Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương I: Tổng quan về kế toán

NGUYÊN LÝ KẾ TOÁN 
Thời lượng : 45 tiết 
Mục đích môn học 
	 Học phần này cung cấp những kiến thức cơ bản về nguyên lý kế toán : 
bản chất , đối tượng , chức năng , nhiệm vụ của kế toán 
tầm quan trọng của thông tin kế toán đối với hoạt động kinh doanh và nền kinh tế 
các nguyên tắc , phương pháp kế toán 
 quá trình đo lường , ghi chép và cung cấp thông tin kế toán 
2 
Nhiệm vụ của sinh viên 
Đọc bài trước khi đến lớp 
Tham gia các buổi học tại lớp 
Làm bài tập , thảo luận theo nhóm để củng cố lý thuyết và rèn luyện kỹ năng thực hành kế toán 
Làm các bài kiểm tra trong kỳ và thi hết học phần . 
Tham khảo các tài liệu theo chỉ dẫn của giáo viên . 
3 
Nội dung 
Ch ương 1: T ổng quan về kế toán 
Ch ương 2: Chứng từ kế toán 
Ch ương 3: Tính giá c ác đối tượng kế toán 
Ch ương 4: Tài khoản kế toán và ghi kép 
Chương 5: Hệ thống báo cáo kế toán tài chính 
Chuơng 6: Hình thức kế toán 
Ch ương 7: Kế toán các quá trình kinh doanh chủ yếu 
4 
Chương 1 Tổng quan về kế toán 
	Mục đích: 
1. Định nghĩa kế toán và mô tả vai trò của kế toán và yêu cầu đối với thông tin kế toán 
2. Ph ân biệt kế toán tài chính và kế toán quản trị 
3. Hi ểu được c ác gi ả thuyết và nguyên tắc kế toán được công nhận (GAAPs) 
4. Hiểu rõ đối tượng của kế toán và đặc trưng của nó 
5. Nắm được quy trình kế toán 
6. Hiểu khái quát về hệ thống phương pháp kế toán 
7. Hiểu khái quát về hệ thống báo cáo kế toán tài chính 
8. Hiểu được kế toán là một nghề nghiệp với những trách nhiệm về đạo đức 
5 
 Sơ lược lịch sử phát triển của kế toán 
4 điều kiện ra đời của kế toán 
	- Biết đọc, biết viết 
	- Hệ thống số viết 
	- Chất liệu sổ sách 
	- Xuất hiện của tiền – đơn vị đo lường chung 
Trước thế kỷ 13 
Sau thế kỷ 13: xuất hiện kế toán kép – Paciolo (1494) 
6 
 Kế toán ở Việt nam 
Từ 1945-1954 
Từ 1954-1990 
1957: kế toán áp dụng trong công nhgiệp và xây dựng 
1970: điều lệ tổ chức kế toán Nhà nước 
1988: Phpá lệnh kế toán và thống kê 
Từ 1990 – nay 
1994: Hệ thống kế toán mới 
2001-nay: Chuẩn mực kế toán 
2003: Luật kế toán 
7 
 Các loại hình doanh nghiệp Việt Nam 
Cty TNHH 
Cty cổ phần 
Cty hợp danh 
Doanh nghiệp tư nhân 
8 
 Kế toán là gì ? 
Quan điểm trước đây 
Quan điểm quốc tế 
	„ Hệ thống thông tin và kiểm tra dùng để đo lường /phản ánh, xử lý và truyền đạt những thông tin về tài chính , kết quả kinh doanh và các luồng tiền tạo ra của một đơn vị kinh tế“ 
Quan điểm theo luật của Việt Nam (điều 4) 
	„Kế toán là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động“. 
9 
 Ba công việc cơ bản của kế toán 
Đo lường 
Xử lý/ghi nhận 
Truyền đạt thông tin 
10 
 Ba câu hỏi cơ bản của kế toán 
	Đo lường và ghi nhận/xử lý 
Cái gì? (hoạt động của đơn vị: vốn kinh doanh, quá trình và kết quả kinh doanh, luồng tiền) 
Khi nào và Như thế nào? (giả thuyết, nguyên tắc, chuẩn mực, phương pháp, công cụ và phương tiện) 
	Truyền đạt/cung cấp thông tin 
Bằng cách nào? (báo cáo tài chính) 
11 
 Chức năng của kế toán – cung cấp thông tin cho quản lý 
Hoạt động kinh doanh 
Người ra quyết định 
Truyền đạt 
Báo cáo 
truyền tin 
Phản ánh 
Ghi chép 
dữ liệu 
Xử lý 
Phân loại 
sắp xếp 
Kế toán 
Nhu cầu thông tin 
Thông tin 
Thực hiện quyết định 
Dữ liệu 
12 
Kế toán trong tiến trình ra quyết định 
Đặt mục tiêu 	 Bước 1 
Xem xét phương án Bước 2 
Làm quyết định Bước 3 
Báo cáo phản hồi Bước 4 
Thực hiện quyết định Bước 4 
Lập kế hoạch 
Kiểm tra thực hiện 
Lượng giá thực hiện 
13 
Lưu ý 
	 Cần phân biệt giữa kế toán và : 
Việc giữ sổ sách 
Hệ thống điện toán 
Hệ thống thông tin nội bộ 
14 
 Đối tượng sử dụng thông tin kế toán 
Hoạt động kinh doanh 
Kế toán 
Nhà quản lý 
 Chủ DN 
BGĐ, HĐQT 
Người có quyền lợi trực tiếp 
Nhà đầu tư 
 Chủ nợ 
Người có quyền lợi gián tiếp 
 Thuế , thống kê 
 CQ chức năng 
Hành động có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh 
15 
Yêu cầu cơ bản đối với thông tin kế toán 
Dễ hiểu 
Đáng tin cậy ( trung thực , khách quan , đầy đủ ) 
Có thể so sánh được 
16 
Đạo đức nghề nghiệp và dịch vụ kế toán 
Kế toán là một nghề chuyên môn - Đạo đức nghề nghiệp 
	 - Áp dụng các nguyên tắc về hạnh kiểm , xác định những hành động đúng , sai , nguyên tắc đạo đức trong khi hành nghề 
	- Ngay thẳng 
	- Lương thiện , khách quan 
	- Tinh thần phục vụ trên quyền lợi cá nhân 
	- Độc lập 
	- Thận trọng , cẩn thận 
	- Đảm bảo bí mật thông tin 
17 
Đạo đức nghề nghiệp và dịch vụ kế toán 
Dịch vụ kế toán 
	 - Kiểm toán , Tư vấn thuế , Dịch vụ tư vấn quản trị v.v. 
18 
Phân biệt kế toán tài chính và kế toán quản trị ( Điều 4, Luật Kế toán ) 
Kế toán quản trị 
	Cung cấp thông tin cho việc lập kế hoạch , điều hành , kiểm tra và ra quyết định trong nội bộ đơn vị 
Kế toán tài chính 
	 C ung cấp thông tin kinh tế, tài chính b ằng báo cáo tài chính cho đối tượng bên trong và bên ngoài đơn vị 
19 
Khái niệm cơ bản ( giả thuyết )  ( Điều 2&4, Luật kế toán ) 
Thực thể kinh doanh 
Thước đo tiền tệ 
Kỳ kế toán 
20 
Nguyên tắc kế toán được công nhận  Generally Accepted Accounting Principles - GAAPs  Ch uẩn mực kế toán 01& điều 7, Luật kế toán ) 
	 Thế nào là nguyên tắc kế toán ? 
	 Là những quy ước , chỉ dẫn , hướng dẫn xuyên suốt trong quá trình thực hiện các công việc kế toán được nhiều người công nhận ở một thời điểm . 
	 Lưu ý : GAAP không phải là bất biến 
21 
Nguyên tắc kế toán được công nhận  Tiếp theo 
Cơ sở dồn tích 
Hoạt động liên tục 
Giá gốc 
Phù hợp 
Nhất quán 
Thận trọng 
Trọng yếu 
22 
Các tổ chức quốc tế ảnh hưởng đến chuẩn mực kế toán 
Uỷ ban Chuẩn mực kế toán quốc tế (IASC) 
	International Accounting Standards Committee 
Hội đồng Tiêu chuẩn Kế toán Tài chính (FASB) 
	Financial Accounting Standards Board 
Uỷ ban chứng khoán của Mỹ (SEC) 
	Securities and Exchange Commission 
Viện kế toán công chứng của Mỹ (AICPA) 
	American Institute of Certified Public Accountants 
23 
Các tổ chức ảnh hưởng đến chuẩn mực kế toán Việt Nam 
 	 Chuẩn mực kế toán là những nguyên tắc , phương pháp kế toán cơ bản để ghi sổ kế toán và lập báo cáo tài chính . 
Chính phủ - Ban hành Luật kế toán 
Bộ tài chính – Ban hành Chế độ kế toán và Chuẩn mực kế toán 
Hội Kế toán Kiểm toán Việt Nam 
24 
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) Đợt 1 (4 chuẩn mực ) 
 Số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 
Chuẩn mực số 02 – Hàng tồn kho 
Chuẩn mực số 03 – Tài sản cố định hữu hình 
Chuẩn mực số 04 – Tài sản cố định vô hình 
Chuẩn mực số 14 – Doanh thu và thu nhập khác 
	 Thông tư số 89/2002/TT-BTC ngày 09/10/2002 
25 
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) Đợt 2 (6 chuẩn mực ) 
	 Số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 
Chuẩn mực số 01 – Chuẩn mực chung 
Chuẩn mực số 06 – Thuê tài sản 
Chuẩn mực số 10 – Ảnh hưởng của việc thay đổi 	 tỷ giá hối đoái 
Chuẩn mực số 15 – Hợp đồng xây dựng 
Chuẩn mực số 16 – Chi phí đi vay 
Chuẩn mực số 24 – Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 
	 Thông tư số 105/2003/TT-BTC ngày 04/11/2003 
26 
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) Đợt 3 (6 chuẩn mực ) 
	 Số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003 
Chuẩn mực số 05 – Bất động sản đầu tư 
Chuẩn mực số 07 – Kế toán các khoản đầu tư 	 vào công ty liên kết 
Chuẩn mực số 08 – Thông tin tài chính về những 	 khoản vốn góp liên doanh 
Chuẩn mực số 21 – Trình bày báo cáo tài chính 
Chuẩn mực số 25 – Báo cáo tài chính hợp nhất và kế 	 toán khoản đầu tư vào công ty con 
Chuẩn mực số 26 – Thông tin về các bên liên quan 
	 Thông tư số 23/2005/TT-BTC ngày 30/03/2005 
27 
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) Đợt 4 (6 chuẩn mực ) 
	 Số 12/2005/QĐ-BTC ngày 15/02/2005 
Chuẩn mực số 17 – Thuế thu nhập doanh nghiệp 
Chuẩn mực số 22 – Trình bày bổ sung báo cáo tài chính 	 của các ngân hàng và tổ chức tài 	 chính tương tự 
Chuẩn mực số 23 – Các sự kiện phát sinh sau ngày kết 	 thúc kỳ kế toán năm 
Chuẩn mực số 27 – Báo cáo tài chính giữa niên độ 
Chuẩn mực số 28 – Báo cáo bộ phận 
Chuẩn mực số 29 – Thay đổi chính sách kế toán , ước 	 tính kế toán và các sai sót 
	 Thông tư số 20/2006/TT-BTC ngày 20/3/06 
28 
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) Đợt 5 (4 chuẩn mực ) 
	 Số 100/2005/QĐ-BTC ngày 28/12/2005 
Chuẩn mực số 11 – Hợp nhất kinh doanh 
Chuẩn mực số 18 – Các khoản dự phòng , tài sản 	 và nợ tiềm tàng 
Chuẩn mực số 19 – Hợp đồng bảo hiểm 
Chuẩn mực số 30 – Lãi trên cổ phiếu 
	 Thông tư số 21/2006/TT-BTC ngày 20/3/06 
29 
Đối tượng của kế toán  ( Điều 9, Luật kế toán ) 
	 Kế toán đo lường và phản ánh cái gì ? 
30 
Đối tượng của kế toán  ( Điều 9, Luật kế toán ) 
Quá trình kinh doanh 
MỤC TIÊU 
TÀI SẢN 
NGUỒN TÀI TRỢ 
KINH DOANH 
ĐẦU TƯ 
HUY ĐỘNG VỐN 
Ngân hàng 
Nhà cung ứng 
Công nhân viên 
Nhà nước 
Chủ sở hữu 
... 
Cung cấp 
Sản xuất 
Tiêu thụ 
Ngắn hạn / 
Tiền 
Khoản phải thu 
Hàng tồn kho 
... 
Dài hạn : 
Đất 
Nhà xưởng 
Máy móc , thiết bị 
Giấy phép , thương hiệu 
... 
31 
Đối tượng của kế toán  ( Điều 9, Luật kế toán ) 
Khái niệm 
	- Tài sản và nguồn hình thành tài sản 
	- Sự vận động của tài sản trong quá trình hoạt động , kinh doanh 
32 
Tài sản 
Nguoàn löïc cuûa toå chöùc 
Coù giaù trò kinh teá ñoái vôùi toå chöùc 
Coù giaù trò xaùc ñònh ñöôïc baèng tieàn 
33 
TAØI SAÛN Nguoàn löïc cuûa toå chöùc 
Thuoäc sôû höõu cuûa toå chöùc 
Toå chöùc kieåm soaùt ñöôïc nguoàn löïc moät caùch chaéc chaén 
 Tieàn maët , Tieàn göûi ngaân haøng 
 Caùc khoaûn phaûi thu 
 Haøng toàn kho 
 Maùy moùc thieát bò , nhaø xöôûng , v.v  
34 
TAØI SAÛN Coù giaù trò kinh teá ñoái vôùi toå chöùc 
Ñöa laïi lôïi ích kinh teá cho toå chöùc : tăng nguồn tiền và tương đương tiền 
Nhöõng khoaûn naøo döôùi ñaây ñöôïc xem laø taøi saûn cuûa moät cöûa haøng baùn quaàn aùo ? 
Tieàn maët trong keùt saét 
Phải thu tieàn töø khaùch haøng 
Quaàn aùo baøy baùn taïi cöûa haøng 
Maùy tính tieàn 
35 
TAØI SAÛN Coù giaù trò xaùc ñònh 
Taøi saûn phaûi ñöôïc huy ñoäng vôùi giaù thaønh xaùc ñònh ñöôïc baèng tieàn 
Công ty TNHH Bình Minh mua lại Công ty TNHH Bảo Thạnh , trong giá mua bao goàm moät khoaûn ñöôïc goïi laø “ Nhaõn hieäu thöông maïi ” coù trò giaù laø 300 trieäu . Trong keá toaùn , “ Nhaõn hieäu thöông maïi ” coù ñöôïc xem laø taøi saûn cuûa Công ty TNHH Bình Minh khoâng ? 
36 
Bài tập ứng dụng 1.1 Nhận biết tài sản 
Có tài liệu sau tại một đơn vị : (ĐVT: 1.000đ) 
Tiền mặt tại quỹ 	 10.000 
Phải trả người bán 	 90.000 
Nguyên vật liệu 	150.000 
Máy móc thiết bị 	550.000 
Nợ dài hạn 	100.000 
Tiền gửi ngân hàng 	120.000 
Thành phẩm 	450.000 
Thuế phải nộp 	 45.000 
Hỏi : Mục nào trên đây là tài sản của đơn vị này ? 
37 
Phân loại tài sản 
TS ngắn hạn 
	 sử dụng , luân chuyển , thu hồi trong vòng 12 tháng hoặc 1 chu kỳ kinh doanh 
TS dài hạn 
	 giá trị lớn 
	 thời gian luân chuyển dài 
38 
T ÀI SẢN NGẮN HẠN 
Theo lĩnh vực chu chuyển 
	 - sản xuất 
	 - lưu thông 
	 - tài chính 
Theo mức độ thanh hoạt 
	- Tiền 
	- Đầu tư tài chính ngắn hạn 
	- Các khoản phải thu 
	- Hàng tồn kho 	 
	- TSLĐ khác 
39 
T ÀI SẢN DÀI HẠN 
	- Phải thu dài hạn 
	- TSCĐ 
	- Đầu tư tài chính dài hạn 
40 
PH ẢI THU DÀI HẠN 
	 Phải thu khách hàng dài hạn 
41 
T ÀI SẢN CỐ ĐỊNH 
	4 tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ theo Chuẩn mực 03&04 
Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế 
Nguyên giá xác định một cách đáng tin cậy 
Thời gian sử dụng ước tính trên 1 năm 
Đủ tiêu chuẩn giá trị ( từ 10 triệu trở lên ) 
42 
TS dài hạn 
Theo hình thái biểu hiện 
	 - TSCĐ hữu hình 
	 - TSCĐ vô hình 
Theo hình thái biểu hiện kết hợp với tính chất đầu tư 
	- TSCĐ hữu hình tự có 
	- TSCĐ vô hình tự có 
	- TSCĐ thuê tài chính 
	- TSCĐ tài chính 	 
	- TSCĐ khác 
43 
Bài tập ứng dụng 1.2  Phân biệt TS ngắn hạn và TS dài hạn 
	 Tại một đơn vị có những TS sau đây : (ĐVT:1.000đ) 
Tiền mặt 	 10.000 
Nguyên vật liệu 	 48.000 
Tiền gửi ngân hàng 	 40.000 
Phải thu của khách hàng 	 4.000 
Máy móc thiết bị 	400.000 
Phương tiện vận tải 	230.000 
Nhà xưởng 	300.000 
Thành phẩm gửi bán 	195.000 
Hỏi : Phân biệt TS ngắn hạn và TS dài hạn ? 
44 
Nguồn hình thành tài sản 
	 Nguồn vốn cuûa toå chöùc ñöôïc huy ñoäng töø nhieàu nguoàn khaùc nhau 
	 Nguồn vốn coù theå ñöôïc huy ñoäng töø : 
 Ngaân haøng 
 Ngöôøi cho vay 
 Nhaø cung öùng 
 Nhaø nöôùc 
 Chuû sôû höõu 
 Ngöôøi lao ñoäng 
45 
Phân loại nguồn hình thành tài sản 
	 Nguoàn vốn coù theå phaân thaønh 2 nhoùm : 
 Nôï phaûi traû 
 Nguồn v oán chuû sôû höõu 
46 
NÔÏ PHAÛI TRAÛ 
	- Laø nghóa vuï cuûa toå chöùc ñoái vôùi nhöõng beân ñaõ cung caáp caùc nguoàn löïc cho toå chöùc 
	- Theå hieän quyeàn ñoøi cuûa caùc chuû nôï ñoái vôùi taøi saûn cuûa toå chöùc 
	NÔÏ NGAÉN HAÏN 
	 Caùc khoaûn nôï phaûi thanh toaùn trong voøng 12 thaùng 
Khoaûn vay ngaén haïn 
Khoaûn vay daøi haïn nhöng gaàn ñeán haïn traû 
Khoaûn phaûi traû cho caùc nhaø cung öùng 
Khoaûn nôï thueá cuûa Nhaø nöôùc 
Khoaûn nôï löông cuûa ngöôøi lao ñoäng 
47 
Nợ phải trả 
	 NÔÏ DAØI HAÏN 
	 Caùc khoaûn nôï khoâng phaûi thanh toaùn trong voøng 12 thaùng 
Caùc khoaûn vay daøi haïn 
Caùc khoaûn nôï daøi haïn 
48 
VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖÕU 
	 Ñöôïc huy ñoäng töø nhöõng nguoàn khaùc khoâng phaûi laø nôï 
Laø cheânh leäch giöõa toång giaù trò TAØI SAÛN vaø NÔÏ PHAÛI TRAÛ 
Theå hieän traùi quyeàn cuûa caùc chuû sôû höõu leân taøi saûn cuûa toå chöùc 
 Voán goùp ban ñaàu cuûa caùc chuû sôû höõu 
 Voán ñoùng goùp theâm trong quaù trình hoaït ñoäng 
 Lôïi nhuaän taïo ra trong kinh doanh 
49 
Phương trình kế toán cơ bản  Đẳng thức kế toán 
 TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + VỐN CHỦ SỞ HỮU 
VỐN CHỦ SỞ HỮU = TÀI SẢN - NỢ PHẢI TRẢ 
50 
Tính cân bằng của đẳng thức kế toán 
Ví dụ 1: Vào ngày 31 tháng 1 năm 200X có tài liệu sau tại một đơn vị (ĐVT: 1.000đ)	 
Tiền mặt 	 50.000 
Tiền trong tài khoản tại Ngân hàng 	150.000 
Quầy bán hàng 	300.000 
Nhà kho 	200.000 
Nhãn hiệu 	300.000 
Nguồn vốn chủ sở hữu 	800.000 
Vay dài hạn 	200.000 
	TÀI SẢN 	 = 1.000.000 
	NỢ PHẢI TRẢ	 = 200.000 
	NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU = 800.000 
TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU 
51 
Tính cân bằng của đẳng thức kế toán 
Nghiệp vụ 1: Vào ngày 1 tháng 4 năm 200X đơn vị mua hàng hoá trả bằng tiền gửi ngân hàng 50.000 (ĐVT: 1.000đ)	 
Tiền mặt 	 50.000 
Tiền trong tài khoản tại Ngân hàng 	100.000 
Hàng hoá 	 50.000 
Quầy bán hàng 	300.000 
Nhà kho 	200.000 
Nhãn hiệu 	300.000 
Nguồn vốn chủ sở hữu 	800.000 
Vay dài hạn 	200.000 
	TÀI SẢN 	 = 1.000.000 
	NỢ PHẢI TRẢ	 = 200.000 
	NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU	 = 800.000	 
	TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU 
	 hàng hoá + 50.000 
	TGNH - 50.000 
52 
Tính cân bằng của đẳng thức kế toán 
Nghiệp vụ 2: Vào ngày 5 tháng 4 năm 200X đơn vị mua chịu hàng hoá 100.000 (ĐVT: 1.000đ)	 
Tiền mặt 	 50.000 
Tiền trong tài khoản tại Ngân hàng 	100.000 
Hàng hoá 	150.000 
Quầy bán hàng 	300.000 
Nhà kho 	200.000 
Nhãn hiệu 	300.000 
Nguồn vốn chủ sở hữu 	800.000 
Phải trả người bán 	100.000 
Vay dài hạn 	200.000 
	TÀI SẢN	 = 1.100.000 
	NỢ PHẢI TRẢ	 = 300.000 
	NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU	 = 800.000 
	TÀI SẢN 	 = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU 
	 hàng hoá + 100.000	 Nợ người bán + 100.000 
53 
Bài tập ứng dụng 1.3 Nhận biết Nợ phải trả và NVCSH 
 Tài liệu tại một đơn vị như sau : (ĐVT: 1.000đ) 
Phải trả cho người bán 	 45.000 
Phải nộp cho nhà nước 	 6.000 
Nguồn vốn kinh doanh 	1.100.000 
Lợi nhuận chưa phân phối 	 15.000 
Quỹ khen thưởng phúc lợi 	 12.000 
Nguồn vốn đầu tư XDCB	 20.000 
Nợ dài hạn 	 190.000 
Hỏi : Nhận biết các khoản Nợ phải trả và Nguồn vốn chủ sở hữu của đơn vị này 
54 
Bài tập ứng dụng 1.4 Lập phương tình kế toán cơ bản 
 Tài liệu tại một đơn vị như sau : (ĐVT: 1.000đ) 
Máy móc thiết bị 	 350.000 
Phương tiện vận tải 	 260.000 
Kho tàng 	 230.000 
Lợi nhuận chưa phân phối 15.000 
Quỹ khen thưởng phúc lợi 12.000 
Nguồn vốn đầu tư XDCB 20.000 
Nợ dài hạn 	 190.000 
Tiền mặt 	 50.000 
9. Phải trả cho người bán 45.000 
10. Phải nộp cho nhà nước 6.000 
11. Nguồn vốn kinh doanh 1.100.000 
12. Thành phẩm 	 195.000 
13. Tiền gửi ngân hàng 100.000 
14. Phải thu của khách hàng 75.000 
15. Nguyên vật liệu 128.000 
Hỏi : Lập phương trình kế toán cơ bản dựa trên các tài liệu trên đây 
55 
Bài tập ứng dụng 1.5 Nhận biết tài sản và nguồn vốn 
 Tài liệu tại một đơn vị như sau : (ĐVT: 1.000đ) 
Phải trả cho người bán 125.000 
Nguyên vật liệu 	 260.000 
Nhà xưởng 	 530.000 
Phương tiện vận tải 	 120.000 
Lợi nhuận chưa phân phối 38.000 
Quỹ khen thưởng phúc lợi 20.000 
Nguồn vốn đầu tư XDCB 120.000 
Nợ dài hạn 	 250.000 
Tiền mặt 	 55.000 
9. Máy móc thiết bị x 
10. Phải nộp cho nhà nước 26.000 
11. Nguồn vốn kinh doanh 1.700.000 
12. Thành phẩm 	 595.000 
13. Tiền gửi ngân hàng 160.000 
14. Phải thu của khách hàng 75.000 
Hỏi : Tính x? Phân biệt tài sản và nguồn vốn của đơn vị này 
2.279.000/484.000 
56 
Bài tập ứng dụng 1.5 Phương trình kế toán cơ bản 
	 Hãy sử dụng phương trình kế toán cơ bản để phân tích các nghiệp vụ sau : 5ĐVT: 1.000đ) 
Chủ sở hữu A góp vốn bằng tiền mặt 	500.000 
Mua hàng hoá trả bằng tiền mặt 	 	 50.000 
Vay ngân hàng trả nợ mua MMTB	200.000 
Chủ sở hữu B rút vốn 	150.000	 
57 
Bài tập ứng dụng 1.5 Phương trình kế toán cơ bản 
	1. Chủ sở hữu A góp vốn bằng TGNH	500.000 
 TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU 
 TGNH + 500.000	NVCSH + 500.000 
 Nhận xét : 	 Tăng TS, tăng NV cùng một lượng 500.000. 	 Phương trình kế toán đảm bảo cân bằng 
	2. Mua hàng hoá trả bằng tiền mặt 	 50.000 
 TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU 
 	 Hàng hoá + 50.000 
	 Tiền mặt – 50.000 
 Nhận xét : 	 Tăng một TS, giảm một TS khác cùng một lượng 	50.000. Phương trình kế toán đảm bảo cân bằng 
58 
Bài tập ứng dụng 1.5 Phương trình kế toán cơ bản 
	 3. Vay dài hạn ngân hàng trả nợ mua MMTB 200.000 
 TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + NVCSH 
	 Nợ người bán – 200.000 
	 Vay dài hạn + 200.000 
 Nhận xét : Tăng một NV, giảm một NV khác cùng một lượng 	200.000. Phương trình kế toán đảm bảo cân bằng 4. Chủ sở hữu B rút vốn bằng chuyển khoản 	150.000 
 TÀI SẢN 	= NỢ PHẢI TRẢ + NVCSH 
 TGNH - 150.000	 	 NVCSH - 150.000	 
	 Nhận xét : Giảm một TS, giảm một NV cùng một lượng 	150.000. Phương trình kế toán đảm bảo cân bằng 
59 
Vận động tuần hoàn của vốn 
Vốn bằng tiền 
Quá trình cung cấp 
Vốn dự trữ cho sx 
Quá trình sản xuất 
Vốn thành phẩm 
Quá trình tiêu thụ 
60 
Kết luận chung về đối tượng kế toán 
Đối tượng : Vốn kinh doanh ( tài sản và nguồn hình thành tài sản ), tuần hoàn của vốn kinh doanh 
Đặc điểm 
	 Tính hai mặt , độc lập nhưng cân bằng về lượng 
	 Tính vận động theo chu kỳ khép kín 
	 Tính đa dạng 
	 Tính lợi ích 
61 
Hệ thống phương pháp kế toán 
Phương pháp chứng từ kế toán 
Phương pháp đối ứng tài khoản 
Phương pháp tính giá 
Phương pháp tổng hợp - cân đối kế toán 
62 
Hệ thống phương pháp kế toán 
Phương pháp chứng từ kế toán Thông tin và kiểm tra về sự hình thành nghiệp vụ kinh tế 
	 Hệ thống bản chứng từ , luân chuyển chứng từ 
Phương pháp đối ứng tài khoản - vận động của vốn kinh doanh 
	 Hệ thống tài khoản 
63 
Hệ thống phương pháp kế toán 
Phương pháp tính giá – chi phí hoạt động , hàng hoá 
	 Hệ thống sổ chi phí , bảng kê , bảng phân bổ 
Phương pháp tổng hợp - cân đối kế toán – khái quát về vốn kinh doanh , kết quả kinh doanh , luồng tiền tạo ra từ kinh doanh 
	 Bảng cân đối kế toán 
	 Báo cáo kết quả kinh doanh 
	 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 
64 
Quy trình kế toán 
Khoá sổ kế toán cuối kỳ 
Lập chứng từ kế toán 
Ghi sổ kế toán 
Lập báo cáo tài chính 
Quá trình kinh doanh 
Người sử dụng báo cáo tài chính 
Nhận biết các nghiệp vụ 
Xử lý , phản ánh 
65 
Hệ thống các báo cáo kế toán 
Bảng cân đối kế toán 
Báo cáo kết quả kinh doanh 
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 
( Báo cáo lợi nhuận ) 
Thuyết minh báo cáo tài chính 
66 
Bảng cân đối kế toán 
TÀI SẢN = NGUỒN VỐN 
TÀI SẢN = NỢ PHẢI TRẢ + VỐN CHỦ SỞ HỮU 
VỐN CHỦ SỞ HỮU = TÀI SẢN - NỢ PHẢI TRẢ 
Bảng cân đối giữa tài sản và nguồn vốn 
giữa huy động vốn và sử dụng vốn 
67 
Báo cáo kết quả kinh doanh 
LÃI = THU – CHI 
Báo cáo về thu nhập ( lãi , lỗ ) của đơn vị hay còn gọi là báo cáo thu nhập 
68 
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ / luồng tiền 
TIỀN TỒN CUỐI KỲ = TIỀN TỒN ĐẦU KỲ 
 	+ LUỒNG TIỀN VÀO TRONG KỲ 
	 - LUỒNG TIỀN RA TRONG KỲ 
Báo cáo về tình hình tạo ra tiền và sử dụng tiền trong đơn vị 
hay còn gọi là báo cáo luồng tiền 
69 
Thuyết minh Báo cáo tài chính 
 Giải thích rõ hơn về các báo cáo tài chính 
 Phản ánh tài sản không thuộc quyền sở hữu của đơn vị 
70 
Yêu cầu đối với kế toán  ( Điều 6, Luật Kế toán ) 
Phản ánh đầy đủ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh 
Kịp thời , đúng thời gian 
Rõ ràng , dễ hiểu , chính xác 
Trung thực hiện trạng , bản chất sự việc , nội dung và giá trị 
Liên tục các kỳ liên tiếp 
71 
Tóm tắt chương 1 
Lịch sử phát triển của kế toán , bản chất , chức năng và nhiệm vụ của kế toán 
Đối tượng sử dụng thông tin kế toán và yêu cầu đối với thông tin kế toán 
Các giả thuyết và các nguyên tắc kế toán được công nhận 
Đối tượng kế toán 
Phương pháp kế toán 
Quy trình kế toán 
Đạo đức nghề nghiệp 
72