Bài giảng Kinh tế môi trường - Chương 1: Giới thiệu tổng quan

Giới thiệu tổng quan
Bộ môn Kinh tế Môi trường, Nông nghiệp và Tài nguyên
(Department of Environmental, Agricultural, and Resource Economics)
1A Hoàng Diệu, Phú Nhuận, Tp.HCM
Môn học: Kinh tế môi trường
Nội dung
1. Giới thiệu môn học
2. Kinh tế môi trường và tài nguyên thiên
nhiên là gì?
3. Mô hình kinh tế - môi trường
4. Phát triển bền vững
5. Phân tích lợi ích – chi phí
▪ Mục tiêu của môn học
Phân tích mối liên hệ giữa các hoạt động 
kinh tế và môi trường thông qua việc
– nghiên cứu các lý thuyết/mô hình
– sử dụng các công cụ phân tích
 không đề cập đến các vấn đề thiết lập 
chính sách kinh tế môi trường 
Giới thiệu môn học
Giới thiệu môn học
▪ Chúng ta sẽ 
– Khảo sát các vấn đề cơ bản của kinh tế môi trường;
– Phân tích nguyên nhân kinh tế của suy thoái môi
trường;
– Xem xét sự cân bằng giữa chi phí thiệt hại môi trường và
chi phí giảm ô nhiễm;
– Nghiên cứu các công cụ phân tích dùng trong kinh tế
môi trường (đánh giá giá trị môi trường, phân tích lợi
ích chi phí, ...);
– Tìm hiểu các công cụ phân tích được áp dụng như thế
nào trong thực tế.
Giới thiệu môn học
Thời lượng môn học: 4 bài giảng (xem đề cương)
9 buổi học và thuyết trình, 5 giờ/buổi
Đánh giá: 1. Thuyết trình và bài tập nhóm (40%)
2. Thi cuối môn học (60%)
Liên lạc: Email: ptbinh@ueh.edu.vn
Giới thiệu môn học
▪ Đề cương môn học và tài liệu:
toituhockinhte.wordpress.com
Chuyên mục: Kinh tế môi trường
Kinh tế môi trường và tài nguyên
thiên nhiên?
Neàn kinh teá
(a) (b)
Moâi tröôøng thieân nhieân
Field & Olewiler (2005): Ch.2
Kinh tế môi trường và tài nguyên
thiên nhiên?
▪ Kinh tế học có thể giúp bảo vệ môi trường?
– Đối với nhiều nhà bảo vệ môi trường, kinh tế là “kẻ thù” của môi
trường
– Không thể nào tiền tệ hóa giá trị môi trường  vô đạo đức 
– Như vậy tại sao kinh tế học lại có thể trở thành giải pháp?
▪ Nhưng:
– Thực tế cho thấy các mô hình kinh tế học luôn đưa ra khuyến nghị
mức ô nhiễm môi trường thấp hơn mức hiện hành.
– Có rất nhiều tác nhân trong thực tế: giới kinh doanh, chính phủ, công
dân 
Mô hình kinh tế - môi trường
Công ty Hộ gia đình
Môi trường tự nhiên
Nhập lượng
Xuất lượng
Tài nguyên
thiên nhiên
Chất thải
Kinh tế
10
Producers
Consumers
Recycled (R )
Residuals (R ) Discharged
Residuals
Recycled
Raw Materials (M)
Goods
(G)
Discharged
r
p
p
d
p(R )
d
c(R )
c(R )
r
c(R )
Natural Environment
Natural EnvironmentField & Olewiler (2005): Ch.2
Giảm G Giảm Rp Tăng (R’p+R’c)
Sẽ giảm M và giảm Rp
d, Rc
d
Mô hình kinh tế - môi trường
Field & Olewiler (2005): Ch.2
Tại sao kinh tế học?
‘Đối với nhiều nhà kinh tế môi trường, vấn đề luôn
nảy sinh khi đề cập đến mối quan hệ giữa môi
trường và con người. Quan điểm của trường phái
môi trường là rất tốt, nhưng thường không thể dùng
để hướng dẫn quá trình lập chính sách trong thế giới
thực. Các nhà kinh tế học lập luận rằng chỉ bằng cách
hiểu các công ty và hộ gia đình ra quyết định kinh tế
như thế nào (quá trình này thường dựa trên đặc
điểm lợi ích cá nhân) thì mới có thể thay đổi được
hành vi của con người đối với môi trường’.
Michael Jacobs The Green Economy (p.xiv)
Phát triển bền vững
▪ Phát triển bền vững
▪ Nguồn góc lịch sử
▪ Các vấn đề lý thuyết
- Định nghĩa
- Các cách tiếp cận
- Các phương diện cấu thành và các thành tố
- Các tiêu chí phát triển bền vững
Hồ Hoàng Anh (2012)
Phát triển bền vững
▪ Sustainable development: Our common future 
revisited (Holden, 2014):
Phân tích lợi ích – chi phí
Bước 2: Nhận dạng tất cả tác động vật lý tiềm năng của dự án;
Bước 4: Tiền tệ hóa các tác động;
Bước 6: Chiết khấu để xác định hiện giá của chi phí và lợi ích;
Bước 7: Tính toán hiện giá ròng và các tiêu chí khác;
Bước 9: Đưa ra đề nghị.
Bước 3: Lượng hóa tác động được dự báo: có và không có dự án;
Bước 1: Xác định phạm vi phân tích;
Bước 8: Phân tích rủi ro;
Bước 5: Lập bảng lợi ích – chi phí;
Giới thiệu
Mô hình kinh tế - môi trường
Nguyên nhân 
suy thoái môi trường
Đánh giá giá trị
tài nguyên môi trường
Kinh tế học
về ô nhiễm môi trường
Hạch toán quản lý môi trường
doanh nghiệp