Bài giảng Phác đồ giờ vàng cho trẻ sinh non - Cam Ngọc Phượng
1957: Cowley, BS Ngoại khoa Mỹ sáng tạo khái niệm
“Giờ Vàng”, cấp cứu trong 60 phút sau chấn thương rất
quan trọng giúp cứu sống BN.
• 2009: Reynold mượn thuật ngữ“Giờ Vàng” áp dụng cho
sơ sinh.
• 2014: Castrodale hướng dẫn chăm sóc trẻ non tháng
một cách hệ thống trong 1 giờ sau sinh.3 |
www.hanhphuchospital.co
m
ĐẶT VẤN ĐỀ
Adv Neonatal Care.
2014;14(1):9-14.
Trẻ non tháng dễ gặp 4 biến chứng ngay sau sinh:
1) Suy hô hấp: Cần đội ngũ hồi sức có kinh nghiệm.
2) Hạ thân nhiệt: Thường gặp và tăng tử vong 64%.
3) Hạ đường huyết: Sau kẹp rốn, đường huyết giảm
nhanh → Tổn thương não.
4) Nhiễm trùng: Gấp 3 – 10 lần trẻ đủ tháng.
→ Ảnh hưởng dự hậu
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Phác đồ giờ vàng cho trẻ sinh non - Cam Ngọc Phượng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Bài giảng Phác đồ giờ vàng cho trẻ sinh non - Cam Ngọc Phượng
1 | www.hanhphuchospital.co m PHÁC ĐỒ GIỜ VÀNG CHO TRẺ SINH NON Bệnh viện Hạnh Phúc TS.BS. Cam Ngọc Phượng 2 | www.hanhphuchospital.co m ĐẶT VẤN ĐỀ Castrodale V, Rinehart S. The golden hour: improving the stabilization of the very low birth-weight infant. Adv Neonatal Care. 2014;14(1):9-14. • 1957: Cowley, BS Ngoại khoa Mỹ sáng tạo khái niệm “Giờ Vàng”, cấp cứu trong 60 phút sau chấn thương rất quan trọng giúp cứu sống BN. • 2009: Reynold mượn thuật ngữ“Giờ Vàng” áp dụng cho sơ sinh. • 2014: Castrodale hướng dẫn chăm sóc trẻ non tháng một cách hệ thống trong 1 giờ sau sinh. 3 | www.hanhphuchospital.co m ĐẶT VẤN ĐỀ Castrodale V, Rinehart S. The golden hour: improving the stabilization of the very low birth-weight infant. Adv Neonatal Care. 2014;14(1):9-14. Trẻ non tháng dễ gặp 4 biến chứng ngay sau sinh: 1) Suy hô hấp: Cần đội ngũ hồi sức có kinh nghiệm. 2) Hạ thân nhiệt: Thường gặp và tăng tử vong 64%. 3) Hạ đường huyết: Sau kẹp rốn, đường huyết giảm nhanh → Tổn thương não. 4) Nhiễm trùng: Gấp 3 – 10 lần trẻ đủ tháng. → Ảnh hưởng dự hậu 4 | www.hanhphuchospital.co m Phương pháp Mô tả phác đồ Giờ Vàng /sinh non < 32 tuần, tại khoa HSSS cấp độ III BV Hạnh Phúc, từ 1/1/2019 - 31/5/2019, tập trung vào : 1) Hồi sức phòng sinh, ổn định hô hấp 2) Nhiệt độ nách đạt được từ 36.5°C - 37.4°C, 3) thời gian bắt đầu TTM glucose, kháng sinh, 4) thời gian cho trẻ vào lồng ấp kín 5 | www.hanhphuchospital.co m Phương pháp Đặc điểm n = 32 Tuổi thai, trung bình, tuần 29 (2,5) Cân nặng lúc sinh, trung bình, gram 1220 (245) Nam, số ca, % 17 (53) 6 | www.hanhphuchospital.co m Nữ hộ sinh: Ổn định thân nhiệt 0 -10 phút ✓ Giường sưởi: Cài chế độ manual, tạo nhiệt tối đa ✓ Tăng NĐ phòng sanh 25 C ✓ Đặt túi nhựa ủ ấm trên đệm ấm. 7 | www.hanhphuchospital.co m BS trực Hồi sức phòng sanh: NCPAP/NIPPV 10 – 15 phút 8 | www.hanhphuchospital.co m Ổn định hô hấp Trong vòng 2 phút sau sinh: • < 27 tuần: thở NIPPV PIP tối đa 25 cmH2O, PEEP 7 cmH2O, tần số 30. • 27&0/7 - 31&6/7 tuần: NCPAP. Nếu thất bại với thở CPAP → thở NIPPV với PIP tối đa 26 cmH2O. 9 | www.hanhphuchospital.co m BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Thiết lập đường truyền TM → Bơm surfactant khi cần 15 – 20 phút 10 | www.hanhphuchospital.co m Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh Truyền dung dịch đường, KS 45 – 55 phút 11 | www.hanhphuchospital.co m Cho trẻ vào lồng ấp kín Kim SM, Lee EY, Chen J, Ringer SA. Improved care and growth outcomes by using hybrid humidified incubators in very preterm infants. Pediatrics 2010;125(1):e137-e145. . Lồng ấp có độ ẩm 80% giúp ↓ mất nước không nhận biết 60 phút 12 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Xây dựng bảng phân công nhiệm vụ Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh Trước sinh Chuẩn bị bộ đặt nội khí quản Cài bộ trộn khí với FiO2 =30% Kiểm tra Neopuff (PIP 18 cmH2O, PEEP 6 cmH2O, flow 8 l/ph) và hệ thống hút đàm Cài đặt thông số hỗ trợ hô hấp trên máy thở ở HSSS Họp đội Giờ Vàng Kiểm tra nhiệt độ phòng sanh/phòng mổ Bật giường sưởi Chuẩn bị túi nhựa giữ nhiệt Họp đội Giờ Vàng Xem lại tiền sử Sản khoa/ hồ sơ của mẹ Thảo luận BS Sản về Steroids, Magniesium, KS. Tư vấn gia đình Tính sẵn TPN. Báo Dược lãnh Surfactant Họp đội Giờ Vàng Chuẩn bị giường sưởi Chuẩn bị bộ hồ sơ nhập khoa Chuẩn bị bộ catheter rốn Họp đội Giờ Vàng 13 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Xây dựng bảng phân công nhiệm vụ Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh 0 – 1 phút Hồi sức phòng sanh khi cần, bởi BS có kinh nghiệm, Điều chỉnh FiO2 để đạt được SpO2 mục tiêu 80 - 85% Nếu CNLS trẻ <1000 gr: Đặt trẻ trong túi nhựa giữ nhiệt, bên dưới và trên có khăn ấm Quấn sensor SpO2 trên cổ tay phải, gắn đầu dò nhiệt độ da BN Đánh giá nhịp tim, hô hấp Hổ trợ khi cần Thở + Ntim >100/ph Thở NCPAP, p = 6 cmH2O Theo dõi SpO2 Cơn ngưng thở hay Ntim < 100/ph Bóp bóng qua mặt nạ PIP 18 cmH2O, PEEP 6 cmH2O, tần số 40 – 60/ph Theo dõi đáp ứng với bóp bóng Chuẩn bị dụng cụ NKQ Đánh giá nâng lồng ngực & nhịp tim 14 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Xây dựng bảng phân công nhiệm vụ Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh 1 – 5 phút Thở + Ntim >100/ph Thở NCPAP, p = 6 cmH2O Theo dõi SpO2 Cơn ngưng thở hay Ntim < 100/ph Đặt NKQ: < 1 kg: Ống 2,5 1 – 2 kg: Ống 3 Theo dõi SpO2 và chỉnh FiO2 Phụ BS đặt NKQ Đánh giá NKQ vào đúng vị trí: Nhịp tim, Nghe phế âm 2 bên Nhịp tim < 60/ph dù thông khí đủ Ấn tim Chuẩn bị Adrenalin Chuẩn bị đặt TMR Theo dõi thông khí đủ 15 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh 5 – 15 phút Ổn định và chuyển BN /NIPPV hay NCPAP về khoa HSSS cùng người nhà. Đánh giá Apgar Theo dõi thân nhiệt BN. Đảm bảo CPAP đủ áp lực Ổn định và chuyển BN về khoa HSSS cùng người nhà Hổ trợ khi cần 15 – 20 phút Gắn BN vào máy thở (nếu cần) Vt = 4 – 6ml/kg; Ti= 0,35”/ CPAP Theo dõi SpO2; Điều chỉnh FiO2 để đạt được SpO2 mục tiêu 90 – 94% Nếu đặt NKQ hoặc FiO2 >30%: Xem xét bơm surfactant Cân, đo BN Chuyển BN lên giường sưởi. Làm hồ sơ nhập khoa, lấy nhãn tên BN Rửa tay , chuẩn bị đặt catheter rốn Chuyển BN lên giường sưởi. Phụ BS bơm surfactant (nếu cần) Lấy dấu hiệu sinh tồn: Theo dõi thân nhiệt Tiêm Vitamin K1 16 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh 20 - 45 phút Theo dõi SpO2; Điều chỉnh FiO2 để đạt được SpO2 mục tiêu Hổ trợ khi cần Đặt catheter rốn Phụ BS đặt catheter rốn; chích TM ngoại biên Lấy máu xét nghiệm khí máu; Truyền Dextrose 10% Chuẩn bị BN chụp Xquang 45 – 55 phút Theo dõi SpO2; Điều chỉnh FiO2 để đạt được SpO2 mục tiêu Hổ trợ khi cần Xem phim Xquang; đánh giá phổi nở, vị trí NKQ; điều chỉnh catheter rốn Truyền kháng sinh; Ngưng Dextrose 10% 17 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Thời gian BS trực Hồi sức phòng sanh Nữ hộ sinh BS trực khoa Hồi sức sơ sinh (HSSS) Điều dưỡng trực khoa Hồi sức sơ sinh 55 – 60 phút Theo dõi SpO2; Điều chỉnh FiO2 để đạt được SpO2 mục tiêu Hổ trợ khi cần Thông tin người nhà Truyền TPN Cho BN vào lồng ấp kín; đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm; Theo dõi nhiệt độ sau 1 giờ 18 | www.hanhphuchospital.co m Kết quả Chỉ số Mục tiêu Phút sau sinh Thân nhiệt đạt 36,5C, trung bình (SD), phút 10 15 (5) Thời gian bắt đầu truyền dịch, trung bình (SD), phút 55 60 (10) Thời gian bắt đầu tiêm KS , trung bình (SD), phút, nếu cần 55 65 (20) Thời gian bắt đầu đặt bé vào lồng ấp kín, trung bình (SD), phút 60 70 (25) 19 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Castrodale V, Rinehart S. The golden hour: improving the stabilization of the very low birth-weight infant. Adv Neonatal Care. 2014;14(1):9-14. ✓ 2013: Smart Start: Staff 6: 2 Doctors, 2 Respiratory therapist, 2 Nurses ✓ 2014: Castrodale: Golden Hour: Staff 5: 1 Doctor, 2 Respiratory therapist, 2 Nurses ✓ 2018: Harriman: Golden Hour: Staff 4 1 Doctors, 1 Respiratory therapist, 2 Nurses 20 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Khuyến cáo của NRP: Neonatal Resuscitation Program) cho trẻ < 32 tuần tuổi thai: ✓ giữ nhiệt độ phòng sanh từ 23 - 25C, ✓ Cài đặt giường sưởi: Chế độ manual ✓ đặt trẻ trên khăn ấm, đội nón, và ✓ bọc trẻ trong túi nhựa giữ nhiệt. 21 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Laptook. Admission temperature of LBW infants: Predictors and associated morbidities. Pediatrics: March 2007.; 119(3) Lyu Y, Shah PS, et al. Association between admission temperature and mortality and major morbidity in preterm infants born at fewer than 33 weeks’ gestation. JAMA Pediatr. 2015;169(4):e 150277. ✓ 2007: Laptook: Thân nhiệt ↓1C dưới 36 C kèm ↑ tử vong 28%, ↑ NTSS muộn 11%. ✓ 2015: LyuY: tỉ lệ tổn thương thần kinh, bệnh lý võng mạc, VRHT, BPM, NTBV thấp nhất ở nhóm có thân nhiệt lúc nhập HSSS từ 36,5 - 37,2 C. 22 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Devaskar SU, Garg M. Disorders of carbohydrate metabolism in the neonate. In: Martin R, Fanaroff A, Walsh M, eds. Fanaroff and Martin’s Neonatal-Perinatal Medicine. 10th ed. Philadelphia, PA Elsevier Saunders; 2015:1434-1459. Đường huyết trẻ sinh non thấp nhất giữa 30 - 90 phút sau sinh. → Truyền dung dịch glucose phải thực hiện nhanh nhất, giữ đường huyết > 50 mg/dL. 23 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, et al. surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock: 2016. Crit Care Med. 2017;45(3):486-552. ➢ AAP khuyến cáo đối với trẻ bệnh nặng cần được xét nghiệm NTH SS sớm và điều trị KS phổ rộng (Ampicillin + Aminoglycoside). ➢ KS nên được dùng sớm trong vòng 1 giờ khi nghi ngờ NTH 24 | www.hanhphuchospital.co m Bàn luận Việc chậm trễ trong thời gian bắt đầu truyền dịch và kháng sinh do: ✓ Bơm surfactant, ✓ Đặt catheter rốn, ✓ Xquang , điều chỉnh vị trí catheter nếu cần ✓ Lãnh kháng sinh từ khoa Dược. 25 | www.hanhphuchospital.co m Kết luận ✓ Hỗ trợ của lãnh đạo khoa + huấn luyện nhân viên là chìa khóa quyết định thực hiện Giờ vàng thành công. ✓ Các chương trình cải thiện chất lượng trong tương lai nên nhằm vào các rào cản khác nhau tại mỗi trung tâm. 26 | www.hanhphuchospital.co m CÁM ƠN QUÝ VỊ
File đính kèm:
- bai_giang_phac_do_gio_vang_cho_tre_sinh_non_cam_ngoc_phuong.pdf