Nghiên cứu tổng quan về năng suất lao động trong xây dựng

Tóm tắt: Năng suất lao động có ý nghĩa rất lớn với sự phát triển của xã hội loài người, là động cơ

thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của mọi quốc gia, là chỉ số để so sánh giữa các quốc gia. Việc

tăng năng suất lao động có ý nghĩa quan trọng đối với mọi đất nước nhằm củng cố vị trí của nước

mình trên trường quốc tế. Bài báo này giới thiệu một số nghiên cứu về năng suất lao động trong

ngành Xây dựng đã được thực hiện trên thế giới và tại Việt Nam. Tác giả đã tổng hợp được 30

nghiên cứu về năng suất lao động trong ngành xây dựng của các nhà khoa học trên thế giới được

thực hiện ở nhiều lĩnh vực, loại hình dự án xây dựng với nhiều phương pháp nghiên cứu truyền

thống và hiện đại đã được sử dụng. Tại Việt Nam, vấn đề nghiên cứu về năng suất lao động trong

ngành xây dựng đã được chú ý những năm gần đây. Mặc dù số đề tài nghiên cứu còn hạn chế, các

nghiên cứu tại Việt Nam đã lĩnh hội kinh nghiệm và kết quả từ các nghiên cứu trên thế giới, giúp hệ

thống hóa cơ sở khoa học về vấn đề năng suất lao động trong ngành xây dựng tại nước ta.

pdf 7 trang yennguyen 7780
Bạn đang xem tài liệu "Nghiên cứu tổng quan về năng suất lao động trong xây dựng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Nghiên cứu tổng quan về năng suất lao động trong xây dựng

Nghiên cứu tổng quan về năng suất lao động trong xây dựng
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 165
THÔNG TIN KHOA H
C 
NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG 
TRONG XÂY DỰNG 
Nguyễn Đức Lợi1 và Tạ Văn Phấn 2 
Tóm tắt: Năng suất lao động có ý nghĩa rất lớn với sự phát triển của xã hội loài người, là động cơ 
thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của mọi quốc gia, là chỉ số để so sánh giữa các quốc gia. Việc 
tăng năng suất lao động có ý nghĩa quan trọng đối với mọi đất nước nhằm củng cố vị trí của nước 
mình trên trường quốc tế. Bài báo này giới thiệu một số nghiên cứu về năng suất lao động trong 
ngành Xây dựng đã được thực hiện trên thế giới và tại Việt Nam. Tác giả đã tổng hợp được 30 
nghiên cứu về năng suất lao động trong ngành xây dựng của các nhà khoa học trên thế giới được 
thực hiện ở nhiều lĩnh vực, loại hình dự án xây dựng với nhiều phương pháp nghiên cứu truyền 
thống và hiện đại đã được sử dụng. Tại Việt Nam, vấn đề nghiên cứu về năng suất lao động trong 
ngành xây dựng đã được chú ý những năm gần đây. Mặc dù số đề tài nghiên cứu còn hạn chế, các 
nghiên cứu tại Việt Nam đã lĩnh hội kinh nghiệm và kết quả từ các nghiên cứu trên thế giới, giúp hệ 
thống hóa cơ sở khoa học về vấn đề năng suất lao động trong ngành xây dựng tại nước ta. 
Từ khóa: năng suất lao động, năng suất lao động xây dựng. 
1. GIỚI THIỆU CHUNG1 
Thuật ngữ Năng suất được Adam Smith sử 
dụng lần đầu tiên vào năm 1776, đến cuối thế kỷ 
19 khi công nhân được thay thế bằng máy móc 
thì ý nghĩa của Năng suất càng được nhiều 
người biết đến. Khi nhấn mạnh đến các yếu tố 
đầu vào, đặc biệt là lao động, Năng suất được 
hiểu là năng suất lao động. 
Hiện nay, có nhiều khái niệm khác nhau về 
năng suất, khái quát có thể hiểu năng suất là 
quan hệ tỷ số giữa đầu ra có ích với đầu vào 
được sử dụng để tạo ra đầu ra đó và được 
biểu thị bằng công thức: Năng suất = Đầu ra / 
Đầu vào. 
Đầu vào có thể tính theo số lao động, vốn 
hay thời gian lao động hao phí, chi phí thường 
xuyên. Đầu ra thường dùng tổng sản phẩm quốc 
nội đối với nền kinh tế, địa phương và giá trị 
tăng thêm đối với ngành, doanh nghiệp. Năng 
suất có thể tính cho nền kinh tế, địa phương, 
ngành hay doanh nghiệp, từng hoạt động 
Hiện nay, nhiều người vẫn hiểu Năng suất 
1Trường Đại học Hải Phòng, loikcn@gmail.com 
2Trường Đại học Thủy lợi, phantv@tlu.edu.vn 
Điện thoại liện hệ: 096382552; 0989329846 
đồng nghĩa với Năng suất lao động, nhưng thực tế 
ý nghĩa của Năng suất mang tính toàn diện hơn. 
Theo Mác: Năng suất lao động là sức sản 
xuất của lao động cụ thể có ích, được đo bằng 
số lượng sản phẩm sản xuất ra trong một đơn vị 
thời gian nhất định. Năng suất lao động phản 
ánh tính hiệu quả của việc sử dụng lao động, 
phản ánh mối quan hệ giữa đầu ra (sản phẩm) và 
đầu vào (lao động), được đo bằng thời gian làm 
việc hay chính là phản ánh hiệu quả hoạt động 
sản xuất của người lao động. 
Năng suất lao động là chỉ tiêu quan trọng thể 
hiện tính chất và trình độ tiến bộ của một tổ 
chức, một đơn vị sản xuất, hay của một phương 
thức sản xuất. Năng suất lao động được quyết 
định bởi nhiều nhân tố như: trình độ tay nghề 
của người lao động, trình độ phát triển khoa học 
và áp dụng công nghệ, sự kết hợp xã hội của 
quá trình sản xuất, quy mô và tính hiệu quả của 
các tư liệu sản xuất, các điều kiện tự nhiên... 
Trong xây dựng, năng suất lao động là một 
yếu tố rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến 
tiến độ thi công công trình, góp phần quyết định 
giá thành công trình và hiệu quả sản xuất kinh 
doanh của doanh nghiệp xây dựng. Theo Niên 
giám thống kê năm 2015, năng suất lao động 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 166
ngành Xây dựng của nước ta còn rất thấp so với 
nhiều ngành kinh tế, xếp ở vị trí 15/20 ngành 
kinh tế so sánh. 
Ngành kinh tế 
Năng suất lao động xã hội phân theo ngành 
kinh tế (triệu đồng/người) 
2010 2012 2013 2014 2015 
Giá trị năng suất lao động ngành Xây dựng 42,7 53,4 55,6 60,7 66,5 
Giá trị của ngành có năng suất lao động cao nhất 1300 1298,6 1474,3 1683,3 1695,6 
Giá trị của ngành có năng suất lao động thấp nhất 15 25,4 26,4 28,6 30,6 
Giá trị bình quân của tất cả các ngành 44,0 63,1 68,7 74,7 79,4 
Qua nghiên cứu, tham khảo các tài liệu sách 
báo, các nghiên cứu về năng suất lao động ngành 
xây dựng đã được công bố, tác giả tổng hợp lại 
nhằm giới thiệu tới người đọc các thông tin 
chung những vấn đề nghiên cứu về năng suất lao 
động trong ngành Xây dựng. Bài báo này giới 
thiệu tổng quan các nghiên cứu về năng suất lao 
động ở trong và ngoài nước, áp dụng trong ngành 
Xây dựng. 
2. CÁC NGHIÊN CỨU VỀ NĂNG SUẤT 
LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 
2.1 Các nghiên cứu trên Thế giới 
Đến nay, thế giới đã có nhiều nghiên cứu về 
năng suất lao động ngành Xây dựng, với các 
mục tiêu đánh giá, nhận diện các yếu tố ảnh 
hưởng đến năng suất lao động xây dựng, dự báo 
năng suất lao động... kết quả của các nghiên cứu 
giúp cho các nhà quản lý xây dựng nhìn nhận 
được các vấn đề ảnh hưởng đến năng suất lao 
động xây dựng, từ đó xây dựng các chiến lược, 
giải pháp nhằm nâng cao năng suất lao động 
trong các dự án xây dựng nói riêng cũng như 
năng suất lao động của ngành Xây dựng tại các 
nước. Các nghiên cứu về năng suất lao động 
trong ngành Xây dựng đã thực hiện trên thế giới 
mà tác giả tổng hợp được như: 
Nghiên cứu của William F. Maloney (1983) 
đề cập đến vai trò, ảnh hưởng của người lao 
động đối với năng suất xây dựng. Tác giả đã 
phân tích ảnh hưởng của mỗi lực lượng trong 
bốn lực lượng lao động chủ yếu liên quan đến 
NS xây dựng được trình bày trong nghiên cứu. 
Donn E. Handier (1985) nghiên cứu nhằm 
nâng cao năng suất của các công nhân xây 
dựng chuyên nghiệp, tác giả đề cập vai trò của 
vấn đề quản lý trong việc nâng cao năng suất 
của các công nhân chuyên nghiệp trong các tổ 
chức xây dựng. 
Richard L. Tucker (1986) đề cập đến việc sử 
dụng hiệu quả lao động nhằm cải thiện năng 
suất lao động ngành Xây dựng. Theo tác giả, để 
nâng cao năng suất lao động ngành Xây dựng 
cần phải cải thiện vấn đề quản lý từ các khâu: 
định hướng dự án, lập kế hoạch, sự tham gia của 
khách hàng, truyền thông, thiết kế, khả năng xây 
dựng, công nghệ... 
Neil N. Eldin và Stephan Egger (1990) đề 
cập đến việc sử dụng máy quay video làm công 
cụ quản lý, để nâng cao năng suất lao động 
trong quá trình xây dựng. 
C. O. Benjamin, D. L. Babcock, N. B. Yunus 
và J. Kincaid (1990) đã xây dựng và phát triển 
một hệ thống mẫu thử nghiệm dựa trên kiến 
thức để lập kế hoạch xây dựng và đánh giá hiệu 
quả của nó như một công cụ để nâng cao năng 
suất của những người lập kế hoạch xây dựng 
còn thiếu kinh nghiệm. 
H. Randolph Thomas (1992) trình bày việc 
xem xét những ảnh hưởng của giờ làm thêm đến 
năng suất lao động xây dựng. 
David W. Halligan, Laura A. Demsetz, James 
D. Brown và Clark B. Pace (1994) đề xuất sử 
dụng mô hình phản ứng hành động để xác định 
các yếu tố bất lợi và đánh giá tổn thất năng suất 
trong xây dựng. 
Li-Chung Chao và Miroslaw J. Skibniewski 
(1994) trình bày phương pháp tiếp cận dựa trên 
số liệu mạng thần kinh và dữ liệu quan trắc để 
đánh giá năng suất của các hoạt động xây dựng. 
EC Lim và Jahidul Alum (1995) nghiên cứu 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 167
về các vấn đề ảnh hưởng năng suất lao động mà 
các nhà thầu gặp phải tại Singapore. Kết quả 
nghiên cứu chỉ ra 03 vấn đề quan tâm lớn nhất 
được xác định gồm: khó khăn trong việc tuyển 
dụng giám sát viên, khó khăn trong việc tuyển 
dụng lao động và tỷ lệ thôi việc cao. 
Nghiên cứu của Peter F. Kaming, Paul O. 
Olomolaiye, Gary D. Holt, Frank C. Harris 
(1997) chỉ ra 05 vấn đề ảnh hưởng đến năng 
suất lao động trên các công trường xây dựng 
trung và cao tầng tại Indonesia: thiếu vật liệu, 
làm lại, công nhân nghỉ việc tuỳ tiện, thiếu công 
cụ (thiết bị) và sự can thiệp của băng đảng. 
Ming Lu, S. M. AbouRizk và Ulrich H. 
Hermann (2000) nghiên cứu dự đoán năng suất 
lao động trong ngành Xây dựng với sự xuất hiện 
của mô hình phân loại mạng thần kinh suy luận 
xác suất. 
Nghiên cứu của S.Thomas Ng, R.Martin 
Skitmore, Ka Chi Lam, Anthony W.C. Poon 
(2004) đề cập đến tình trạng giảm động lực lao 
động của người lao động làm việc trong các dự 
án xây dựng công trình dân dụng ở Hồng Kông. 
Kết quả nghiên cứu chỉ ra các yếu tố có khả 
năng làm giảm động lực của người lao động bao 
gồm: vấn đề thiếu vật liệu, khu vực làm việc 
chật chội và việc phải làm lại công việc. 
Awad S. Hanna, Craig S. Taylor và Kenneth 
T. Sullivan (2005) phân tích về những ảnh 
hưởng của việc kéo dài thời gian làm thêm tới 
năng suất lao động trong xây dựng. 
Refaat H. Abdel-Razek, Hany Abd Elshakour 
M, Mohamed Abdel-Hamid (2007) tập trung vào 
việc nghiên cứu cải thiện năng suất lao động 
xây dựng ở Ai Cập bằng cách áp dụng 02 
nguyên tắc xây dựng tinh gọn là: đo chuẩn và 
giảm sự biến đổi trong năng suất lao động. 
Nghiên cứu của Shahriyar Mojahed và 
Fereydoun Aghazadeh (2008) cho thấy: kỹ năng 
và kinh nghiệm của người lao động, trình độ 
quản lý và lập kế hoạch làm việc của nhà quản 
lý, động lực của công nhân và sự sẵn có của vật 
liệu xây dựng có ảnh hưởng nhiều đến năng suất 
lao động của các dự án xây dựng. 
Jiukun Dai, Paul M. Goodrum và William F. 
Maloney (2009) đề cập vấn đề nhận thức của lao 
động thủ công về các yếu tố ảnh hưởng đến 
năng suất lao động của họ, kết quả cho thấy: các 
yếu tố liên quan đến công cụ, vật liệu, bản vẽ 
thiết kế và thiết bị xây dựng có ảnh hưởng lớn 
nhất đến năng suất lao động của các lao động 
thủ công. 
Nghiên cứu của Paul M. Goodrum, Dong 
Zhai và Mohammed F. Yasin (2009) cho thấy 
những thay đổi trong công nghệ vật liệu như: sự 
thay đổi về trọng lượng của vật liệu, thay đổi 
trong biện pháp thi công lắp đặt và mô đun hoá 
có mối quan hệ, làm thay đổi đáng kể năng suất 
lao động. 
Jiukun Dai, Paul M. Goodrum, William F. 
Maloney và Cidambi Srinivasan (2009) đã xác 
định 10 yếu tố quan trọng trong 83 yếu tố ảnh 
hưởng đến năng suất lao động xây dựng, theo 
quan điểm của người lao động thủ công. 
Jie Gong và Carlos H. Caldas (2010) trình 
bày về việc phát triển một mô hình nghiên cứu 
sử dụng video để xác định năng suất của các 
hoạt động xây dựng. 
Seokyon Hwang (2010) trình bày về việc so 
sánh hiệu quả của các phương pháp dự báo về 
năng suất. Kết quả cho thấy mô hình phân tích 
chuỗi thời gian đơn là phương pháp tốt nhất. 
Paul M. Goodrum, Carl T. Haas, Carlos 
Caldas, Dong Zhai, Jordan Yeiser và Daniel 
Homm (2011) giới thiệu mô hình dự đoán tác 
động của công nghệ đối với năng suất xây dựng. 
M. Jarkas và Camille G. Bitar (2012) trình 
bày kết quả của nghiên cứu khảo sát xác định và 
xếp loại tầm quan trọng tương đối của các yếu 
tố ảnh hưởng đến năng suất lao động trên các 
công trường xây dựng tại Kuwait. Kết quả 
nghiên cứu xác định được 10 yếu tố có ý nghĩa 
quan trọng, ảnh hưởng đến năng suất lao động 
trên các công trường xây dựng. 
Kiarash Hajifathalian; Brad W. Wambeke; 
Min Liu và Simon M. Hsiang (2012) sử dụng 
các mô hình mô phỏng quá trình xây dựng để 
cải thiện năng suất lao động của dự án với các 
chiến lược kiểm soát sản xuất khác nhau (đẩy/ 
kéo và cân bằng/ không cân bằng). 
Farnad Nasirzadeh và Pouya Nojedehi 
(2013) trình bày cách tiếp cận năng suất lao 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 168
động dựa trên một mô hình động (SD- system 
dynamics). Với mô hình này, hiệu quả của 
NSLĐ đối với các biện pháp thực hiện dự án 
khác nhau được đánh giá cả về mặt thời gian và 
chi phí. 
Khaled Mahmoud El-Gohary, M.Eng. và 
Remon Fayek Aziz (2014) chỉ ra 05 yếu tố quan 
trọng nhất ảnh hưởng đến năng suất lao động 
trong giai đoạn thi công xây dựng công trình ở 
Ai Cập, bao gồm: kinh nghiệm và kỹ năng lao 
động; chương trình khuyến khích; vật liệu sẵn 
có và dễ dàng xử lý; năng lực lãnh đạo và quản 
lý xây dựng; và năng lực giám sát lao động. 
Nghiên cứu của Gholamreza Heravi và 
Ehsan Eslamdoost (2015) nhằm mục tiêu phát 
triển mạng lưới thần kinh nhân tạo để đo lường 
và dự báo năng suất lao động trong xây dựng ở 
các nước đang phát triển hiện nay. 
Nghiên cứu của Mohammadreza Arashpour 
và Mehrdad Arashpour (2015) cho thấy sự thay 
đổi trong quy trình làm việc do phải làm lại và 
thay đổi khối lượng công việc sẽ làm giảm năng 
suất lao động của các hoạt động xây dựng. 
Leo Sveikauskas, Samuel Rowe, James 
Mildenberger, Jennifer Price và Arthur Young 
(2016) trình bày về vấn đề đo lường tăng trưởng 
năng suất trong ngành Xây dựng. 
Nghiên cứu của Krishna P. Kisi, Nirajan 
Mani, Eddy M. Rojas và E. Terence Foster 
(2017) giới thiệu một chiến lược hai phía (từ 
trên xuống và từ dưới lên) để ước tính năng suất 
tối ưu trong các hoạt động xây dựng sử dụng 
nhiều lao động. 
Nghiên cứu của Bon-Gang Hwang, Lei Zhu 
và Jonathan Tan Tzu Ming (2017) chỉ ra 05 yếu 
tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến năng suất của 
các công trình xây dựng xanh tại Singapore, đó 
là: kinh nghiệm, kiến thức, sự thay đổi thiết kế, 
trình độ của công nhân, lập kế hoạch và sắp xếp 
công việc. 
2.2 Các nghiên cứu tại Việt Nam 
Tại Việt Nam, vấn đề nghiên cứu về năng 
suất lao động của ngành Xây dựng đã được chú 
ý trong những năm gần đây. 
Đỗ Thị Xuân Lan (2004) đã xác định được 04 
nhân tố ảnh hưởng nhiều nhất đến năng suất lao 
động trong giai đoạn thi công xây dựng tại hiện 
trường, bao gồm: mặt bằng công trường, quản lý 
vật tư, tiến độ thi công, động cơ làm việc của 
công nhân. 
Nguyễn Thanh Hùng và Đỗ Thị Xuân Lan 
(2012) đã nghiên cứu mô tả quy luật biến đổi, 
xem xét mối liên hệ của số tầng và vị trí các 
tầng với năng suất lao động của các công tác cốt 
thép, cốp pha trong giai đoạn thi công bê tông 
cốt thép. Đồng thời, phân tích việc ứng dụng 
đường cong ước lượng năng suất lao động vào 
thực tế thi công công trình. 
Lê Minh Lý và Lưu Trường Văn (2014), cho 
rằng năng suất công ty thi công xây dựng được 
quyết định bởi nhiều yếu tố như: vốn, công 
nghệ, quản lý, môi trường bên ngoài... Kết quả 
nghiên cứu cho thấy các yếu tố quản lý giải 
thích được 67% sự biến đổi năng suất công ty, 
trong đó 04 yếu tố: tổ chức sản xuất, năng lực 
nguồn nhân lực, khả năng đáp ứng của chủ đầu 
tư, quản lý thi công; có tác động trực tiếp đáng 
kể đến năng suất công ty. 
Nguyễn Mạnh Hùng (2015), chỉ ra một số 
đặc điểm của công trường xây dựng Việt Nam; 
phân tích thực trạng năng suất lao động trong 
xây dựng của Việt Nam để so sánh với Thế giới; 
đánh giá các yếu tố liên quan đến năng suất lao 
động trong xây dựng. 
Đinh Tuấn Hải và Hoàng Văn Trình (2016), 
nêu thực trạng năng suất lao động ngành Xây 
dựng ở nước ta và trên thế giới. Đề xuất các giải 
pháp nhằm nâng cao năng suất lao động trong 
ngành xây dựng, trong đó có giải pháp chung 
nâng cao chất lượng quản lý nhà nước và các 
giải pháp cụ thể: nâng cao năng suất về con 
người và thiết bị máy móc, nâng cao năng lực 
quản lý điều hành của nhà thầu và tư vấn giám 
sát, nâng cao hiệu quả công tác lựa chọn nhà 
thầu, nâng cao chất lượng với tác động môi 
trường lao động. 
Nghiên cứu của Phạm Minh Ngọc Duyên, Lê 
Hoài Long và cộng sự (2016) xác định và đánh 
giá các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao 
động của công nhân xây dựng tại các dự án ở 
Campuchia. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 05 
yếu tố chính gây giảm năng suất lao động của 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 169
công nhân là: sai sót trong quá trình thiết kế, sai 
sót trong quá trình thi công, bản vẽ chưa sẵn 
sàng, môi trường xung quanh công trình và sự 
biến động của giá cả thị trường. Bên cạnh đó, 
nghiên cứu cũng chỉ ra 10 yếu tố ảnh hưởng làm 
tăng năng suất lao động là: biện pháp thi công 
sẵn sàng và triển khai chi tiết, bố trí nhân lực là 
giám sát, bản vẽ thi công đầy đủ và hoàn chỉnh, 
bố trí mặt bằng thi công công trường, hoạch 
định dự án và lập tiến độ thi công, sự phối hợp 
giữa công ty và công trường, kế hoạch cung ứng 
thiết bị thi công, chế độ khuyến khích tinh thần 
làm việc của công nhân, mối quan hệ giữa công 
nhân xây dựng, kế hoạch cung ứng và vận 
chuyển vật tư. 
Nghiên cứu của Lê Văn Cư, Lê Văn Long, Vũ 
Quyết Thắng (2017) chỉ ra 05 nguyên nhân chủ 
yếu dẫn tới năng suất lao động ngành Xây dựng 
còn thấp: trình độ phát triển, ứng dụng khoa học 
và công nghệ còn thấp; vấn đề đào tạo và phát 
triển nguồn nhân lực chưa đổi mới kịp thời; 
chính sách tiền lương bất cập; thu nhập của 
người lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh 
của doanh nghiệp còn thấp, quy mô doanh 
nghiệp không hợp lý. Các tác giả đề xuất 05 giải 
pháp nhằm nâng cao năng suất lao động trong 
ngành xây dựng ở nước ta, bao gồm: đẩy nhanh 
quá trình tái cơ cấu và cổ phần hóa các doanh 
nghiệp nhà nước; đổi mới đào tạo phát triển nguồn 
nhân lực; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công 
nghệ; hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, 
định mức kinh tế - kỹ thuật của ngành; xây dựng 
và hoàn thiện quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ 
liệu theo lĩnh vực, sản phẩm của ngành. 
Ngoài các nghiên cứu nêu trên, nhiều cán bộ 
xây dựng khi tham gia các khóa học nâng cao 
trình độ trong lĩnh vực xây dựng đã chọn vấn đề 
năng suất lao động để nghiên cứu, có thể kể ra 
một số nghiên cứu như: 
Nguyễn Nam Cường (2007), xác định các yếu 
tố ảnh hưởng lớn đến năng suất lao động ở các 
công trường xây dựng. Tác giả xây dựng mô 
hình dự báo sự mất năng suất lao động ở các dự 
án xây dựng trong giai đoạn thi công sử dụng 
công cụ mạng thần kinh nhân tạo. 
Trương Công Thuận (2012), nghiên cứu về 
ảnh hưởng của việc làm thêm giờ đến năng suất 
lao động khi thi công nhà cao tầng tại thành phố 
Hồ Chí Minh. 
Nguyễn Thanh Tâm (2016), nghiên cứu quản 
lý công trường hiệu quả nhằm nâng cao năng 
suất lao động. 
Trần Ngọc Đức (2016), nghiên cứu 
nâng cao năng suất lao động trong các dự án xây 
dựng bằng phương pháp sơ đồ dòng giá trị 
(VSM) để chẩn đoán tình trạng sản xuất hiện tại 
và tìm ra các cải tiến cần thiết. Đóng góp chủ 
yếu của nghiên cứu là chỉ rõ cách áp dụng VSM 
vào lĩnh vực xây dựng. 
3. BÀN LUẬN 
3.1 Bàn luận các nghiên cứu về năng suất 
lao động trên Thế giới 
3.1.1 Phạm vi thực hiện các nghiên cứu 
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về năng 
suất lao động trong xây dựng được thực hiện ở 
nhiều lĩnh vực, loại hình dự án: dự án xây dựng 
công trình dân dụng, công nghiệp, dự án xây 
dựng xanh, dự án xây dựng công trình xử lý 
nước, dự án xây dựng nhà máy điện... 
3.1.2 Đối tượng của các nghiên cứu 
Các nghiên cứu có đối tượng rất đa dạng, 
đánh giá vai trò của các thành phần tham gia dự 
án: vai trò ảnh hưởng của người lao động (lao 
động chuyên nghiệp, lao động thủ công); vai trò 
của quản lý (quản lý dự án, quản lý công 
trường, quản lý lao động); vai trò của công nghệ 
(máy móc, thiết bị, vật liệu xây dựng). 
Các nghiên cứu về ảnh hưởng của người lao 
động, việc sử dụng hiệu quả lao động được đề 
cập dưới nhiều khía cạnh khác nhau: khía cạnh 
tác động của người quản lý, khía cạnh nhận thức 
của người lao động, khía cạnh kỹ năng, động 
lực làm việc của người lao động... 
Nhiều nghiên cứu xác định được các yếu tố 
tác động, ảnh hưởng đến năng suất lao động, 
làm giảm năng suất lao động trong xây dựng. 
Từ đó giúp cho các nhà quản lý xây dựng có 
những giải pháp nhằm cải thiện, nâng cao năng 
suất lao động khi thực hiện dự án. 
3.1.3 Phương pháp, kỹ thuật sử dụng trong 
nghiên cứu 
Nhiều phương pháp, kỹ thuật được các nhà 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 170
nghiên cứu sử dụng để đo lường, phân tích, 
đánh giá, dự báo năng suất lao động trong xây 
dựng: phương pháp phân tích thống kê, 
phương pháp tiếp cận dựa trên số liệu mạng 
thần kinh suy luận xác suất, mạng thần kinh 
nhân tạo, phương pháp Bayesian chuẩn, 
phương pháp Early Stopping, phương pháp 
động lực hệ thống... 
Trong thời đại mà sự ảnh hưởng của cuộc 
cách mạng công nghiệp 4.0 đã tác động tới hầu 
hết các lĩnh vực, một số tác giả đã nghiên cứu 
sử dụng máy quay video kết hợp với máy tính 
điện tử để giám sát hoạt động sản xuất, đo 
lường, phân tích NSLĐ. 
Để ước lượng, dự báo NSLĐ, trong một số 
nghiên cứu các tác giả đã đề cập và sử dụng một 
số mô hình hiện đại (mô hình mạng thần kinh 
nhân tạo, mô hình mạng thần kinh suy luận xác 
suất, mô hình nhân tố định tính, mô hình mô 
phỏng sự kiện rời rạc) 
3.2 Bàn luận các nghiên cứu về năng suất 
lao động tại Việt Nam 
3.2.1 Phạm vi thực hiện các nghiên cứu 
Tại Việt Nam, lĩnh vực thực hiện các nghiên 
cứu về năng suất lao động xây dựng cũng tương 
đối phong phú: dự án xây dựng công trình dân 
dụng, công nghiệp, dự án xây dựng công trình 
thoát nước, xây dựng công trình thuỷ lợi. Tuy 
nhiên, về mức độ nghiên cứu, các nghiên cứu tại 
Việt Nam còn hạn chế so với các nghiên cứu 
trên Thế giới. 
3.2.2. Đối tượng của các nghiên cứu 
Đối tượng của các nghiên cứu cũng tương 
đối đa dạng: góc độ quản lý nhà nước, quản lý 
công trường, vai trò của công nhân (người lao 
động). Trong đó, nhiều nghiên cứu có mục tiêu 
hướng đến nhằm đánh giá thực trạng năng suất 
lao động; phân tích, nhận dạng các yếu tố tác 
động đến năng suất lao động từ đó đề xuất giải 
pháp cải thiện năng suất lao động dưới góc độ 
quản lý nhà nước. 
3.2.3. Phương pháp, kỹ thuật sử dụng trong 
nghiên cứu 
Các nghiên cứu chủ yếu sử dụng phương 
pháp phân tích thống kê dựa trên các số liệu 
thống kê để phân tích, đánh giá năng suất lao 
động. Ít nghiên cứu áp dụng các mô hình, 
phương pháp hiện đại. Chưa có các nghiên cứu 
sử dụng các thiết bị công nghệ để đo lường, 
đánh giá, kiểm soát năng suất lao động trong 
xây dựng tại Việt Nam. 
4. KẾT LUẬN 
Với nhiều nghiên cứu về năng suất lao động 
trong xây dựng đã được thực hiện, đa dạng loại 
hình dự án, sử dụng nhiều phương pháp nghiên 
cứu, kỹ thuật dùng trong nghiên cứu hiện đại, 
các nhà khoa học trên thế giới đã đạt được nhiều 
thành công. Tại Việt Nam, vấn đề nghiên cứu về 
năng suất lao động trong ngành Xây dựng đã 
được chú ý những năm gần đây. 
Bài báo này đã tổng kết nghiên cứu về năng 
suất lao động trong xây dựng trên Thế giới và 
tại Việt Nam để tìm ra các thông tin nhằm hệ 
thống hóa cơ sở khoa học về vấn đề năng suất 
lao động trong ngành xây dựng; đồng thời nhằm 
góp phần thay đổi nhận thức của các nhà quản 
lý về vấn đề năng suất lao động trong xây dựng 
tại Việt Nam hiện nay. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
Các Mác, 1960, Tư bản, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội. 
Đỗ Thị Xuân Lan, Các nhân tố ảnh hưởng đến NSLĐ trong thi công xây dựng tại hiện trường, Tạp 
chí Sài Gòn đầu tư xây dựng số 5/2004. 
Nguyễn Thanh Hùng và Đỗ Thị Xuân Lan, Mối liên hệ giữa số tầng và năng suất lao động trong thi 
công nhà cao tầng, Tạp chí Xây dựng số 8/2012. 
Lê Minh Lý và Lưu Trường Văn, Nhận dạng các yếu tố quản lý ảnh hưởng đến năng suất công ty 
thi công xây dựng, Tạp chí Người Xây Dựng số 12/2014. 
KHOA HC K THUT THuhoahoiY LI VÀ MÔI TRuchoaNG uhoahoiuhoahoiuhoahoi - S 60 (3/2018) 171
Đinh Tuấn Hải và Hoàng Văn Trình, Giải pháp nâng cao năng suất lao động trong xây dựng, Tạp 
chí Kinh Tế Xây Dựng số 02/2016. 
Lê Văn Cư, Lê Văn Long, Vũ Quyết Thắng, Thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao năng 
suất lao động ngành Xây dựng, Tạp chí Kinh tế Xây Dựng số 02/2017. 
Một số luận văn thạc sĩ nghiên cứu về năng suất lao động trong xây dựng thuộc các trường Đại học 
Thủy lợi, Đại học Bách khoa thành phố Hồ Chí Minh. 
Một số bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu về năng suất lao động trong xây dựng thuộc các tạp 
chí Journal of Construction Engineering and Management, Journal of Management in 
Engineering, Journal of Computing in Engineering, International Project Management. 
Abstract: 
AN OVERVIEW OF LABOR PRODUCTIVITY IN CONSTRUCTION 
Labor productivity is of great significance to the development of human society, which is the driving 
force behind the socio-economic development of every nation, as an index for comparison among 
nations. Increasing labor productivity is important for every country to strengthen its position in the 
international arena. This article introduces a number of studies on labor productivity in the 
construction industry that have been carried out in the world and in Vietnam. The author has 
compiled 30 studies of labor productivity in the construction industry of the world's scientists are 
carried out in many fields, types of construction projects with many traditional methods of research 
and now has been used. In Vietnam, research on labor productivity in the construction sector has 
been paying attention in recent years. Although the number of research topics is limited, research 
in Vietnam has gained experience and results from world-wide research that has helped to 
systematize the scientific basis of labor productivity in the industry. built in our country. 
Keywords: labor productivity, labor productivity construction. 
Ngày nhận bài: 02/3/2018 
Ngày chấp nhận đăng: 06/4/2018 

File đính kèm:

  • pdfnghien_cuu_tong_quan_ve_nang_suat_lao_dong_trong_xay_dung.pdf