Bài giảng Hệ thống báo cáo tài chính - Chương 5: Phân tích hiệu quả kinh doanh - Bùi Ngọc Toản

PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
CHƯƠNG 5
Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường ĐH CN Tp.HCM
Email: buitoan.hui@gmail.com
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
 Đánh giá hiệu quả kinh doanh là đánh giá về khả
năng tạo ra lợi nhuận của DN
 Hiệu quả kinh doanh là tỷ lệ tương đối giữa kết quả
và phương tiện tạo ra kết quả
Hiệu quả
Kết quả (Lợi nhuận, doanh thu,)
Phương tiện (CP, TS, Doanh thu, VCSH, )
=
 Phân tích khái quát hiệu quả kinh doanh
 Phân tích hiệu quả sử dụng tài sản cố định
 Phân tích hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
 Nguồn số liệu ?
 Ý nghĩa ?
 Tỷ suất doanh lợi quan trọng đối với ai ?
Tỷ suất doanh lợi (tỷ suất
sinh lời của doanh thu, tỷ
suất lợi nhuận thuần)
Lợi nhuận sau thuế
Doanh thu thuần
= X 100 (%)
1 PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
 Nguồn số liệu ?
 Ý nghĩa ?
 Tỷ suất lợi nhuận gộp quan trọng đối với ai ?
Tỷ suất lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp
Doanh thu thuần bán hàng
= X 100 (%)
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
 Nguồn số liệu ?
 Ý nghĩa ?
 Số vòng quay TS quan trọng đối với ai ?
Số vòng quay của TS 
(Sức SX của TS)
Doanh thu thuần
Tài sản bình quân
= (lần)
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
Tỷ suất sinh lời của tài
sản (ROA)
Lợi nhuận sau thuế
Tài sản bình quân
= X 100 (%)
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
 Nguồn số liệu ?
 Ý nghĩa ?
 Số vòng quay TS quan trọng đối với ai ?
PHÂN TÍCH ROA THEO MÔ HÌNH DUPONT
ROA
Lợi nhuận sau thuế
Doanh thu thuần
= X
Tài sản bình quân
Doanh thu thuần
ROA = Tỷ suất lợi nhuận thuần X Số vòng quay tài sản
9Ví dụ 1
Chỉ tiêu Công ty A Công ty B
Doanh thu 6.000.000.000 6.000.000.000
Tài sản bình quân 1.200.000.000 6.000.000.000
Lợi nhuận sau thuế 125.000.000 600.000.000
Công ty A & công ty B là một công ty kinh doanh đồ dùng gia đình giá
rẻ và một công ty kinh doanh quà tặng lưu niệm trong các khu Resort.
Hãy sắp xếp đúng 2 công ty trên.
Ví dụ 2
 Công ty X năm 2010 có tỷ suất doanh lợi là 20%, số vòng
quay của tài sản là 2,4 vòng. Năm 2011 công ty đạt tỷ suất
doanh lợi 22% và số vòng quay của tài sản là 2,3 vòng.
 Hãy phân tích ROA theo mô hình DUPONT
Tỷ suất sinh lời của vốn
chủ sở hữu (ROE)
Lợi nhuận sau thuế
Vốn chủ sở hữu bình quân
= X 100 (%)
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
ROE
Lợi nhuận sau thuế
Doanh thu thuần
= X
Tài sản bình quân
Doanh thu thuần
X
VCSH bình quân
Tài sản bình quân
ROE = Tỷ suất lợi nhuận thuần X Số vòng quay tài sản X Hệ số TS / VCSH
Khả năng sinh lời Hiệu suất sử dụng tài sản
PHÂN TÍCH ROE THEO MÔ HÌNH DUPONT
LƯU Ý KHI PHÂN TÍCH ROE
ROE của công ty A là 30%, của công ty B là 20%. 
 Công ty A hoạt động tốt hơn công ty B ?
 Giá cổ phiếu của công ty A cao hơn công ty B ?
Ví dụ
 Công ty X năm 2010 có tỷ suất doanh lợi là 20%, số
vòng quay của tài sản là 2,4 vòng, và hệ số nợ bình
quân là 0,5. Năm 2011 công ty đạt tỷ suất doanh lợi
19%, số vòng quay của tài sản là 2,3 vòng,và hệ số nợ
bình quân 0,6.
 Hãy phân tích ROE theo mô hình DUPONT
 Nguồn số liệu ?
 Ý nghĩa ?
 ROI quan trọng đối với ai ?
Tỷ suất sinh lời của
vốn đầu tư (ROI)
LN sau thuế + CP lãi vay X(1- thuế suất thuế TNDN)
(Vốn vay + Vốn chủ sở hữu)bình quân
= X 100 (%)
Tỷ suất sinh lời của
vốn đầu tư (ROI)
EBIT X (1 - thuế suất thuế TNDN)
(Vốn vay + Vốn chủ sở hữu)bình quân
= X 100 (%)
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH
17
Công ty nào hoạt động tốt hơn?
Chỉ tiêu Công ty A Công ty B
Tài sản bình quân 1.000.000.000 1.000.000.000
Vốn chủ sở hữu bình quân 100.000.000 1.000.000.000
Vốn vay bình quân (lãi suất 10%) 900.000.000 0
Lợi nhuận trước thuế 30.000.000 120.000.000
Thuế TNDN (25%) 7.500.000 30.000.000
Lợi nhuận sau thuế 22.500.000 90.000.000
So sánh các DN cùng ngành
Chỉ tiêu năm 2009 VCS DAC DTC HPS
1. Lợi nhuận sau
thuế/doanh thu (%)
17.97 22.50 15.60 12.62
2. ROA (%) 10.28 34.00 22.31 7.43
3. ROE (%) 26.51 69.02 90.11 11.96
4. ROI (%) 13.02 35.66 27.06 7.43
5. Hệ số nợ 0.58 0.50 0.75 0.38
6. Hệ số nợ vay/VCSH 1.38 0.50 2.06 0.48
PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ KINH DOANH 
– Các chỉ tiêu khác
Tỷ suất sinh lời của chi phí
Lợi nhuận sau thuế
Chi phí kinh doanh
= X 100 (%)
Tỷ suất sinh lời của vốn cổ
phần phổ thông
LN sau thuế - cổ tức ưu đãi
Vốn cổ phần phổ thông bình quân
= X 100 (%)
Tỷ suất sinh lời kinh tế của
tài sản (ROAe)
EBIT
Tài sản bình quân
= X 100 (%)
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSCĐ
Sức sản xuất của TSCĐ
Doanh thu thuần kinh doanh
TSCĐ bình quân
=
Suất hao phí của TSCĐ
TSCĐ bình quân
Doanh thu thuần kinh doanh
=
Tỷ suất sinh lời của TSCĐ
Lợi nhuận sau thuế
TSCĐ bình quân
= X 100 (%)
2
 Đánh giá khái quát
 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tốc độ
luân chuyển của TSNH
 Xác định số vốn lưu động tiết kiệm (lãng phí) do 
thay đổi tốc độ luân chuyển
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSNH3
Số vòng quay của
TS ngắn hạn
Tổng mức luân chuyển (Doanh
thu thuần kinh doanh)
TS ngắn hạn bình quân
=
Hệ số đảm nhiệm của TS 
ngắn hạn
TS ngắn hạn bình quân
Tổng mức luân chuyển
=
Tỷ suất sinh lời của TSNH
Lợi nhuận sau thuế
TSNH bình quân
= X 100 (%)
Số vòng quay của
hàng tồn kho
Tổng Giá vốn hàng bán
Hàng tồn kho bình quân
=
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSNH
- Đánh giá khái quát
Thời gian 1 vòng
quay TS ngắn hạn
TS ngắn hạn bình quân X 365 ngày
Tổng mức luân chuyển thuần
=
365 ngày
Số vòng quay TSNH
=(t)
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSNH
- Phân tích tốc độ luân chuyển của tài sản ngắn hạn
Biến động thời gian 1 vòng quay ∆t = t1 – t0 là do ảnh hưởng của 2
nhân tố TSNH sử dụng và tổng mức luân chuyển:
 Ảnh hưởng của nhân tố TS ngắn hạn sử dụng trong HĐKD:
TSNHbq1X365/DTTKD0 – TSNHbq0X365/DTTKD0
 Ảnh hưởng của nhân tố tổng mức luân chuyển:
TSNHbq1X365/DTTKD1 – TSNHbq1X365/DTTKD0
Vốn lưu động tiết kiệm
(lãng phí) tương đối
DTTKD1 X t0
365
= TSNH bình quân1 -
•Tốc độ luân chuyển TSNH tăng → Tiết kiệm vốn lưu động
•Tốc độ luân chuyển TSNH giảm → Lãng phí vốn lưu động
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TSNH
- Xác định vốn lưu động tiết kiệm/lãng phí tương đối
Ví dụ
2011 2010
(tr. Đ) (tr. Đ)
1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 5000 4800
2. Các khoản giảm trừ 100 150
3. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 4900 4650
4. Giá vốn hàng bán 3000 2800
5. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ 1900 1850
6. Doanh thu hoạt động tài chính 500 200
7. Chi phí tài chính 300 120
8. Chi phí bán hàng 100 95
9. Chi phí QLDN 70 75
10. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 1930 1760
11. Thu nhập khác 80 20
12. Chi phí khác 60 5
13. Lợi nhuận khác 20 15
14. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế 1950 1775
CHỈ TIÊU
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
Tài sản ngắn hạn
(triệu đồng)
31/12/2009 1200
31/12/2010 1300
31/12/2011 1380
Kết thúc chương 5