Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục - Nguyễn Văn Đệ

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌCQUẢN LÝ GIÁO DỤC 
NGƯT.PGS,TS. NGUYỄN VĂN ĐỆ 
Hiệu trưởng Trường Đại học Đồng Tháp 
Mobile: 0913.787.199; 0939.787.199 
E-mail: nguyenvande5252@gmail.com 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
T RƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỒNG THÁ P 
ĐỒNG THÁP, 2014 
4 YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH THÀNH CÔNG CHO 1 NGƯỜI QUẢN LÝ 
THÀNH TÍCH 
KỸ NĂNG LÀM VIỆC 
TÂM TỐT 
KỸ NĂNG QUẢN LÝ 
4 VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG QUẢN LÝ 
QUAN ĐIỂM 
YÊU CẦU 
THỰC TRẠNG 
GIẢI PHÁP 
5 đức tính của nhà Quản lý 
Khát vọng 
Say mê 
Luôn học hỏi (kiến thức) 
Chịu mạo hiểm 
Tự tin, 
bản lĩnh 
12/2/2021 
4 
5 y ếu t ố t ạo ra quy ền uy 
Quyền uy 
do 
B ạo l ực 
Ti ền c ủa 
Đạo đức 
Trí tuệ 
Chức vụ 
12/2/2021 
5 
NỘI DUNG MÔN HỌC 
Chương 1 
Khái quát về khoa học và phương pháp nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
 Chương 4 
Các giai đoạn của một công trình nghiên cứu khoa quản lý giáo dục 
Chương 3 
Phương pháp nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
 Chương 2 
Ý nghĩa, nội dung và phương pháp nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC 
1. Khái niệm khoa học 
1.1. Khoa học là gì? 
1.2. Đối tượng, chức năng, thành phần, động lực phát triển của khoa học 
1.3. Phân loại khoa học 
1.4. Khoa học quản lý giáo dục 
2. Khái niệm nghiên cứu khoa học 
2.1. Nghiên cứu khoa học là gì? 
2.2. Đặc trưng của nghiên cứu khoa học 
2.3. Cơ chế sáng tạo khoa học 
2.4. Kỹ năng nghiên cứu khoa học 
2.5. Loại hình nghiên cứu khoa học 
2.6. Nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
1.1.1. Xem xét khoa học dưới góc độ của triết học 
1 
Dưới góc độ Triết học, khoa học được xem là một hình thái ý thức xã hội. Cùng với khoa học, còn có các hình thái ý thức xã hội khác như chính trị, tôn giáo, pháp quyền, đạo đức, nghệ thuật 
Các hình thái ý thức xã hội đều có cùng chức năng là phản ánh tồn tại xã hội. Tuy nhiên, do phương thức phản ánh khác nhau nên người ta chia ra các hình thái ý thức xã hội khác nhau. 
2 
3 
Nếu chính trị phản ánh hiện thực khách quan thông qua hệ thống tư tưởng, quan điểm thì đạo đức phản ánh hiện thực khách quan thông qua hệ thống chuẩn mực, nghệ thuật phản ánh hiện thực khách quan thông qua các hình tượng nghệ thuật. 
4 
Còn khoa học phản ánh hiện thực khách quan thông qua hệ thống khái niệm và phạm trù. Ngoài chức năng phản ánh hiện thực khách quan, khoa học còn lấy các hình thái ý thức xã hội khác làm đối tượng phản ánh của mình. 
Ví dụ: Có một ngành khoa học lấy chính trị làm đối tượng phản ánh của mình đó là Chính trị học; Có một ngành khoa học lấy đạo đức làm đối tượng phản ánh của mình đó là Đạo đức học; Có một ngành khoa học lấy nghệ thuật làm đối tượng phản ánh của mình đó là Nghệ thuật học 
5 
1.1.2. Xem xét khoa học dưới góc độ sản phẩm 
Dưới góc độ sản phẩm, khoa học là hệ thống tri thức phản ánh đúng đắn bản chất của sự vật, hiện tượng. Nói đến tri thức là nói đến sự hiểu biết của con người về tự nhiên, xã hội và tư duy. Người ta phân biệt hai loại tri thức: tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học. 
- Tri thức kinh nghiệm là những hiểu biết được tích lũy qua hoạt động sống hàng ngày, trong mối quan hệ giữa con người với nhau và giữa con người với tự nhiên. Loại tri thức này được con người không ngừng sử dụng và phát triển trong hoạt động thực tiễn của mình. Vì vậy, tri thức kinh nghiệm chỉ giới hạn hiểu biết của con người ở một mức độ nhất định nhưng nó là cơ sở cho sự hình thành tri thức khoa học. 
- Tri thức khoa học là những hiểu biết được tích lũy một cách có hệ thống, thông qua hoạt động nghiên cứu khoa học. Loại tri thức này dựa trên kết quả của quan sát, thí nghiệm, thực nghiệm và những nghiên cứu lý thuyết. Tri thức khoa học được thể hiện dưới dạng các khái niệm, phạm trù, lý thuyết, học thuyết và được tổ chức trong khuôn khổ các ngành, các bộ môn khoa học. 
Từ đó, có thể đưa ra khái niệm khoa học như sau: Khoa học là một hình thái ý thức xã hội đặc biệt; là hệ thống tri thức phản ánh đúng đắn bản chất của sự vật, hiện tượng. 
1.2.1. Đối tượng của khoa học 
1 
. 
3 
Nói một cách khái quát, đối tượng của khoa học là tự nhiên, xã hội và tư duy. Mỗi một ngành khoa học chọn cho mình một lĩnh vực của tự nhiên, xã hội và tư duy làm đối tượng phản ánh của mình. 
- Đối tượng của khoa học, trước hết là các dạng vận động của vật chất. Sự vận động của vật chất có thể được quy về các dạng chủ yếu sau đây: vận động cơ học, vận động của các chất, vận động của sự sống; vận động xã hộiỨng với một dạng vận động của vật chất sẽ có một hoặc một số ngành khoa học nghiên cứu về nó. 
2 
- Đối tượng của khoa học còn là các hình thức phản ánh những dạng vận động của vật chất vào trong ý thức của con người. Chẳng hạn như Tâm lý học 
1.2.2. Chức năng của khoa học 
Chức năng giải thích thế giới 
Chức năng này đòi hỏi khoa học phải làm rõ nguồn gốc của thế giới, các quy luật vận động của thế giới, bản chất của sự vật, hiện tượng 
Chức năng cải tạo thế giới 
Chức năng này đòi hỏi khoa học phải hệ thống hóa tri thức đã có thành những lý thuyết, học thuyết để ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống, tạo ra những sản phẩm vật chất và tinh thần đáp ứng nhu cầu ngày cang cao của con người. 
	1.2.3. Các thành phần của khoa học 
1 
Những tài liệu về thế giới do quan sát và thực nghiệm mà có. 
Những nguyên lý khoa học dựa trên các sự kiện đã được thực nghiệm chứng minh. 
2 
3 
Những lý thuyết, học thuyết khoa học do khái quát bằng tư duy lý luận mà có. 
Những phương pháp nhận thức khoa học 
4 
1.2.3. Phân loại khoa học 
I. Đối tượng 
Tự nhiên 
Vô cơ 
Hữu cơ 
Người 
Xã hội và tư duy 
(của loài người) 
II. Các khoa học 
Các khoa học tự nhiên 
KH Kỹ thuật	Toán học 
Vật lý 
Hóa học 
Các KH khác 
Sinh học 
Các KHXH	Triết học 
Các quy luật chung của sự phát triển 
Bảng phân loại của Kêđrôp (Nga) 
1.3. Phân loại khoa học 
 UNESCO chia khoa học thành 5 lĩnh vực: 
1. Khoa học tự nhiên và khoa học chính xác 
2. Khoa học kỹ thuật 
3. Khoa học nông nghiệp 
4. Khoa học về sức khỏe 
5. Khoa học xã hội và nhân văn 
	1.4.1. Quản lý là gì? 
1 
Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, “Quản lý là chức năng và hoạt động của hệ thống có tổ chức thuộc các giới khác nhau (sinh học, kĩ thuật, xã hội), bảo đảm giữ gìn một cơ cấu ổn định nhất định, duy trì sự hoạt động tối ưu và bảo đảm thực hiện những chương trình và mục tiêu của hệ thống đó ”. 
- Theo Từ điển tiếng Việt, “ Quản lý là trông coi và giữ gìn theo những yêu cầu nhất định” 
2 
3 
Còn theo Mary Parker Follet thì “Quản lý là nghệ thuật khiến công việc được thực hiện thông qua người khác 
4 
 Có tác giả lại hiểu quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng và thực hiện một cách sáng tạo các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra. 
Tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: “Quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức đó vận hành và đạt được mục đích của mình” 
5 
1.4.2. Quản lý giáo dục 
1 
. 
3 
- “Qu¶n lÝ gi¸o dôc lµ thùc hiÖn c¸c chøc năng qu¶n lý trong c«ng t¸c gi¸o dôc, bao gåm: kÕ ho¹ch ho¸, tæ chøc, chØ ®¹o, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ qu¸ tr ì nh gi¸o dôc”. 
- “Qu¶n lÝ gi¸o dôc lµ sù t¸c ®éng cã ý thøc cña chñ thÓ qu¶n lÝ tíi kh¸ch thÓ qu¶n lÝ nh»m ®­a ho¹t ®éng sư ph¹m cña hÖ thèng gi¸o dôc ®¹t tíi kÕt qu¶ mong muèn mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt”. 
2 
 - “Qu¶n lÝ gi¸o dôc lµ hÖ thèng nh ữ ng t¸c ®éng cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch, hîp qui luËt cña chñ thÓ qu¶n lÝ nh»m tæ chøc, ®iÒu khiÓn vµ qu¶n lÝ ho¹t ®éng gi¸o dôc cña nh ữ ng ng­êi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc”. 
1.4.3. Khoa học quản lý giáo dục 
Khoa häc qu¶n lý gi¸o dôc lµ mét ngµnh khoa häc nghiªn cøu hÖ thèng qu¶n lý gi¸o dôc víi tư c¸ch lµ những quan hÖ qu¶n lý gi¸o dôc. 
Nh ữ ng vÊn ®Ò vÒ môc ®Ých, chøc n ă ng, nguyªn t¾c, ph­¬ng ph¸p tæ chøc, c¸n bé chØ cã thÓ nhËn thøc ®­îc trªn c¬ së nghiªn cøu c¸c quan hÖ qu¶n lý. 
NhiÖm vô cña khoa häc qu¶n lý gi¸o dôc lµ v¹ch ra b¶n chÊt vµ néi dung cña nh ữ ng quan hÖ qu¶n lý, v¹ch ra nh ữ ng quy luËt kh¸ch quan chi phèi nh ữ ng mèi quan hÖ ®ã trong mét chÕ ®é gi¸o dôc nhÊt ®Þnh, thÓ hiÖn ë môc ®Ých, nhiÖm vô, nguyªn t¾c qu¶n lý, c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n lý, ë c¬ cÊu, bé m¸y qu¶n lý, ë yªu cÇu ®èi víi c¸n bé qu¶n lý... 
2.1. Nghiên cứu khoa học là gì ? 
Lµ ho¹t ®éng nh»m kh¸m ph¸ ra nh ữ ng c¸i míi vÒ b¶n chÊt cña ®èi t­îng nghiªn cøu, s¸ng t¹o ra nh ữ ng ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn kü thuËt míi cao h¬n, gi¸ trÞ h¬n. 
2.2. Đặc trưng của nghiên cứu khoa học 
2.2.1. Môc ®Ých của nghien cứu khoa học : Nghiên cứu khoa học nhằm mục đích phát hiện ra cái mới. Không phát hiện ra cái mới, đó không phải là hoạt động nghiên cứu khoa học đích thực. 
2.2.2. Đối tượng của nghiên cứu khoa học : Đối tượng của nghiên cứu khoa học là thế giới khách quan muôn hình, muôn vẻ. Mỗi một khoa học lựa chọn cho mình một lĩnh vực của thế giới khách quan để khám phá, sáng tạo. 
2.2.3. Chủ thể của nghiên cứu khoa học : Chủ thể của nghiên cứu khoa học là các nhà khoa học, những người có trình độ cao. Bởi vì, nghiên cứu khoa học là một hoạt động không phải ai cũng đều có thể làm được. 
2.2.4. Phương pháp nghiên cứu khoa học : Phương pháp nghiên cứu khoa học là phương pháp nhận thức thế giới, được tiến hành một cách đặc biệt, với những quy định khắt khe. Phương tiện nghiên cứu khoa học là những thiết bị kỹ thuật hiện đại, tinh xảo. 
2.2. Đặc trưng của nghiên cứu khoa học 
2.2.5. Tính mâu thuẫn trong nghiên cứu khoa học: Nghiên cứu khoa học là hoạt động phức tạp, chứa nhiều mâu thuẫn, nhiều trường phái, nhiều xu hướng thường xuyên đấu tranh với nhau. Chính điều đó đã làm cho khoa học không ngừng phát triển. 
2.2.6. Tính mạo hiểm trong nghiên cứu khoa học: Nghiên cứu khoa học là hoạt động chứa đựng nhiều mâu thuẫn. Một nghiên cứu khoa học có thể dẫn đến thành công cũng có thể dẫn đến thất bại. Có khi nhà khoa học phải đánh đổi cả mạng sống của mình cho chân lý khoa học, lấy chính cơ thể của mình làm vật thí nghiệm. Lịch sử khoa học đã từng nói đến sự hy sinh của các nhà khoa học như Galile, Bruno... 
2.2.7. Tính giá trị trong nghiên cứu khoa học: Tính giá trị trong nghiên cứu khoa học thể hiện ở tính thông tin, tính triển vọng, tính ứng dụng và nhu cầu sử dụng của xã hội cũng như tính kinh tế của nó. 
2.3. Cơ chế sáng tạo khoa học 
2.3.1. Qu¸ trinh s¸ng t¹o khoa häc diÔn ra b»ng trùc gi¸c 
Đây là cơ chế sáng tạo dựa trên sự bừng sáng trí tuệ của nhà khoa học. Có những vấn đề khoa học, bài toán mà nhà khoa học tập trung trí tuệ hàng năm trời vẫn không tìm ra lời giải, cách giải quyết. Nhưng trong một thời điểm bừng sáng của trí tuệ , nhà khoa học có thể tháo gỡ được ngay những khó khăn trong nhận thức của mình, nhanh chóng và bất ngờ đến mức mà chính nhà khoa học cũng không ngờ tới. 
2.3.2. Qu¸ trinh s¸ng t¹o khoa häc ®­îc thùc hiÖn b»ng mét angorit s¸ng chÕ 
Cơ chế sáng tạo này thường được sử dụng khá phổ biến trong lĩnh vực kỹ thuật. Đó là việc nhà khoa học hình dung ra trật tự các bước đi để đạt được mục đích sáng tạo. Nói một cách khác là thực hiện một angorit s¸ng chÕ. Tư tưởng cơ bản của angorit s¸ng chÕ là các hệ kỹ thuật hình thành và phát triển không phải là ngẫu nhiên mà theo những quy tắc nhất định. 
2.3.3. Qu¸ trinh s¸ng t¹o khoa häc ®­îc thùc hiÖn b»ng con ®­êng Oristic 
Nghiên cứu khoa học thường bắt đầu từ việc giải quyết một khó khăn, một mâu thuẫn trong lý luận hoặc thực tiễn. Các khó khăn, mâu thuẫn này không thể giải quyết được bằng các tri thức hoặc các kinh nghiệm đã có. Điều đó đã đặt các nhà khoa học trước những tình huống, đòi hỏi họ phải tìm cách giải quyết. Con đường để giải quyết là phải xây dựng các giả thuyết và tìm cách chứng minh cho sự tồn tại của các giả thuyết này. Chứng minh được có nghĩa là các định lý, tiên đề, định luật được nêu ra trong giả thuyết tồn tại. Còn không chứng minh được có nghĩa là các định lý, tiên đề, định luật được nêu ra trong giả thuyết có thể không tồn tại. 
2.4. Kĩ năng nghiên cứu khoa học 
Để nghiên cứu khoa học hiệu quả, bản thân nhà khoa học cần phải có những kỹ năng nghiên cứu cần thiết. Đó là các nhóm kỹ năng sau đây: 
- Nhãm kü n ă ng n¾m v ữ ng lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn nghiªn cøu. 
- Nhãm kü n ă ng sö dông thµnh th¹o c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 
- Nhãm kü n ă ng sö dông thµnh th¹o c¸c ph­¬ng tiÖn nghiªn cøu. 
2.5. Loại hình nghiên cứu khoa học 
2.5.1. Nghiªn cøu c¬ b¶n 
Đây là loại hình nghiên cứu nhằm tìm ra các đối tượng mới, lý thuyết mới, quy luật mới. Loại hình nghiên cứu này rất tốn kém, đòi hỏi phải có một đội ngũ các nhà khoa học có trình độ cao. Vì thế, nghiên cứu cơ bản thường được tiến hành nhiều hơn ở các nước phát triển. Chẳng hạn, chương trình nghiên cứu vò trô của Liên Xô (trước đây), Mỹ... 
2.5.2. Nghiªn cøu øng dông 
Đây là loại hình nghiên cứu nhằm ứng dụng các kết quả của nghiên cứu cơ bản vào trong thực tế để tạo ra những quy trình công nghệ mới, các nguyên lý quản lý xã hội mới, các con đường dạy học mới... 
2.5.3. Nghiªn cøu triÓn khai 
Đây là loại hình nghiên cứu nhằm áp dụng những thành tựu của nghiên cứu ứng dụng vào trong thực tế để tạo ra các sản phẩm. Nghiªn cøu triÓn khai có các dạng: Nghiên cứu thực nghiệm, nghiên cứu thí điểm và nghiên cứu trình diễn. 
2.5. Loại hình nghiên cứu khoa học 
2.5.4. Nghiên cứu thăm dò 
Nghiªn cøu thăm dò là loại hình nghiên cứu nhằm tìm ra phương hướng tiếp theo cho hoạt động hoạt động khoa học. Cụ thể là tìm thị trường, tìm khả năng ứng dụng, tìm các điều kiện cho khoa học phát triển. 
2.5.5 Nghiªn cøu dù b¸o 
Đây là loại hình nghiên cứu nhằm dự báo phương hướng phát triển, các thành tựu mới trong tương lai trên các lĩnh vực. Người ta chia ra 3 cấp độ dự báo: 
- Dự báo cấp 1: Trước 15-20 năm. 
- Dự báo cấp 2: Trước 40-50 năm. 
- Dự báo cấp 3: Trước 100 năm. 
2.6. Nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
Nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục lµ ho¹t ®éng nh»m kh¸m ph¸ ra c¸i míi trong c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc, tìm ra những mô hình, qui trình, ph­¬ng ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc cã hiÖu qu¶. 
 CHƯƠNG 2: ý nghÜa, néi dung vµ PH ƯƠ NG ph¸p luËn nghiªn cøu khoa häc qu¶n lý gi¸o dôc 
1. Ý nghĩa của nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
1.1. Phát triển tư duy của giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục một cách hệ thống theo hướng giải quyết vấn đề mang tính chất nghề nghiệp ; 
 1.2. Tăng cường năng lực giải quyết vấn đề và đưa ra các quyết định về chuyên môn một cách chính xác ; 
1.3. Khuyến khích giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục nhìn lại quá trình và tự đánh giá 
2.Nội dung nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
2.1. Nghiên cứu các chức năng quản lý giáo dục ; 
2.2. Nghiên cứu các lĩnh vực quản lý giáo dục ; 
3.Quan điểm phương pháp luận nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
3.1. Khái niệm quan điểm, phương pháp luận nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục ; 
3.2. Các quan điểm phương pháp luận nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục ; 
 1.1. Phát triển tư duy của giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục một cách hệ thống theo hướng giải quyết vấn đề mang tính chất nghề nghiệp 
Các nhà Tâm lý học cho rằng, tư duy chỉ xuất hiện khi con người đứng trước các tình huống có vấn đề. Nghiên cứu khoa học luôn luôn đặt con người trước các câu hỏi, vấn đề, bài toán mà để giải quyết chúng bu ...  học quản lý giáo dục, người ta thường giải quyết các nhiệm vụ sau đây: 
- Tìm hiểu cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu. 
- Tìm hiểu cơ sở thực tiễn của vấn đề nghiên cứu. 
- Đề xuất các giải pháp (biện pháp, quy tr ì nh, m ô h ì nh...) để nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục. 
Cùng v ới xác định các nhiệm vụ nghiên cứu , nếu đề tài phức tạp, người ta cần phải giới hạn về mặt nội dung và địa bàn nghiên cứu theo khuôn khổ của công việc và điều kiện cho phép. 
1.2.2.6. Ph­ư¬ng ph¸p nghiªn cøu 
Xuất phát từ đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu mà lựa chọn các phương pháp nghiên cứu sẽ dùng để thực hiện đề tài. Cần nêu ra những phương pháp chủ yếu, nội dung và cách thức thực hiện từng phương pháp đó. 
1.2. Xây dựng đề cương nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
1.2.2.7. Dàn ý chi tiết của đề tài 
Thông thường một đề tài nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục có 3 phần: 
- Phần mở đầu: Trong phần này, nêu tính cấp thiết của đề tài, mục đích nghiên cứu, khách thể và đối tượng nghiên cứu, giả thuyết khoa học, nhiệm vụ nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu. 
- Phần nội dung nghiên cứu: Trong phần này, cấu trúc thành các chương, mỗi chương giải quyết một nhiệm vụ nghiên cứu. 
- Phần kết luận và kiến nghị: Trong phần này, cần đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ của đề tài, đề xuất các kiến nghị và hướng phát triển của đề tài. 
Sau đây, chúng tôi đưa ra một đề cương nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục để minh họa. 
Tên đề tài: G iải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
1. Lý do chọn đề tài 
- Lý do về mặt lý luận: Đội ngũ giáo viên THPT quyết định chất lượng giáo dục THPT. Phát triển đội ngũ giáo viên THPT đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, nâng cao chất lượng là nhân tố quyết định đối với việc đổi mới giáo dục THPT. 
- Lý do về mặt thực tiễn: Hiện nay, đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y vẫn còn có những bất cập nhất định trước yêu cầu đổi mới giáo dục THPT. 
2. Mục đích nghiên cứu 
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y . 
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 
- Khách thể nghiên cứu: Quản lý đội ngũ giáo viên THPT. 
- Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y giai đoạn. 
4. Giả thuyết khoa học 
Có thể phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, nâng cao chất lượng nếu đề xuất được các giải pháp có cơ sở khoa học và có tính khả thi. 
Tên đề tài: Một số giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tµi. 
- Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của đề tài. 
- Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y . 
6. Phương pháp nghiên cứu 
- Nhóm phư ơ ng ph á p ngh iên cứu lý luận. Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Thuộc nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận có các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây: 
+) Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu; 
+) Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập; 
- Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn. Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các các thông tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. Thuộc nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn có các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau đây: 
+) Phương pháp điều tra; 
+) Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục; 
+) Phương pháp nghiên cứu sản phẩm của hoạt động; 
+) Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia; 
+ Phương pháp khảo nghiệm, thực nghiệm. 
- Ph­¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc. 
Tên đề tài: Một số giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
7 . Đ ãng gãp cña luËn v ă n 
- VÒ mÆt lý luËn 
- VÒ mÆt thùc tiÔn 
8. Dµn ý chi tiÕt cña ® ề tµi 
Më ®Çu 
Ch­ư¬ng 1 : C ơ sở lý luận của đề tài 
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài 
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước 
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 
1.2.1. Giáo viên và đội ngũ giáo viên 
1.2.2. Phát triển và phát triển đội ngũ giáo viên 
1.2.3. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên 
1.3. Người giáo viên THPT trong bối cảnh hiện nay 
1.3.1. Vị trí, vai trò của người giáo viên THPT 
1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên THPT 
1.3.3. Yêu cầu về phẩm chất, năng lực đối với người giáo viên THPT 
1.4. Một số vấn đề về phát triển đội ngũ giáo viên THPT 
1.4.1. Sự cần thiết phải phát triển đội ngũ giáo viên THPT 
1.4.2. Yêu cầu, nội dung, phương pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT 
1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển đội ngũ giáo viên THPT 
Tên đề tài: Một số giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
Chương 2: C ơ sở thực tiễn của đề tài 
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội và tình hình giáo dục của huyện X, tỉnh Y 
2.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên THPT của huyện X, tỉnh Y 
2.3. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên THPT của huyện X, tỉnh Y 
2.4. Đánh giá chung về thực trạng 
Chương 3: Đề xuất giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT 
ở huyện X, tỉnh Y 
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp 
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu 
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn 
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả 
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi 
Tên đề tài: Một số giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
3.2. Các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y 
3.2.1. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên THPT ở huyện X, tỉnh Y giai đoạn 20??- 20?? 
3.2.1.1. Mục tiêu của giải pháp 
3.2.1.2. Nội dung của giải pháp 
3.2.1.3. Cách thức thực hiện giải pháp 
3.2.2. 
3.3. Khảo sát sự cần thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất 
Kết luận và kiến nghị 
Tài liệu tham khảo 
Phụ lục nghiên cứu 
1.3. Lập kế hoạch nghiên cứu 
Kế hoạch nghiên cứu của một đề tài nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục là bản thuyết minh về các công việc cần phải tiến hành ứng với những khoảng thời gian nhất định. 
Ở phần chung của kế hoạch bao gồm: 
- Tên đề tài: - Thuộc vấn đề - Thuộc chương trình 
- Nơi đăng ký - Cấp quản lý 
- Cơ quan chủ trì chương trình - Chủ nhiệm chương trình 
- Cơ quan chủ trì đề tài - Chủ nhiệm đề tài 
- Cơ quan phối hợp nghiên cứu - Cơ quan phối hợp chính 
- Điểm qua tình hình nghiên cứu trong nước, ngoài nước 
- Mục tiêu của đề tài 
Ở phần cụ thể của kế hoạch trình bày: 
- Nội dung, tiến độ của đề tài, ghi rõ: 
+) Nội dung các bước tiến hành đề tài; 
+) Kết quả phải đạt; 
+) Thời gian kết thúc từng nội dung nghiên cứu; 
1.3. Lập kế hoạch nghiên cứu 
- Về tài chính ghi rõ các mục: 
+) Tổng kinh phí dành cho đề tài; 
+) Phân bố kinh phí cho từng nội dung và thời gian nghiên cứu. 
- Về nhu cầu sử dụng và bổ sung cán bộ nghiên cứu 
+) Số cán bộ đã có; 
+) Phân loại trình độ; 
+) Số cán bộ cần bổ sung. 
- Hợp tác quốc tế 
+) Nước nào? Cơ quan nào? 
+) Thời gian thực hiện? 
- Các yêu cầu khác 
+) Tài liệu, thông tin khoa học 
+) Điều kiện vật chất - kỹ thuật phục vụ nghiên cứu 
2.1. Nghiên cứu lý luận 
2.1.1. LËp th­ môc nghiªn cøu 
Ng ười nghiên cứu ph ải lập được danh mục các tài liệu nghiên cứu từ các nguồn khác nhau (thư viện, mạng Internet), chọn lọc các tài liệu liên quan đến đề tài. 
2.1.2. Xö lý tµi liÖu lý luËn 
Tài liệu thu thập được cần phải phân loại theo các quan điểm, xu hướng khoa học khác nhau hoặc theo mức độ quan trọng đối với đề tài; đồng thời sắp xếp thông tin thành hệ thống theo các chương, mục, vấn đề... 
2.1.3. Rót ra nh ữ ng kÕt luËn khoa häc 
Trên c ơ sở các nguồn tài liệu đã thu thập, người nghiên cứu phải rút ra được những kết luận khoa học theo các vấn đề nghiên cứu. 
2.2. Nghiên cứu thực tiễn 
2.2.1. X¸c ®Þnh môc ®Ých, néi dung, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn 
2.2.1.1. Mục ti ê u nghiªn cøu thùc tiÔn 
Nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. 
2.2.1.2. Nội dung nghiên cứu thực tiễn 
Đánh giá thực trạng của của các vấn đề nghiªn cøu thùc tiÔn, t ừ đó rút ra nuyên nhân của chúng. 
2.2.1.3. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 
Có thể sử dụng các phương pháp sau đây để nghiên cứu thực tiễn: Tr ưng cầu ý kiến bằng bảng hỏi; trao đổi, phỏng vấn theo chủ đề... 
2.2.2. Tr×nh bµy kÕt qu¶ sè liÖu nghiªn cøu 
- Trình bày dạng văn viết 
Tất cả số liệu phân tích hay kết quả thu được không phải nhất thiết đều phải trình bày ở dạng bản và hình. Những số liệu đơn giản, tốt nhất nên trình bày, giải thích ở dạng câu văn viết, còn các số liệu cho vào trong ngoặc đơn. 
Thí dụ: Số lượng Hiệu trưởng trường THPT được bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý năm 2010 nhiều hơn 2 lần so với năm 2006 (912 và 1821). 
- Trình bày bảng 
+ Bảng số liệu 
Thí dụ: Bảng số liệu về Giáo dục phổ thông năm 2010 của nước ta 
Bậc học 
Số trường 
Số giáo viên 
Số học sinh 
Tiểu học 
15.051 
345.505 
6.745.016 
THCS 
9.902 
313.536 
5.515.123 
Trung học 
647 
THPT 
2.192 
138.737 
2.951.889 
Tổng số 
29.114 
797.778 
15.212.028 
+ B¶ng sè liÖu thèng kª 
Th í dụ: Bảng Ph©n bè tÇn xuÊt vµ tÇn xuÊt tÝch luü vÒ kiÕn thøc cña nhãm TN vµ ĐC 
X i 
Đ C ( n = 96) 
TN ( n = 99) 
F i 
F i 
3 
6 
6.25 
100.00 
- 
- 
- 
4 
15 
15.62 
93.75 
1 
1.01 
100.00 
5 
29 
30.20 
78.13 
20 
20.20 
98.99 
6 
19 
19.80 
47.93 
27 
27.27 
78.79 
7 
19 
19.80 
28.13 
28 
28.28 
51.52 
8 
8 
8.33 
8.33 
15 
15.15 
23.24 
9 
0 
- 
- 
6 
6.06 
8.09 
10 
0 
- 
- 
2 
2.03 
2.03 
96 
100.00 
99 
100.00 
+) BiÓu ®å tuÇn suÊt 
 + BiÓu ®å h×nh b¸nh 
 2.3. Tổ chức khảo sát sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp (giải pháp, quy trình, mô hình...) đề xuất 
TT 
C¸c gi¶i ph¸p 
Møc ®é cÇn thiÕt cña c¸c gi¶i ph¸p (%) 
RÊt cÇn 
CÇn 
Ýt cÇn 
Kh«ng cÇn 
Kh«ng tr¶ lêi 
1 
2 
3 
4 
5 
N 
Trung b ì nh chung 
 Trao ®æi b»ng b¶ng hái, c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ dùa theo thang 5 bËc cña Lekert: 
 - RÊt cÇn thiÕt; CÇn thiÕt: Ýt cÇn thiÕt; Kh«ng cÇn thiÕt; Kh«ng tr¶ lêi. 
 - RÊt kh¶ thi; Kh¶ thi: Ýt kh¶ thi; Kh«ng kh¶ thi; Kh«ng tr¶ lêi. 
B¶ng đ¸nh gi¸ sù cÇn thiÕt cña c¸c gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt 
B¶ng đ ¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt 
TT 
C¸c gi¶i ph¸p 
Møc ®é kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p (%) 
RÊt kh¶ thi 
Kh¶ thi 
Ýt kh¶ thi 
Kh«ng kh¶ thi 
Kh«ng tr¶ lêi 
1 
2 
3 
4 
5 
N 
Trung b ì nh chung 
2.4. Tổ chức thực nghiệm sư phạm 
2.4.1.Kh¸i qu¸t vÒ thùc nghiÖm sư phạm 
- Môc ®Ých thùc nghiÖm sư phạm 
- Néi dung thùc nghiÖm sư phạm 
- Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm sư phạm 
2.4.2. Ph©n tÝch kÕt qu¶ kh¶o nghiÖm, thùc nghiÖm 
3.1. Tr×nh bµy kÕt qu¶ nghiªn cøu d­íi d¹ng mét v¨n b¶n khoa häc 
3.1.1. Yªu cÇu chung ®èi víi mét ®Ò tµi (luËn v ă n th¹c sÜ) qu¶n lý gi¸o dôc 
Đ Ò tµi/LuËn v ă n th¹c sÜ ph¶i ®­îc tr ì nh bµy mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ kh«ng ®­îc tÈy xãa. ThuËt ng ữ trong luËn v ă n ph¶i ®­îc dïng chÝnh x¸c vµ thèng nhÊt. 
Đ Ò tµi/ LuËn v ă n Th¹c sÜ dµy kho¶ng 80-100 trang, khæ giÊy A4 (in mét mÆt) kh«ng kÓ h ì nh vÏ, b¶ng biÓu, ®å thÞ vµ phô lôc. Đ ¸nh m¸y b»ng Unicode- Times New Roman, cì ch ữ 13, d·n dßng 1,5 (24-26 dßng/trang), lÒ tr¸i 3,5 cm, lÒ ph¶i 2cm, lÒ trªn 3cm vµ lÒ d­íi 3,5 cm, ®¸nh sè trang ë gi ữa cña lÒ d­íi. B¶n photocopy kh«ng ®­îc lÖch dßng. Dïng mét kiÓu ph«ng ch ữ cho toµn ®Ò tµi/luËn v ă n. 
Sau khi sửa chữa hoµn chØnh, ®Ò tµi/luËn v ă n ®­îc ®ãng bìa cøng, khæ 21 x 29,7 cm, ch ữ nhò. Ch ữ nhò ë g¸y b¾t ®Çu tõ lÒ trªn h­íng xuèng lÒ d­íi. 
3.1.2. ViÖc trÝch dÉn tµi liÖu 
ViÖc trÝch dÉn tµi liÖu ph¶i theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh. 
 3.1.3. ViÖc lËp danh môc tµi liÖu tham kh¶o 
Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o ph¶i xÕp theo quy ®Þnh sau ®©y: 
- Tµi liÖu cã tªn t¸c gi¶ th ì ph¶i lÊy ch ữ c¸i ®Çu cña tªn t¸c gi¶ lµm c ă n cø. 
- Tµi liÖu kh«ng cã tªn t¸c gi¶ nhưng cã c¬ quan ph¸t hµnh tµi liÖu th ì lÊy ch ữ c¸i ®Çu cña c¬ quan ph¸t hµnh tµi liÖu lµm c ă n cø. 
- Tµi liÖu kh«ng cã tªn t¸c gi¶, kh«ng cã c¬ quan ph¸t hµnh tµi liÖu th ì lÊy ch ữ c¸i ®Çu cña tªn tµi liÖu lµm c ă n cø. 
VÝ dô: 
1. NguyÔn Như Ê t (2004), Gi¸o dôc kh«ng chÝnh quy, gi¸o dôc phi chÝnh quy vµ tù häc trong ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ XHH , B¸o Gi¸o dôc vµ Thêi ®¹i chñ nhËt, sè 1. 
2. Ban Tuyªn gi¸o TØnh uû NghÖ An (2007), Nh ữ ng bøc th­, bµi viÕt, bµi nãi chuyÖn cña B¸c Hå víi quª h­¬ng NghÖ An , NXB NghÖ An. 
3. Đ Æng Quèc B¶o (2004), Gi¸o dôc ViÖt Nam hướng tíi tương lai - vÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p , NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 
4. Dù b¸o thÕ kØ XXI (2000), B¶n dÞch tõ tiÕng Trung Quèc cña Xu©n Du vµ c¸c dÞch gi¶ kh¸c, NXB Thèng kª, Hµ Néi. 
 3.1.4. ViÖc lËp phô lôc nghiªn cøu 
Phụ lục nghiên cứu bao gồm các mẫu phiếu điều tra, các biểu bảng, các tài liệu nghiên cứu bổ sung để làm rõ thêm các nội dung của đề tài. Tuy không nằm trong nội dung chính của đề tài nhưng phụ lục nghiên cứu giúp người đọc nắm được các công cụ mà tác giả dùng để thu thập số liệu; cách thức xử lý số liệu thống kê cũng như các biểu bảng trung gian để đi đến các biểu bảng cuối cùng được trình bày trong đề tài. Vì thế, khi lập phụ lục nghiên cứu, cần chú ý lựa chọn, sắp xếp các thông tin một cách hệ thống, khoa học. 
3.3.1. Mục đích đánh giá đề tài nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
ViÖc ®¸nh gi¸ đề tài nghi ê n cứu khoa học quản lý giáo dục ph¶i nh»m c¸c môc ®Ých sau ®©y: 
- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi; 
- Đúc rút những bµi häc kinh nghiÖm trong c«ng t¸c d¹y häc - gi¸o dôc, qu¶n lý gi¸o dôc vµ nghiªn cøu khoa häc; 
- N©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc vµ qu¶n lý gi¸o dôc ë c¸c c¬ së gi¸o dôc. 
3.3.2. Cách tổ chức đánh giá đề tài nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
i) Ph­¬ng ph¸p héi ®ång 
Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: 
- Thµnh lËp héi ®ång nghiÖm thu (hoÆc héi ®ång ®¸nh gi¸) 
Héi ®ång nghiÖm thu, ®¸nh gi¸ ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn thµnh lËp, cã tõ 5,7,9,11 thµnh viªn, tïy theo cÊp ®Ò tµi, tïy theo chuyªn ngµnh vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ. Đ èi víi b¶o vÖ luËn văn th¹c sÜ, héi ®ång cã 5 thµnh viªn. Nh ữ ng ng­êi trong héi ®ång ph¶i am hiÓu chuyªn m«n, cã n ă ng lùc vµ phÈm chÊt trung thùc, kh¸ch quan. 
Héi ®ång bao gåm: Chñ tÞch héi ®ång, th­ ký héi ®ång, 2 ph¶n biÖn, cßn l¹i lµ c¸c ñy viªn héi ®ång. 
- Ho¹t ®éng cña héi ®ång: Sau khi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp, héi ®ång ®­îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi toµn văn c«ng trình khoa häc/luËn văn hoÆc b¶n tãm t¾t cña c«ng tr ì nh/luËn v ă n. Chñ tÞch héi ®ång vµ c¸c ph¶n biÖn ph¶i ®äc toµn v ă n c«ng tr ì nh. C¸c ph¶n biÖn viÕt nhËn xÐt cïng c¸c c©u hái chÊt vÊn. C¸c thµnh viªn kh¸c ®äc b¶n tãm t¾t c«ng trình khoa häc/luËn văn . Vµo mét ngµy Ên ®Þnh, héi ®ång nhãm häp ®Ó nghe chñ nhiÖm ®Ò tµi/t¸c gi¶ luËn văn tr ì nh bµy tãm t¾t kÕt qu¶ nghiªn cøu, nghe c¸c ph¶n biÖn nhËn xÐt, c¸c ý kiÕn chÊt vÊn t¸c gi¶. Héi ®ång häp riªng ®Ó ®Ó th¶o luËn vµ bá phiÕu ®¸nh gi¸, sau ®ã c«ng bè kÕt qu¶ kiÓm phiÕu. 
3.3.2. Cách tổ chức đánh giá đề tài nghiên cứu khoa học quản lý giáo dục 
ii) Ph­¬ng ph¸p thö nghiÖm kÕt qu¶ nghiªn cøu trong thùc tiÔn 
Đ©y lµ ph­¬ng ph¸p tèi ­u nhÊt ®Ó kh¼ng ®Þnh kÕt qu¶ nghiªn cøu mét c¸ch kh¸ch quan kh«ng. Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c ®Ò tµi trong lÜnh vùc khoa häc qu¶n lý, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nµy Ýt ®­îc sö dông h¬n, ngoµi c¸c ®Ò tµi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc.