Giáo trình Lập trình căn bản Visual Basic (Phần 2)
1. Lệnh rẽ nhánh
1.1. Lệnh If
o Một dòng lệnh:
If <điều kiện=""> Then
o Nhiều dòng lệnh:
If <điều kiện=""> Thenđiều>
Các dòng lệnh
End If
Ý nghĩa câu lệnh:
Các dòng lệnh hay dòng lệnh sẽ được thi hành nếu như điều kiện là đúng. Còn nếu như
điều kiện là sai thì câu lệnh tiếp theo sau cấu trúc If . Then được thi hành.
o Dạng đầy đủ: If . Then . Else
If <điều kiện="" 1=""> Thenđiều>
[Khối lệnh 1]
ElseIf <điều kiện="" 2=""> Thenđiều>
[Khối lệnh 2].
[Else
[Khối lệnh n]]
End If
VB sẽ kiểm tra các điều kiện, nếu điều kiện nào đúng thì khối lệnh tương ứng sẽ được thi
hành. Ngược lại nếu không có điều kiện nào đúng thì khối lệnh sau từ khóa Else sẽ được thi
hành.
Ví dụ:
If (TheColorYouLike = vbRed) Then
MsgBox "You are a lucky person"
ElseIf (TheColorYouLike = vbGreen) Then
MsgBox "You are a hopeful person"
ElseIf (TheColorYouLike = vbBlue) Then
MsgBox "You are a brave person"
ElseIf (TheColorYouLike = vbMagenta) Then
MsgBox "You are a sad person"
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo trình Lập trình căn bản Visual Basic (Phần 2)
Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 26 Chương 4 Các lệnh và hàm cơ bản 1. Lệnh rẽ nhánh 1.1. Lệnh If o Một dòng lệnh: If Then o Nhiều dòng lệnh: If Then Các dòng lệnh End If Ý nghĩa câu lệnh: Các dòng lệnh hay dòng lệnh sẽ được thi hành nếu như điều kiện là đúng. Còn nếu như điều kiện là sai thì câu lệnh tiếp theo sau cấu trúc If ... Then được thi hành. o Dạng đầy đủ: If ... Then ... Else If Then [Khối lệnh 1] ElseIf Then [Khối lệnh 2]... [Else [Khối lệnh n]] End If VB sẽ kiểm tra các điều kiện, nếu điều kiện nào đúng thì khối lệnh tương ứng sẽ được thi hành. Ngược lại nếu không có điều kiện nào đúng thì khối lệnh sau từ khóa Else sẽ được thi hành. Ví dụ: If (TheColorYouLike = vbRed) Then MsgBox "You are a lucky person" ElseIf (TheColorYouLike = vbGreen) Then MsgBox "You are a hopeful person" ElseIf (TheColorYouLike = vbBlue) Then MsgBox "You are a brave person" ElseIf (TheColorYouLike = vbMagenta) Then MsgBox "You are a sad person" Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 27 Else MsgBox "You are an average person" End If 1.2. Lệnh Select Case Trong trường hợp có quá nhiều các điều kiện cần phải kiểm tra, nếu ta dùng cấu trúc rẽ nhánh IfThen thì đoạn lệnh không được trong sáng, khó kiểm tra, sửa đổi khi có sai sót. Ngược lại với cấu trúc SelectCase, biểu thức điều kiện sẽ được tính toán một lần vào đầu cấu trúc, sau đó VB sẽ so sánh kết quả với từng trường hợp (Case). Nếu bằng nó thi hành khối lệnh trong trường hợp (Case) đó. Select Case Case [Khối lệnh 1] Case [Khối lệnh 2] . . . [Case Else [Khối lệnh n]] End Select Mỗi danh sách kết quả biểu thức sẽ chứa một hoặc nhiều giá trị. Trong trường hợp có nhiều giá trị thì mỗi giá trị cách nhau bởi dấu phẩy (,). Nếu có nhiều Case cùng thỏa điều kiện thì khối lệnh của Case đầu tiên sẽ được thực hiện. Ví dụ của lệnh rẽ nhánh IfThen ở trên có thể viết như sau: Select Case TheColorYouLike Case vbRed MsgBox "You are a lucky person" Case vbGreen MsgBox "You are a hopeful person" Case vbBlue MsgBox "You are a brave person" Case vbMagenta MsgBox "You are a sad person" Case Else MsgBox "You are an average person" End Select Toán tử Is & To Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 28 Toán tử Is: Được dùng để so sánh với một biểu thức nào đó. Toán tử To: Dùng để xác lập miền giá trị của . Ví dụ: Select Case Tuoi Case Is <18 MsgBox “Vi thanh nien” Case 18 To 30 MsgBox “Ban da truong thanh, lo lap than di” Case 31 To 60 MsgBox “Ban dang o lua tuoi trung nien” Case Else MsgBox “Ban da lon tuoi, nghi huu duoc roi day!” End Select Lưu ý: Trong ví dụ trên không thể viết Case Tuoi < 18. 2. Lệnh lặp Các cấu trúc lặp cho phép thi hành một khối lệnh nào đó nhiều lần. 2.1. Lệnh For 2.1.1 For ... Next Đây là cấu trúc biết trước số lần lặp, ta dùng biến đếm tăng dần hoặc giảm dần để xác định số lần lặp. For = To [Step ] [khối lệnh] Next Biến đếm, giá trị đầu, giá trị cuối, bước nhảy là những giá trị số (Integer, Single,). Bước nhảy có thể là âm hoặc dương. Nếu bước nhảy là số âm thì giá trị đầu phải lớn hơn giá trị cuối, nếu không khối lệnh sẽ không được thi hành. Khi Step không được chỉ ra, VB sẽ dùng bước nhảy mặc định là một. Ví dụ: Đoạn lệnh sau đây sẽ hiển thị các kiểu chữ hiện có của máy bạn. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 29 Private Sub Form_Click( ) Dim i As Integer For i = 0 To Screen.FontCount MsgBox Screen.Fonts(I) Next End Sub Ví dụ: Tính N! o Bước 1: Thiết kế chương trình có giao diện: Hình 4-1. Giao diện chương trình tính giai thừa o Bước 2: Sự kiện Command1_Click được xử lý như sau: Private Sub cmdTinh_Click() Dim i As Integer, gt As Long, n As Integer n = Val(txtSo.Text) gt = 1 For i = 2 To n gt = gt * CLng(i) Next txtgt.Text = gt Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 30 End Sub Lưu dự án và chạy chương trình ta được kết quả như hình trên. 2.1.2 For Each ... Next Tương tự vòng lặp For ... Next, nhưng nó lặp khối lệnh theo số phần tử của một tập các đối tượng hay một mảng thay vì theo số lần lặp xác định. Vòng lặp này tiện lợi khi ta không biết chính xác bao nhiêu phần tử trong tập hợp. For Each In Next Lưu ý: - Phần tử trong tập hợp chỉ có thể là biến Variant, biến Object, hoặc một đối tượng trong Object Browser. - Phần tử trong mảng chỉ có thể là biến Variant. - Không dùng For Each ... Next với mảng chứa kiểu tự định nghĩa vì Variant không chứa kiểu tự định nghĩa. 2.2. Lệnh Do Do ... Loop: Đây là cấu trúc lặp không xác định trước số lần lặp, trong đó, số lần lặp sẽ được quyết định bởi một biểu thức điều kiện. Biểu thức điều kiện phải có kết quả là True hoặc False. Cấu trúc này có 4 kiểu: Kiểu 1: Do While Loop Khối lệnh sẽ được thi hành đến khi nào điều kiện không còn đúng nữa. Do biểu thức điều kiện được kiểm tra trước khi thi hành khối lệnh, do đó có thể khối lệnh sẽ không được thực hiện một lần nào cả. Kiểu 2: Do Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 31 Loop While Khối lệnh sẽ được thực hiện, sau đó biểu thức điều kiện được kiểm tra, nếu điều kiện còn đúng thì, khối lệnh sẽ được thực hiện tiếp tục. Do biểu thức điều kiện được kiểm tra sau, do đó khối lệnh sẽ được thực hiện ít nhất một lần. Kiểu 3: Do Until Loop Cũng tương tự như cấu trúc Do While ... Loop nhưng khác biệt ở chỗ là khối lệnh sẽ được thi hành khi điều kiện còn sai. Kiểu 4: Do Loop Until Khối lệnh được thi hành trong khi điều kiện còn sai và có ít nhất là một lần lặp. Ví dụ: Đoạn lệnh dưới đây cho phép kiểm tra một số nguyên N có phải là số nguyên tố hay không? Dim i As Integer i = 2 Do While (i <= Sqr(N)) And (N Mod i = 0) i = i + 1 Loop If (i > Sqr(N)) And (N 1) Then MsgBox Str(N) & “ la so nguyen to” Else MsgBox Str(N) & “ khong la so nguyen to” End If Trong đó, hàm Sqr: hàm tính căn bậc hai của một số Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 32 2.3. Lệnh While Tương tự vòng lặp Do...While, nhưng ta khôing thể thoát vòng lặp bằng lệnh Exit. Vì vậy, vòng lặp kiểu này chỉ thoát khi biểu thức điều kiện sai. While Wend 3. Các lệnh và hàm cơ bản 3.1. Lệnh End Dùng để kết thúc chương trình Cú pháp: End 3.2. Lệnh Exit Để thoát khỏi cấu trúc ta dùng lệnh Exit, Exit for cho phép thoát khỏi vòng For, exit Do cho phép thoát khỏi vòng lặp Do, exit sub cho phép thoát khỏi Sub, exit function thoát khỏi Function. Cú pháp: Exit For | Do|Sub|Function. Ví dụ: Đây là ví dụ minh học một dạng thoát khỏi vòng lặp Do không điều kiện. Do Exit Do Loop 3.3. Lệnh Msgbox MsgBox [, [, Tiêu đề]] Trong cú pháp sử dụng này, thành phần Thông báo chính là chuỗi nội dung sẽ hiển thị của lệnh. Giá trị của thành phần Loại thông báo sẽ quy định hình ảnh và những nút sẽ hiển thị trong thông báo. Các hằng số liên quan đến hình ảnh được hiển thị gồm: Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 33 vbQuestion vbCritical vbInformation vbExclamation Hằng số quy định các nút sẽ hiển thị gồm: vbOKOnly, vbOKCancel, vbYesNoCancel, vbYesNo, vbAbortRetryIgnore. Tiêu đề là chuỗi ký tự sẽ xuất hiện trên thanh tiêu đề của cửa sổ thông báo. Ví dụ để hiển thị giá trị của biến k chúng ta có thể dùng câu lệnh như sau: MsgBox “k= “ & Format(k, “0.0”) & vbCrLf & “Khong hop le! Bien k phai khac 0”, vbOKOnly + vbCritical, “Thong bao loi” 3.4. Go Sub Return Chuyển điều khiển đến một nhãn trong chương trình và trở về (lệnh rẽ nhánh trở về). Cú pháp: GoSub Nhãn Nhãn: Các lệnh trong nhãn Return Trong đó: Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 34 Nhãn là một thường trình trong chương trình, một chương trình có thể có nhiều thường trình, mỗi thường trình có một Nhãn phân biệt. Nhãn là một tên có độ dài. Return: là lệnh đặc biệt cho biết kết thúc một nhãn và thực hiên quay trở về lệnh đứng sau lệnh GoSub 3.5. Goto Được dùng cho bẫy lỗi. On Error Goto ErrorHandler Khi có lỗi, chương trình sẽ nhảy đến nhãn ErrorHandler và thi hành lệnh ở đó. 3.6. On Error Goto nhãn Lệnh On Error dùng trong hàm hay thủ tục báo cho Visual basic biết cách xử lý khi lỗi xảy ra. On Error GoTo Dùng On error Goto 0 tắt xử lý lỗi Cú pháp: Dạng 1: On Error GoTo : Ý nghĩa: : là một tên được đặt theo quy tắc của một danh biểu. Nếu một lệnh trong thì khi chương trình thực thi đến câu lệnh đó, chương trình sẽ tự động nhảy đến đoạn chương trình định nghĩa bên dưới để thực thi. Dạng 2: On Error Resume Next Ý nghĩa: - Nếu một lệnh trong thì khi chương trình thực thi đến câu lệnh đó, chương trình sẽ tự động bỏ qua câu lệnh bị lỗi và thực thi câu lệnh kế tiếp. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 35 3.7. Các hàm chuyển kiểu Cbool(biểu thức): trả ra giá trị Boolean bằng cách chuyển đổi luận lý biểu thức. Ví dụ: A = 6; B = 7 Check = (A = B) (Check = False) Cbyte(biểu thức): trả ra số nguyên Byte bằng cách chuyển biểu thức ra Byte. Ví dụ: X = 126.234 N = Cbyte(X) (N = 126) Cint(biểu thức): trả ra số nguyên Integer bằng cách chuyển biểu thức ra Integer. Ví dụ: X = 12245.323 M = Cint(X) (M = 12245) Clng(biểu thức): trả ra số nguyên Long bằng cách chuyển biểu thức ra Long. Ví dụ: MyDouble = 12145.4324 X = Clng(X) (X = 12145) Csng(biểu thức): trả ra số thực Single bằng cách chuyển biểu thức ra Single. Ví dụ: MyDouble = 12145.432416934 X = Csng(MyDouble) (MyDouble = 12145.43242) Cdbl(biểu thức): trả ra số thực Double bằng cách chuyển biểu thức ra Double. Ccur(biểu thức): trả ra số Curency bằng cách chuyển biểu thức ra Currency. Cvar(biểu thức): trả ra giá trị kiểu Variant bằng cách chuyển biểu thức ra Variant. Cstr(biểu thức): trả ra Chuỗi bằng cách chuyển biểu thức ra Chuỗi. Cvdate(biểu thức): trả ra chuỗi Date bằng cách chuyển biểu thức ra Date. Chr(mã ký tự): trả ra một ký tự bằng cách chuyển mã ký tự ra ký tự tương ứng theo bảng mã Ascii. Mã ký tự: là giá trị số từ 0 đến 255 Ví dụ: C = Chr(65) (C = “A”) Val(số): trả ra một số chứa trong chuỗi. Ví dụ: MyValue = Val(“2457”) (MyValue = 2457) MyValue = Val(“2 4 5 7”) (MyValue = 2457) MyValue = Val(“24 and 57”) (MyValue = 24) Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 36 3.8. Các hàm toán học Atn(Số): trả về giá trị Arctangent của số tính theo đơn vị Radians. Giá trị trả về trong khoảng từ -Pi/2 đến Pi/2. Cos(số): trả về giá trị Cosine của số tính theo đơn vị Radians. Giá trị trả về trong khoảng từ -1 đến 1. Sin(Số): trả về giá trị Sine của số tính theo đơn vị Radians. Giá trị trả về trong khoảng từ - 1 đến 1. Tan(Số): trả về giá trị Tangent của số tính theo đơn vị Radians. Exp(Số): trả về giá trị eSơ, với hằng số e = 2.718282. Log(Số): trả về giá trị Logarithm tự nhiên của số với số >0. (Logarithm của e = 2.718282). Sqr(Số): trả về căn bậc hai của số, với số >=0. Ví dụ: A = Sqr(4) (A = 2) Randomize: thực hiện khởi động bộ tạo số ngẫu nhiên. Rnd: trả về một số ngẫu nhiên có giá trị =0. Abs(Số): trả về giá trị tuyệt đối của số. Sgn(Số): trả về một số nguyên cho biết dấu của số. Giá trị trả về = 1: số là số dương. Giá trị trả về = 0: số = 0. Giá trị trả về = -1: số là số âm. Ví dụ: A = 23.454; B= -34.65 N = Int(A) (N = 23) M = Fix(A) (M = 23) X = Int(B) (X = -35) Y = Fix(B) (Y = -34) 3.9. Các hàm kiểm tra kiểu dữ liệu IsDate(biểu thức): trả về giá trị True | False cho biết biểu thức có phải là Date không. Ví dụ: MyDate = “February 12, 1969”: YourDate = #2/12/69#: NoDate = “Hello”. MyCheck = IsDate(MyDate) (MyCheck = True) MyCheck = IsDate(YourDate) (MyCheck = True) MyCheck = IsDate(NoDate) (MyCheck = False) Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 37 IsEmpty(biểu thức): trả về giá trị True | False cho biết biểu thức đã được khởi tạo chưa. IsNull(biểu thức): trả về giá trị True | False cho biết biểu thức có phải là Null không. IsNumeric(biểu thức): trả về giá trị True | False cho biết biểu thức có phải là số không. IsArray(tên biến): trả về giá trị True | False cho biết biến có phải là mảng không. VarType(tên biến): trả về số nguyên cho biết kiểu dữ liệu của biến. Giá trị trả về Mô tả kiểu dữ liệu 0 Empty (chưa khởi tạo) 1 Null 2 Integer 3 Long 4 Single 5 Double 6 Currency 7 Date 8 String 9 OLE Automation Object 10 Error (biến lỗi) 11 Boolean 12 Mảng Variant 13 None OLE Automation Object 17 Byte 8192 Mảng 3.10. Các hàm thời gian 3.10.1 Lệnh gán giá trị Với biến d được khai báo là có kiểu dữ liệu ngày tháng, chúng ta có thể khởi tạo giá trị cho d bằng những lệnh sau: Dim d As Date 'Khoi tao d bang ngay gio hien tai: d = Now 'Khoi tao d bang ngay hien tai: d = Date 'Khoi tao d bang gia tri ngay thang: Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 38 d = #12/24/2000# 'Khoi tao d bang 3 gia tri ngay, thang, nam: d = DateSerial(nam, thang, ngay) 3.10.2 Lệnh xử lý ngày tháng Lấy riêng giá trị ngày của d Hàm Day(d) As Variant(Integer) Lấy riêng giá trị tháng của d Hàm Month(d) As Variant(Integer) Lấy riêng giá trị năm của d Hàm Year(d) As Variant(Integer) Tính thứ trong tuần của ngày d Hàm WeekDay(d) (1 = vbSunday, 2 = vbMonday,...) Cộng giá trị ngày d với k(tháng, ngày, tuần,...) Hàm DateAdd(“Đơn vị”, k, d) As Date (Đơn vị được dùng có thể là: “d”: tương ứng với ngày “w”: tương ứng với tuần “m”: tương ứng với tháng “yyyy”: tương ứng với năm Ví dụ dưới đây sẽ sử dụng các hàm về ngày tháng trong VB để xác định sinh nhật lần thứ n của bạn là thứ mấy trong tuần. Dim d As Date, d1 As Date, n As Integer Dim s As String, thu As String s = InputBox("Nhap ngay sinh cua ban", "Nhap thong tin") n = InputBox("Nhap n", "Nhap thong tin") Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 39 d = CDate(s) d1 = DateAdd("yyyy", n, d) Select Case Weekday(d1) Case 1 thu = "Chu Nhat" Case 2 thu = "Thu Hai" ... Case 7 thu = "Thu Bay" End Select MsgBox "Sinh nhat thu " & Str(n) & " cua ban la ngay " & thu 3.11. Các hàm xử lý chuỗi 3.11.1 Hàm Len Hàm này dùng để tính chiều dài của một chuỗi nào đó. Cú pháp sử dụng của hàm có dạng sau: dodai = Len(chuoi) trong đó dodai phải là một biến kiểu số nguyên đã được khai báo. Câu lệnh dưới đây sẽ duyệt qua từng ... nội tại ra khỏi hộp công cụ. Các điều khiển ActiveX tồn tại trong các tập tin độc lập có phần mở rộng .OCX: Đó là các điều khiển có thể có trong mọi phiên bản của VB hoặc là các điều khiển chỉ hiện diện trong ấn bản Professional và Enterprise. Mặt khác còn có rất nhiều điều khiển ActiveX do nhà cung cấp thứ ba cung cấp. Các đối tượng chèn được (Insertable Object): Các đối tượng này có thể là Microsoft Equation 3.0 hoặc bảng tính (Worksheet) của Microsoft Excel... Một vài đối tượng kiểu này cho phép ta lập trình với các đối tượng sinh ra từ các ứng dụng khác ngay trong ứng dụng VB. 2. Sử dụng các điều khiển 2.1. Listbox 2.1.1 Khái niệm Điều khiển này hiển thị một danh sách các đề mục mà ở đó người dùng có thể chọn lựa một hoặc nhiều đề mục Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Điều khiển này hiển thị một danh sách các đề mục mà ở đó người dùng có thể chọn lựa một hoặc nhiều đề mục List Box giới thiệu với người dùng một danh sách các lựa chọn. Một cách mặc định, các lựa chọn hiển thị theo chiều dọc trên một cột và bạn có thể thiết lập là hiển thị theo nhiều cột. Nếu số lượng các lựa chọn nhiều và không thể hiển thị hết trong danh sách thì một thanh trượt Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 58 sẽ tự động xuất hiện trên điều khiển. Dưới đây là một ví dụ về danh sách các lựa chọn đơn cột. 2.1.2 Thuộc tính Name: Đây là tên của danh sách lựa chọn, được sử dụng như một định danh. o MultiSelect: Thuộc tính này cho phép List Box có được phép có nhiều lựa chọn khi thực thi hay không? Sort: List Box có sắp xếp hay không? o Ngoài ra còn có một số thuộc tính thông dụng khác như: Font, Width, Height ListIndex: Vị trí của phần tử được lựa chọn trong List Box. Select(): cho biết phần tử thứ trong List Box có được chọn hay không? 2.1.3 Phương thức AddItem: Thêm một phần tử vào List Box. Cú pháp: .AddIem(Item As String, [Index]) Private Sub Form_Load () List1.AddItem "Germany" List1.AddItem "India" List1.AddItem "France" List1.AddItem "USA" End Sub Người dùng cũng có thể thêm vào một đề mục mới một cách tự động vào bất kỳ thời điểm nào nhằm đáp lại tác động từ phía người sử dụng ứng dụng. Dưới đây là hình ảnh minh họa cho List Box tương ứng với đoạn mã ở trên. Thêm một đề mục mới tại vị trí xác định: để thực hiện công việc này ta chỉ cần chỉ ra vị trí cần xen đề mục mới vào. Ví dụ: List1.AddItem "Japan", 0 Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 59 Thêm mới đề mục tại thời điểm thiết kế: Sử dụng thuộc tính List của điều khiển List Box, ta có thể thêm mới các đề mục và dùng tổ hợp phím CTRL+ENTER để bắt đầu thêm vào đề mục mới trên dòng khác. Khi đã thêm xong danh sách các đề mục, ta có thể sắp xếp lại các đề mục bằng cách sử dụng thuộc tính Sorted và đặt giá trị của thuộc tính này là TRUE. RemoveItem: Xóa một phần tử ra khỏi List Box. Cú pháp: .RemoveItem Index Tham số Name và Index giống như ở trường hợp thêm vào một đề mục. Clear: Xóa tất cả các mục trong List Box. Cú pháp .Clear Text: Nhận giá trị từ List Box khi một đề mục được chọn. Chẳng hạn đoạn mã sau đây sẽ cho biết dân số của Canada khi người dùng chọn Canada từ List Box. Private Sub List1_Click () If List1.Text = "Canada" Then Text1.Text = "Canada has 24 million people." End If End Sub List: truy xuất nội dung phần tử bất kỳ trong List Box. Thuộc tính này cho phép truy xuất tất cả các đề mục của điều khiển List Box. Thuộc tính này chứa một mảng và mỗi đề mục là một phần tử của mảng. Mỗi đề mục được hiển thị dưới dạng chuỗi, để tham chiếu đến một đề mục trong danh sách, sử dụng cú pháp sau: .List(Index) Ví dụ: Text1.Text = List1.List(2) 2.1.4 Sự kiện Click & Double Click: Xảy ra khi người sử dụng nhấp chuột (hay nhấp đúp) vào List Box. Thông thường người sử dụng sẽ thiết kế một nút lệnh đi kèm để nhận về giá trị do người dùng chọn. Khi đó công việc thực hiện sau khi nút lệnh được chọn sẽ phụ thuộc vào giá trị người dùng chọn từ List Box. Double Click lên một đề mục trong danh sách cũng có kết quả tương tự như việc chọn một đề mục trong danh sách rồi ấn lên nút lệnh. Để thực hiện công việc như trên trong sự kiện Double Click của List Box ta sẽ gọi đến sự kiện Click của nút lệnh. Private Sub List1_DblClick () Command1_Click Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 60 End Sub Hoặc ta có thể thiết đặt giá trị True cho thuộc tính Value của nút lệnh. Private Sub List1_DblClick () mmand1.Value = True End Sub 2.2. Combobox Điều khiển Combo Box có thể được xem là tích hợp giữa hai điều khiển Text Box và List Box. Người dùng có thể chọn một đề mục bằng cách đánh chuỗi văn bản vào Combo Box hoặc chọn một đề mục trong danh sách. Điểm khác nhau cơ bản giữa Combo Box và List Box là điều khiển Combo chỉ gợi ý (hay đề nghị) các lựa chọn trong khi đó điều khiển List thì giới hạn các đề mục nhập vào tức là người dùng chỉ có thể chọn những đề mục có trong danh sách. Điều khiển Combo chứa cả ô nhập liệu nên người dùng có thể đưa vào một đề mục không có sẵn trong danh sách. Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Các dạng của điều khiển Combo Box: Có tất cả 3 dạng của điều khiển Combo Box. Ta có thể chọn dạng của Combo tại thời điểm thiết kế bằng cách dùng giá trị hoặc hằng chuỗi của VB. Kiểu Giá trị Hằng Drop-down Combo Box 0 VbComboDropDown Simple Combo Box 1 VbComboSimple Drop-down List Box 2 vbComboDropDownList - Drop-down Combo Box: Đây là dạng mặc nhiên của Combo. Người dùng có thể nhập vào trực tiếp hoặc chọn từ danh sách các đề mục. - Simple Combo Box: Ta có thể hiển thị nhiều đề mục cùng một lúc. Để hiển thị tất cả các đề mục, bạn cần thiết kế Combo đủ lớn. Một thanh trượt sẽ xuất hiện khi còn đề mục chưa được hiển thị hết. Ở dạng này, người dùng vẫn có thể nhập một chuỗi vào trực tiếp hoặc chọn từ danh sách các đề mục. - Drop down List Box: Dạng này rất giống như một List box. Một điểm khác biệt đó là các đề mục sẽ không hiển thị đến khi nào người dùng Click lên mũi tên phía phải của điều khiển. Điểm khác biệt với dạng thứ 2 đó là người dùng không thể nhập vào trực tiếp một chuỗi không có trong danh sách. Các thuộc tính cũng như các phương thức áp dụng trên Combo Box giống như trên List Box. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 61 2.3. Checkbox 2.3.1 Khái niệm Đây là điều khiển hiển thị dấu nếu như được chọn và dấu bị xoá nếu như không chọn. Dùng điều khiển Check Box để nhận thông tin từ người dùng theo dạng Yes/No hoặc True/False. Ta cũng có thể dùng nhiều điều khiển trong một nhóm để hiển thị nhiều khả năng lựa chọn trong khi chỉ có một được chọn. Khi Check Box được chọn, nó có giá trị 1 và ngược lại có giá trị 0. Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ 2.3.2 Thuộc tính Name: thuộc tính tên. Value: Giá trị hiện thời trên Check Box. Có thể nhận các giá trị: vbChecked, vbUnchecked, vbGrayed. 2.3.3 Sự kiện Click: Xảy ra khi người sử dụng nhấp chuột trên Check Box. 2.4. Option Button 2.4.1 Khái niệm Công dụng của điều khiển Option button cũng tương tự như điều khiển Check Box. Điểm khác nhau chủ yếu giữa hai loại điều khiển này đó là: Các Option Button của cùng một nhóm tại mỗi thời điểm chỉ có một điều khiển nhất định được chọn. Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Cách sử dụng Option button cũng tương tự như của Check Box. Tạo nhóm Option Button Tất cả các Option button đặt trực tiếp trên biểu mẫu (có nghĩa là không thuộc vào Frame hoặc Picture Box) sẽ được xem như là một nhóm. Nếu người dùng muốn tạo một nhóm các Option button khác thì bắt buộc phải đặt chúng bên trong phạm vi của một Frame hoặc Picture box. 2.4.2 Thuộc tính Name: thuộc tính tên của điều khiển Option Button. Value: Giá trị hiện thời trên Option Button. Có thể nhận các giá trị: True & False. 2.4.3 Sự kiện Click: Xảy ra khi người sử dụng nhấp chuột trên Option Button. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 62 2.5. Timer 2.5.1 Khái niệm Điều khiển Timer đáp ứng lại sự trôi đi của thời gian. Nó độc lập với người sử dụng và ta có thể lập trình để thực hiện một công việc nào đó cứ sau một khoảng thời gian đều nhau. Biểu tượng (shortcut) trên hộp công cuï Việc đưa một điều khiển Timer vào trong một biểu mẫu cũng tương tự như những điều khiển khác. Ở đây, ta chỉ có thể quan sát được vị trí của điều khiển Timer tại giai đoạn thiết kế, khi chạy ứng dụng điều khiển Timer coi như không có thể hiện trên biểu mẫu. 2.5.2 Thuộc tính Name: tên của điều khiển Timer. Interval: Đây là thuộc tính chỉ rõ số ms giữa hai sự kiện kế tiếp nhau. Trừ khi nó bị vô hiệu hóa, mỗi điều khiển Timer sẽ luôn nhận được một sự kiện sau một khoảng thời gian đều nhau. Thuộc tính Interval nhận giá trị trong khoảng 0...64.767 ms có nghĩa là khoảng thời gian dài nhất giữa hai sự kiện chỉ có thể là khoảng một phút (64.8 giây). Enabled: nếu giá trị là True nghĩa là điều khiển Timer được kích hoạt và ngược lại. 2.5.3 Sự kiện Timer: xảy ra mỗi khi đến thời gian một sự kiện được thực hiện (xác định trong thuộc tính Interval). 2.5.4 Sử dụng điều khiển Timer Khởi tạo một điều khiển Timer: Nếu lập trình viên muốn điều khiển Timer hoạt động ngay tại thời điểm biểu mẫu chứa nó được nạp thì đặt thuộc tính Enable là TRUE hoặc có thể dùng một sự kiện nào đó từ bên ngoài để kích hoạt điều khiển Timer. Lập trình đáp ứng sự kiện trả về từ điều khiển Timer: Ta sẽ đưa mã lệnh của công viêc cần thực hiện vào trong sự kiện Timer của điều khiển Timer. Sau đây là ví dụ khởi tạo một đồng hồ số nhờ vào điều khiển Timer. Private Sub Timer1_Timer() If Label1.Caption CStr(Time) Then Label1.Caption = Time End If End Sub Thuộc tính Interval được thiết lập là 500 (tức 0.5 giây). Điều khiển Timer còn hữu ích trong việc tính toán thời gian cho một công việc nào đó, đến một thời điểm nào đó thì ta sẽ khởi tạo một công việc mới hoặc ngưng một công việc không còn cần nữa. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 63 2.6. Hscroll 2.6.1 Khái niệm Là điều khiển có thanh trượt cho phép cuộn ngang và người dùng có thể sử dụng HScrollBar như một thiết bị nhập hoặc một thiết bị chỉ định cho số lượng hoặc vận tốc. Ví dụ ta thiết kế volume cho một trò chơi trên máy tính hoặc để diễn đạt có bao nhiêu thời gian trôi qua trong một khoảng định thời nhất định. Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Khi người dùng sử dụng Scroll Bar như một thiết bị chỉ định số lượng thì người dùng cần xác định giá trị cho hai thuộc tính Max và Min để đưa ra khoảng thay đổi thích hợp. 2.6.2 Thuộc tính Name: Tên của thanh cuộn. Min: Là giá trị nhỏ nhất trên thanh cuộn. Max: Giá trị lớn nhất của thanh cuộn. Large change: Thuộc tính này dùng để xác định khoảng thay đổi khi người dùng ấn chuột lên Hscrollbar. Small change: Thuộc tính này dùng để xác định khoảng thay đổi khi người dùng ấn lên mũi tên phía cuối thanh cuộn. Value: Thuộc tính này trả về giá trị tại một thời điểm của thanh cuộn nằm trong khoảng giá trị [Min, Max] mà người dùng đã xác định. 2.6.3 Sự kiện Change: Xảy ra mỗi khi HScrollBar thay đổi giá trị. Scroll: Xảy ra mỗi khi ta di chuyển con trỏ thanh cuộn. Private Sub HScroll1_Change() Text1.FontSize = HScroll1.Value End Sub 2.7. Vscroll Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Các thuộc tính và công dụng của VScrollBar cũng tương tự như HScrollBar. 2.8. Picture Box 2.8.1 Khái niệm Điều khiển Picture Box cho phép người dùng hiển thị hình ảnh lên một biểu mẫu. Biểu tượng (Shortcut) trên hộp công cụ Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 64 2.8.2 Thuộc tính Name: tên của điều khiển Picture Box. Picture: Đây là thuộc tính cho phép xác định hình ảnh nào sẽ được hiển thị bên trong Picture box. Bao gồm tên tập tin hình ảnh và cả đường dẫn nếu có. Để hiển thị hoặc thay thế một hình ảnh tại thời điểm chạy chương trình thì người dùng có thể dùng phương thức LoadPicture để đặt lại giá trị của thuộc tính Picture với cú pháp như trong ví dụ dưới đây: picMain.Picture = LoadPicture("NEW.JPG") Autosize: Khi giá trị của thuộc tính này là TRUE thì điều khiển Picture box sẽ tự động thay đổi kích thước cho phù hợp với hình ảnh được hiển thị. Ta nên cẩn thận khi sử dụng thuộc tính này vì khi điều khiển Picture Box thay đổi kích thước, nó không quan tâm đến vị trí của các điều khiển khác. 2.8.3 Sự kiện Mouse Down: Xảy ra khi người sử dụng chương trình nhấn giữ phím chuột. Mouse Move: Xảy ra khi người sử dụng chương trình di chuyển chuột. Mouse Up: Xảy ra khi người sử dụng chương trình thả phím chuột. Lưu ý : Điều khiển Picture Box có thể được dùng như một vật chứa các điều khiển khác (tương tự như một Frame). Ngoài ra người dùng cũng có thể sử dụng Picture Box như một khung vẽ hoặc như một khung soạn thảo và có thể in được nội dung trên đó. 2.9. Image 2.9.1 Khái niệm Điều khiển Image dùng để hiển thị một hình ảnh. Các dạng có thể là Bitmap, Icon, Metafile, Jpeg, Gif. Tuy nhiên khác với điều khiển Picture Box điều khiển Image sử dụng tài nguyên hệ thống ít và cũng nạp ảnh nhanh hơn; hơn nữa số lượng thuộc tính và phương thức áp dụng ít hơn điều khiển Picture box. Biểu tượng Shortcut trên hộp công cụ 2.9.2 Thuộc tính Name: tên của điều khiển Image. Picture: Đây là thuộc tính cho phép xác định hình ảnh nào sẽ được hiển thị bên trong điều khiển Image. Bao gồm tên tập tin hình ảnh và cả đường dẫn nếu có. Trường Đại học Công Nghệ Sài Gòn Khoa Công Nghệ Thông Tin Giáo trình Lập trình căn bản – dành cho hệ TCCN Trang 65 Để hiển thị hoặc thay thế một hình ảnh tại thời điểm chạy chương trình thì người dùng có thể dùng phương thức LoadPicture để đặt lại giá trị của thuộc tính Picture với cú pháp như trong ví dụ dưới đây: imgMain.Picture = LoadPicture("NEW.JPG") Stretch: Khi giá trị của thuộc tính này là TRUE thì điều khiển Image sẽ tự động thay đổi kích thước cho phù hợp với hình ảnh được hiển thị. 2.9.3 Sự kiện Mouse Down: Xảy ra khi người sử dụng chương trình nhấn giữ phím chuột. Mouse Move: Xảy ra khi người sử dụng chương trình di chuyển chuột. Mouse Up: Xảy ra khi người sử dụng chương trình thả phím chuột. 2.10. Shape Biểu tượng Shortcut trên hộp công cuï Điều khiển Shape dùng để vẽ các hình dạng như: hình chữ nhật, hình vuông, oval, hình tròn, hình chữ nhật góc tròn hoặc hình vuông góc tròn. Thuộc tính Shape cho phép người dùng chọn 1 trong 6 dạng như đã nêu ở trên. Sau đây là bảng giá trị của thuộc tính này Hình dạng Giá trị Hằng Rectangle 0 vbShapeRectangle Square 1 vbShapeSquare Oval 2 vbShapeOval Circle 3 vbShapeCircle Rounded Rectangle 4 vbShapeRoundedRectangle Rounded Square 5 vbShapeRoundedSquare
File đính kèm:
- giao_trinh_lap_trinh_can_ban_visual_basic_phan_2.pdf