Bài giảng Mạng NGN - Chương 4: Báo hiệu trong mạng thế hệ sau NGN

I. GIỚI THIỆU VỀ BÁO HIỆU

Quá trình báo hiệu là một quá trình không thể thiếu trong hoạt động

của mạng viễn thông để giúp các thành phần trong mạng có thể trao đổi

thông tin với nhau. Trong mạng thế hệ sau NGN có các loại báo hiệu sau:

− Báo hiệu cuộc gọi: SIP, H.323

− Báo hiệu giữa MGC – MG hay giữa MGC – server: MGCP,

Megaco/ H.248

− Báo hiệu cho PSTN: SIGTRAN

− Báo hiệu QoS

Trong chương 3 về chuyển mạch mềm ta đã nghiên cứu các giao thức

báo hiệu SIP, MGCP và SIGTRAN. Riêng Megaco là giao thức phát triển từ

MGCP nên ta sẽ không xét giao thức này. Báo hiệu QoS hiện sử dụng giao

thức SIP để yêu cầu chất lượng dịch vụ yêu cầu nên ta cũng khộng xem xét

báo hiệu SIP. Báo hiệu H.323 là thành phần quan trọng trong báo hiệu của

VoIP (Voice over Internet Protocol) nên sẽ được tìm hiểu trong phần tiếp

sau.

II. BÁO HIỆU H.323

1. Tổng quan về H.323

H.32x là họ giao thức của ITU-T định nghĩa các dịch vụ đa phương

tiện qua các mạng khác nhau và H.323 là một phần trong họ này.

H.323 là giao thức xác định các thành phần, các giao thức cũng như

các bước thực hiện để cung cấp dịch vụ đa phương tiện qua mạng gói.

Các dịch vụ đa phương tiện ở đây có thể là truyền tín hiệu tiếng, tín hiệu

hình thời gian thực và dữ liệu. Mạng gói có thể là Internet,

(Enterprise Network), LAN (Local Area Network), MAN (Metropolitan

Area Network), WAN (Wide Area Network).

H.323 có thể cung cấp 1 trong 3 dịch vụ sau tiếng, hình hay dữ liệu

cũng như tổ hợp các dịch vụ trên nên nó có thể được ứng dụng ở nhiều

nơi như ứng dụng tại nhà khách hàng, doanh nghiệp hay công nghiệp giải

trí. Ngoài ra nó có thể được sử dụng để cung cấp dịch vụ đa phương tiện

đa điểm (multipoint multimedia communications).

2. Các thành phần của H.323

Giao thức H.323 định nghĩa 4 thành phần sau: đầu cuối (terminal –

được ký hiệu là T), cổng (gateway - GW), bộ giữ cổng (gatekeeper -

GK), và đơn vị điều khiển đa điểm (multipoint control unit - MCU).

Riêng với GK thì đây là thành phần lựa chọn, có thể có hoặc không có

trong mạng. Và GW và MCU thường được coi là các điểm cuối

(endpoint).

Các thành phần này có thể được tập trung trong một hệ thống đơn

hay được lắp đặt ở nhiều hệ thống khác nhau tại những vị trí địa lý cũng

như vật lý khác nhau

 

pdf 18 trang yennguyen 1060
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Mạng NGN - Chương 4: Báo hiệu trong mạng thế hệ sau NGN", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Bài giảng Mạng NGN - Chương 4: Báo hiệu trong mạng thế hệ sau NGN

Bài giảng Mạng NGN - Chương 4: Báo hiệu trong mạng thế hệ sau NGN
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 98 - 
CHÖÔNG 4: 
BAÙO HIEÄU TRONG 
MAÏNG THEÁ HEÄ SAU NGN 
----WX---- 
I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ BAÙO HIEÄU 
Quaù trình baùo hieäu laø moät quaù trình khoâng theå thieáu trong hoaït ñoäng 
cuûa maïng vieãn thoâng ñeå giuùp caùc thaønh phaàn trong maïng coù theå trao ñoåi 
thoâng tin vôùi nhau. Trong maïng theá heä sau NGN coù caùc loaïi baùo hieäu sau: 
− Baùo hieäu cuoäc goïi: SIP, H.323 
− Baùo hieäu giöõa MGC – MG hay giöõa MGC – server: MGCP, 
Megaco/ H.248 
− Baùo hieäu cho PSTN: SIGTRAN 
− Baùo hieäu QoS 
Trong chöông 3 veà chuyeån maïch meàm ta ñaõ nghieân cöùu caùc giao thöùc 
baùo hieäu SIP, MGCP vaø SIGTRAN. Rieâng Megaco laø giao thöùc phaùt trieån töø 
MGCP neân ta seõ khoâng xeùt giao thöùc naøy. Baùo hieäu QoS hieän söû duïng giao 
thöùc SIP ñeå yeâu caàu chaát löôïng dòch vuï yeâu caàu neân ta cuõng khoäng xem xeùt 
baùo hieäu SIP. Baùo hieäu H.323 laø thaønh phaàn quan troïng trong baùo hieäu cuûa 
VoIP (Voice over Internet Protocol) neân seõ ñöôïc tìm hieåu trong phaàn tieáp 
sau. 
II. BAÙO HIEÄU H.323 
1. Toång quan veà H.323 
H.32x laø hoï giao thöùc cuûa ITU-T ñònh nghóa caùc dòch vuï ña phöông 
tieän qua caùc maïng khaùc nhau vaø H.323 laø moät phaàn trong hoï naøy. 
H.323 laø giao thöùc xaùc ñònh caùc thaønh phaàn, caùc giao thöùc cuõng nhö 
caùc böôùc thöïc hieän ñeå cung caáp dòch vuï ña phöông tieän qua maïng goùi. 
Caùc dòch vuï ña phöông tieän ôû ñaây coù theå laø truyeàn tín hieäu tieáng, tín hieäu 
hình thôøi gian thöïc vaø döõ lieäu. Maïng goùi coù theå laø Internet, EN 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 99 - 
(Enterprise Network), LAN (Local Area Network), MAN (Metropolitan 
Area Network), WAN (Wide Area Network). 
H.323 coù theå cung caáp 1 trong 3 dòch vuï sau tieáng, hình hay döõ lieäu 
cuõng nhö toå hôïp caùc dòch vuï treân neân noù coù theå ñöôïc öùng duïng ôû nhieàu 
nôi nhö öùng duïng taïi nhaø khaùch haøng, doanh nghieäp hay coâng nghieäp giaûi 
trí. Ngoaøi ra noù coù theå ñöôïc söû duïng ñeå cung caáp dòch vuï ña phöông tieän 
ña ñieåm (multipoint multimedia communications). 
2. Caùc thaønh phaàn cuûa H.323 
Giao thöùc H.323 ñònh nghóa 4 thaønh phaàn sau: ñaàu cuoái (terminal – 
ñöôïc kyù hieäu laø T), coång (gateway - GW), boä giöõ coång (gatekeeper - 
GK), vaø ñôn vò ñieàu khieån ña ñieåm (multipoint control unit - MCU). 
Rieâng vôùi GK thì ñaây laø thaønh phaàn löïa choïn, coù theå coù hoaëc khoâng coù 
trong maïng. Vaø GW vaø MCU thöôøng ñöôïc coi laø caùc ñieåm cuoái 
(endpoint). 
Caùc thaønh phaàn naøy coù theå ñöôïc taäp trung trong moät heä thoáng ñôn 
hay ñöôïc laép ñaët ôû nhieàu heä thoáng khaùc nhau taïi nhöõng vò trí ñòa lyù cuõng 
nhö vaät lyù khaùc nhau. 
Moâ hình maïng H.323 ñöôïc theå hieän trong hình sau: 
Maïng goùiH.323Gatekeeper
H.323
MCU
H.323
Terminal
H.323
Gateway
PSTN ISDN
Terminal Terminal
V.70
Telephone H.320Telephone
Hình 4.1: Moâ hình maïng H.323 ñôn giaûn 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 100 - 
Data - T.120
1 2 3
4 5 6
7 8 9
* 8 #
Video - H.320
IP Phone - H.324
Media Gateway
ISDN
Telephone
PSTN
Media Gateway
Data - T.120
1 2 3
4 5 6
7 8 9
* 8 #
Video - H.320
IP Phone - H.324
Video - H.320
Multipoint
Control Unit
Gatekeeper Gatekeeper
Front end Front end
Terminal Terminal
M
aïn
g 
IP
M
aïng IP
Hình 4.2: Maïng H.323 
Choàng giao thöùc maø H.323 hoã trôï ñöôïc trình baøy trong hình sau: 
H.323
IP
UDP
RTP
RTCP
TCP/UDP TCP UDPUDP TCP
Audio
Codecs
G.711
G.723.1
G.729
..
Video
Codecs
H.261
H.263
H.264
..V.150 T.120
TCP/UDP
T.38
H.225.0
Call
Signaling
H.245
H.225.0
RAS
Terminal Control and ManagementDataApplications Media Control
Multimedia Applications, User Interface
Hình 4.3: Caùc giao thöùc thuoäc H.323 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 101 - 
Phaàn trình baøy caùc giao thöùc cuõng nhö hoaït ñoäng cuûa caùc giao thöùc 
trong maïng H.323 seõ ñöôïc xem xeùt trong phaàn sau. 
2.1 Terminal 
Laø thaønh phaàn duøng trong truyeàn thoâng 2 chieàu ña phöông tieän 
thôøi gian thöïc ñöôïc duøng trong vieäc keát noái caùc cuoäc goïi. 
Ñaàu cuoái H.323 coù theå laø moät maùy tính, moät ñieän thoaïi, ñieän 
thoaïi truyeàn hình, heä thoáng voicemail, thieát bò IVR (Interactive 
Voice Response) hay laø 1 thieát bò ñoäc laäp coù caùc öùng duïng ña 
phöông tieän H.323. Ngoaøi ra noù coøn töông thích vôùi ñaàu cuoái H.324 
cuûa maïng chuyeån maïch keânh vaø maïng di ñoäng, ñaàu cuoái H.310 cuûa 
B-ISDN, ñaàu cuoái H.320 cuûa ISDN, v.v. 
Moät ñaàu cuoái H.323 phaûi hoã trôï caùc ñaëc tính sau: 
− H.245 cho vieäc trao ñoåi khaû naêng cuûa ñaàu cuoái vaø ñeå taïo 
caùc keânh thoâng tin. 
− H.225 cho quaù trình baùo hieäu vaø thieát laäp cuoäc goïi. 
− RAS cho vieäc ñaêng kyù vaø ñieàu khieån caùc hoaït ñoäng quaûn 
lyù khaùc vôùi GK. 
− RTP/RTCP ñöôïc söû duïng cho vieäc truyeàn caùc goùi thoâng tin 
thoaïi vaø hình. 
− G.711 cho quaù trình maõ hoùa vaø giaûi maõ tieáng noùi, T.120 
cho hoäi thaûo döõ lieäu vaø hoã trôï khaû naêng töông töï cuûa 
MCU. 
Hình sau minh hoïa caùc giao thöùc maø moät ñaàu cuoái H.323 phaûi 
hoã trôï: 
Audio
applications
Video
applications Quaûn lyù cuoäc goïi taïi ñaàu cuoái
G.711
G.729
G.723.1
H.261
H.263
RTP
RTCP H.225.0RAS
H.225.0
Call
signaling
H.245
Control
signaling
T.120
Data
Caùc giao thöùc truyeàn taûi vaø giao dieän maïng
Hình 4.4: Choàng giao thöùc taïi ñaàu cuoái H.323 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 102 - 
2.2 Gateway 
GW laø thaønh phaàn duøng ñeå keát noái 2 maïng khaùc loaïi nhau. 
Moät coång H.323 duøng ñeå lieân keát maïng H.323 vôùi maïng khoâng phaûi 
laø maïng chuaån H.323. Vieäc keát noái giöõa 2 maïng khaùc loaïi nhau thöïc 
hieän ñöôïc nhôø vieäc dòch caùc giao thöùc (protocol translation) khaùc 
nhau cho quaù trình thieát laäp vaø giaûi toûa cuoäc goïi, vieäc chuyeån ñoåi 
daïng thoâng tin giöõa caùc maïng khaùc nhau vaø vieäc truyeàn thoâng tin 
giöõa caùc maïng keát noái vôùi GW. Tuy nhieân moät GW seõ khoâng caàn 
thieát cho vieäc lieân laïc giöõa caùc ñaàu cuoái thuoäc cuøng maïng H.323. 
Caáu taïo cuûa moät gateway bao goàm moät Media Gateway 
Controller (MGC), Media Gateway (MG) vaø Signaling Gateway 
(SG) ñöôïc minh hoïa trong hình veõ sau: 
SS7
PSTN
Media GatewayMedia Gateway
Controller
SS7 link
TDM
Media Gateway
Gatekeeper
H.323
Terminal
SIGTRAN
MGCP/
Megaco
RTP
H.245
RAS
Hình 4.5: Caáu taïo cuûa gateway 
Chöùc naêng cuûa MGC, MG, SG ñöôïc trình baøy trong chöông 1, phaàn Caáu truùc vaät 
lyù cuûa maïng NGN. 
Caùc ñaëc tính cô baûn cuûa moät gateway: 
− Moät GW phaûi hoã trôï caùc giao thöùc hoaït ñoäng trong maïng 
H.323 vaø maïng söû duïng chuyeån maïch keânh (SCN – 
Switched Circuit Network). 
− Veà phía H.323, GW phaûi hoã trôï baùo hieäu ñieàu khieån H.245 
cho quaù trình trao ñoåi khaû naêng hoaït ñoäng cuûa terminal 
cuõng nhö cuûa GW, baùo hieäu cuoäc goïi H.225, baùo hieäu 
RAS. 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 103 - 
− Veà phía SCN, GW phaûi hoã trôï caùc giao thöùc hoaït ñoäng 
trong maïng chuyeån maïch keânh (nhö SS7 söû duïng trong 
PSTN). 
Caùc giao thöùc maø moät GW phaûi hoã trôï ñöôïc minh hoïa trong 
hình sau: 
Dòch vuï
tính cöôùc
Ñieàu khieån cuoäc goïi lieân maïng
(2 maïng khaùc loaïi)
Boä quaûn lyù cuoäc goïi GW
H.245
Baùo hieäu
ñieàu
khieån
H.225.0
Baùo
hieäu
cuoäc goïi
H.225.0
RAS
(client)
RTCPRTP
Lôùp ñieàu khieån
cuoäc goïi baùo hieäu
SCN
Lôùp ñieàu khieån
keát noái baùo hieäu
Giao dieän vaät lyù
baùo hieäu SCNCaùc giao thöùc lôùp truyeàn taûi vaø giao dieän maïng
Hình 4.6: Choàng giao thöùc cuûa moät Gateway 
2.3 Gatekeeper 
Moät GK ñöôïc xem laø boä naõo cuûa maïng H.323, noù chính laø 
ñieåm trung taâm cho moïi cuoäc goïi trong maïng H.323. Maëc duø laø 
thaønh phaàn tuøy choïn nhöng GK cung caáp caùc dòch vuï quan troïng nhö 
vieäc dòch ñòa chæ, söï ban quyeàn vaø nhaän thöïc cho ñaàu cuoái terminal 
vaø GW, quaûn lyù baêng thoâng, thu thaäp soá lieäu vaø tính cöôùc. 
Ngoaøi ra noù cuõng cung caáp dòch vuï ñònh tuyeán cuoäc goïi. Ñaây laø 
moät chöùc naêng coù raát nhieàu öu ñieåm vì quaù trình giaùm saùt cuoäc goïi 
cuõng nhö ñònh tuyeán qua GK seõ cung caáp hoaït ñoäng maïng toát hôn. 
Ñieàu naøy laø do vieäc GK ñöa ra quyeát ñònh ñònh tuyeán döïa treân raát 
nhieàu yeáu toá, ví duï nhö yeáu toá caân baèng taûi giöõa caùc GW. 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 104 - 
Boä quaûn lyù Gatekeeper
H.225.0
RAS
(server)
H.225.0
Baùo hieäu
cuoäc goïi
H.245
Baùo hieäu
ñieàu
khieån
Dòch vuï tính
cöôùc
Dòch vuï thö
muïc
Dòch vuï baûo
maät
Quaûn lyù
cuoäc goïi/
chính saùch
Caùc giao thöùc truyeàn taûi vaø giao dieän
maïng
Hình 4.7: Chöùc naêng cuûa moät Gatekeeper 
Caùc chöùc naêng caàn thieát cuûa moät GK: 
− Dòch ñòa chæ (Address Translation): moät cuoäc goïi ñi trong 
maïng H.323 coù theå duøng bí danh (alias) ñeå chæ ñòa chæ cuûa 
ñaàu cuoái ñích (destination terminal). Do ñoù ta caàn phaûi söû 
duïng chöùc naêng naøy ñeå dòch bí danh sang ñòa chæ H.323. 
− Quaûn lyù vieäc thu nhaän ñieåm cuoái (Admission Control): GK 
söû duïng baùo hieäu RAS ñeå quaûn lyù vieäc tham gia vaøo maïng 
H.323 ñeå coù theå tham gia vaøo moät keát noái naøo ñoù cuûa caùc 
ñieåm cuoái döïa vaøo moät soá tieâu chuaån nhö baêng thoâng coøn 
troáng, söï cho pheùp hay moät soá tieâu chuaån khaùc maø moät soá 
yeâu caàu ñaëc bieät khaùc ñoøi hoûi ñaùp öùng. 
− Ñieàu khieån baêng thoâng (Bandwidth Control): GK ñieàu 
khieån baêng thoâng baèng baùo hieäu RAS. Ví duï neáu ngöôøi 
ñieàu haønh maïng ñaõ xaùc ñònh soá cuoäc goïi toái ña ñöôïc thöïc 
hieän cuøng luùc thì maïng coù quyeàn töø choái baát cöù cuoäc goïi 
naøo khi soá cuoäc goïi taïi thôøi ñieåm ñoù ñaõ ñaït ñeán ngöôõng 
naøy. 
− Quaûn lyù vuøng hoaït ñoäng (Zone management): GK chæ coù 
theå thöïc hieän caùc chöùc naêng treân ñoái vôùi caùc terminal, GW 
vaø MCU thuoäc vuøng quaûn lyù cuûa noù. Hay noùi caùch khaùc 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 105 - 
GK ñònh nghóa caùc ñieåm cuoái (endpoint) noù quaûn lyù. Vuøng 
hoaït ñoäng seõ ñöôïc ñònh nghóa ôû phaàn tieáp sau. 
Caùc chöùc naêng tuøy choïn cuûa GK: 
− Baùo hieäu ñieàu khieån cuoäc goïi (Call Control Signaling). 
− Chaáp nhaän cuoäc goïi (Call Authorization): GK coù quyeàn 
quyeát ñònh cho moät ñieåm cuoái (endpoint) coù theå thöïc hieän 
moät cuoäc goïi hay khoâng. 
− Quaûn lyù cuoäc goïi (Call Management): chöùc naêng naøy cho 
pheùp GK löu tröõ taát caû caùc thoâng tin veà caùc cuoäc goïi maø 
noù xöû lyù (caùc cuoäc goïi xuaát phaùt töø vuøng hoaït ñoäng cuûa 
noù). 
2.4 Multipoint Control Unit 
Multipoint Control Unit (MCU) laø thaønh phaàn hoã trôï trong dòch 
vuï hoäi nghò ña ñieåm coù söï tham gia cuûa töø 2 terminal H.323 trôû leân. 
Moïi terminal tham gia vaøo hoäi nghò ñeàu phaûi thieát laäp moät keát noái 
vôùi MCU. Vaø MCU quaûn lyù taøi nguyeân phuïc vuï cho hoäi nghò, 
thöông löôïng giöõa caùc terminal ñeå xaùc ñònh loaïi codec (Coder/ 
Decoder) naøo cho tieáng vaø hình ñöôïc söû duïng ñoàng thôøi xöû lyù doøng 
thoâng tin truyeàn. 
Moät MCU bao goàm 2 thaønh phaàn con: boä ñieàu khieån ña ñieåm 
(Multipoint Controller – MC) vaø thaønh phaàn tuøy choïn boä xöû lyù ña 
ñieåm (Multipoint Processor – MP). 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 106 - 
H.245
Baùo hieäu
cuoäc goïi
Multipoint Controller
Multipoint
Processor
Multipoint Control Unit
RTP
Caùc giao thöùc truyeàn taûi vaø giao dieän maïng
Hình 4.8: Caáu taïo cuûa Multipoint Control Unit 
MC coù chöùc naêng quaûn lyù baùo hieäu cuoäc goïi. Trong luùc ñoù, MP 
xöû lyù vieäc troän vaø chuyeån maïch caùc doøng thoâng tin cuõng nhö caùc 
quaù trình xöû lyù thoâng tin khaùc. 
3. Vuøng hoaït ñoäng 
Moät vuøng hoaït ñoäng H.323 laø taäp hôïp taát caû caùc ñaàu cuoái, caùc GW 
vaø caùc MCU chòu söï quaûn lyù duy nhaát cuûa moät GK. Vuøng hoaït ñoäng naøy 
ñoäc laäp vôùi topo cuûa maïng thöïc teá vaø coù theå bao goàm nhieàu ñoaïn maïng 
(segment) noái vôùi nhau qua router hay caùc thieát bò khaùc. 
Moâ hình veà moät vuøng hoaït ñoäng ñôn giaûn ñöôïc minh hoïa trong hình 
sau: 
MCU
GK
GW
T
Vuøng hoaït
ñoäng H.323
Hình 4.9: Moät vuøng hoaït ñoäng 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 107 - 
4. Caùc giao thöùc thuoäc H.323 
4.1 Caùc giao thöùc maõ hoùa, giaûi maõ cho tín hieäu thoaïi vaø hình 
Caùc giao thöùc maõ hoùa vaø giaûi maõ cho thoaïi goàm coù: G.711 
(64kbps), G.722 (64, 56 vaø 48kbps), G.723.1 (5.3 vaø 6.3kbps) vaø 
G.729 (8kbps). 
Caùc giao thöùc maõ hoùa vaø giaûi maõ cho tín hieäu hình bao goàm: 
h.261 vaø H.263. 
Caùc giao thöùc naøy ñeà nghò SV töï nghieân cöùu vaø tìm hieåu theâm 
(löu yù veà caùc kyõ thuaät maõ hoùa vaø giaûi maõ cuõng nhö öu nhöôïc ñieåm 
cuûa töøng loaïi). 
4.2 Giao thöùc baùo hieäu RAS (H.225.0) 
Giao thöùc RAS (Registration, Admission and Status) laø giao 
thöùc ñöôïc söû duïng ñeå thöïc hieän vieäc ñaêng kyù, quaûn lyù vieäc tham gia 
cuûa caùc ñieåm cuoái, thay ñoåi baêng thoâng, trao ñoåi traïng thaùi vaø loaïi 
boû ñaêng kyù giöõa caùc ñieåm cuoái vôùi GK. Caùc baûn tin RAS seõ ñöôïc 
trao ñoåi qua keânh baùo hieäu RAS vaø keânh baùo hieäu naøy seõ ñöôïc thieát 
laäp ñaàu tieân tröôùc khi caùc keânh khaùc ñöôïc thieát laäp. Ngoaøi ra, caùc 
baûn tin RAS ñöôïc truyeàn qua giao thöùc UDP khoâng tin caäy neân vieäc 
trao ñoåi caùc baûn tin naøy coù theå bò timeout vaø daãn ñeán vieäc chuùng seõ 
ñöôïc phaùt laïi. Caùc baûn tin RAS truyeàn qua UDP nhôø caùc coång 1718 
(cho multicast) vaø 1719 (cho unicast – coù nghóa laø chæ truyeàn ñeán 1 
nôi nhaän). 
Ghi chuù: caùc endpoint ôû ñaây coù theå laø GW hay terminal. 
Phaàn lôùn caùc baûn tin RAS coù 3 loaïi: yeâu caàu (request, thöôøng 
ñöôïc vieát taét xRQ), xaùc nhaän (confirm, vieát ngaén goïn laø xCF) vaø töø 
choái (reject, vieát goïn laø xRJ). Moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät seõ ñöôïc 
ñeà caäp sau. 
Baùo hieäu RAS coù caùc chöùc naêng cô baûn nhö sau: 
− Khaùm phaù GK hay xaùc ñònh GK (Gatekeeper discovery): 
cho pheùp moät endpoint xaùc ñònh GK ñieàu khieån noù. Quaù 
trình naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän ñoäng hay tónh. Ñoái vôùi quaù 
trình xaùc ñònh tónh thì ñieåm cuoái ñaõ bieát tröôùc ñòa chæ 
truyeàn taûi (transport address) hay ñòa chæ maïng cuûa GK 
quaûn lyù noù. Ñoái vôùi quaù trình xaùc ñònh ñoäng thì ñieåm cuoái 
seõ phaùt ñi baûn tin multicast GRQ (Gatekeeper discovery 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 108 - 
Request) ñeå tìm GK ñieàu khieån mình. Caùc GK seõ phaûn hoài 
baèng baûn tin GCF (confirm) ñeå traû lôøi cho baûn tin treân neáu 
noù chính laø GK ñieàu khieån cuûa ñieåm cuoái ñoù. Ngöôïc laïi noù 
seõ ñaùp öùng baèng baûn tin GRJ (reject). Coù theå coù 1 hay 
nhieàu GK laø GK ñieàu khieån cuûa ñieåm cuoái ñöa ra yeâu caàu. 
− Ñaêng kyù ñieåm cuoái (Endpoint Registration): quaù trình 
ñaêng kyù ñöôïc caùc ñieåm cuoái söû duïng ñeå tham gia vaøo moät 
vuøng hoaït ñoäng ñoàng thôøi noù thoâng baùo cho GK quaûn lyù noù 
ñòa chæ truyeàn taûi cuõng nhö bí danh (alias) cuûa mình. Ñieåm 
cuoái muoán ñaêng kyù ñeán 1 GK naøo ñoù seõ gôûi baûn tin RRQ 
(Registration Request). Neáu GK ñoàng yù cho ñieåm cuoái 
tham gia vaøo maïng seõ ñaùp öùng cho ñieåm cuoái baèng baûn tin 
RCF (confirm). Neáu khoâng thì ñieåm cuoái seõ nhaän ñöôïc 
phaûn hoài RRJ (reject) vaø noù seõ khoâng ñöôïc GK cung caáp 
baát cöù moät dòch vuï naøo. 
− Xaùc ñònh vò trí cuûa ñieåm cuoái (Endpoint Location): ñaây laø 
quaù trình xaùc ñònh ñòa chæ truyeàn taûi cuûa moät endpoint 
trong tröôøng hôïp chæ bieát bí danh cuûa noù. Caû GK hay ñieåm 
cuoái coù theå thöïc hieän chöùc naêng naøy. Beân coù yeâu caàu xaùc 
ñònh ñieåm cuoái seõ phaùt baûn tin LRQ (Location Request). 
Nôi nhaän yeâu caàu coù ñaùp öùng ñöôïc hay khoâng theå hieän 
qua baûn tin phaûn hoài LCF (confirm) hay LRJ (reject). 
− Ñieàu khieån vieäc tham gia (Admission control): ñaây laø quaù 
trình xem xeùt söï cho pheùp tham gia cuûa moät endpoint naøo 
ñoù vaøo moät phieân laøm vieäc. Ñaàu tieân, endpoint muoán tham 
gia vaøo phieân laøm vieäc thì noù seõ gôûi yeâu caàu ñeán GK quaûn 
lyù noù baèng moät baûn tin ARQ (Admission Request). Neáu 
GK chaáp nhaän thì noù seõ ñaùp öùng baèng baûn tin ACF 
(confirm), ngöôïc laïi thì baûn tin ARJ (reject) seõ ñöôïc traû 
veà. 
− Thoaùt khoûi keát noái (Disengage): khi coù 1 ñieåm cuoái muoán 
thoaùt khoûi moät keát noái thì noù seõ gôûi ñeán GK baûn tin DRQ 
(Disengage Request). Neáu yeâu caàu treân ñöôïc ñoàng yù noù seõ 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 109 - 
nhaän ñöôïc ñaùp öùng DCF (confirm), ngöôïc laïi seõ nhaän 
ñöôïc DRJ (reject). 
− Söï thay ñoåi baêng thoâng (Bandwidth change): ñaây laø chöùc 
naêng yeâu caàu thay ñoåi baêng thoâng cho moät keát noái naøo ñoù, 
coù theå ñöôïc yeâu caàu bôûi endpoint tham gia keát noái ñoù hay 
GK. Beân muoán thay ñoåi baêng thoâng seõ phaùt ra baûn tin 
BRQ (Bandwidth Request). Beân nhaän yeâu caàu naøy neáu 
chaáp nhaän seõ phaûn hoài baèng baûn tin BCF (confirm), ngöôïc 
laïi seõ ñaùp öùng baèng baûn tin BRJ (reject). 
− Trao ñoåi thoâng tin traïng thaùi (Status hay coøn goïi laø 
Information): laø quaù trình ñöôïc söû duïng bôûi GK vaø 
endpoint ñeå EP thoâng baùo cho GK caùc thoâng tin traïng thaùi 
cuûa moät keát noái naøo ñoù. Khi GK muoán bieát thoâng tin traïng 
thaùi veà cuoäc goïi naøo ñoù noù seõ gôûi baûn tin IRQ 
(Information Request). Endpoint gôûi traû caùc thoâng tin chi 
tieát veà cuoäc goïi yeâu caàu baèng baûn tin phaûn hoài laø IRR 
(Information Response). 
− Ngoaøi ra trong baùo hieäu RAS coøn coù moät soá chöùc naêng 
sau: quaù trình loaïi boû ñaêng kyù cuûa moät ñieåm cuoái ra khoûi 
vuøng hoaït ñoäng vaø söï quaûn lyù cuûa 1 GK (Unregistration). 
Quaù trình naøy laø quaù trình ngöôïc laïi vôùi quaù trình ñaêng kyù, 
vaø caùc baûn tin coù theå ñöôïc trao ñoåi khi thöïc hieän chöùc 
naêng naøy laø URQ (Unregistration Request), UCF 
(confirm), URJ (reject). Ngoaøi ra ñieåm cuoái coù theå bieát ñoä 
khaû duïng cuûa taøi nguyeân (xem taøi nguyeân noù söû duïng ñaõ 
ñeán giôùi haïn cho pheùp hay chöa) baèng caùch gôûi baûn tin 
RAI (Resource Availability Indicate). GK seõ phaûn hoài 
baèng baûn tin RAC (Resource Availability Confirm). Moät 
chöùc naêng khaùc nöõa laø kích hoaït moät soá loaïi dòch vuï ñaëc 
bieät baèng baûn tin SCI (Service Control Indication). Baûn tin 
phaûn hoài laø SCR (Service Control Response). Chöùc naêng 
naøy ñöôïc söû duïng bôûi caû caùc ñieåm cuoái vaø GK. Moät soá baûn 
tin chöùc naêng khaùc ñöôïc söû duïng trong caùc tröôøng hôïp ñaëc 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 110 - 
bieät laø “Unknown Message Response” vaø “Non-standard 
Message”. 
4.3 Giao thöùc baùo hieäu cuoäc goïi H.225 
Ñaây laø giao thöùc hoã tröïc caùc chöùc naêng baùo hieäu cho moät cuoäc 
goïi, ñöôïc söû duïng ñeå thieát laäp keânh keát noái giöõa caùc endpoint. Quaù 
trình trao ñoåi caùc baûn tin baùo hieäu cuoäc goïi H.225 ñöôïc thöïc hieän 
qua keânh baùo hieäu cuoäc goïi, laø keânh truyeàn tin caäy söû duïng giao 
thöùc TCP. 
Caùc baûn tin H.225 ñöôïc trao ñoåi tröïc tieáp giöõa caùc endpoint 
neáu khoâng coù GK trong maïng H.323. Neáu trong maïng coù GK, caùc 
baûn tin naøy coù theå ñöôïc truyeàn tröïc tieáp giöõa caùc endpoint hay ñöôïc 
truyeàn thoâng qua GK ñeå tôùi caùc endpoint. Caùch thöùc truyeàn seõ ñöôïc 
xaùc ñònh trong quaù trình thöïc hieän baùo hieäu RAS, qua baûn tin tham 
gia cuoäc goïi. 
Caùc baûn tin cô baûn bao goàm: 
− Baûn tin SETUP: ñöôïc söû duïng khi moät ñieåm cuoái muoán 
thöïc hieän moät keát noái vôùi moät ñieåm cuoái khaùc. Neáu noù söû 
duïng caùch thöùc truyeàn thoâng qua GK thì muoán phaùt baûn tin 
naøy ñi tröôùc heát noù phaûi nhaän ñöôïc baûn tin ACF cuûa GK. 
− Baûn tin CALL PROCEEDING: baûn tin naøy cho bieát baûn 
tin SETUP ñaõ ñöôïc nhaän vaø thuû tuïc thieát laäp cuoäc goïi ñang 
ñöôïc tieán haønh. 
− Baûn tin ALERTING: ñieåm cuoái bò goïi seõ phaùt baûn tin naøy 
cho bieát noù ñang ñöôïc caûnh baùo coù 1 cuoäc goïi ñeán noù. 
− Baûn tin CONNECT: ñöôïc phaùt ñi bôûi ñieåm cuoái bò goïi, 
nhaèm thoâng baùo noù ñaõ chaáp nhaän cuoäc goïi. 
− Baûn tin RELEASE COMPLETE: baûn tin naøy duøng ñeå keát 
thuùc cuoäc goïi. 
− Ngoaøi ra coøn coù caùc baûn tin sau: baûn tin PROGRESS, baûn 
tin FACILITY, baûn tin STATUS, baûn tin STATUS 
INQUIRY, baûn tin SETUP ACKNOWLEDGE vaø baûn tin 
NOTIFY. 
Hình sau minh hoïa moät baùo hieäu cuoäc goïi cô baûn söû duïng giao 
thöùc baùo hieäu H.225: 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 111 - 
Trao ñoåi thoâng tin
G
W
G
W
SETUP
CALL PROCEEDING
RELEASE COMPLETE
PROGRESS
ALERTING
CONNECT
Hình 4.10: Quaù trình baùo hieäu cuoäc goïi cô baûn söû duïng H.225 
4.4 Giao thöùc baùo hieäu ñieàu khieån H.245 
Baùo hieäu ñieàu khieån H.245 gioáng baùo hieäu ñieàu khieån Q.931 
nhöng khoâng phaûi taát caû caùc baûn tin coù trong Q.931 ñeàu ñöôïc söû 
duïng trong H.245 maø coù nhöõng khaùc bieät nhaát ñònh. 
Baùo hieäu ñieàu khieån H.245 duøng ñeå trao ñoåi caùc baûn tin ñieàu 
khieån H.245 töø ñaàu cuoái ñeán ñaàu cuoái (end-to-end, khoâng phaûi laø 
terminal) giöõa caùc ñieåm cuoái H.323 (endpoint). Caùc baûn tin H.245 
ñöôïc truyeàn treân keânh ñieàu khieån H.245. Keânh naøy laø keânh luaän lyù 
soá 0 vaø luoân luoân ñöôïc môû (môû thöôøng tröïc). 
Caùc baûn tin H.245 duøng ñeå trao ñoåi veà khaû naêng cuûa caùc 
terminal vaø duøng ñeå yeâu caàu môû hay ñoùng caùc keânh luaän lyù. Löu yù 
caùc keânh luaän lyù ôû ñaây laø caùc keânh moät chieàu. 
Coù 4 loaïi baûn tin H.245 laø baûn tin yeâu caàu (Request), baûn tin 
ñaùp öùng (Response), baûn tin leänh (Command) vaø baûn tin chæ ñònh 
(Indication). Moät baûn tin yeâu caàu caàn phaûi ñöôïc ñi keøm theo sau laø 
moät baûn tin ñaùp öùng, trong khi ñoù baûn tin leänh thì khoâng nhaát thieát 
caàn coù baûn tin ñaùp öùng. 
Caùc chöùc naêng chính cuûa H.245 laø 
− Trao ñoåi khaû naêng (Terminal Capability Exchange) 
− Baùo hieäu keânh luaän lyù (Logical Channel Signaling) 
− Xaùc ñònh Master/ Slave (Master/ Slave Determination) 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 112 - 
− Ñieàu khieån hoäi nghò (Conference Control) 
ÔÛ ñaây chæ trình baøy 2 chöùc naêng ñaàu tieân nhaèm ñeå minh hoïa 
cho quaù trình thöïc hieän cuoäc goïi ñöôïc trình baøy ôû phaàn sau, ñeà nghò 
caùc baïn SV töï tìm hieåu theâm 2 chöùc naêng coøn laïi cuûa baùo hieäu 
H.245 ñeå hieåu roõ hôn caùc hoaït ñoäng cuûa baùo hieäu naøy. 
2 chöùc naêng coøn laïi ñöôïc öùng duïng chuû yeáu trong dòch vuï hoäi nghò ña ñieåm 
(Multipoint Conference). 
* Trao ñoåi khaû naêng 
Quaù trình trao ñoåi khaû naêng söû duïng caùc baûn tin cuûa caùc 
terminal ñang lieân laïc vôùi nhau ñeå cung caáp cho ñieåm cuoái ngang 
caáp vôùi noù thoâng tin veà khaû naêng truyeàn vaø nhaän cuûa mình. Khaû 
naêng truyeàn laø khaû naêng cuûa caùc terminal truyeàn caùc doøng thoâng tin, 
trong khi ñoù khaû naêng nhaän bao haøm caû vieäc nhaän vaø xöû lyù doøng 
thoâng tin ñeán cuûa terminal. 
Vieäc trao ñoåi khaû naêng giöõa 2 ñieåm cuoái laø caàn thieát ñeå caû 2 coù 
theå coù cuøng phöông thöùc CODEC trong quaù trình tham gia moät keát 
noái. 
Caùc khaû naêng seõ ñöôïc ñaùnh soá trong moät baûng goïi laø baûng khaû 
naêng (Capabiltity Table). Moãi khaû naêng seõ coù keøm theo caùc thuoäc 
tính cuûa mình vaø chuùng cuõng ñöôïc löu tröõ trong baûng treân. 
Bao goàm caùc baûn tin cô baûn sau: 
− TerminalCapabilitySet: laø baûn tin daïng request ñöôïc 
ñieåm cuoái chuû goïi gôûi cho ñieåm cuoái bò goïi nhaèm thoâng 
baùo cho beân bò goïi bieát khaû naêng cuûa mình. 
− TerminalCapabilitySetAck: khi ñieåm cuoái bò goïi ñaõ nhaän 
ñöôïc baûn tin TerminalCapabilitySet vaø nhaän bieát ñöôïc khaû 
naêng cuûa beân goïi thì noù seõ traû ñaùp öùng baèng baûn tin naøy. 
− TerminalCapabilitySetReject: laø baûn tin töø choái cuûa baûn 
tin TerminalCapabilitySet. 
− TerminalCapabilitySetRelease: laø baûn tin loaïi chæ ñònh 
nhaèm thoâng baùo noù (beân chuû goïi) ñaõ phaùt ñi baûn tin 
TerminalCapabilitySet nhöng chöa nhaän ñöôïc ñaùp öùng 
trong moät thôøi gian cho tröôùc naøo ñoù. 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 113 - 
* Baùo hieäu keânh luaän lyù 
Moät ñieåm cuoái coù theå yeâu caàu thieát laäp moät keânh luaän lyù baèng 
caùch gôûi baûn tin openLogicalChannel. Ñieåm cuoái nhaän yeâu caàu 
naøy coù theå chaáp nhaän hoaëc töø choái. Neáu ñoàng yù, noù seõ ñaùp öùng baèng 
baûn tin openLogicalChannelAck, ngöôïc laïi noù seõ gôûi baûn tin phaûn 
hoài openLogicalChannelReject. 
Quaù trình ñoùng keânh luaän lyù cuõng dieãn ra töông töï nhö treân vôùi 
caùc baûn tin closeLogicalChannel, closeLogicalChannelAck. 
Ñeå coù theå ñoùng 1 keânh baùo hieäu ñieàu khieån H.245 thì ñieåm 
cuoái tröôùc heát phaûi ñoùng taát caû caùc keânh luaän lyù vaø chôø taát caû baûn 
tin ñaùp öùng cho yeâu caàu ñoùng caùc keânh luaän lyù ñoù. Sau ñoù noù seõ gôûi 
moät leänh (command) endSession cho ñieåm cuoái bò goïi vaø ñôïi ñeán 
luùc nhaän ñöôïc ñaùp öùng endSession töø phía beân kia thì noù môùi coù theå 
ñoùng keânh baùo hieäu ñieàu khieån H.245. 
5. Quaù trình thöïc hieän baùo hieäu 
Quaù trình thöïc hieän 1 cuoäc goïi tieâu bieåu trong H.323 bao goàm caùc 
giai ñoaïn sau: 
− Khaùm phaù GK vaø ñaêng kyù: söû duïng baùo hieäu RAS. 
− Thieát laäp cuoäc goïi: laàn löôït söû duïng baùo hieäu RAS (coù theå 
trong giai ñoaïn naøy xaûy ra quaù trình xaùc ñònh ñieåm cuoái thoâng 
qua bí danh alias) vaø H.225. 
− Quaù trình thöông thaûo caùc thoâng soá cuoäc goïi vaø xaùc ñònh khaû 
naêng cuûa ñieåm cuoái: söû duïng baùo hieäu H.245. 
− Quaù trình trao ñoåi thoâng tin: söû duïng giao thöùc RTP/ RTCP. 
− Keát thuùc cuoäc goïi: laàn löôït söû duïng baùo hieäu H.245, H.225 vaø 
RAS. 
Caùc hình sau seõ minh hoïa caùc giai ñoaïn baùo hieäu cuûa quaù trình thöïc 
hieän 1 cuoäc goïi trong maïng H.323. ÔÛ ñaây khoâng xeùt ñeán quaù trình phaùt 
hieän Gatekeeper cuõng nhö quaù trình ñaêng kyù (giaû söû caùc quaù trình naøy ñaõ 
ñöôïc thöïc hieän trong giai ñoaïn ñaàu môùi thieát laäp maïng). 
Trong caùc minh hoïa sau ta seõ xeùt ñeán quaù trình baùo hieäu giöõa 2 
terminal coù thoâng qua GK. Luùc naøy caùc terminal ñaõ nhaän bieát ñöôïc GK 
quaûn lyù mình vaø giaû söû khoâng xaûy ra quaù trình xaùc ñònh ñieåm cuoái. 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 114 - 
ACF
ARQ
ACF
ARQ
SETUP
CALL PROCEEDING
ALERTING
CONNECT
Terminal TerminalGatekeeper
RAS
H.225 
Hình 4.11: Quaù trình thieát laäp cuoäc goïi 
TerminalCapabilitySetAck
TerminalCapabilitySet
openLogicalChannel
openLogicalChannelAck
TerminalCapablitySetAck
TerminalCapabilitySet
openLogicalChannel
openLogicalChannelAck
Terminal TerminalGatekeeper
H.245 
Hình 4.12: Quaù trình baùo hieäu ñieàu khieån thieát laäp cuoäc goïi (xaùc ñònh 
khaû naêng giöõa caùc ñieåm cuoái vaø môû keânh luaän lyù) 
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 4: Baùo hieäu 
 - 115 - 
Doøng thoâng tin RTP
Doøng thoâng tin RTP
Baûn tin RTCP
Baûn tin RTCP
Terminal TerminalGatekeeper
RTP
RTCP 
Hình 4.13: Quaù trình trao ñoåi thoâng tin 
closeLogicalChannel
closeLogicalChannelAck
closeLogicalChannel
closeLogicalChannelAck
Terminal TerminalGatekeeper
H.245
endSession
endSession
RELEASE COMPLETE
DRQ
DRQ
DCF
DCF
H.225
RAS 
Hình 4.14: Quaù trình keát thuùc cuoäc goïi 
III. KEÁT LUAÄN 
Sau khi tìm hieåu baùo hieäu H.323 ta thaáy giao thöùc baùo hieäu naøy phöùc 
taïp hôn giao thöùc baùo hieäu SIP. Nhöng giao thöùc H.323 cho pheùp quaûn lyù caùc 
thaønh phaàn tham gia vaøo maïng moät caùch khaù chaët cheõ. Vì vaäy tuøy thuoäc vaøo 
yeâu caàu cuï theå cuûa maïng ta seõ coù löïa choïn giao thöùc baùo hieäu thích hôïp. 

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_mang_ngn_chuong_4_bao_hieu_trong_mang_the_he_sau_n.pdf