Bài giảng Hệ thống báo cáo tài chính - Chương 2: Giới thiệu phân tích báo cáo tài chính - Bùi Ngọc Toản

Prepared by Pham Thi Thuy
GIỚI THIỆU PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CHƯƠNG 2
Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường ĐH CN Tp.HCM
Email: buitoan.hui@gmail.com
VÌ SAO PHẢI PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH?
1
Kiểm tra mối
liên hệ giữa
các con số
trên các BCTC
& phát hiện xu
hướng biến
động của các
con số đó.
2
Sử dụng số
liệu quá khứ
để dự đoán
về tình hình
tương lai.
3
Đánh giá
hoạt động
của doanh
nghiệp nhằm
phát hiện ra
các vấn đề
cần tháo gỡ.
2
CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÍCH BCTC
3
NỘI DUNG PHÂN TÍCH BCTC
4
4. Phân tích dưới góc độ nhà đầu tư trên
thị trường chứng khoán
5. Phân tích dấu hiệu khủng hoảng tài
chính & phá sản
PHÂN TÍCH CÁC CHỦ ĐỀ ĐẶC BIỆT
1. Phân tích cấu trúc tài chính
2. Phân tích khả năng thanh toán
3. Phân tích hiệu quả kinh doanh
PHÂN TÍCH CƠ BẢN
6. Dự báo tài chính
7. Định giá doanh nghiệp
PHÂN TÍCH TRIỂN VỌNG
Prepared by Pham Thi Thuy
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC 
– PHƯƠNG PHÁP SO SÁNH
 Tại sao phải so sánh ?
 Gốc so sánh ?
 Không gian (đơn vị này với đơn vị khác, khu vực
này với khu vực khác)
 Thời gian (hiện tại với quá khứ)
 Các dạng so sánh ?
 So sánh bằng số tuyệt đối ∆A = A1 – A0
 So sánh bằng số tương đối A1
A0
x 100 (%)
5
Phân tích ngangtí
Time
So sánh tình trạng tài chính và kết quả hoạt
động của một công ty giữa các kỳ.
CÔNG CỤ PHÂN TÍCH
6
Biến động
số tiền
Giá trị kỳ
phân tích
Giá trị
kỳ gốc= –
CÁC BÁO CÁO SO SÁNH
Tỷ lệ
biến động
Biến động số tiền
Giá trị kỳ gốc 100= ×
7
TÀI SẢN 31/12/2009 31/12/2008
triệu đồng %
A. Tài sản ngắn hạn 5,457,515 4,651,660 805,855 17.32%
1. Tiền và tương đương tiền 1,198,148 692,948 505,200 72.91%
2. Đầu tư tài chính ngắn hạn 2,660 178,587 (175,927) -98.51%
3. Phải thu ngắn hạn 2,714,988 2,414,268 300,720 12.46%
 Phải thu khách hàng 664,820 417,799 247,021 59.12%
 Trả trước cho người bán 1,305,172 987,544 317,628 32.16%
4. Hàng tồn kho 1,287,834 1,127,389 160,445 14.23%
5. Tài sản ngắn hạn khác 253,885 238,468 15,417 6.47%
B. Tài sản dài hạn 11,254,467 9,342,541 1,911,926 20.46%
1. Phải thu dài hạn 5,255,583 - 5,255,583 
2. Tài sản cố định 679,801 6,909,842 (6,230,041) -90.16%
3. Bất động sản đầu tư 194,394 119,867 74,527 62.17%
4. Đầu tư tài chính dài hạn 5,120,924 2,304,262 2,816,662 122.24%
5. Tài sản dài hạn khác 3,765 8,570 (4,805) -56.07%
Tổng tài sản 16,711,982 13,994,201 2,717,781 19.42%
chênh lệch
Vinaconex
Bảng cân đối kế toán
tại ngày 31/12/2009
(triệu đồng)
8
Prepared by Pham Thi Thuy
9
Phân tích xu hướng được sử dụng để thể hiện
đường số liệu cho một số thời kỳ.
hân tích xu h ng đ c s dụng để thể hiện
đ ng số liệu cho ột số th i kỳ.
%
xu hướng
Giá trị kỳ phân tích
Giá trị kỳ gốc
100= ×
PHÂN TÍCH XU HƯỚNG
Berry Products
Thông tin Lợi nhuận
Cho các năm tài chính kết thúc ngày 31.12
Khoản mục 20011 2010 2009 2008 2007
Doanh thu 400,000$ 355,000$ 320,000$ 290,000$ 275,000$
Giá vốn hàng bán 285,000 250,000 225,000 198,000 190,000
Lợi nhuận gộp 115,000 105,000 95,000 92,000 85,000
2007 là năm gốc nên giá trị
của nó là 100%.
PHÂN TÍCH XU HƯỚNG
10
Berry Products
Thông tin Lợi nhuận
Cho các năm tài chính kết thúc ngày 31.12
Khoản mục 2011 2010 2009 2008 2007
Doanh thu 105% 100%
Giá vốn hàng bán 104% 100%
Lợi nhuận gộp 108% 100%
(290,000  275,000) 100% = 105%
(198,000  190,000) 100% = 104%
(92,000  85,000) 100% = 108%
PHÂN TÍCH XU HƯỚNG
Khoản mục 2011 2010 2009 2008 2007
Doanh thu 400,000$ 355,000$ 320,000$ 290,000$ 275,000$
Giá vốn hàng bán 285,000 250,000 225,000 198,000 190,000
Lợi nhuận gộp 115,000 105,000 95,000 92,000 85,000
11
Berry Products
Thông tin Lợi nhuận
Cho các năm tài chính kết thúc ngày 31.12
Khoản mục 2011 2010 2009 2008 2007
Doanh thu 145% 129% 116% 105% 100%
Giá vốn hàng bán 150% 132% 118% 104% 100%
Lợi nhuận gộp 135% 124% 112% 108% 100%
Khoản mục 2011 2010 2009 2008 2007
Doanh thu 400,000$ 355,000$ 320,000$ 290,000$ 275,000$
Giá vốn hàng bán 285,000 250,000 225,000 198,000 190,000
Lợi nhuận gộp 115,000 105,000 95,000 92,000 85,000
PHÂN TÍCH XU HƯỚNG
12
Prepared by Pham Thi Thuy
13
PHÂN TÍCH XU HƯỚNG
14
So sánh tình trạng tài chính, kết
quả hoạt động của một công ty
với một mức cơ sở (100%).
CÔNG CỤ PHÂN TÍCH
P
h
â
n
t
í
c
h
d
ọ
c
t
í
Tính % qui mô chung
% qui mô chung Giá trị phân tích
Giá trị gốc
100= ×
BÁO CÁO TÀI CHÍNH QUI MÔ CHUNG
15
16
TÀI SẢN
Triệu đồng % triệu đồng %
A. Tài sản ngắn hạn 5,457,515 32.66% 4,651,660 33.24%
1. Tiền và tương đương tiền 1,198,148 7.17% 692,948 4.95%
2. Đầu tư tài chính ngắn hạn 2,660 0.02% 178,587 1.28%
3. Phải thu ngắn hạn 2,714,988 16.25% 2,414,268 17.25%
 Phải thu khách hàng 664,820 3.98% 417,799 2.99%
 Trả trước cho người bán 1,305,172 7.81% 987,544 7.06%
4. Hàng tồn kho 1,287,834 7.71% 1,127,389 8.06%
5. Tài sản ngắn hạn khác 253,885 1.52% 238,468 1.70%
B. Tài sản dài hạn 11,254,467 67.34% 9,342,541 66.76%
1. Phải thu dài hạn 5,255,583 31.45% - 0.00%
2. Tài sản cố định 679,801 4.07% 6,909,842 49.38%
3. Bất động sản đầu tư 194,394 1.16% 119,867 0.86%
4. Đầu tư tài chính dài hạn 5,120,924 30.64% 2,304,262 16.47%
5. Tài sản dài hạn khác 3,765 0.02% 8,570 0.06%
Tổng tài sản 16,711,982 100.00% 13,994,201 100.00%
Vinaconex
Bảng cân đối kế toán
tại ngày 31/12/2009
31/12/2009 31/12/2008
Prepared by Pham Thi Thuy
17
NGUỒN VỐN
Triệu đồng % triệu đồng % triệu đồng tỉ lệ % tỉ trọng %
A. Nợ phải trả 13,304,711 79.6% 12,500,424 89.3% 804,287 6.4% -9.7%
I. Nợ ngắn hạn 6,825,859 40.8% 5,132,196 36.7% 1,693,663 33.0% 4.2%
1. Vay và nợ ngắn hạn 1,069,495 6.4% 1,906,353 13.6% (836,858) -43.9% -7.2%
2. Phải trả người bán 429,319 2.6% 320,984 2.3% 108,335 33.8% 0.3%
3. Người mua trả tiền trước 1,924,379 11.5% 1,928,689 13.8% (4,310) -0.2% -2.3%
4. Phải trả phải nộp NH khác 2,655,856 15.9% 287,344 2.1% 2,368,512 824.3% 13.8%
II. Nợ dài hạn 6,478,852 38.8% 7,368,228 52.7% (889,376) -12.1% -13.9%
 Vay nợ dài hạn 6,477,428 38.8% 6,468,342 46.2% 9,086 0.1% -7.5%
B. Nguồn vốn chủ sở hữu 3,407,270 20.4% 1,493,778 10.7% 1,913,492 128.1% 9.7%
1. Vốn điều lệ 1,850,804 11.1% 1,499,852 10.7% 350,952 23.4% 0.4%
2. Thặng dư vốn cổ phần 350,952 2.1% - 0.0% 350,952 2.1%
3. Chênh lệch tỉ giá hối đoán 327 0.0% (467,575) -3.3% 467,902 -100.1% 3.3%
4. Quĩ đầu tư phát triển 161,047 1.0% 77,119 0.6% 83,928 108.8% 0.4%
5. Quĩ dự phòng tài chính 42,802 0.3% 27,542 0.2% 15,260 55.4% 0.1%
6. LN sau thuế chưa p.phối 414,768 2.5% 170,190 1.2% 244,578 143.7% 1.3%
Tổng nguồn vốn 16,711,981 13,994,202 100.0% 2,717,779 19.4%
31/12/2009 31/12/2008
Vinaconex
Bảng cân đối kế toán
tại ngày 31/12/2009
Chênh lệch
18
triệu đồng % triệu đồng % triệu đồng tỉ lệ % tỉ trọng %
1 Doanh thu thuần BH & CCDV 3,849,352 100.0% 2,848,155 100.0% 1,001,197 35.2% 0.0%
2 Giá vốn hàng bán 3,574,803 92.9% 2,767,680 97.2% 807,123 29.2% -4.3%
3 Lợi nhuận gộp từ BH & CCDV 274,549 7.1% 80,475 2.8% 194,074 241.2% 4.3%
4 Doanh thu hoạt động tài chính 802,940 20.9% 199,225 7.0% 603,715 303.0% 13.9%
5 Chi phí tài chính 581,012 15.1% 112,749 4.0% 468,263 415.3% 11.1%
 trong đó chi phí lãi vay 356,843 9.3% 34,061 1.2% 322,782 947.7% 8.1%
6 Chi phí bán hàng 2,770 0.1% 54,100 1.9% (51,330) -94.9% -1.8%
7 Chi phí quản lí DN 331,893 8.6% 226,096 7.9% 105,797 46.8% 0.7%
8 Lợi nhuận thuần từ HĐKD 161,814 4.2% (113,245) -4.0% 275,059 8.2%
9 Thu nhập khác 968,632 25.2% 423,067 14.9% 545,565 129.0% 10.3%
10 Chi phí khác 574,717 14.9% 3,705 0.1% 571,012 15411.9% 14.8%
11 Lợi nhuận từ hoạt động khác 393,915 10.2% 419,362 14.7% (25,447) -6.1% -4.5%
12 Tổng LN kế toán trước thuế 555,729 14.4% 306,117 10.7% 249,612 81.5% 3.7%
13 Chi phí thuế TNDN hiện hành 140,464 3.6% 925 0.0% 139,539 15085.3% 3.6%
14 Lợi nhuận sau thuế TNDN 415,265 10.8% 305,192 10.7% 110,073 36.1% 0.1%
Chỉ tiêu
2009 2008 Chênh lệch
Vinaconex
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2009
Phân tích biểu đồ cho BCKQKD của công ty
Clover năm 2011.
BIỂU ĐỒ QUI MÔ CHUNG
2007
Revenues 100,0%
Cost of goods sold 69,2
Selling and administrative 24,7
Net interest 1,2
Income taxes 1,4
Other gains 0,2
Net earnings 3,6
Net income per share
Giá vốn hàng 
bán
69.0%CPBH&QL
24.6%
Lãi vay
1.20%
thuế TNDN
1.4%
lợi nhuận 
khác
0.2%
Lợi nhuận 
thuần
3.6%
19
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC 
– phương pháp chi tiết
 Chi tiết theo thời gian
 Chi tiết theo địa điểm
 Chi tiết theo bộ phận cấu thành
20
Prepared by Pham Thi Thuy
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC 
– phương pháp liên hệ cân đối
 Xem xét mối quan hệ cân đối giữa các yếu tố
của quá trình kinh doanh.
Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu
21
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC 
– phương pháp Dupont
A
B
=
A
C
x
C
D
x
D
B
22
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH BCTC 
– phương pháp loại trừ
 Lượng hoá ảnh hưởng của từng nhân tố tới
chỉ tiêu phân tích. Khi xác định ảnh hưởng của
nhân tố này thì phải loại trừ ảnh hưởng của tất
cả các nhân tố khác.
 Các dạng của phương pháp loại trừ:
 Phương pháp thay thế liên hoàn
 Phương pháp số chênh lệch
23
PHƯƠNG PHÁP THAY THẾ LIÊN HOÀN
Chỉ tiêu phân tích: Q = a x b x c
Kỳ gốc: Q0 = a0x b0 x c0
Kỳ phân tích: Q1 = a1x b1 x c1
Biến động của chỉ tiêu phân tích:
∆Q = Q1 - Q0 = ∆Q(a)+∆Q(b)+∆Q(c)
24
Prepared by Pham Thi Thuy
∆Q = ∆Q(a)+∆Q(b)+∆Q(c)(a) (b) (c)
∆Q(a) =
a1xb0xc0 – a0xb0xc0
(a)
1 0 c0 0 0 c0
∆Q(b) =
a1xb1xc0 – a1xb0xc0
(b)
1 1 c0 1 0 c0
∆Q(c) =
a1xb1xc1 – a1xb1xc0
(c)
1 1 c1 1 1 c0
PHƯƠNG PHÁP THAY THẾ LIÊN HOÀN
25
∆Q = ∆Q(a)+∆Q(b)+∆Q(c)(a) (b) (c)
∆Q(a) =
(a1 – a0) x b0x c0
(a)
( 1 0) 0 c0
∆Q(b) =
a1x (b1- b0) x c0
(b)
1 ( 1- 0) c0
∆Q(c) =
a1x b1x (c1 – c0)
(c)
1 1 (c1 c0)
PHƯƠNG PHÁP SỐ CHÊNH LỆCH
26
 Công ty Tường An chuyên sản xuất và kinh
doanh dầu ăn. Năm 2010 tổng sản lượng
tiêu thụ là 12 triệu lít với giá bán bình quân là
12000đ/lít. Năm 2011 tổng sản lượng tiêu
thụ là 14 triệu lít với giá bán bình quân là
12500đ/lít. 
 Hãy phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới
doanh thu tiêu thụ của công ty Tường An.
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Ví dụ
27
 Doanh thu (R) = Sản lượng tiêu thụ (Q) x Giá
bán đơn vị sản phẩm (P)
 Doanh thu năm 2011: R1 = Q1x P1
175.000.000.000 đ = 14.000.000 lít x 12.500đ/lít
 Doanh thu năm 2010: R0 = Q0x P0
144.000.000.000 đ = 12.000.000 lít x 12.000đ/lít
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Ví dụ
28
Prepared by Pham Thi Thuy
29
Chỉ tiêu 2011 2010 2010 so với 2009
∆+(-) %
Sản lượng tiêu thụ
(triệu lít)
14 12 + 2 117
Đơn giá bán (đ/lít) 12.500 12.000 + 500 104
Doanh thu tiêu thụ
(triệu đồng)
175.000 144.000 + 31.000 121
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Ví dụ
So với năm 2010, doanh thu tiêu thụ năm 2011 
tăng 31.000 triệu đồng, hay đạt 121% là do ảnh
hưởng của 2 nhân tố:
 Sản lượng tiêu thụ thay đổi làm doanh thu tăng: 
14 triệu lít x 12.000đ/lít – 12 triệu lít x 12.000đ/lít = 
24.000 triệu đồng
 Đơn giá bán thay đổi làm doanh thu tăng:
14 triệu lít x 12.500đ/lít – 14 triệu lít x 12.000đ/lít = 7.000 
triệu đồng
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Ví dụ
30
So với năm 2010, doanh thu tiêu thụ năm 2011 
tăng 31.000 triệu đồng, hay đạt 121% là do ảnh
hưởng của 2 nhân tố:
 Sản lượng tiêu thụ thay đổi làm doanh thu tăng: 
(14 triệu lít – 12 triệu lít) x 12.000đ/lít
= 24.000 triệu đồng
 Đơn giá bán thay đổi làm doanh thu tăng:
14 triệu lít x (12.500đ/lít - 12.000đ/lít) 
= 7.000 triệu đồng
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Ví dụ
31
 Sắp xếp các nhân tố ảnh hưởng đến chỉ
tiêu nghiên cứu vào một công thức toán
học.
 Sắp xếp theo thứ tự: từ nhân tố số lượng
đến nhân tố chất lượng.
PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ - Điều kiện áp dụng
32
Prepared by Pham Thi Thuy
Qui trình phân tích BCTC
33
Kết thúc chương 234