Bài giảng Bảo dưỡng & Sửa chữa hệ thống lái - Nguyễn Xuân Hùng

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ THAM DỰ THAO GiẢNG 
KHOA: CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC 
MODUL: BẢO DƯỠNG – SỬA CHỮA HỆ THỐNG LÁI 
GIÁO VIÊN : NGUYỄN XUÂN HÙNG 
Em hãy nêu tên các bộ phận chính của hệ thống lái? 
4: Hộp phân phối 
1: Bơm trợ lực lái 
3: Cơ cấu lái 
2: Bình chứa dầu 
5: Thanh lái 
1 
2 
3 
4 
5 
Tháo lắp cơ cấu lái trục vít thanh răng trên hệ thống lái đúng quy trình 
Tháo lắp cơ cấu lái trục vít thanh răng 
Thể hiện tính cẩn thận, tỷ mỉ, chính xác, đảm bảo an toàn lao động 
Trình bày đúng nhiệm vụ , yêu cầu; và cấu tạo, nguyên lý làm việc 
Mô tả đúng quy trình tháo lắp cơ cấu lái trục vít thanh răng 
1 
 Nhiệm vụ, yêu cầu 
2 
Cấu tạo , nguyên lý làm việc 
3 
Các dạng sai hỏng thường gặp 
4 
Quy trình thực hiện 
Tháo lắp cơ cấu lái trục vít thanh răng 
5 
Thực hành 
 - Cơ cấu lái biến đổi chuyển động quay của vành tay 
lái thành chuyển động xoay và tịnh tiến của các chi tiết 
 dẫn động lái 
 Cơ cấu lái hoạt động như một hộp giảm tốc để tăng 
mômen tác động của người lái đến bánh xe dẫn hướng. 
Kết cấu đơn giản, giá thành thấp, tuổi thọ cao . 
* 
Có thể quay cả hai chiều để đảm bảo chuyển động ổn định. 
* 
Có hiệu suất cao để lái nhẹ nhàng . 
* 
Đảm bảo tỷ số truyền hợp lý . 
* 
Dễ tháo lắp, điều chỉnh. 
* 
8: Đường dầu cung câp vào xi lanh 
7: Xi lanh 
1: Trục lái 
3: Đường dầu từ bơm tới 
5: Con trượt phân phối - Piston 
2: Đường dầu hồi 
4: Trục Vít 
6: Thanh răng 
2 
1 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
9: Hộp phân phối 
Trục lái 
Hộp phân phối 
Xi lanh 
Piston 
Thanh răng 
Trục vít 
Thanh lái 
Tuyu ô 
Thanh răng 
Piston 
Xi lanh 
Khi vô lăng ở vị trí trung hoà thì van chia dầu cũng ở vị trí trung hoà do đó dầu từ bơm trợ lực lái không vào khoang nào của xilanh trên thanh răng mà quay trở lại bình chứa. Bánh xe chạy thẳng 
Khi không đánh vành tay lái – Xe chạy thẳng 
A 
B 
Khi đánh lái sang phải 
Người lái tác dụng làm vô lăng quay theo chiều kim đồng hồ, trục vít quay sẽ làm cho thanh răng chuyển động từ trái qua phải (cơ cấu thanh răng trục vít), thông qua thanh răng làm van chia dầu mở của dầu. Dầu có áp suất lớn từ bơm đến quan van và đường ống dẫn dầu vào khoang A của xilanh, dầu có áp suất lớn sẽ tác dụng lên piston trợ lực đẩy thanh răng theo chiều chuyển động từ trái sang phải. Dầu trong khoang còn lại của thước lái bị đẩy theo cổng 2, ống dẫn dầu, van chia và trở về bình chứa. 
A 
B 
Khi đánh lái sang trái 
Người lái tác dụng lên vô lăng quay theo chiều ngược kim đồng hồ, trục vít quay làm cho thanh răng được đẩy di chuyển từ phải sang trái, thông qua thanh răng làm van chia dầu mở cửa dầu.Dầu có áp suất từ bơm qua van chia, đường ống dẫn vào khoang B và trợ lực đẩy cho thanh răng di chuyển từ phải sang trái nhẹ nhàng hơn. Dầu từ khoang còn lại của thước lái bị đẩy theo cổng 1 qua đường ống dẫn dầu, van chia ra đường xả về bình chứa. 
A 
B 
A 
B 
Lắp không khớp then trục lái 
Bulong bắt không chặt 
Lắp ngược chiều thanh răng, van chia dầu 
Xước bề mặt xilanh, thanh răng 
Làm hỏng phớt chắn dầu 
CÁC DẠNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP 
QUY TRÌNH THỰC HIỆN 
TT 
CÁC BƯỚC THỰC HIỆN 
YÊU CẦU KỸ THUẬT 
PHƯƠNG TIỆN SỬ DỤNG 
LƯU Ý AN TOÀN / SAI HỎNG 
1 
Đọc phiếu hướng dẫn quy trình. 
Đọc chính xác 
Phiếu hướng dẫn. 
Đọc sai quy trình 
2 
Vệ sinh sơ bộ 
Vệ sinh sạch bên ngoài. 
Giẻ lau, máy nén khí. 
Bụi bẩn vào trong xilanh. 
3 
Chèn và kê kích bánh xe 
Đảm bảo an toàn, khong dịch chuyển xe trong quá trình tháo lắp 
Kích gầm 
Khóa an toàn 
Không khóa van an toàn 
Điểm tì của kích không cân đối, lực tì yếu 
4 
Tháo tuyu ô dầu. 
Xả dầu trược khi tháo. 
Sử dụng đúng dụng cụ 
Lực siết nhẹ 
Nếu bị rỉ cần dùng CR7 
Kìm chết. 
Cle 
Cong gãy tuyu ô 
Chờn ốc 
Bụi bẩn bay vào trong tuyu ô dầu 
5 
Tháo trục vít tách khỏi trục lái. 
Tháo bulông bắt giữa trục lái và trục vít 
Cle 
Tuyp 
Chờn giác bulong, gãy bu long 
6 
Tháo rotuyn lái 
Tháo đai ốc bắt giữa rô tuyn và cánh tay đòn 
Tuýp, cle, kìm chết. 
Giữ vững rô tuyn khi tháo đai ốc 
7 
Tháo cơ cấu lái khỏi khung xe. 
Tháo các chi tiết còn vướng vào cơ cấu lái 
Cle, kìm cặp. 
Cần phải để cẩn thận tránh làm rơi gây móp, bẹp bộ trợ lựcphanh 
8 
Tháo hộp phân phối. 
Tháo bu long bắt hộp phân phối với cơ cấu lái 
Kìm nhọn, tuốc nơ vít. 
Nới lỏng đều các bu lông rồi mới tháo hẳn . 
9 
Tháo Thanh răng 
Tháo trục vít ra rồi tới tháo nắp xilanh vào kéo thanh răng ra khỏi xilanh 
Kìm, tuốc nơ vít, búa, cle 
Đóng sai chiều trục vít 
10 
Vệ sinh chi tiết và bảo dưỡng 
Làm sạch các chi tiết. 
Kiểm tra, tra dầu mỡ, làm bóng bề mặt xi lanh, khôi phục độ đàn hồi của lò xo 
Dầu rửa, xà phòng, nước lã. 
Tránh ngâm phớt trong xăng. 
Rơi hoặc làm mất các chi tiết trong khi vệ sinh 
11 
Lắp các chi tiết. 
Quy trình lắp ngược lại quy trình tháo. 
Mô hình hệ thống phanh. 
Cần tra dầu thủy lực vào xi lanh trước khi lắp 
Lực siết vừa đủ 
NHIỆM VỤ, YÊU CẦU 
CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ LÀM ViỆC 
CÁC DẠNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP 
QUY TRÌNH THỰC HiỆN 
Tháo lắp cơ cấu lái trục vít thanh răng 
TT 
NỘI DUNG TỰ HỌC 
PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC 
NGUỒN TÀI LIỆU THAM KHẢO 
GHI CHÚ 
1 
Tháo lắp cơ cấu lái 
Đọc sách và tham khảo tài liệu 
Giáo trình công nghệ ô tô 
Phần Hệ thống phanh 
2 
Quy trình bảo dưỡng 
Xem lại bảng quy trình 
Bảng quy trình bảo dưỡng 
3 
Cập nhật kiến thức mới về Hệ thống lái trợ lực điện (Electric Power Steering) 
Đọc sách tham khảo và trên internet 
www.oto-hui.vn 
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
THANKS FOR WATCHING 
CHÚC QUÝ VỊ THÀNH CÔNG VÀ MAY MẮN 
Bài tập trắc nghiệm 
a. 1: Trục vít; 2: Đường dầu vào; 3: Đường hồi; 4: Trục lái 
b. 1: Trục lái; 2: Đường hồi; 3: Đường dầu vào; 4: Trục vít 
c. 1: Trục lái; 2: Đường dầu vào; 3: Đường hồi; 4: Trục vít 
b. 1: Trục Vít; 2: Đường hồi; 3: Đường dầu vào; 4: Trục lái 
S 
Đ 
Bạn trả lời sai rồi 
S 
Bạn trả lời sai rồi 
S 
Bạn trả lời sai rồi 
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng 
Câu 1 : Em hãy chọn đáp án đúng:Tên các chi tiết theo số thứ tự 1; 2; 3; 4 của cơ cấu phanh theo hĩnh vẽ trên? 
2 
1 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
Câu 2 : Em hãy chọn đáp án đúng: Nhiệm vụ của cơ cấu lái là gi? 
a. Cơ cấu lái có nhiệm vụ làm cho thao tác phanh nhẹ nhàng , ổn định và tuổi thọ cơ cấu lái cao. 
c. Cơ cấu lái biến đổi chuyển động quay của vành tay lái thành chuyển động xoay và tịnh tiến của các chi tiết dẫn động lái. . 
b. B ổ trợ tạo ra lưc bổ trợ tác dụng lên cơ cấu dẫn động lái ngoài lực tác động của người lái do đó việc điều khiển tay lái sẻ nhẹ nhàng và tính cơ động của xe thấp. 
S 
Đ 
Bạn trả lời sai rồi 
S 
Bạn trả lời sai rồi 
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng 
d. Cơ cấu lái hoạt động như một hộp giảm tốc để giảm mômen tác động của người lái đến bánh xe dẫn hướng. . 
S 
TT 
NỘI DUNG TỰ HỌC 
PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC 
NGUỒN TÀI LIỆU THAM KHẢO 
GHI CHÚ 
1 
Tháo lắp cơ cấu lái 
Đọc sách và tham khảo tài liệu 
Giáo trình công nghệ ô tô 
Phần Hệ thống phanh 
2 
Quy trình bảo dưỡng 
Xem lại bảng quy trình 
Bảng quy trình bảo dưỡng 
3 
Cập nhật kiến thức mới về Hệ thống lái trợ lực điện (Electric Power Steering) 
Đọc sách tham khảo và trên internet 
www.oto-hui.vn 
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
THANKS FOR WATCHING 
CHÚC QUÝ VỊ THÀNH CÔNG VÀ MAY MẮN