Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
QUẢN TRỊ
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
(COMMERCIAL BANK MANAGEMENT)
PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ KếT QUả
 Sinh viên không được thi hết môn nếu nghỉ học vượt
quá 2 buổi trên tổng số 7 buổi học;
 Điểm thi giữa kì 30% (Thuyết trình hoặc làm tiểu luận)
và thi cuối kì 70%.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
(1) Peter S.Rose, Commercial Bank Management, 5th edition,
Mc - Graw Hill
(2) GS.TS Nguyễn Văn Tiến, Giáo trình Quản trị Ngân hàng
Thương mại, NXB Thống Kê
(3) Báo, Tạp chí liên quan đến lĩnh vực ngân hàng: i.e: Tạp chí
Ngân hàng, Tạp chí Tài chính,..ect
NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH
Ngày Nội dung Yêu cầu Đánh giá
Buổi 1 và 2 Nguyên lý quản trị ngân
hàng
Đọc Peter S.Rose: chương 4 và 5
Đọc GS Nguyễn V Tiến: chương 1-4
-Học viên Trình bày
-Thảo luận
Buổi 3 và 4 Yếu tố lãi suất trong kinh
doanh ngân hàng
Đọc trước GS Nguyễn Văn Tiến: chương 5 -Học viên trình bày
-Thảo luận
Buổi 5 và 6 Quản trị tài sản và nguồn
vốn (ALM)
Đọc trước Peter S.Rose: Chương 6 và 7
Đọc trước GS Nguyễn V Tiến: Chương 9
-Học viên trình bày
-Thảo luận
Buổi 7
Quản trị thanh khoản, và tín
dụng
Đọc trước Peter S.Rose: Chương 12
Đọc trước Gs Nguyễn Văn Tiến: Chương 8
-Học viên trình bày
-Thảo luận
Ôn tập và thảo luận
THI HẾT MÔN
TOPIC 1: NGUYÊN LÝ QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG
Tổng quan về NHTM
Các báo cáo tài chính cơ bản của
NHTM
Đặc thù trong kinh doanh ngân hàng
Nguyên lý Quản trị Ngân hàng
CÁC BÁO CÁO TÀI CHÍNH CƠ BảN
CủA NGÂN HÀNG THƯƠNG MạI
Bảng cân đối kế toán của NHTM
Báo cáo thu nhập
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
 Tổng Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu.
 Bảng cân đối kế toán phản ánh giá trị tài sản và
nguồn vốn của ngân hàng tại một thời điểm nhất
định.
TÀI SẢN
 Tiền mặt và tiền gửi tại các ngân hàng khác
 Tiền trong két ngân hàng
 Tiền gửi tại NHTW: dự trữ bắt buộc và thanh
toán
 Tiền gửi tại các ngân hàng khác
 Tiền trong quá trình thu.
 Chứng khoán
 Chứng khoán kinh doanh
 Chứng khoán đầu tư
 Cho vay
 Tài sản khác
LẬP DỰ PHÒNG TỔN THẤT TÍN DỤNG
(PROVISIONS FOR LOAN LOSSES)
Trích Lập dự phòng
Dự phòng tổn thất tín dụng
Thu hồi
Xử lý RR
BALANCE SHEET (ASSETS):
PNC AND COMMUNITY NATIONAL BANK
PNC BANK NATIONAL ASSOCIATION COMMUNITY NATIONAL BANK
—— HISTORICAL—— —— HISTORICAL—— —— HISTORICAL—— —— HISTORICAL——
12/31/00 % of 12/31/01 % of 12/31/00 % of 12/31/01 % of
BALANCE SHEET % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total
ASSETS
Loans:
Real estate loans -5.5% 23,403,724 37.0% -26.8% 17,136,390 27.4% 16.6% 50,801 37.0% 27.1% 64,569 41.3%
Commercial loans -5.4% 18,180,941 28.8% -19.6% 14,616,251 23.3% 12.0% 26,621 19.4% 34.7% 35,849 22.9%
Individual loans -10.6% 3,529,627 5.6% -7.6% 3,261,827 5.2% 9.4% 5,933 4.3% -48.8% 3,037 1.9%
Agricultural loans -58.9% 1,717 0.0% -36.2% 1,096 0.0% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Other LN&LS in domestic off. -3.0% 4,588,422 7.3% 2.7% 4,710,235 7.5% 66.8% 6,458 4.7% -99.6% 29 0.0%
LN&LS in foreign off. 273.9% 347,421 0.5% 123.8% 777,443 1.2% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Gross Loans & Leases -5.1% 50,051,852 79.2% -19.1% 40,503,242 64.7% 17.2% 89,813 65.4% 15.2% 103,484 66.2%
Less: Unearned Income 7.5% 96,913 0.2% -47.1% 51,223 0.1% -100.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Loan & Lease loss Allowance 0.8% 648,833 1.0% -7.1% 602,790 1.0% -7.3% 706 0.5% 20.3% 849 0.5%
Net Loans & Leases -5.2% 49,306,106 78.0% -19.2% 39,849,229 63.6% 17.5% 89,107 64.9% 15.2% 102,635 65.7%
Investments:
U.S. Treasury & Agency securities-43.3% 1,887,310 3.0% 82.9% 3,451,036 5.5% 8.7% 22,369 16.3% 34.3% 30,044 19.2%
Municipal securities 37.4% 45,237 0.1% -58.7% 18,679 0.0% #N/A 721 0.5% -0.3% 719 0.5%
Foreign debt securities 0.8% 27,401 0.0% -5.7% 25,835 0.0% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
All other securities -6.0% 2,971,309 4.7% 196.4% 8,805,746 14.1% 0.0% 255 0.2% -100.0% 0 0.0%
Interest bearing bank balances 69.4% 167,916 0.3% -6.1% 157,670 0.3% 0.0% 0 0.0% #N/A 500 0.3%
Fed funds sold & resales -63.6% 217,241 0.3% 39.0% 301,986 0.5% 0.9% 11,790 8.6% -39.1% 7,175 4.6%
Trading account assets -35.8% 168,345 0.3% 189.4% 487,251 0.8% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Total Investments -26.9% 5,484,759 8.7% 141.5% 13,248,203 21.2% 8.0% 35,135 25.6% 9.4% 38,438 24.6%
Total Earning Assets -8.0% 54,790,865 86.7% -3.1% 53,097,432 84.8% 14.6% 124,242 90.5% 13.5% 141,073 90.3%
Nonint Cash & Due from banks 26.2% 3,565,214 5.6% 16.6% 4,156,160 6.6% 13.9% 7,813 5.7% 8.0% 8,440 5.4%
Acceptances 2.5% 52,401 0.1% -11.4% 46,417 0.1% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Premises fixed assets & capital leases6.3% 800,722 1.3% 0.0% 800,451 1.3% 5.8% 3,546 2.6% 17.6% 4,171 2.7%
Other real estate owned -26.6% 15,047 0.0% -38.0% 9,325 0.0% 0.0% 0 0.0% #N/A 625 0.4%
Investment in unconsolidated subs. 32.8% 4,320 0.0% 48.1% 6,400 0.0% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Other assets -20.8% 3,957,334 6.3% 13.6% 4,493,595 7.2% 14.8% 1,730 1.3% 14.0% 1,972 1.3%
Total Assets -7.3% 63,185,903 100.0% -0.9% 62,609,780 100.0% 14.4% 137,331 100.0% 13.8% 156,281 100.0%
Average Assets During Quarter -7.4% 62,706,833 99.2% 0.2% 62,838,680 100.4% 8.9% 136,551 99.4% 12.6% 153,733 98.4%
NỢ PHẢI TRẢ (BANK LIABILITIES)
 Tiền gửi không kì hạn (Demand deposits)
 Tiền gửi giao dịch không trả lãi (Mỹ)
 Đáp ứng nhu cầu thanh toán của người gửi tiền
 Lãi suất thấp
 Lệnh rút tiền có thể chuyển nhượng (NOW) và
tài khoản chuyển đổi tiết kiệm tự động (ATS)
 Tiền gửi đầu tư trên thị trường tiền tệ (MMDAs)
– Mỹ
 Trả lãi theo lãi suất thị trường tiền tệ nhưng
khách hàng bị giới hạn số lần phát séc hoặc
chuyển khoản tự động không quá 6 lần/tháng.
 Tiền gửi có kì hạn (time deposits)
 Tiền gửi tiết kiệm (savings deposits)
NỢ PHẢI TRẢ (TIẾP)
 Tiền gửi có kì hạn thường bao gồm:
 CDs/ NCDs mệnh giá lớn (> $100,000) ;
 CDs mệnh giá nhỏ (<$100,000), là nguồn
tiền gửi thường xuyên (core deposits) - ổn
định và ít bị rút ra trong thời gian ngắn.
 Tiền gửi tại chi nhánh ngân hàng nước
ngoài
 Các khoản đi vay (Rate-sensitive
borrowings):
 Vay trên thị trường liên ngân hàng (Federal
Funds purchased) và
 Hợp đồng mua lại (Repos)
CORE VERSUS VOLATILE FUNDS
 Tiền gửi thường xuyên (Core deposits) là nguồn tiền gửi ổn
định và ít nhạy cảm với lãi suất.
 Tiền gửi thường xuyên nhạy cảm với mức phí, chất lượng
dịch vụ ngân hàng cung cấp, vị trí thuận lợi của ngân hàng 
 Tiền gửi thường xuyên bao gồm: Tiền gửi không kì hạn, Tài
khoản NOW, MMDAs, và những khoản tiền gửi có kì hạn có
giá trị nhỏ.
 Những khoản tiền gửi quy mô lớn, đi vay biến động là
những nguồn vốn ngân hàng nhạy cảm mạnh với lãi suất.
 Ít có bảo hiểm.
 Khả năng huy động nguồn vốn này phụ thuộc lớn vào chất
lượng tài sản.
 Nguồn vốn nhạy cảm thường bao gồm: CDs mệnh giá lớn
(over 100,000), vay từ thị trường liên ngân hàng, hợp đồng
mua lại, và đi vay khác có kì hạn ít hơn 1 năm.
*The UBPR also includes brokered deposits less than $100,000 and maturing
within one year in the definition of net noncore liabilities.
TYPES OF LIABILITIES
 Deposits: Main source of funding for commercial
banks.
Transactions Non Transactions
Non Interest
Paying
Demand
Deposits
Small Savings Deposits
Interest
Paying
MMDA
NOW
Savings
Time Deposits < 100K
Time Deposits > 100K
Other
Volatile
Fed Funds, Brokered Deposits,
Foreign Office Deposits, Short-term
Borrowings
Volatile Liabilities in Red
BALANCE SHEET (LIABILITIES): PNC AND COMMUNITY NATIONAL BANK
PNC BANK NATIONAL ASSOCIATION COMMUNITY NATIONAL BANK
—— HISTORICAL—— —— HISTORICAL—— —— HISTORICAL—— —— HISTORICAL——
12/31/00 % of 12/31/01 % of 12/31/00 % of 12/31/01 % of
BALANCE SHEET % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total % Cha $ 1,000 Total
LIABILITIES
Demand deposits 0.2% 6,581,761 10.4% 21.9% 8,024,609 12.8% 25.3% 49,424 36.0% 20.1% 59,382 38.0%
All NOW & ATS Accounts 6.7% 1,228,615 1.9% 16.1% 1,426,841 2.3% 3.2% 9,121 6.6% 95.8% 17,862 11.4%
Money market deposit accounts 12.9% 19,973,653 31.6% 11.0% 22,173,721 35.4% 22.3% 24,265 17.7% -12.7% 21,185 13.6%
Other savings deposits -11.5% 1,856,609 2.9% 1.8% 1,889,720 3.0% -3.9% 5,486 4.0% 18.1% 6,477 4.1%
Time deposits under $100M 3.3% 10,549,034 16.7% -21.9% 8,243,535 13.2% 1.0% 23,233 16.9% -0.5% 23,118 14.8%
Core Deposits 6.5% 40,189,672 63.6% 3.9% 41,758,426 66.7% 15.2% 111,529 81.2% 14.8% 128,024 81.9%
Time deposits of $100M or more 7.3% 3,412,724 5.4% -32.0% 2,320,116 3.7% 10.3% 14,391 10.5% 10.3% 15,877 10.2%
Deposits held in foreign offices -30.6% 2,397,676 3.8% -3.8% 2,306,590 3.7% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Total deposits 3.7% 46,000,072 72.8% 0.8% 46,385,132 74.1% 14.6% 125,920 91.7% 14.3% 143,901 92.1%
Fed funds purchased & resale -23.0% 1,586,709 2.5% -63.3% 582,306 0.9% 0.0% 1,000 0.7% 0.0% 1,000 0.6%
Other borrowings inc mat < 1 yr -66.8% 2,496,693 4.0% -29.0% 1,773,503 2.8% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Memo: S.T. non core funding -41.3% 9,080,920 14.4% -32.8% 6,099,247 9.7% 13.6% 13,726 10.0% 11.8% 15,345 9.8%
Memo: Volatile liabilities -39.0% 9,893,802 15.7% -29.4% 6,982,515 11.2% 9.6% 15,391 11.2% 9.7% 16,877 10.8%
Other borrowings inc mat > 1 yr -34.1% 3,793,924 6.0% 17.4% 4,455,233 7.1% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Acceptances & other liabilities 61.5% 2,904,691 4.6% 16.1% 3,372,710 5.4% -44.9% 382 0.3% -3.1% 370 0.2%
Total Liabilities before Sub. Notes-7.7% 56,782,089 89.9% -0.4% 56,568,884 90.4% 14.1% 127,302 92.7% 14.1% 145,271 93.0%
Sub. Notes & Debentures 0.0% 1,152,698 1.8% 0.0% 1,153,235 1.8% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Total Liabilities -7.5% 57,934,787 91.7% -0.4% 57,722,119 92.2% 14.1% 127,302 92.7% 14.1% 145,271 93.0%
All common and preferred capital -5.2% 5,251,116 8.3% -6.9% 4,887,661 7.8% 17.7% 10,029 7.3% 9.8% 11,010 7.0%
Total Liabilities & Capital -7.3% 63,185,903 100.0% -0.9% 62,609,780 100.0% 14.4% 137,331 100.0% 13.8% 156,281 100.0%
Memoranda:
Officer Shareholder Loans (#) 100.0% 4 0.0% 0.0% 4 0.0% 0.0% 1 0.0% 0.0% 1 0.0%
Officer Shareholder Loans ($) 6.8% 19,539 0.0% 7.1% 20,933 0.0% 24.4% 1,120 0.8% 7.0% 1,198 0.8%
Non-investment ORE -26.6% 15,047 0.0% -38.0% 9,325 0.0% 0.0% 0 0.0% #N/A 625 0.4%
Loans Held for Sale -71.5% 1,655,003 2.6% 135.7% 3,900,766 6.2% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
Held-to Maturity Securities 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0% -5.2% 11,837 8.6% -57.3% 5,056 3.2%
Available-for-Sale-Securities -24.7% 4,931,257 7.8% 149.5% 12,301,296 19.6% 37.7% 11,508 8.4% 123.4% 25,707 16.4%
 Total Securities -24.7% 4,931,257 7.8% 149.5% 12,301,296 19.6% 12.0% 23,345 17.0% 31.8% 30,763 19.7%
All Brokered Deposits 56.3% 586,684 0.9% 100.3% 1,175,114 1.9% 0.0% 0 0.0% 0.0% 0 0.0%
THE INCOME STATEMENT
 Thu nhập từ lãi (II)
 Chi phí trả lãi (IE)
 Thu nhập ròng từ lãi (NII)
 Chi phí dự phòng tổn thất tín dụng (Provision for
Possible Loan-losses -PLL)
 Dự tính doanh thu tổn thất từ khoản nợ xấu ngân hàng.
 Thu nhập ngoài lãi (Noninterest income (OI))
 Chi phí ngoài lãi (Noninterest expense (OE))
 Thông thường, chi phí ngoài lãi thường lớn hơn thu
nhập ngoài lãi => Phần chênh lệch là gánh nặng
ngân hàng.
 Thuế
INCOME STATEMENT
NII
Net Interest Income:
Interest Income-Interest Expense
- Burden Non-interest Income-Non-interest Expense
- PLL Provision for Loan Losses and Leases
+ SG Securities Gains
- T Applicable Taxes
+ XG Extraordinary Gain
= NI Net Income
BÁO CÁO THU NHẬP
INCOME
Return to the Bank
ROA = NI / TA
EXPENSES
Rate
Composition (mix)
Volume
Interest
Overhead
Prov. for LL
Taxes
Fees and Serv Charge
Trust
Other
Rate
Composition (mix)
Volume
Interest
Non Interest
Salaries and Benefits
Occupancy
Other
BANK PERFORMANCE MODEL
Returns to
Shareholders
ROE = NI / TE
Degree of Leverage
EM = 1 / (TA / TE)
ĐẶC THÙ TRONG KINH DOANH NGÂN HÀNG
• Quy mô
• Kì hạn
• Rủi ro
Biến đổi tài sản
(asset
Transformation)
• Lãi suất
• Tín dụng
• Thanh khoản
• Ngoại hối
• Công nghệ và hoạt động
• Quốc gia
Rủi ro
• Tiền gửi tại hệ thống ngân hàng
Các công cụ điều hành chính sách tiền tệ
Trung gian chuyển tải
chính sách tiền tệ
Trung gian thanh
toán