Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán - Hồ Thị Thanh Ngọc

Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Bộ môn kế toán - Trường Cao đẳng Xây dựng Số 2 
1 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
 Sinh viên chuyên ngành kế toán tài chính, hệ 
cao đẳng chính quy. 
 Học sinh chuyên ngành kế toán xây dựng, hệ 
trung cấp chính quy. 
 Sinh viên ngành kinh tế xây dựng 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 2 
Chương1: Tổng quan về kế toán 
Chương 2: Bảng Cân đối kế toán, Báo cáo kết quả 
kinh doanh 
Chương 3: Tài khoản kế toán và ghi sổ kép 
Chương 4: Tính giá các đối tượng kế toán 
Chương 5: Chứng từ kế toán và kiểm kê 
Chuơng 6: Kế toán các quá trình kinh doanh chủ yếu 
Chương 7: Sổ kế toán và các hình thức kế toán 
3 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
NHỮNG VẤN ĐỀ 
CHUNG VỀ KẾ TOÁN 
CHƯƠNG 
1 
KEÁ 
TOAÙN ? 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 4 
1.1/ Định nghĩa, phân loại kế toán 
1.2/ Đối tượng kế toán 
1.3/ Phương pháp kế toán 
1.4/ Nguyên tắc kế toán 
1.5/ Yêu cầu kế toán 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 5 
 Quan điểm quốc tế 
 “ Hệ thống thông tin và kiểm tra dùng để đo 
lường/phản ánh, xử lý và truyền đạt những thông 
tin về tài chính, kết quả kinh doanh và các luồng 
tiền tạo ra của một đơn vị kinh tế“ 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 6 
 Quan điểm theo luật của Việt Nam (điều 4) 
 „Kế toán là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung 
cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá 
trị, hiện vật và thời gian lao động“. 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 7 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 8 
Thoâng tin 
Taøi chính 
Keá toaùn 
Cuûa DN? 
Ban quaûn lyù 
Coâng chuùng 
Đối thủ caïnh tranh 
Nhaø cung caáp 
Khaùch haøng 
Ngöôøi cho vay 
Boä phaän luaät phaùp
Cô quan thueá 
Nhaø ñaàu tö 
Coå ñoâng 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 9 
Đối tượng bên trong 
 ??? 
Đối tượng bên ngoài 
????????? 
Mục đích sử dụng thông 
 tin kế toán khác nhau 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 10 
Kế toán tài chính 
-Cung cấp thông tin 
kinh tế, tài chính cho 
đối tượng bên trong 
và bên ngoài đơn vị. 
- Bắt buộc đối với tất 
cả đơn vị sản xuất 
kinh doanh. 
Kế toán quản trị 
-Cung cấp thông tin 
kinh tế, tài chính 
theo yêu cầu quản 
trị và quyết định 
kinh tế tài chính 
trong nội bộ đơn vị 
• Tình hình kinh doanh(kết cấu 
tài sản và nguồn hình thành tài 
sản) 
• Tình hình kinh doanh (doanh 
thu, thu nhập khác và chi phí) 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 11 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 12 
Vốn kinh doanh 
Kết cấu tài sản 
 (tài sản) 
Nguồn hình 
 thành (nguồn vốn) 
• Tài sản 
 Nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát 
 Có thể thu được lợi ích kinh tế trong tương 
lai. 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 13 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 14 
Tài 
sản 
-Tiền mặt, Tiền gửi ngân hàng, Tiền đang chuyển 
- Chứng khoán kinh doanh 
-Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn 
- Các khoản phải thu (Phải thu khách hàng, Thuế GTGT được 
khấu trừ, Phải thu nội bộ, Phải thu khác) 
- Tạm ứng 
- Hàng tồn kho 
- Chi sự nghiệp 
- Giao dịch mua bán lại trái phiếu chính phủ 
- TSCĐ hữu hình, TSCĐ vô hình, TSCĐ thuê tài chính, Bất động 
sản đầu tư 
- Hao mòn TSCĐ 
- Đầu tư vào Cty con, đầu tư vào Cty liên kết, đầu tư khác 
- Dự phòng tổn thất tài sản 
-Xây dựng cơ bản dở dang 
- Chi phí trả trước 
- TS thuế thu nhập hoãn lại 
- Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, 
• Nguồn vốn: 
- Đi vay: nợ phải trả 
- Huy động từ chủ sở hữu: nguồn vốn chủ sở 
hữu 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 15 
 Nợ phải 
trả 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 16 
Nguồn 
vốn 
Nguồn vốn 
chủ sử hữu 
-Nghĩa vụ hiện tại 
-Phát sinh từ quá khứ 
- Phải thanh toán 
-Chênh lệch giữa giá 
trị tài sản trừ nợ phải 
trả 
 Mối quan hệ tài sản và nguồn vốn 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 17 
TÀI SẢN = NGUỒN VỐN 
• Chi phí 
• Doanh thu 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 18 
 Quy trình kế toán 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 19 
Lập chứng từ kế toán 
Mở, ghi sổ kế toán 
Lập Báo cáo tài chính 
Người 
sử 
dụng 
báo 
cáo tài 
chính 
Các nghiệp vụ 
phát sinh 
Tính giá 
 Kiểm kê 
20 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
1. Phương pháp lập chứng từ kế toán 
2. Phương pháp kiểm kê 
3. Phương pháp tính giá 
4. Phương pháp tài khoản kế toán 
5. Phương pháp ghi sổ kép 
6. Phương pháp lập tổng hợp và cân đối kế toán 
21 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
-Cơ sở đầu tiên của công việc kế toán 
-Phản ánh các NVKT phát sinh và đã hoàn 
thành vào các tờ chứng từ 
-- Là cơ sở để ghi sổ 
22 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
-Kiểm kê là việc cân đong, đo, đếm số lượng, 
xác nhận và đánh giá chất lượng, giá trị của 
tài sản, nguồn vốn hiện có tại thời điểm kiểm 
kê để kiểm tra, đối chiếu số liệu trong sổ kế 
toán. 
23 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Tính giá các đối tượng kế toán là một công 
việc của kế toán biểu hiện bằng giá trị tất cả 
những tài sản của doanh nghiệp. 
24 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Tài khoản kế toán là phương pháp theo dõi 
thường xuyên, liên tục từng đối tượng kế 
toán riêng biệt. 
25 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Ghi sổ kép là công việ của kế toán ghi một NVKT 
phát sinh vào ít nhất 2 tài khoản kếtoans theo 
đúng nội dung kinh tế vào các tài khoản . 
Hệ thống Báo cáo tài chính: 
1. Bảng cân đối kế toán 
2. Báo cáo kết quả kinh doanh 
3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 
4. Thuyết minh báo cáo tài chính 
26 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
* (Chuẩn mực số 01- CM chung QĐ số 
165/2002/QĐ-BTC) 
* Thế nào là nguyên tắc kế toán? 
 Là những quy ước, chỉ dẫn, hướng dẫn 
xuyên suốt trong quá trình thực hiện các 
công việc kế toán được nhiều người công 
nhận ở một thời điểm. 
Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 27 
28 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
1. Cơ sở dồn tích 
2. Hoạt động liên tụ 
3. Giá gốc 
4. Phù hợp 
5. Nhất quán 
6. Thận trọng 
7. Trọng yếu 
29 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Mọi nghiệp vụ kinh tế được ghi 
chép vào thời điểm phát sinh, 
không phụ thuộc vào thời điểm 
thu tiền hay chi tiền 
30 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Báo cáo tài chính được lập trên cơ sở giả 
định doanh nghiệp đang hoạt động liên tục 
và sẽ tiếp tục hoạt động bình thường trong 
tương lai gần. 
  
31 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
- Tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. 
 - Giá gốc của tài sản được tính theo số tiền 
hoặc khoản tương đương tiền đã trả, hay 
phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài 
sản vào thời điểm tài sản được ghi nhận. 
  
32 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Doanh thu và chi phí phải phù hợp với 
nhau. Khi ghi nhận 1 khoản doanh thu thì 
phải ghi nhận 1 khoản chi phí tương ứng 
có liên quan đến việc tạo ra doanh thu 
33 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Các chính sách và 
phương pháp kế toán 
doanh nghiệp đã chọn 
phải được áp dụng 
thống nhất ít nhất 
trong kỳ kế toán 
34 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán 
đoán cần thiết để lập các ước tính kế toán 
trong các điều kiện không chắc chắn. 
  
35 Biên soạn: Ths Hồ Thị Thanh Ngọc 
Thông tin được coi là trọng 
yếu trong trường hợp nếu 
thiếu thông tin hoặc thiếu 
chính xác của thông tin đó có 
thể làm ảnh hưởng đến 
quyết định kinh tế của người 
sử dụng báo cáo tài chính.