Bài giảng Thị trường tài chính - Chương 1: Giới thiệu tổng quan về Thị trường tài chính - Lê Trung Hiếu

    Chương 1: Giới thiệu tổng quan về Thị trường tài chính 
Ths. Lê Trung Hiếu 
MỤC TIÊU 
Trình bày các loại thị trường trong nền kinh tế thị trường. 
 Phân biệt được tài sản tài chính so với những loại tài sản khác. 
Trình bày khái niệm, chức năng, phân loại thị trường tài chính. 
 Trình bày và phân biệt các loại hàng hóa được giao dịch trên thị trường tài chính 
1.1. CÁC LOẠI THỊ TRƯỜNG TRONG NỀN KINH TẾ 
Có nhiều loại thị trường trong nền kinh tế của 1 quốc gia, nhưng nhìn chung gồm có 3 loại thị trường cơ bản: 
Thị trường các yếu tố sản xuất 
Thị trường sản phẩm 
Thị trường tài chính 
Tài chính là gì? 
Tài chính là tiền. 
Tiền là tài chính. 
 Tài chính gồm: 
1.2. TÀI SẢN TÀI CHÍNH 
Khái niệm: “Tài sản là bất cứ vật sở hữu nào mà có giá trị trong trao đổi.” 
 TS hữu hình: là những tài sản mà giá trị của nó phụ thuộc vào những đặc tính tự nhiên của nó: nhà xưởng, đất đai, máy móc thiết bị 
 TS vô hình là những tài sản mà giá trị của nó không liên quan gì đến những đặc tính tự nhiên của nó. 
1.3. THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH 
Khái niệm: 
	 Thị trường tài chính là thị trường mà ở đó diễn ra các hoạt động mua bán các loại giấy tờ có giá hay các loại vốn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. 
	 Thông qua thị trường tài chính hình thành giá mua giá bán các loại cổ phiếu, trái phiếu ,Thị trường tài chính có mối quan hệ mật thiết với các định chế tài chính trung gian. 
Đối tượng tham gia thị trường tài chính là những nguồn cung và cầu về vốn trong xã hội của các chủ thể kinh tế như nhà nước, doanh nghiệp, gia đình 
Bản chất: 
	 Mối quan hệ giữa đầu tư và tiết kiệm; 
 Quá trình trao đổi vốn; 
Paul. Samuelson 
Phân loại thị trường tài chính: 
 Căn cứ vào thời hạn luân chuyển vốn; 
 Căn cứ vào tính chất chuyên môn hóa của thị trường; 
 Căn cứ vào cơ cấu các thị trường. 
Căn cứ vào thời hạn luân chuyển 
Thị trường tiền tệ (Money Markets) : Money Markets : instruments traded mature in one year or less 
 Thị trường liên ngân hàng (Interbank Market) 
 Thị trường vốn ngắn hạn (Shorterm Market) 
 Thị trường hối đoái (Foreign Exchange Market) 
Thị trường vốn (Capital Markets) : Capital Markets : includes instruments with maturities greater than one year. 
 Thị trường thế chấp (Mortgage Market) 
 Thị trường cho thuê tài chính (Leasing Market) 
 Thị trường chứng khoán (Stock Market) 
Người cho thuê 
Người đi thuê 
Người cung cấp 
1B 
2A 
2C 
1A 
2D 
3 
1C 
2B 
1A: Hợp đồng thuê tài chính 
1B: Hợp đồng mua tài sản 
1C: Hợp đồng bảo trì, bảo hành, sửa chữa 
2A: Giao quyền sở hữu tài sản 
2B: Chuyển giao tài sản 
2C: Trả tiền mua tài sản 
2D: Giao quyền sử dụng 
3: Định kỳ trả tiền thuê 
Căn cứ vào tính chất chuyên môn hóa 
Thị trường công cụ nợ/Debt Markets : Là thị trường mua bán các chứng khoán nợ (Trái phiếu) 
Thị trường công cụ vốn/Equity Markets : Là thị trường mua bán các chứng khoán vốn (Cổ phiếu) 
Thị trường công cụ phái sinh/Derivatives Markets : 
O p tions, futures and swaps are securities whose value is determined, or derived directly from other assets. 
These can be used to manage risk or to speculate. 
Căn cứ vào cơ cấu thị trường 
Thị trường sơ cấp (Primary Markets) : corporations raise funds by issuing new securities 
Là thị trường mua bán các chứng khoán mới phát hành lần đầu. Trên thị trường này vốn từ nhà đầu sẽ được chuyển sang nhà phát hành thông qua việc nhà đầu tư mua các chứng khoán mới phát hành. 
Thị trường thứ cấp (Secondary Markets): securities are traded among investors after they have been issued 
Là nơi giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên TTSC. TTTC đảm bảo tính thanh khoản cho các CK đã phát hành.. 
Sự khác nhau giữa TTSC và TTTC 
Thị trường sơ cấp 
Thị trường thứ cấp 
1. Vốn thu được từ việc mua bán chứng khoán thuộc về chủ thể phát hành 
1. Vốn luân chuyển giữa các nhà đầu tư 
2. Giá chứng khoán do chủ thể phát hành ấn định phù hợp với quy định của Luật CK. 
2. Giá chứng khoán do cung cầu quyết định. 
3. Thị trường không liên tục 
3. Thị trường hoạt động liên tục 
1.4. HÀNG HÓA CỦA TTTC 
Các công cụ tài chính: 
 Các công cụ của thị trường tiền tệ: Thương phiếu, Tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi ngân hàng 
 Các công cụ của thị trường vốn: Trái phiếu, cổ phiếu, các công cụ tài chính phái phái sinh 
HÀNG HÓA CỦA THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH 
Các Tổ chức tài chính (Financial Institutions) 
- Các tổ chức tài chính nhận tiền gửi: Ngân hàng thương mại, quỹ tín dụng 
- Các tổ chức tiết kiệm theo hợp đồng: Công ty bảo hiểm (nhân thọ và phi nhân thọ), Quỹ hưu trí (pension funds) 
- Các tổ chức đầu tư: Công ty tài chính, Quỹ đầu tư, Ngân hàng đầu tư