Bài giảng Tài chính doanh nghiệp căn bản - Chương 6: Định giá trái phiếu - Hà Minh Phước

ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU 
1.Khái niệm và đặc điểm trái phiếu 
2. Phân loại trái phiếu 
3. Định giá trái phiếu 
4. Lợi suất đáo hạn trái phiếu 
NỘI DUNG CHÍNH 
K hái niệm về trái phiếu 
Trái phiếu là một hợp đồng dài hạn mà tổ chức phát hành (vay tiền)cam kết sẽ trả lãi định kỳ và vốn gốc vào ngày đáo hạn cho nhà đầu tư 
1.Khái niệm và đặc điểm trái phiếu 
1.Khái niệm và đặc điểm trái phiếu 
Mênh giá trái phiếu là giá trị danh nghĩa, là giá trị mà tổ chức phát hành cam kết trả cho nhà đầu tư vào ngày đáo hạn 
Lãi suất trái phiếu là lãi suất người mua được hưởng 
Lợi suất đáo hạn là tỷ suất lợi nhuận đạt được của nhà đầu tư từ khi nắm giử trái phiếu đến khi đáo hạn 
2. Phân loại trái phiếu 
Trái phiếu 
Trái phiếu chính phủ 
Trái phiếu không có kỳ hạn 
Trái phiếu có kỳ hạn 
Trái phiếu được hưởng lãi định kỳ 
Trái phiếu không được hưởng lãi định kỳ 
Trái phiếu công ty 
Trái phiếu không chuyển đổi 
Trái phiếu có thể chuyển đổi 
Trái phiếu có điều khoản mua lại 
Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu 
PHAÂN BIEÄT TRAÙI PHIEÁU VAØ COÅ PHIEÁU 
Trái phiếu – chứng nhận nợ 
Chứng khoán nợ 
Hưởng lãi suất cố định 
Có thời hạn hoàn vốn (trừ trái phiếu vĩnh cửu) 
Trái chủ không được quyền bầu cử 
Được thụ trái trước cổ phiếu 
Công ty bị phá sản nếu không trả được nợ và lãi 
Cổ phiếu – chứng nhận đầu tư 
Chứng khoán vốn 
Hưởng cổ tức không cố định 
Không có thời hạn hoàn vốn 
Cổ đông có quyền bầu cử 
Được chia cổ tức và nhận tài sản thanh lý sau trái chủ 
Công ty không bị phá sản nếu không trả được cổ tức 
3. Định giá trái phiếu 
Nguyeân taéc chung khi ñònh giaù 
 Giaù traùi phieáu baèng hieän giaù doøng tieàn teä thu nhaäp töø traùi phieáu 
QUY TRÌNH ĐịNH GIÁ T RÁI PHIếU 
Böôùc 1: Öôùc löôïng doøng tieàn teä thu nhaäp kyø voïng 
Böôùc 2: Öôùc löôïng suaát chieát khaáu = Laõi suaát khoâng ruûi ro + Phaàn gia taêng do ruûi ro 
Böôùc 3: Tính hieän giaù doøng tieàn teä thu nhaäp theo suaát chieát khaáu vöøa öôùc löôïng 
Các yếu tố của một trái phiếu 
Tổ chức phát hành 
Thời hạn 
Mệnh giá 
Lãi suất của trái phiếu (coupon rate) 
Cách thức trả lãi 
Không trả lãi định kỳ 
Trả lãi định kỳ 
Hàng năm 
Nửa năm 
Định giá trái phiếu vô hạn 
Trái phiếu vô hạn (perpetual bond) – trái phiếu không bao giờ đáo hạn 
Giả sử bạn mua trái phiếu hưởng lãi hàng năm 80$ trong thời gian vô hạn. Bạn đòi hỏi lợi nhuận đầu tư là 14%. Giá trái phiếu này sẽ là: 
 V = CF/r d = 80/0,14 = 571,43$ 
3. Định giá trái phiếu 
Trái phiếu phổ thông là loại trái phiếu cơ bản: có lãi suất gốc, lãi trả vào cuối mỗi năm , và có thời hạn nhất định. 
12-10 
3. Định giá trái phiếu 
Định giá trái phiếu có kỳ hạn 
Định giá trái phiếu có kỳ hạn 
Định giá trái phiếu có kỳ hạn được hưởng lãi 
 Giả sử trái phiếu có mệnh giá 1000$ được hưởng lãi suất 10%/năm trong thời hạn 9 năm và nhà đầu tư đòi hỏi lợi nhuận 12%, giá trái phiếu này: 
3. Định giá trái phiếu 
Định giá trái phiếu có kỳ hạn không được hưởng lãi định kỳ 
 Giả sử trái phiếu có mệnh giá 1000$ không được hưởng lãi, có thời hạn 10 năm và nhà đầu tư đòi hỏi lợi nhuận 12%, giá trái phiếu này: 
3. Định giá trái phiếu 
Định giá trái phiếu có kỳ hạn 
(1) 
( ( 2 2 ) ) 
( ( 3 3 ) ) 
NNhhaaâânn n vvôôùùii 2 
CChhiiaa I cchhoo	2 
Chia r d cho	 2 
Thöôøng tieàn laõi traùi phieáu ñöôïc traû vaøo cuoái moãi naêm, nhöng vaãn toàn taïi nhöõng traùi phieáu traû laõi moãi naêm 2 laàn. 
Caàn phaûi ñieàu chænh: 
3. Định giá trái phiếu 
ĐịNH GIÁ TRÁI PHIếU TRả LÃI BÁN NIÊN 
ĐịNH GIÁ TRÁI PHIếU TRả LÃI BÁN NIÊN 
Công thức định giá 
Ví dụ minh hoạ: Kho bạc phát hành trái phiếu có mệnh giá 10 triệu đồng, kỳ hạn 5 năm, trả lãi bán niên với lãi suất 10% và nhà đầu tư đòi hỏi lợi nhuận 12% khi mua trái phiếu này. 
3. Định giá trái phiếu 
LÔÏI SUAÁT ÑAÀU TÖ TRAÙI PHIEÁU 
Lôïi suaát ñaàu tö luùc traùi phieáu ñaùo haïn (YTM) 
Biết V, CF, M, và n giải phương trình này ta được YTM 
Lợi suất đầu tư lúc trái phiếu được thu hồi (YTC) 
Biết V, I, PC, và n giải phương trình này ta được YTC 
Theo phương pháp nội suy, việc xác định tỷ suất doanh lợi nội bộ của dự án thực hiện theo các bước sau: 
Bước 1: Chọn một lãi suất YTM1, sao cho với lãi suất này tính được giá trị trái phiếu V1 sao cho (V1>V0) . 
Bước 2: Tiếp tục chọn một lãi suất YTM2, sao cho với lãi suất này tìm được giá trị trái phiếu V2 sao cho (V2<V0) . 
Bước 3: Tìm tỷ suất doanh lợi nội bộ của dự án. Trong phần trên đã xác định được: 
LÔÏI SUAÁT ÑAÀU TÖ TRAÙI PHIEÁU 
Trái phiếu có mệnh giá 1000$, thời hạn 12 năm được hưởng lãi suất 8%/năm bán với giá 761$. Hỏi YTM là bao nhiêu? 
Lợi suất đầu tư lúc trái phiếu đáo hạn (YTM) - Sử dụng phương pháp thử để tìm YTM 
YTM 1= 10, ta có: 
YTM2 = 15, ta coù: 
Söû duïn ïn g g phöông	phaùp ùp noäi äi suy 
Söû duïng phöông phaùp noäi suy 
i 
VP 
10 % 	 YT M = ? 	 15 % 
864,12 	 761 	 620,68 
YTM = 10 % + 
 864,12 – 761 ( 15 % - 10 % ) = 12.12 % 
864,12 – 620,68 
12- 24 
PHAÂN TÍCH SÖÏ BIEÁN ÑOÄNG GIAÙ TRAÙI PHIEÁU 
Giaù traùi phieáu 
Thôøi gian 
MV 
0 
5 
10 
15 
 r d = r c 
 r d > r c 
 r d < r c 
PHÂN TÍCH Sự BIếN ĐộNG GIÁ TRÁI PHIếU 
Giá trái phiếu biến động khi lãi suất thị trường thay đổi 
Lãi suất thị trường = lãi suất trái phiếu => giá trái phiếu bằng mệnh giá 
Lãi suất thị trường giá trái phiếu cao hơn mệnh giá 
Lãi suất thị trường > lãi suất trái phiếu => giá trái phiếu thấp hơn mệnh giá 
Lãi suất thị trường gia tăng => giá trái phiếu giảm 
Lãi suất thị trường giảm => giá trái phiếu tăng 
Giá trái phiếu mệnh giá khi t n 
PHAÂN TÍCH RUÛI RO KHI ÑAÀU TÖ TRAÙI PHIEÁU 
Ruûi ro tín duïng – ruûi ro phaùt sinh do ngöôøi phaùt haønh khoâng traû ñöôïc nôï 
Ruûi ro thay ñoåi laõi suaát – ruûi ro phaùt sinh khi laõi suaát taêng => giaù traùi phieáu giaûm 
Laõi suaát thò tröôøng 
Giaù trò traùi phieáu 
Traùi phieáu 1 naêm 
Traùi phieáu 14 naêm 
5% 
1095,24 
1989,86 
10 
1045,45 
1368,33 
15 
1000,00 
1000,00 
20 
958,33 
769,47 
25 
920,00 
617,59 
PHAÂN TÍCH RUÛI RO KHI ÑAÀU TÖ TRAÙI PHIEÁU 
 % thay ñoåi giaù traùi phieáu 
Ñoä co giaõn giaù traùi phieáu, e = 
 % thay ñoåi laõi suaát 
Traùi phieáu 1 naêm: e = [(1095,24 – 1000)/1000]/[(5 – 15)/15] = 9,524%/ - 66,667% = - 0,14 
Traùi phieáu 14 naêm: e = [(1989,86 – 1000)/1000]/[(5 – 15)/15] = 98,986%/ - 66,667% = - 1,48 
Keát luaän: Hai traùi phieáu höôûng cuøng möùc laõi suaát, traùi phieáu naøo coù thôøi haïn daøi hôn seõ coù möùc ñoä bieán ñoäng giaù theo laõi suaát lôùn hôn = > ruûi ro hôn. 
QUAN HEÄ GIÖÕA GIAÙ TRAÙI PHIEÁU VAØ LAÕI SUAÁT THÒ TRÖÔØNG 
Giaù traùi phieáu 
Laõi suaát thò tröôøng 
Meänh giaù 
LS traùi phieáu, 8% 
Traùi phieáu 5 naêm, 8% 
Traùi phieáu 15 naêm, 8% 
Traùi phieáu baùn döôùi meänh giaù 
Traùi phieáu baùn treân meänh giaù 
Traùi phieáu baùn ôû meänh giaù 
Bài tập Định giá Cổ phiếu và Trái phiếu 
Bài 1: Công ty A phát hành cổ phiếu thường tăng đều. Năm tới tiền lời chia cho mỗi cp là 4.500đ. Phần chia lời từ lợi nhuận tăng đều mỗi năm 5%. Hỏi giá cp của Cty là bao nhiêu nếu cổ đông yêu cầu tỷ suất lãi là 14%.