Bài giảng Lý thuyết tài chính công - Chương 7: Thuế và hiệu quả kinh tế

LOGO www.themegallery.com 
Chương 7: 
165 
Lý thuyết Tài chính công(2 tín chỉ) 
Thuế và 
Hiệu quả kinh tế 
 Nội dung: 
Thuế tác động đến giới hạn ngân sách và tiêu dùng 
Thuế và hiệu quả kinh tế 
Tối thiểu gánh nặng phụ trội đánh thuế 
LOGO 
1. Tác động tủa thuế đến đường NS và tiêu dùng 
166 
1.2. Tác động của thuế đến đường ngân sách 
kg löông thöïc/ naêm 
Soá quaàn aùo 
(caùi)/ naêm 
i 
D 
E
1
LT
1
 LT
a
F 
Q
1
Q
b
Q
a
Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch 
tröôùc khi thueá ñaùnh vaøo 
löông thöïc 
Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch 
sau khi thueá ñaùnh vaøo löông 
thöïc 
A 
Đường NS dịch chuyển 
vào gần gốc tọa độ hơn 
LOGO 
1. Tác động tủa thuế đến đường NS và tiêu dùng 
167 
1.1. Tác động của thuế đến tiêu dùng 
kg löông thöïc/ naêm 
Soá quaàn aùo 
(caùi)/ naêm 
i 
D 
E
1
LT
1
 LT
2
F 
Q
1
Q
2
Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch 
tröôùc khi ñaùnh thueá vaøo löông 
thöïc. 
Ñöôøng giôùi haïn ngaân 
saùch sau khi ñaùnh thueá 
vaøo löông thöïc. 
A 
G 
E
2
ii 
Thuế làm cho người 
tiêu dùng bị thiệt 
thòi hơn vì đường 
bàng quan của họ 
bây giờ thấp hơn 
LOGO 
2. Thuế và hiệu quả kinh tế 
168 
Gánh nặng phụ trội là phần tổn thất phúc lợi xã hội vượt 
quá số thuế mà chính phủ thu được. 
Gánh nặng phụ trội còn gọi là chi phí phúc lợi xã hội 
hoặc phần mất trắng. 
2.1. Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss 
LOGO 
2. Thuế và hiệu quả kinh tế 
169 
Trường hợp đánh thuế vào lương thực 
2.1. Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss 
G 
M 
Q2 
Q3 
0 LT2 LT3 
A 
H 
E2 
N 
E3 
I D F 
E1 
IC2 
IC1 
Số thu thế 
Gánh nặng phụ trội 
Biến đổi tương đương do thu thuế 
Quần áo 
Lương thực 
LOGO 
2. Thuế và hiệu quả kinh tế 
170 
Đo lường gánh nặng phụ trội của thuế đánh vào hàng hóa 
2.1. Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss 
(1 + tLT )PLT
q1q2
DLT
SLT
S’LT
f
Giá
(P)
Lương thực (QLT )
PLT
Hình 7.4 Gánh nặng phụ trội: thuế đánh vào hàng hóa
d
g
h i
a
2...
2
1
..
.
2
1
tPQDWL
QtQ
Q
P
x
P
Q
tPP
PQDWL


LOGO 
2. Thuế và hiệu quả kinh tế 
171 
Đo lường gánh nặng phụ trội của thuế đánh vào thu nhập 
2.1. Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss 
2...
2
1
..
.
2
1
twLDWL
LtL
L
w
x
w
L
tww
wLDWL


(1 + t )w
L1L2
SL
d
Tiền lương
(w)
Giờ lao động (L)
w
Hình 7.5 Gánh nặng phụ trội đối với thuế đánh vào
lao động
h
f
g
i
a
LOGO 
2. Thuế và hiệu quả kinh tế 
172 
 Tính hiệu quả kinh tế được đánh giá bởi gánh nặng phụ 
trội do thuế tạo ra 
 Thuế được coi là hiệu quả khi gánh nặng phụ trội tiến 
tới Min 
LOGO 
3. Tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội 
173 
Thuế tối ưu là cơ cấu thuế làm tối đa hóa phúc lợi xã 
hội, trong đó có tính đến nguồn thu ngân sách nhà 
nước. 
Thuế đánh vào hàng hóa nên nghịch đảo với độ co 
giãn của cầu hàng hóa đó 
Nếu có 2 hàng hóa với độ co giãn của cầu lần lượt là 
E1 và E2 thì nên đánh thế như sau: 
Lý thuyết thuế tối ưu của Ramsey 
1
2
2
1
E
E
t
t
LOGO 
3. Tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội 
174 
Hệ quả 1: Hàng hóa ít co giãn nên đánh thuế cao hơn 
vì số thuế thu được là lớn hơn và tổn thất là nhỏ hơn 
Lý thuyết thuế tối ưu của Ramsey 
P0 
Qt Q0 Q0 Qt 
(1+t)P0 
P P 
Q Q 
Cầu co giãn nhiều 
Hàng xa xỉ 
Cầu co giãn ít 
Hàng thiết yếu 
LOGO 
3. Tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội 
175 
Hệ quả 2: Thuế nên được phân bổ giữa các loại hàng 
hóa chứ không nên tập trung vào hàng hóa cầu ít co 
giãn để tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội 
Lý thuyết thuế tối ưu của Ramsey 
Px
Q
P* + t
P*
Q*Q’
D
Q”
P* +2t
Hình 7.6 Gánh nặng phụ trội biên (MDWL) 
S
b
c
a
ik
g
h
f
e
0
- Thuế suất tăng gấp đôi 
- Thuế thu được tăng ít 
hơn gấp đôi 
- Gánh nặng phụ trội 
tăng lớn hơn gấp đôi 
LOGO 
3. Tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội 
176 
Chi phí xã hội của dự án công vượt quá số tiền được 
chi cho nó 
 Do số thu tạo ra gánh nặng phụ trội. 
Chính phủ chi tiêu càng lớn thì chi phí của chi tiêu 
chính phủ càng tăng lên 
Lý thuyết thuế tối ưu của Ramsey 
LOGO www.themegallery.com 
177 
Bài tập chương 7 
- Bài 5/191 
- Bài 7/192