đối với tôn giáo
- Hai là, cần quán triệt sâu sắc mục tiêu đổi mới chính
sách đối với đồng bào có tín ngƣỡng, tôn giáo.
- Ba là, cần quán triệt sâu sắc quan điểm, trong công tác
tôn giáo, vừa phải quan tâm giải quyết hợp lý nhu cầu
tín ngƣỡng của quần chúng, vừa phải kịp thời đấu
tranh chống kẻ địch lợi dụng tôn giáo phá hoại cách
mạng.
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải 
quyết vấn đề tôn giáo
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chủ trƣơng của Đảng CSVN về việc giải 
quyết vấn đề tôn giáo
- Bốn là, trong khi xác định nội dung cốt lõi của công tác 
tôn giáo là công tác vận động quần chúng, cũng không thể 
không thấy rõ tầm quan trọng đặc biệt của công tác vận 
động giới chức sắc tôn giáo. 
- Năm là, cần hết sức quan tâm giải quyết một số vấn đề 
bức xúc về kinh tế, văn hoá, xã hội của đồng bào tôn giáo 
- Sáu là, cần hết sức chú ý mặt chính trị trong việc giải 
quyết vấn đề tôn giáo
- Bảy là, cần xem giải quyết vấn đề văn hoá tôn giáo là một
cơ sở để giải quyết có hiệu quả vấn đề tôn giáo ở nƣớc ta.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
 Thực trạng nền văn hóa Việt Nam hiện nay
- Kế thừa truyền thống văn hóa dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại tạo sức mạnh cho 
Cách mạng Việt Nam
- Đảng vận dụng sáng tạo CN Mác-Lênin và tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi 
mới, làm nền tƣ tƣởng và kim chỉ nam cho hành động của CMVN
Nhiều nét mới có giá trị trong văn hóa, đạo đức đƣợc hình thành
Bên cạnh đó còn có những mặt hạn chế
 Trạng thái dao động, hoài nghi, giám sút lòng tin ở một số ngƣời khi chế độ xã hội chủ 
nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ.
 Kinh tế thị trƣờng hình thành lối sống đồng tiền làm mục tiêu. Nhiều tiêu cực, tệ nạn 
xã hội phát triển
 Với đƣờng lối đổi mới, mở cửa, hình thành lối sống thực dụng, ích kỷ
 Đời sống văn hóa nghệ thuật còn nhiều bất cập
 Phƣơng hƣớng xây dựng
Xây dựng văn hóa Việt Nam hiện nay là một yếu tố cần thiết, một vấn đề có ý nghĩa lý 
luận và thực tiễn
Xây dựng văn hóa phải bắt đầu từ mỗi ngƣời
Giữ vững và phát huy bản sắc VH dân tộc trong quá trình hội nhập quốc tế
Cảnh giác, ngăn chặn âm mƣu lợi dụng giao lƣu văn hóa để thực hiện “diễn biến hòa 
bình” của các thế lực thù địchCuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CÂU HỎI ÔN TẬP
1) Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là gì? Tại sao nói nền 
dân chủ xã hội chủ nghĩa là gấp triệu lần dân chủ tƣ 
sản?
2) Phân tích tính tất yếu của việc xây dựng nhà nƣớc xã 
hội chủ nghĩa? Trình bày những đặc điểm cơ bản của 
nhà nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?
3) Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về gia đình? Tại 
sao nói xây dựng gia đình văn hóa mới xã hội chủ 
nghĩa là một nội dung quan trọng trong xây dựng nền 
văn hóa mới xã hội chủ nghĩa?
4) Phân tích những nội dung cơ bản của “cƣơng lĩnh 
dân tộc” của chủ nghĩa Mác-Lênin? Vận dụng để tìm 
hiểu vấn đề dân tộc ở Việt Nam hiện nay?
5) Phân tích nguồn gốc và bản chất của tôn giáo? 
Những biến đổi của hoạt động tôn giáo trong thời kỳ 
quá độ lên chủ nghĩa xả hội ở Việt Nam hiện nay?
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt