Kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về thực hành dựa trên bằng chứng (EBP)

TÓM TẮT

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mô tả kiến thức, kĩ năng và thái độ của điều dưỡng về thực

hành dựa trên bằng chứng (EBP) và xác định mối liên quan giữa một số yếu tố (tuổi, giới, trình độ

học vấn, tham gia nghiên cứu khoa học, nguồn học liệu sẵn có) với kiến thức, thái độ và với kĩ

năng thực hành EBP của điều dưỡng. Thiết kế nghiên cứu mô tả tương quan đã được sử dụng để

khảo sát các điều dưỡng có trình độ từ cao đẳng trở lên và có thời gian công tác tại Bệnh viện Đa

khoa trung ương Thái Nguyên từ 6 tháng trở lên. Kết quả nghiên cứu cho thấy điều dưỡng có thái

độ tích cực về EBP (5,08 ±1,34) tuy nhiên kiến thức và kĩ năng về EBP của họ mới đạt ở mức độ

trung bình (4,00 ± 1,23) và (3,79 ± 1,39). Các yếu tố tuổi, giới và số năm công tác không có mối

liên quan với kiến thức, thái độ và kỹ năng EBP của điều dưỡng; trình độ chuyên môn có mối

tương quan tỷ lệ thuận với kiến thức EBP (r = 0,053; p < 0,1);="" với="" thái="" độ="" về="" ebp="" (r="0,112" ;="" p="">

0,05); và với kỹ năng EBP (r = 0,125; p < 0,01).="" việc="" điều="" dưỡng="" đã="" từng="" tham="" gia="" nghiên="">

khoa học có mối liên quan tỷ lệ thuận với kiến thức EBP (r = 0,388 ; p < 0,01);="" với="" thái="" độ="" về="">

(r = 0,521; p < 0,01)="" và="" với="" kỹ="" năng="" ebp="" (r="0,31" ;="" p=""><>

pdf 6 trang yennguyen 2220
Bạn đang xem tài liệu "Kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về thực hành dựa trên bằng chứng (EBP)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về thực hành dựa trên bằng chứng (EBP)

Kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về thực hành dựa trên bằng chứng (EBP)
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
157 
KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ VÀ KĨ NĂNG CỦA ĐIỀU DƯỠNG VỀ THỰC HÀNH 
DỰA TRÊN BẰNG CHỨNG (EBP) 
Phạm Thị Oanh, Lương Thị Hoa*, Hoàng Trung Kiên 
Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mô tả kiến thức, kĩ năng và thái độ của điều dưỡng về thực 
hành dựa trên bằng chứng (EBP) và xác định mối liên quan giữa một số yếu tố (tuổi, giới, trình độ 
học vấn, tham gia nghiên cứu khoa học, nguồn học liệu sẵn có) với kiến thức, thái độ và với kĩ 
năng thực hành EBP của điều dưỡng. Thiết kế nghiên cứu mô tả tương quan đã được sử dụng để 
khảo sát các điều dưỡng có trình độ từ cao đẳng trở lên và có thời gian công tác tại Bệnh viện Đa 
khoa trung ương Thái Nguyên từ 6 tháng trở lên. Kết quả nghiên cứu cho thấy điều dưỡng có thái 
độ tích cực về EBP (5,08 ±1,34) tuy nhiên kiến thức và kĩ năng về EBP của họ mới đạt ở mức độ 
trung bình (4,00 ± 1,23) và (3,79 ± 1,39). Các yếu tố tuổi, giới và số năm công tác không có mối 
liên quan với kiến thức, thái độ và kỹ năng EBP của điều dưỡng; trình độ chuyên môn có mối 
tương quan tỷ lệ thuận với kiến thức EBP (r = 0,053; p < 0,1); với thái độ về EBP (r = 0,112 ; p < 
0,05); và với kỹ năng EBP (r = 0,125; p < 0,01). Việc điều dưỡng đã từng tham gia nghiên cứu 
khoa học có mối liên quan tỷ lệ thuận với kiến thức EBP (r = 0,388 ; p < 0,01); với thái độ về EBP 
(r = 0,521; p < 0,01) và với kỹ năng EBP (r = 0,31 ; p < 0,01). 
Từ kết quả nghiên cứu này cho thấy cần có chiến lược phù hợp nhằm nâng cao kiến thức, thái độ, kĩ 
năng EBP cho điều dưỡng, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc cho người bệnh. 
Từ khóa: Điều dưỡng, thực hành dựa trên bằng chứng, kiến thức, thái độ, kỹ năng 
ĐẶT VẤN ĐỀ* 
Y hoc chứng cứ (evidence based practice - 
EBP) là một phong trào mới của y học do các 
bác sĩ ở Canada khởi xướng từ thập niên 90 
của thế kỉ trước. Theo David Saccket thì EBP 
là vận dụng một cách thận trọng, chính xác và 
rõ ràng tất cả các dự liệu nghiên cứu thu được 
tốt nhất hiện có, kết hợp với kiến thức và kinh 
nghiệm của thầy thuốc, cùng với tham khảo 
yêu cầu và nguyện vọng của người bệnh, để 
đưa ra biện pháp điều trị hữu hiệu cho từng 
người bệnh cụ thể [8]. Các bước thực hành 
dựa trên bằng chứng gồm: Đặt câu hỏi lâm 
sàng thực tế, có thể trả lời được; tìm bằng 
chứng y khoa liên quan đến câu hỏi lâm sàng; 
đánh giá bằng chứng khoa học; ứng dụng 
bằng chứng phù hợp trên người bệnh; và đánh 
giá hiệu quả sau áp dụng. EBP đã và đang trở 
thành mối quan tâm lớn của đội ngũ các nhân 
viên y tế, các nhà quản lý hệ thống y tế cũng 
như của các nhà khoa học [3], [6]. 
Thực hành dựa trên bằng chứng được xem là 
yếu tố thiết yếu nhằm nâng cao chất lượng 
*
 Tel: 0868 111984, Email: hoaydtn@gmail.com 
dịch vụ y tế nói chung cũng như tối ưu hóa 
kết quả chăm sóc người bệnh nói riêng. 
Melnyk và các cộng sự (2014) [7] đã chỉ ra 
rằng thực hành dựa trên bằng chứng giúp cải 
thiện các kết quả chăm sóc trên người bệnh 
nhiều hơn 28% so với việc thực hành dựa trên 
các quan điểm truyền thống. Thực hành dựa 
trên bằng chứng có liên quan đến việc sử 
dụng hiệu quả các nguồn lực, cải thiện chất 
lượng chăm sóc người bệnh, giảm giá thành 
cũng như thời gian nằm viện, tăng sự hài lòng 
của người bệnh, và giảm thiểu các can thiệp 
không cần thiết [3], [6]. Chính vì vậy, Hội 
đồng Điều dưỡng thế giới (ICN) cũng nhấn 
mạnh rằng các dịch vụ y tế, đặc biệt là dịch 
vụ do điều dưỡng cung cấp cần dựa trên bằng 
chứng tốt nhất [3]. 
Trong lĩnh vực Điều dưỡng, những dịch vụ 
chăm sóc và kỹ thuật do người điều dưỡng 
cung cấp liên quan trực tiếp tới sức khoẻ và 
tính mạng con người, vì thế kiến thức và thực 
hành điều dưỡng phải có cơ sở khoa học vững 
chắc và chính xác. Thực hành dựa vào bằng 
chứng là trách nhiệm nghề nghiệp và đạo đức 
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
158 
của người điều dưỡng nhằm đảm bảo an toàn 
cho người nhận dịch vụ chăm sóc [3]. Tuy 
nhiên nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra 
rằng có rất ít bằng chứng được áp dụng trong 
thực hành chăm sóc người bệnh bởi những 
nguyên nhân chủ quan cũng như nguyên nhân 
khách quan [2], [5]. Vì vậy người điều dưỡng 
phải nhận thức được tầm quan trọng của EBP, 
có kiến thức và kĩ năng đầy đủ về EBP cũng 
như cần vượt qua những rào cản và thách thức 
để có thể ứng dụng EBP trên lâm sàng nhằm 
nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh. 
Nghiên cứu điều dưỡng là một trong các 
phương tiện khách quan, hệ thống và đáng tin 
cậy để tạo ra bằng chứng hướng dẫn thực 
hành chăm sóc lâm sàng và qua đó nâng cao 
chất lượng của các dịch vụ điều dưỡng. Trên 
thế giới, một số nghiên cứu về kiến thức, kĩ 
năng và thái độ của điều dưỡng về EBP đã 
được tiến hành với kết quả điểm trung bình 
cao nhất thường ở phần thái độ, còn điểm 
kiến thức và kĩ năng EBP hầu hết chỉ đạt mức 
độ trung bình [1], [4], [6], [10]. Mặc dù các 
nghiên cứu này được tiến hành ở nước ngoài 
nơi mà những điều kiện cơ sở vật chất và 
nguồn nhân lực điều dưỡng có nhiều khác biệt 
so với nước ta nhưng hầu hết đều thể hiện 
một kết quả chung đó là kiến thức và kĩ năng 
EBP của điều dưỡng vẫn chưa đạt kết quả 
như mong đợi. 
Ở Việt Nam, trong quá trình tổng quan tài liệu 
chúng tôi chưa thấy có nghiên cứu nào công 
bố về kiến thức, kĩ năng và thái độ của điều 
dưỡng về EBP. Để nâng cao chất lượng dịch 
vụ chăm sóc điều dưỡng thì việc tiến hành 
một nghiên cứu đánh giá về kiến thức, kĩ 
năng và thái độ của điều dưỡng về EBP là 
thực sự cần thiết. Vì vậy, chúng tôi tiến hành 
nghiên cứu này nhằm mục tiêu: 
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 
- Mô tả kiến thức, kĩ năng và thái độ của điều 
dưỡng về EBP. 
- Xác định mối liên quan giữa một số yếu tố 
nhân khẩu học (tuổi, giới, trình độ học vấn, 
tham gia nghiên cứu khoa học, nguồn học liệu 
sẵn có) với kiến thức thái độ và với kĩ năng 
của điều dưỡng về EBP. 
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
Thiết kế nghiên mô tả cắt ngang đã được sử 
dụng trong nghiên cứu này. Đối tượng nghiên 
cứu là tất cả điều dưỡng có trình độ từ cao 
đẳng trở lên và có thời gian công tác tại bệnh 
viện Trung ương Thái Nguyên từ 6 tháng trở 
lên. Số liệu được thu thập từ tháng 7 tới tháng 
9, 2018 bằng bộ câu hỏi tự điền. 
Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu: Phương 
pháp chọn mẫu thuận tiện đã được áp dụng 
trong nghiên cứu này. Tất cả điều dưỡng có 
trình độ từ cao đẳng trở lên và có thời gian 
công tác từ 6 tháng trở lên được chọn để tham 
gia nghiên cứu. Thông qua trưởng phòng điều 
dưỡng bệnh viện và các điều dưỡng trưởng 
khoa, bộ câu hỏi được gửi tới tổng số 253 
điều dưỡng đủ tiêu chuẩn và số phiếu trả lời 
thu về là 185. Bộ câu hỏi bao gồm 2 phần: 
Phần I: Hỏi về thông tin cá nhân của đối 
tượng nghiên cứu như tuổi, giới, trình độ 
chuyên môn cao nhất, số năm công tác, đã 
từng tham gia nghiên cứu khoa học hay chưa 
và sự sẵn có của cơ sở dữ liệu trong bệnh viện 
nơi điều dưỡng làm việc. 
Phần II là bộ câu hỏi đánh giá kiến thức, thái 
độ và kĩ năng của điều dưỡng về EBP của tác 
giả Upton và các cộng sự. Phần này gồm 24 
câu hỏi theo cấu trúc Likert- scale thang điểm 
từ 1 đến 7. Kiến thức EBP của điều dưỡng 
được đánh giá bằng 14 câu hỏi và được chia 
các mức độ thấp (điểm trung bình từ 1,0 đến 
dưới 3,0), trung bình (điểm trung bình từ 3,0 
đến dưới 5,0), và cao (điểm trung bình từ 5,0 
đến dưới 7,0); kĩ năng thực hành EBP được 
đánh giá bằng 06 câu hỏi với 1 là “không bao 
giờ thực hiện” và 7 là “luôn luôn”; 04 câu hỏi 
còn lại dùng để đánh giá thái độ của điều 
dưỡng về EBP. Thái độ của điều dưỡng với 
EBP được coi là tích cực khi điểm trung bình 
thái độ từ 4,0 trở lên [9]. 
Phần 2 của bộ câu hỏi được dịch sang tiếng 
Việt theo quy trình “back- translate”. Hệ số 
Cronbach’s α được dùng để ước lượng độ tin 
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
159 
cậy của bản dịch sang tiếng Việt với kết quả là 
0,83 cho toàn bộ 24 câu hỏi và 0,84; 0,88; và 
0,80 tương ứng với các phần kiến thức; kỹ 
năng; và thái độ. 
Dữ liệu được xử lí bằng phần mềm thống kê 
SPSS 18 với độ tin cậy alpha 0,05. Thống kê 
mô tả được sử dụng để mô tả thông tin cá 
nhân cũng như kiến thức, thái độ và kỹ năng 
của điều dưỡng về EBP. Tương quan Pearson 
và Spearman được dùng để xác định mối liên 
quan giữa các yếu tố tuổi, giới, trình độ 
chuyên môn, tham gia nghiên cứu khoa học 
và nguồn dữ liệu sẵn có với kiến thức, thái độ 
kĩ năng thực hành EBP của điều dưỡng. 
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
Thông tin cá nhân 
Đặc điểm nhân khẩu học của các đối tượng 
tham gia nghiên cứu được trình bày trong 
Bảng 1. 
Bảng 1. Đặc điểm nhân khẩu học của các đối tượng tham gia nghiên cứu (n= 185) 
Đặc điểm 
SD n (%) 
Giới tính 
Nam (41) 22,16 
Nữ (144) 77,3 
Tuổi 30,05 9,38 
Năm công tác 8,34 5,03 
Trình độ học vấn 
Cao đẳng 78 (42,17) 
Đại học 107 (57,83) 
Thạc sĩ 0 (0) 
Tham gia nghiên cứu khoa học 
Đã từng 113 (61,09) 
Chưa bao giờ 72 (38,91) 
Nguồn học liệu 
Có 0 
Không 185 (100) 
Nhận xét: Có 185 điều dưỡng tham gia vào nghiên cứu này. Kết quả cho thấy điều dưỡng có độ 
tuổi trung bình là 30,05 (SD.= 9,38) với số năm công tác trung bình 8,34 (SD. = 5,03). Trong đó 
42,17% điều dưỡng có trình độ cao đẳng; 57,83% điều dưỡng có trình độ đại học. Tỷ lệ nam là 
22,16% và nữ là 77,84%. Mặc dù nguồn cơ sở dữ liệu trong bệnh viện chưa có sẵn nhưng có 
khoảng gần hai phần ba điều dưỡng (61,09%) đã từng tham gia nghiên cứu khoa học. 
Kiến thức, thái độ, và kỹ năng thực hành EBP của điều dưỡng 
Kiến thức, thái độ và kỹ năng của điều dưỡng về EBP được trình bày ở Bảng 2. 
Bảng 2. Giá trị trung bình, độ lệch chuẩn, và mức độ kiến thức, thái độ, kỹ năng về EBP của đối tượng 
nghiên cứu 
Nội dung 
SD Mức độ 
Kiến thức 4,00 1,23 Trung bình 
Thái độ 5,08 1,34 Tích cực 
Kĩ năng 3,79 1,39 
Nhận xét: Kết quả nghiên cứu cho thấy thái độ của điều dưỡng đối với EBP là tích cực (5,08 ± 
1,34) tuy nhiên kiến thức và kĩ năng về EBP của họ mới đạt ở mức độ trung bình, cụ thể điểm 
trung bình kiến thức là 4,00 (SD. = 1,23) và điểm trung bình kỹ năng là 3,79 (SD. = 1,39). 
Mối liên quan giữa một số yếu tố nhân khẩu học với kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều 
dưỡng về EBP 
Do bệnh viện chưa có sẵn nguồn học liệu nên yếu tố này sẽ không được đưa vào để xem xét mối 
liên quan với kiến thức, thái độ và kĩ năng EBP của Điều dưỡng. 
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
160 
Mối liên quan giữa một số yếu tố nhân khẩu học với kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng 
về EBP được trình bày trong Bảng 3. 
Bảng 3. Mối liên quan giữa một số yếu tố với kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về EBP 
Đặc điểm 
nhân khẩu học 
Kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng về EBP 
Kiến thức Thái độ Kỹ năng 
Tuổi - 0,015 (NS) - 0,025 (NS) - 0,004 (NS) 
Giới 0, 212 (NS) 0,134 (NS) 0,054 (NS) 
Trình độ học vấn 0,053* 0,112** 0,125*** 
Năm công tác - 0,013 (NS) - 0,13 (NS) - 0,017 (NS) 
Tham gia NCKH 0,388 *** 0,521*** 0,31*** 
Nguồn học liệu 
NS: not significant; * p < 0,1; ** p< 0,05; *** p< 0,01 
Nhận xét: Kết quả nghiên cứu cho thấy tuổi, 
giới và số năm công tác không có mối liên 
quan với kiến thức, thái độ và kỹ năng EBP 
của điều dưỡng (xem Bảng 3). 
Bảng 3 cũng cho ta thấy, trình độ chuyên môn 
có mối tương quan tỷ lệ thuận với kiến thức 
về EBP (r = 0,053; p < 0,1); với thái độ về 
EBP (r = 0,112 ; p < 0,05); và với kỹ năng 
EBP (r = 0,125; p < 0,01). Ngoài ra, kiểm 
định Independent sample t test đã được sử 
dụng để xác định xem liệu có sự khác biệt về 
kiến thức, thái độ, và kỹ năng thực hành EBP 
giữa các đối tượng có trình độ cao đẳng và đại 
học hay không. Kết quả cho thấy, không có 
sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về thái độ và 
kĩ năng thực hành EBP giữa các nhóm có trình 
độ chuyên môn khác nhau (cao đẳng, đại học), 
tuy nhiên điều dưỡng có trình độ chuyên môn 
cao hơn có điểm trung bình kiến thức cao hơn 
(4,25 ± 1,24 và 3,86 ± 1,14; p < 0,05). 
Tương tự, việc điều dưỡng đã từng tham gia 
nghiên cứu khoa học có mối liên quan tỷ lệ 
thuận với kiến thức về EBP (r = 0,388 ; p < 
0,01); với thái độ về EBP (r = 0,521; p < 
0,01) và với kỹ năng thực hành EBP của điều 
dưỡng (r = 0,31 ; p < 0,01). 
BÀN LUẬN 
Nghiên cứu này được thực hiên nhằm mô tả 
kiến thức, thái độ và kĩ năng của điều dưỡng 
về EBP và xác định mối liên quan với một số 
yếu tố thuộc đặc điểm nhân khẩu học của các 
đối tượng nghiên cứu. 
Các đối tượng tham gia nghiên cứu báo cáo 
rằng họ có thái độ tích cực với EBP tuy nhiên 
kiến thức về EBP và kỹ năng thực hành EBP 
ở mức độ trung bình. Kết quả này tương đồng 
với kết quả của một số nghiên cứu trước đây 
[1], [2], [5]. 
Có thể nói, áp dụng EBP trong thực hành 
chăm sóc người bệnh là cách tiếp cận đa 
chiều và đòi hỏi người điều dưỡng cần trang 
bị cho mình những kiến thức và kỹ năng nhất 
định. Tuy nhiên, là một bệnh viện tuyến trung 
ương với số lượng người bệnh luôn trong tình 
trạng quá tải, điều dưỡng thường không có đủ 
thời gian để tiến hành các nghiên cứu. Thêm 
nữa nguồn học liệu chưa được trang bị đầy đủ 
cũng có thể là một trong những lí do khiến 
cho điều dưỡng khó có thể tiếp cận với các 
kết quả nghiên cứu trong và ngoài nước. Cho 
nên dù có thái độ tích cực với EBP nhưng 
điều dưỡng mới chỉ có kiến thức và kỹ năng 
thực hành EBP ở mức độ trung bình. 
Tương tự với kết quả một số nghiên cứu trước 
[1], [5] trong nghiên cứu của chúng tôi yếu tố 
tuổi, số năm công tác và giới tính không có 
mối liên quan có ý nghĩa thống kê với kiến 
thức, thái độ, kỹ năng thực hành EBP của 
điều dưỡng. Tuy nhiên cũng có nghiên cứu 
chỉ ra rằng điều dưỡng có số năm công tác 
nhiều hơn có kiến thức và kĩ năng EBP cao 
hơn [4]. AbuRuz và các cộng sự (2017) [1] 
cũng chỉ ra rằng các nữ điều dưỡng có kiến 
thức, thái độ và kỹ năng thực hành EBP kém 
hơn so với các nam điều dưỡng. Điều này cho 
thấy cần tiến hành thêm các nghiên cứu khác 
nhằm xác định ảnh hưởng của giới tính cũng 
như thời gian công tác với kiến thức, thái độ 
và kỹ năng thực hành EBP của điều dưỡng. 
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
161 
Tương tự kết quả của nghiên cứu được tiến 
hành trước đó [1], trong nghiên cứu này trình 
độ chuyên môn có mối liên quan với kiến 
thức, thái độ và kĩ năng thực hành EBP của 
điều dưỡng. Cụ thể điều dưỡng có trình độ đại 
học có điểm trung bình kiến thức về EBP cao 
hơn so với điều dưỡng có trình độ cao đẳng. 
Điều này có thể do chương trình học đại học 
đã trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ 
bản về phương pháp nghiên cứu khoa học. Do 
đó sinh viên điều dưỡng trình độ đại học được 
làm quen với việc nghiên cứu thông qua các 
bước như hình thành câu hỏi nghiên cứu, tìm 
tổng quan tài liệu, đánh giá các kết quả 
nghiên cứu có trước, viết đề cương nghiên 
cứu cũng như xuất bản các bài báo khoa 
học Thông qua các hoạt động nghiên cứu 
khoa học đó sinh viên thu thập được các kiến 
về thực hành dựa trên bằng chứng và tầm 
quan trọng của việc áp dụng các bằng chứng 
khoa học trong thực hành chăm sóc người 
bệnh. Như vậy, việc nâng cao trình độ cho đội 
ngũ điều dưỡng viên sẽ giúp nâng cao kiến 
thức của họ về thực hành dựa trên bằng 
chứng. Song song với đó các khóa học 
chuyên sâu về EBP nên được đưa vào chương 
trình môn học trong các trường đào tạo về 
điều dưỡng nói riêng và nhân lực y tế nói 
chung. Các bệnh viện cũng cần thường xuyên 
tổ chức các chương trình đào tạo hoặc các 
khóa tập huấn, hội thảo và hội nghị về EBP 
nhằm tăng cường năng lực thực hành EBP cho 
điều dưỡng. Theo đó, các nghiên cứu nhằm 
đánh giá hiệu quả của chương trình can thiệp 
nâng cao kiến thức, thái độ và kĩ năng EBP cho 
điều dưỡng cũng cần được tiến hành. 
Trong nghiên cứu này, mặc dù đều biểu thị 
thái độ tích cực về EBP, nhưng giữa các điều 
dưỡng có trình độ đại học và cao đẳng lại 
không có sự khác biệt về mức độ thực hành 
EBP. Ngược lại, Majid và các cộng sự (2011) 
[5] chỉ ra rằng điều dưỡng có trình độ chuyên 
môn cao hơn thực hành kĩ năng EBP thường 
xuyên hơn. Có thể lí giải rằng các điều dưỡng 
trong nghiên cứu này có trình độ chuyên môn 
khác nhau nhưng vẫn làm việc trong cùng 
một bệnh viện công lập với vai trò và chức 
năng giống nhau. Họ đều phải cùng nhau làm 
việc với áp lực bệnh nhân đông, nhân lực điều 
dưỡng thiếu hụt, cơ sở vật chất và trang thiết 
bị chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Ngoài ra họ phải 
dành nhiều thời gian để ghi chép giấy tờ hồ sơ 
bệnh án. Dường như họ không còn đủ thời 
gian để tìm kiếm các bằng chứng khoa học 
mới nhất và áp dụng vào thực tế lâm sàng. Do 
vậy, thực hành EBP chưa phải là ưu tiên hàng 
đầu của các điều dưỡng. Nhiều nghiên cứu 
trên thế giới đã chỉ ra rằng áp lực công việc 
quá tải và thiếu thời gian là các yếu tố chính 
ảnh hưởng đến kĩ năng thực hành EBP của 
điều dưỡng [2], [4], [6]. Tuy nhiên, nghiên 
cứu trong bối cảnh các bệnh viện ở Việt Nam 
để làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kiến thức, 
thái độ và kĩ năng EBP của điều dưỡng cần 
được triển khai trong tương lai gần. 
Các điều dưỡng đã từng tham gia nghiên cứu 
khoa học có điểm trung bình kiến thức, thái 
độ và kĩ năng EBP cao hơn những người chưa 
bao giờ tham gia nghiên cứu. Điều này đã 
được chứng minh trong nhiều nghiên cứu 
trước đây [1], [2], [4]. Nghiên cứu khoa học 
là một phần của EBP. Thông qua các bước 
nghiên cứu khoa học điều dưỡng thu thập 
thêm những kiến thức mới có độ tin cậy, và 
nhận thức được tầm quan trọng của EBP 
trong thực hành nghề nghiệp nên điều dưỡng 
có xu hướng thực hành kĩ năng EBP thường 
xuyên hơn. Vì vậy, cần có giải pháp phù hợp 
để khuyến khích điều dưỡng tích cực nghiên 
cứu khoa học qua đó nâng cao kiến thức, thái 
độ và kĩ năng EBP của điều dưỡng. 
KẾT LUẬN 
Nghiên cứu cho thấy điều dưỡng có thái độ 
tích cực về EBP tuy nhiên kiến thức và kĩ 
năng thực hành EBP ở mức độ trung bình. 
Các yếu tố tuổi, giới, và số năm công tác 
không có mối liên quan có ý nghĩa thống kê 
với kiến thức, thái độ và kĩ năng thực hành 
EBP của điều dưỡng. 
Điều dưỡng có trình độ đại học có điểm trung 
bình kiến thức về EBP cao hơn điều dưỡng 
cao đẳng. Các điều dưỡng đã từng tham gia 
Phạm Thị Oanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 157 - 162 
162 
nghiên cứu khoa học có điểm trung bình kiến 
thức, thái độ và kĩ năng EBP cao hơn những 
điều dưỡng chưa bao giờ tham gia nghiên cứu 
khoa học. 
KHUYẾN NGHỊ 
Các kết quả trong nghiên cứu này đã bước 
đầu cung cấp những thông tin cơ bản giúp cho 
các nhà quản lí y tế cũng như người làm công 
tác giảng dạy điều dưỡng đưa ra những chiến 
lược phù hợp nhằm nâng cao kiến thức, thái 
độ, kĩ năng EBP cho điều dưỡng qua đó 
khuyến khích họ áp dụng các bằng chứng mới 
nhất trong chăm sóc người bệnh, góp phần 
nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. 
Bên cạnh đó cần tiến hành thêm các nghiên cứu 
nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến kiến 
thức, thái độ, kĩ năng EBP của điều dưỡng, từ 
đó xây dựng và đánh giá hiệu quả của chương 
trình can thiệp nhằm nâng cao kiến thức, thái 
độ, kĩ năng EBP của điều dưỡng. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. AbuRuz M. E. et al. (2017), “Knowledge, 
attitudes, and practice about evidence- based 
practice: A Jordanian study”, Health Science 
Journal, 11, pp. 1-8. 
2. Brown E. C., Wichline M. A., Ecoff L., & 
Glaser D., (2009), “Nursing knowledge, practices, 
attitudes and perceived barriers to evidence- based 
practice at an academic medical center”, Journal 
of Advanced Nursing, 65(2), pp. 371-381. 
3. International Council of Nurses ICN, (2007), 
Position Statement on Nursing Reaserach. 
4. Koehn M. L. & Lehman K. (2008), “Nurses 
perceptions of evidence- based practice”, Journal 
of Advanced Nursing, 62, pp. 209-215. 
5. Majid S., Foo S., Luyt B., Zhang X., Theng Y. 
L., Chang Y. K., & Mokhtar I. A. (2011), 
“Adopting evidence- based practice in clinical 
decision making: Nurses’ perception, knowledge, 
and barriers”, Journal of the Medical Library 
Association, 99 (3), pp. 229- 236. 
6. Mehrdad N., Joolaee S., Joulaee A., & Bahrani 
N. (2012), “Nursing faculties knowledge and 
attitude on evidence- based practice”, Irannian 
Journal of Nursing and Midwifery Research, 
17(7), pp. 506- 511. 
7. Melnyk B. M., Gallagher L., Long L. E, Fineout 
E. (2014), “The establishment of evidence-based 
practice competencies for practicing registered 
nurses and advanced practice nurses in real world 
clinical settings: proficiencies to improve 
healthcare quality, reliability, practice outcomes, 
and costs”, Worldviews on Evidence-Based 
Nursing, 11, pp. 5-15. 
8. Sacckett D. (1996), “Evidence based medicine: 
what it is and what it isn’t”, British Medical 
Journal, 312, pp. 71- 72. 
9. Upton D., Upton P. (2006), “Development of an 
evidence- based practice questionnaire for nurses”, 
Journal of Advaned Nursing, 54(4), pp. 454- 458. 
10. Upton D., Upton P. (2005), “Nurses attitudes to 
evidence- based practice: Impact of a national 
policy”, British Journal of Nursing, 14, pp. 284- 288.
SUMMARY 
NURSES’ KNOWLEDGE, ATTITUDES AND PRACICE 
ABOUT EVIDENCE- BASED PRACTICE 
Phạm Thị Oanh, Lương Thị Hoa*, Hoàng Trung Kiên 
TNU - University of Medicine and Pharmacy 
A descriptive cross- sectional correlational study was conducted in Thai Nguyen national hospital 
to describe nurses’ knowledge, attitudes and practice about evidence- based practice (EBP) and 
explored the correlation of nuurses’ perceived EBP and their demographic characteristics. The 
result showed that nurses have positive attitudes towards EBP (5.08 ± 1.34), however, their EBP’ 
knowledge and practice were at medium level (4.00 ± 1.23 và 3.79 ± 1.39). The nurses’ perceived 
EBP knowledge was difference based on educational level. The nurses’ previous participate in 
research was relate to their knowledge, attitudes and practice about evidence- based practice. 
The results of this study suggest that a comprehensive strategy for building EBP compitencies 
through proper training is needed to ehance the quality of the nursing care. 
Keywords: nurse, evidence- based practice, knowledge, attitudes, practice 
Ngày nhận bài: 09/10/2018; Ngày phản biện: 28/10/2018; Ngày duyệt đăng: 31/10/2018 
*
 Tel: 0868 111984, Email: hoaydtn@gmail.com 

File đính kèm:

  • pdfkien_thuc_thai_do_va_ki_nang_cua_dieu_duong_ve_thuc_hanh_dua.pdf