Một số biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non

Abstract: Management of professional activities in preschool plays an important role in

contributing to improving professional abilities for preschool teachers. In the professional

management of the preschool, the team leader plays a core role. The article mentions some of the

contents and measures to manage the professional activities of the professional team leader in

preschool to meet the requirements of preschool education reform.

pdf 6 trang yennguyen 2560
Bạn đang xem tài liệu "Một số biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Một số biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non

Một số biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6 
1 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN 
CỦA TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN TRONG TRƯỜNG MẦM NON 
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC MẦM NON 
Phan Vũ Quỳnh Nga - Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên 
Ngày nhận bài: 26/06/2018; ngày sửa chữa: 20/08/2018; ngày duyệt đăng: 27/09/2018. 
Abstract: Management of professional activities in preschool plays an important role in 
contributing to improving professional abilities for preschool teachers. In the professional 
management of the preschool, the team leader plays a core role. The article mentions some of the 
contents and measures to manage the professional activities of the professional team leader in 
preschool to meet the requirements of preschool education reform. 
Keywords: Management, professional activities, specialized groups, preschool. 
1. Mở đầu 
Trong hệ thống giáo dục quốc dân thì Giáo dục mầm 
non (GDMN) là bậc học đầu tiên có vị trí quan trọng trong 
chiến lược phát triển nguồn lực con người. Hoạt động 
chuyên môn sư phạm của giáo viên (GV) mầm non có nhiều 
nét đặc thù và khác với các bậc học khác bởi GV mầm non 
phải có chức năng vừa chăm sóc - nuôi dưỡng, vừa giáo dục 
trẻ. Để làm được điều này đòi hỏi sự linh hoạt, sáng tạo trong 
quá trình lao động. Nhằm duy trì và phát triển hoạt động 
chuyên môn trong các cơ sở giáo dục nói chung, trong các 
trường mầm non nói riêng, công tác quản lí hoạt động 
chuyên môn là việc làm cần thiết, được đặt lên hàng đầu; 
trong đó, hoạt động quản lí chuyên môn của các tổ trưởng 
chuyên môn (TTCM) trong các nhà trường cũng được quan 
tâm đặc biệt. Bài viết đề cập một số nội dung, biện pháp 
quản lí hoạt động chuyên môn của TTCM trong trường 
mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới GDMN. 
2. Nội dung nghiên cứu 
2.1. Quản lí hoạt động chuyên môn trong trường mầm non 
2.1.1. Khái niệm “quản lí hoạt động chuyên môn trong 
trường mầm non” 
Trong lĩnh vực giáo dục nói chung, GDMN nói riêng, 
hoạt động chuyên môn là hoạt động sư phạm của GV trên 
cơ sở vận dụng những kiến thức, kĩ năng mà họ được trang 
bị tại các cơ sở đào tạo chuyên nghiệp. Hoạt động chuyên 
môn của nhà giáo dục được thực hiện thông qua việc giảng 
dạy, công tác chủ nhiệm lớp, sự phối hợp chặt chẽ với phụ 
huynh, với các tổ chức trong và ngoài trường nhằm thực 
hiện chương trình giáo dục theo mục tiêu ngành học. 
Mục tiêu của GDMN là “Giúp trẻ em phát triển về thể 
chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu 
tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình 
thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, 
năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng 
sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển 
tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở 
các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời” [1]. 
Quản lí hoạt động chuyên môn là công tác chỉ đạo 
việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện chuyên môn 
của các tổ chuyên môn (TCM), chỉ đạo hoạt động chuyên 
môn của GV. Quản lí hoạt động chuyên môn trong 
trường mầm non là công tác chỉ đạo việc xây dựng kế 
hoạch chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ lứa tuổi mầm 
non, tổ chức thực hiện và kiểm tra, đánh giá việc chăm 
sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ của GV mầm non. 
2.1.2. Ý nghĩa của công tác quản lí hoạt động chuyên 
môn trong trường mầm non 
Quản lí chuyên môn là nhiệm vụ trọng tâm trong quản lí 
giáo dục nói chung, quản lí nhà trường nói riêng. Công tác 
quản lí chuyên môn trong trường mầm non nhằm quản lí việc 
chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ của GV mầm non, việc 
học tập và rèn luyện của trẻ theo nội dung giáo dục toàn diện 
nhằm thực hiện mục tiêu và đường lối giáo dục của Đảng. 
Trường mầm non là đơn vị cơ sở của bậc học đầu tiên 
trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ chăm sóc 
- giáo dục trẻ từ 0-6 tuổi. Quản lí hoạt động chuyên môn 
trong trường mầm non có ý nghĩa quan trọng trong việc 
đảm bảo và duy trì chất lượng GDMN, nhằm đạt được 
mục tiêu của GDMN là giúp trẻ phát triển về thể chất, 
tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu 
tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1; hình thành 
và phát triển ở trẻ những chức năng tâm sinh lí, năng lực 
và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống 
cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối 
đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở 
các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. 
2.2. Tổ trưởng chuyên môn với công tác quản lí hoạt 
động chuyên môn ở trường mầm non 
2.2.1. Vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lí 
hoạt động chuyên môn ở trường mầm non 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6 
2 
Trong hệ thống quản lí nhà trường, TCM là một đơn 
vị công tác được tổ chức theo Điều lệ nhà trường. TCM 
giữ một vị trí rất quan trọng bởi nó đảm nhận trực tiếp việc 
điều hành, theo dõi hoạt động chuyên môn ở một hoặc hai 
khối lớp nhằm thực hiện nhiệm vụ chăm sóc - nuôi dưỡng, 
giáo dục trẻ. TCM là nơi GV trực tiếp bồi dưỡng, giúp đỡ 
nhau về chuyên môn nghiệp vụ; là nơi trực tiếp đánh giá 
hiệu quả giảng dạy và giáo dục của GV theo kế hoạch của 
nhà trường; là nơi trực tiếp triển khai thực hiện chủ trương 
đổi mới chương trình, đổi mới nội dung, phương pháp 
giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. 
Trong trường mầm non có các TCM sau: Tổ nhà trẻ; Tổ 
mẫu giáo; Tổ nuôi dưỡng; Tổ hành chính - quản trị. TCM 
phải có từ 3 người trở lên, nếu dưới 3 người thì lập tổ ghép. 
Theo Điều lệ trường mầm non, TCM có những 
nhiệm vụ như sau: 
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo 
tuần, tháng, năm học nhằm thực hiện chương trình, kế 
hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ và các hoạt 
động giáo dục khác. 
- Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm 
tra, đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác nuôi dưỡng, 
chăm sóc - giáo dục trẻ và quản lí sử dụng tài liệu, đồ 
dùng, đồ chơi, thiết bị giáo dục của các thành viên trong 
tổ theo kế hoạch của nhà trường. 
- Tham gia đánh giá, xếp loại GV theo Chuẩn nghề 
nghiệp GV mầm non; Quyết định số 06/2006/QĐ-BNV về 
quy chế đánh giá, xếp loại GV mầm non; Thông tư số 
20/2015/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 14/9/2015 về việc quy 
định mã số, tiêu chuẩn, chức danh nghề nghiệp GV mầm non. 
- Đề xuất khen thưởng, kỉ luật đối với GV. 
- TCM sinh hoạt định kì ít nhất 2 tuần một lần. 
- Mỗi TCM có một tổ trưởng do hiệu trưởng chỉ định. 
TTCM chịu trách nhiệm điều khiển hoạt động của tổ theo 
kế hoạch chuyên môn, báo cáo tình hình chuyên môn cho 
hiệu trưởng [1]. 
Dựa vào nhiệm vụ TCM theo Điều lệ trường mầm 
non, có thể xác định vai trò, nhiệm vụ của TTCM như sau: 
Chủ trì việc xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ, 
giúp tổ viên xây dựng và quản lí kế hoạch cá nhân của tổ 
viên theo kế hoạch chuyên môn; chương trình GDMN và 
các quy định khác của Bộ GD-ĐT; kiểm tra, đôn đốc việc 
thực hiện kế hoạch của GV; tham mưu, đề xuất để đảm 
bảo điều kiện hoàn thành kế hoạch của tổ; đảm bảo nền 
nếp sinh hoạt, tích cực cải tiến nâng cao chất lượng sinh 
hoạt chuyên môn của tổ; giúp đỡ GV, tích cực tổ chức bồi 
dưỡng, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn 
nghiệp vụ; tổ trưởng phải là hạt nhân đoàn kết, là chỗ dựa 
tin cậy về chuyên môn cho các thành viên trong tổ; giúp 
hiệu trưởng chỉ đạo các hoạt động giáo dục khác [1]. 
TTCM trường mầm non là người có khả năng xây 
dựng kế hoạch, điều hành, tổ chức hoạt động của tổ theo 
kế hoạch giáo dục, chương trình GDMN, chỉ đạo đổi mới 
của ngành, kế hoạch năm học của nhà trường; tổ chức bồi 
dưỡng chuyên môn cho GV trong tổ; đánh giá xếp loại và 
đề xuất khen thưởng, kỉ luật GV thuộc tổ mình quản lí. Do 
đó, TTCM phải là người có phẩm chất đạo đức tốt; có 
năng lực, trình độ, kinh nghiệm chuyên môn; có uy tín với 
đồng nghiệp và trẻ. TTCM phải có khả năng tập hợp GV 
trong tổ, biết lắng nghe, tạo sự đoàn kết trong tổ, gương 
mẫu, công bằng, kiên trì, khéo léo trong giao tiếp ứng xử. 
TTCM trường mầm non cần nắm được vai trò, nhiệm 
vụ của mình trong công tác quản lí hoạt động chuyên 
môn nhà trường. Từ đó, họ có ý thức trách nhiệm hơn, 
đưa ra những sáng kiến trong công tác quản lí hoạt động 
của TCM, nhằm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc 
- nuôi dưỡng, giáo dục trẻ mầm non. 
2.2.2. Nội dung quản lí hoạt động chuyên môn của tổ 
trưởng chuyên môn trong trường mầm non 
2.2.2.1. Quản lí các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ 
- Quản lí việc thực hiện chế độ sinh hoạt hằng ngày của 
trẻ: Chế độ sinh hoạt là sự phân bố hợp lí, khoa học về thời 
gian và các hoạt động trong ngày của trẻ ở trường mầm 
non. Xây dựng và thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt sẽ 
giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đối về thể chất và tinh thần, 
hình thành nền nếp, thói quen và những kĩ năng sống tích 
cực. Vì vậy, chỉ đạo việc thực hiện chế độ sinh hoạt hằng 
ngày là một nội dung quan trọng của hoạt động quản lí 
trong trường mầm non. Tùy theo điều kiện thực tế địa 
phương, tùy theo mùa, có thể điều chỉnh thời gian biểu cho 
phù hợp, nhưng khi thực hiện cần theo các nguyên tắc sau: 
+ Đảm bảo tính khoa học, hợp lí, vừa sức, phù hợp với 
nhịp điệu sinh học của trẻ theo lứa tuổi và cá nhân trẻ. 
+ Nội dung hoạt động một ngày cần phong phú, đa 
dạng, gần gũi với cuộc sống thực của trẻ, đáp ứng mục 
tiêu phát triển của trẻ. 
+ Phân phối thời gian thích hợp và có sự cân bằng 
giữa các hoạt động tĩnh và động, giữa hoạt động trong 
lớp và ngoài trời, giữa hoạt động chung cả lớp và hoạt 
động theo nhóm, cá nhân. 
+ Đảm bảo trình tự hoạt động được lặp đi lặp lại, nhằm 
tạo nền nếp và hình thành những thói quen tốt ở trẻ. 
+ Đảm bảo cho mọi trẻ được hoạt động tích cực và 
phù hợp với đặc điểm riêng của từng trẻ, tránh sự đồng 
loạt, gò bó, cứng nhắc. 
+ Đảm bảo sự linh hoạt, mềm dẻo, nhằm đáp ứng các 
nhu cầu của trẻ đang trong thời kì lớn lên và phát triển, 
phù hợp với điều kiện từng vùng, miền, địa phương. 
Mỗi nhóm lớp phải xây dựng chế độ sinh hoạt phù 
hợp với đặc điểm phát triển tâm - sinh lí của từng độ tuổi. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6 
3 
TTCM cần chỉ đạo, quản lí việc thực hiện nghiêm túc 
chế độ sinh hoạt cho trẻ của tổ viên, không tùy tiện thay 
đổi trình tự các hoạt động hoặc cắt xén nội dung hoạt 
động làm mất đi tính khoa học của chế độ sinh hoạt. Việc 
kiểm tra việc thực hiện chế độ sinh hoạt của GV ở các 
nhóm, lớp có thể bằng nhiều hình thức khác nhau nhằm 
kịp thời điều chỉnh, uốn nắn những sai sót, lệch lạc. 
- Quản lí công tác nuôi dưỡng trẻ: Một trong những 
mục tiêu quan trọng của GDMN là giúp trẻ khỏe mạnh, 
cơ thể phát triển hài hòa, cân đối, nâng cao sức đề kháng 
và khả năng thích ứng biến đổi của môi trường. Để đạt 
được mục tiêu này, các nhà quản lí phải quan tâm đến 
nhiều yếu tố, nhiều mặt của quá trình chăm sóc - giáo dục 
trẻ, trong đó tổ chức quản lí hoạt động nuôi dưỡng là một 
nội dung có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ. 
Trẻ đến trường mầm non với các độ tuổi khác nhau, nhu 
cầu ăn uống dinh dưỡng và nhu cầu năng lượng cần cho 
các hoạt động và phát triển của cơ thể không giống nhau 
nên phải tổ chức các chế độ ăn phù hợp với từng độ tuổi. 
Trong thời gian ở nhà trẻ, trẻ cần được ăn tối thiểu 2 bữa 
chính và 1 bữa phụ, chiếm 60-70% nhu cầu năng lượng 
cả ngày của trẻ. Trẻ mẫu giáo ăn tối thiểu 1 bữa chính và 
1 bữa phụ, chiếm 50-60% nhu cầu năng lượng cả ngày 
của trẻ. Chất lượng nuôi dưỡng không chỉ phụ thuộc vào 
trình độ, tay nghề của những người trực tiếp làm công 
việc này mà còn phụ thuộc vào việc tổ chức bữa ăn hằng 
ngày của trẻ. GV phải chăm sóc tốt bữa ăn của trẻ, đảm 
bảo cho trẻ được ăn đúng giờ, hình thành nền nếp thói 
quen tốt trong ăn uống, động viên trẻ ăn hết tiêu chuẩn. 
Vì vậy, TTCM cần giúp hiệu trưởng quản lí tốt việc tổ 
chức, chăm sóc bữa ăn cho trẻ của các GV. 
- Quản lí công tác chăm sóc sức khỏe và bảo vệ an 
toàn cho trẻ: Do đặc điểm phát triển cơ thể của trẻ, công 
tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe phải luôn đặt lên vị trí hàng 
đầu và là một nội dung quản lí quan trọng trong công tác 
quản lí trường mầm non. Quản lí sức khỏe của trẻ trong 
trường mầm non phải hướng tới mục tiêu giúp trẻ khỏe 
mạnh, lành mạnh về thể chất, thoải mái về tinh thần và 
được hưởng đầy đủ sự quan tâm chăm sóc của người lớn. 
Trường mầm non là ngôi nhà thứ hai của trẻ. Khi trẻ ở 
trường phải được bảo đảm an toàn về thể lực, về tâm lí và 
an toàn về tính mạng. Đây là yêu cầu số một đối với các 
nhà quản lí cũng như đối với mọi GV, nhân viên trong quá 
trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ. Vì vậy, 
phải quản lí, chỉ đạo chặt chẽ, sát sao công tác này bằng 
nhiều biện pháp đồng bộ, phù hợp. TTCM cần quản lí tốt 
việc thực hiện nhiệm vụ của các GV trong tổ thông qua 
nhiều hình thức, biện pháp khác nhau. 
2.2.2.2. Quản lí hoạt động giáo dục 
- Các hoạt động giáo dục ở trường mầm non 
+ Các hoạt động giáo dục ở nhà trẻ: 
Hoạt động giao lưu cảm xúc: Hoạt động này đáp ứng 
nhu cầu gắn bó của trẻ với người thân, tạo cảm xúc hớn 
hở, luyện tập và phát triển các giác quan, hình thành mối 
quan hệ ban đầu với những người gần gũi. Đây là hoạt 
động chủ đạo của trẻ dưới 12 tháng tuổi 
Hoạt động với đồ vật: Hoạt động này đáp ứng nhu 
cầu của trẻ về tìm hiểu thể giới đồ vật xung quanh, nhận 
biết công dụng và cách sử dụng một số đồ dùng, đồ chơi, 
phát triển lời nói, phát triển các giác quan. Đây là hoạt 
động chủ đạo của trẻ từ 12-36 tháng tuổi. 
Hoạt động chơi: Đáp ứng nhu cầu của trẻ về vận động 
và khám phá thế giới xung quanh, hình thành mối quan hệ 
với những người gần gũi. Ở độ tuổi này, trẻ có thể chơi 
thao tác vai, trò chơi có yếu tố vận động, trò chơi dân gian. 
Hoạt động chơi - tập có chủ định: Đây là hoạt động 
kết hợp yếu tố chơi với luyện tập có kế hoạch dưới sự 
hướng dẫn trực tiếp của GV. Hoạt động này được tổ chức 
nhằm phát triển thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, 
kĩ năng xã hội và những yếu tố ban đầu về thẩm mĩ. 
Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân: Hoạt động này 
đáp ứng nhu cầu sinh lí của trẻ, đồng thời tập cho trẻ một 
số nền nếp, thói quen tốt trong sinh hoạt hằng ngày và 
tạo cho trẻ trạng thái sảng khoái, vui vẻ. 
+ Các hoạt động giáo dục ở mẫu giáo: 
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ em lứa 
tuổi mẫu giáo; trẻ có thể chơi với các loại trò chơi sau: Trò 
chơi đóng vai theo chủ đề, trò chơi lắp ghép xây dựng, trò 
chơi đóng kịch, trò chơi học tập, trò chơi vận động, trò chơi 
dân gian, trò chơi với phương tiện công nghệ hiện đại. 
Hoạt động học được tổ chức có chủ định theo kế 
hoạch dưới sự hướng dẫn trực tiếp của GV. Hoạt động 
học chủ yếu được tổ chức dưới hình thức chơi. 
Hoạt động lao động đối với lứa tuổi mẫu giáo không 
nhằm tạo ra sản phẩm vật chất mà được sử dụng như một 
phương tiện giáo dục. Hoạt động lao động đối với trẻ 
mẫu giáo bao gồm: lao động tự phục vụ, lao động trực 
nhật, lao động tập thể. 
Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân là hoạt động 
nhằm hình thành một số nền nếp thói quen trong sinh 
hoạt, đáp ứng nhu cầu sinh lí của trẻ, tạo cho trẻ trạng 
thái thoải mái vui vẻ. 
- Quản lí các hoạt động gi ... oàn trường. 
Quản lí, chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục trẻ 
trong trường mầm non là nội dung quan trọng của người 
làm công tác quản lí trường. Toàn bộ hoạt động chuyên môn 
của trường đều nhằm thực hiện có chất lượng nội dung 
chương trình GDMN do Bộ GD-ĐT đã ban hành. Do đó, 
việc nắm vững chương trình và chỉ đạo thực hiện có chất 
lượng các hoạt động giáo dục trẻ vừa là nhiệm vụ vừa là 
mục tiêu đối với cán bộ quản lí và GV trong các trường 
mầm non. TTCM chính là những nòng cốt trong công tác 
quản lí hoạt động chuyên môn trong trường mầm non. 
2.3. Biện pháp quản lí hoạt động chuyên môn của tổ 
trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng 
yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non 
2.3.1. Lập kế hoạch quản lí 
Kế hoạch hóa là chức năng quan trọng của hoạt động 
quản lí. Nội dung chính của kế hoạch hóa là sự sắp đặt 
có tính toán trước một cách khoa học các mục tiêu, biện 
pháp thực hiện, trình tự tiến hành công việc của người 
quản lí trong khoảng thời gian định sẵn trên cơ sở sử 
dụng hợp lí các nguồn lực để công việc được tiến hành 
một cách chủ động, đạt hiệu quả cao. Kế hoạch là chương 
trình (phương án) hành động trong tương lai hướng vào 
việc thực hiện một mục tiêu nào đó. 
Lập kế hoạch là dự kiến trước những công việc cần 
phải làm, thời gian phải thực hiện, nguồn lực có thể huy 
động và kết quả cần đạt được. Ngoài các kế hoạch cá nhân, 
TTCM cần xây dựng kế hoạch quản lí hoạt động chuyên 
môn trong TCM theo năm học, tháng, tuần. Lập kế hoạch 
có ý nghĩa quan trọng đối với công tác quản lí, là một biện 
pháp chỉ đạo chủ yếu giúp TTCM hình dung rõ ràng, đầy 
đủ mọi công việc cần phải làm để chủ động điều hành hoạt 
động chuyên môn trong tổ. Lập kế hoạch giúp TTCM ứng 
phó được với sự bất định của các yếu tố chi phối quá trình 
tiến tới mục tiêu, lường trước được các biến cố có thể xảy 
ra và phương thức xử lí. Như vậy, kế hoạch cho phép 
người TTCM tìm được cách tốt nhất để đạt được mục tiêu 
trong vô vàn cách có thể. Kế hoạch quản lí của TTCM là 
cơ sở để thống nhất mọi hoạt động của các thành viên 
trong tổ, tập trung sự nỗ lực, cố gắng của mọi người vào 
thực hiện mục tiêu chung, tạo khả năng tác nghiệp trong 
công việc nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 
2.3.2. Quản lí hồ sơ chuyên môn của giáo viên 
Hồ sơ chuyên môn của GV bao gồm các tài liệu của 
cá nhân, như: kế hoạch năm học, kế hoạch tháng, tuần, 
kế hoạch hoạt động ngày, sổ chủ nhiệm lớp, sổ tự học, tự 
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ... TTCM trường mầm 
non cần quản lí tốt hồ sơ chuyên môn của tổ viên. Đồng 
thời, cần đưa ra ý kiến chỉ đạo, góp ý để GV hoàn thiện 
hồ sơ chuyên môn của mình theo quan điểm chỉ đạo của 
ngành học. Có chế độ kiểm tra định kì hồ sơ của GV: 
theo tháng, kì học đối với kế hoạch năm học, kế hoạch 
tháng, tuần, sổ chủ nhiệm, sổ tự học..., theo ngày đối với 
kế hoạch hoạt động ngày. Hoặc có thể kiểm tra đột xuất 
hồ sơ chuyên môn của GV nhằm nâng cao ý thức, trách 
nhiệm và tinh thần tự giác của giá viên trong việc hoàn 
thiện hồ sơ chuyên môn cá nhân, góp phần nâng cao hiệu 
quả công tác chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. 
- Quản lí việc xây dựng kế hoạch thực chương trình 
giáo dục của GV (quản lí sổ kế hoạch giáo dục trẻ): Kế 
hoạch là toàn bộ nói chung những điều vạch ra một cách 
có hệ thống về những công việc, hoạt động dự định làm 
trong một thời gian nhất định, với cách thức, trình tự, thời 
hạn tiến hành. 
Xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình giáo dục 
(kế hoạch giáo dục trẻ) là dự kiến hệ thống các mục tiêu 
cần đạt được trên trẻ, xác định và lựa chọn nội dung, 
phương pháp chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ để thực 
hiện mục tiêu và lên kế hoạch đánh giá việc thực hiện 
chương trình trong một năm học. TTCM cần quản lí chặt 
chẽ việc xây dựng các loại kế hoạch của GV. 
GV phụ trách các nhóm lớp trong trường mầm non 
cần phải xây dựng các loại kế hoạch giáo dục trẻ: kế 
hoạch năm học, tháng, tuần... TTCM phải kiểm tra định 
kì đối với các loại kế hoạch này. 
Hàng ngày, TTCM kiểm tra kế hoạch hoạt động trong 
ngày của tổ viên, kí xác nhận (nếu được giao trách nhiệm). 
- Quản lí các loại sổ sách cá nhân: TTCM cần quản 
lí, theo dõi việc lập và sử dụng các loại sổ sách, tài liệu 
cá nhân của các tổ viên: 1) Sổ kế hoạch giáo dục trẻ; 
2) Sổ theo dõi trẻ: điểm danh, khám sức khỏe, theo dõi 
đánh giá trẻ; 3) Sổ chuyên môn: dự giờ, tham quan, học 
tập, ghi chép các nội dung sinh hoạt chuyên môn; 4) Sổ 
theo dõi tài sản của nhóm trẻ, lớp mẫu giáo. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6 
5 
Có chế độ kiểm tra định kì, hoặc có thể kiểm tra đột 
xuất các loại sổ sách cá nhân của GV nhằm nâng cao ý 
thức, trách nhiệm và tinh thần tự giác của GV trong việc 
hoàn thiện hồ sơ chuyên môn, góp phần nâng cao hiệu 
quả công tác chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. 
2.3.3. Sinh hoạt tổ chuyên môn 
Sinh hoạt TCM là một hoạt động chuyên môn không 
thể thiếu trong hoạt động của nhà trường; là dịp để trao 
đổi chuyên môn góp phần nâng cao chất lượng dạy học. 
Thông qua sinh hoạt TCM sẽ xuất hiện nhiều ý tưởng. 
Do vậy, tổ trưởng cần tạo điều kiện để GV nói lên ý 
tưởng, kinh nghiệm của mình. Nội dung sinh hoạt TCM 
cần đa dạng, phong phú, có thay đổi và phải có chuẩn bị 
trước về nội dung và cách thức tổ chức thực hiện. 
TTCM chủ trì việc sinh hoạt của TCM mình quản lí, 
định kì ít nhất 2 tuần một lần. Nội dung sinh hoạt TCM cần 
hướng vào một số vấn đề cơ bản sau: Phổ biến kế hoạch và 
các văn bản chỉ đạo chuyên môn của ngành, của trường. 
Thảo luận, đóng góp ý kiến cho các kế hoạch, văn bản đó; 
thảo luận, thống nhất ý kiến về việc thực hiện hoạt động 
chuyên môn theo chỉ đạo chung của ngành, của trường; kết 
hợp kiểm tra hồ sơ chuyên môn của GV, đôn đốc việc thực 
hiện kế hoạch của tổ viên; tổ chức bồi dưỡng, hoạt động 
chuyên đề để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho 
GV; chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục khác. 
Để tổ chức sinh hoạt TCM đạt hiệu quả, TTCM có 
thể vận dụng một số biện pháp sau: 
- Sinh hoạt TCM là một buổi thảo luận kế hoạch của 
các cá nhân: Trong các buổi sinh hoạt tổ, TTCM khuyến 
khích GV chủ động đưa ra kế hoạch cho tháng, tuần. Kế 
hoạch của GV phải cụ thể từng phần việc cho nhóm, lớp 
mình trong tuần. Tất cả các GV trong tổ đều phải nghiên 
cứu, đưa ra ý kiến đóng góp để xây dựng kế hoạch cho 
các nhóm, lớp trong từng thời điểm và cả kế hoạch lâu 
dài (ví dụ: kế hoạch thực hiện chủ đề, kế hoạch hoạt động 
hằng ngày, hoặc kế hoạch bồi dưỡng trẻ). 
- Sinh hoạt TCM là thời gian nghe báo cáo và thống 
nhất kế hoạch của từng nhóm: Tổ trưởng phải nắm rõ sở 
trường của GV trong tổ, phân công công việc rõ ràng, cụ thể 
cho từng cá nhân hoặc từng nhóm GV. GV được phân công 
sẽ là người chịu trách nhiệm theo dõi, nhận xét, báo cáo về 
tình hình thực hiện nhiệm vụ được giao trong nhóm. 
- Sinh hoạt chuyên môn có thể tổ chức dưới hình thức 
giao ban nhanh: Vào 15 phút đầu giờ (trong thời gian 
đón trẻ) hoặc vào các thời điểm ngoài tiết học, GV phụ 
bao quát trẻ, GV chủ nhiệm báo cáo nhanh cho tổ trưởng 
những vấn đề nổi cộm để xin ý kiến chỉ đạo giải quyết. 
- Các buổi sinh hoạt chuyên môn thực sự là buổi trao 
đổi dân chủ, tự giác và khoa học: Thông thường, các buổi 
sinh hoạt TCM được diễn ra dưới trình tự: Tổ trưởng nêu 
nội dung, GV phát biểu ý kiến. Ta có thể thay đổi hình 
thức sinh hoạt như sau: GV chủ động nêu kế hoạch, đưa ý 
kiến cụ thể từng phần việc, tổ trưởng tổng hợp ý kiến, 
những việc có thể giải quyết trong tổ thì trả lời trực tiếp, 
khi vượt thẩm quyền của TCM, thì TTCM trực tiếp xin ý 
kiến hiệu trưởng (hoặc phó hiệu trưởng phụ trách), sau đó 
sẽ trả lời hoặc chỉ đạo tổ viên thực hiện. 
- Mỗi buổi sinh hoạt TCM chỉ chú trọng vào một chủ 
đề trọng tâm: Trước khi sinh hoạt tổ, tổ trưởng thông báo 
chủ đề chính của buổi sinh hoạt, GV có thể chuẩn bị bằng 
văn bản và thảo luận dựa trên thực tế tại nhóm, lớp mình 
chủ nhiệm hoặc các nhóm, lớp khác trong tổ. Sau khi thảo 
luận xong, GV nộp văn bản cho tổ trưởng để lưu vào hồ 
sơ tổ. Ví dụ: Thảo luận vấn đề “Tạo môi trường cho trẻ 
hoạt động”. Tổ trưởng thông báo chuyên đề, GV thảo luận 
về phương pháp, hình thức tổ chức, nội dung cần có; GV 
phụ trách từng phần, thời gian cho mỗi phần... sau khi họp 
xong nộp báo cáo bằng văn bản cho tổ trưởng lưu. 
- Sinh hoạt TCM theo hình thức chuyên đề: GDMN 
trong những năm gần đây rất chú trọng việc nâng cao chất 
lượng chăm sóc giáo dục để phát triển trẻ thơ toàn diện, 
tập trung đầu tư vào đổi mới phương pháp dạy và học. Bộ 
GD-ĐT chủ trương mở các chuyên đề như: nâng cao chất 
lượng giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm, 
giáo dục âm nhạc, tạo hình, lễ giáo, nâng cao chất lượng 
cho trẻ làm quen với toán, nâng cao chất lượng cho trẻ làm 
quen văn học và chữ viết... nhằm thúc đẩy khả năng sáng 
tạo của đội ngũ GV, cán bộ quản lí và phát huy tính tích 
cực của trẻ. Ngoài ra, có thể đưa ra một số chuyên đề khác 
như: Chuyên đề bồi dưỡng trẻ có tài năng; Chuyên đề hoạt 
động vui chơi; Chuyên đề viết sáng kiến kinh nghiệm... 
Dựa vào các chuyên đề trên, mỗi tháng 2 tuần sinh hoạt tổ 
1 buổi. Tổ trưởng đưa ra chuyên đề cần thảo luận, cử một 
đồng chí tổ viên chuẩn bị nội dung báo cáo trước tổ, các tổ 
viên khác chuẩn bị ý kiến xây dựng nội dung cho chuyên 
đề, đúc rút kinh nghiệm sau buổi sinh hoạt. Sinh hoạt TCM 
cần có biên bản ghi chép đầy đủ. Tổ trưởng có trách nhiệm 
báo cáo với Ban Giám hiệu nhà trường về kết quả việc sinh 
hoạt của TCM. Nội dung ghi biên bản sinh hoạt TCM có 
thể trình bày như sau: 
- Thời gian, địa điểm. 
- Thành phần: tổng số (có mặt, vắng mặt, lí do). 
- Nội dung: Nhận xét, đánh giá kết quả hoạt động; 
triển khai kế hoạch; ý kiến đóng góp, xây dựng. (Phải ghi 
các ý kiến đóng góp xây dựng của tổ viên, trên thực tế 
phần này thường chỉ ghi: “cả tổ thống nhất với đánh giá 
và kế hoạch”; sinh hoạt chuyên môn: Tên chủ đề sinh 
hoạt; ý kiến của từng tổ viên về nội dung sinh hoạt (mỗi 
tổ viên phải có ý kiến thảo luận, đây là yêu cầu bắt buộc, 
tránh những ý kiến chung chung). 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6 
6 
2.3.4. Dự giờ, thăm lớp 
TTCM cần có kế hoạch dự giờ thăm lớp thường 
xuyên đối với tổ viên mình phụ trách. Dự giờ, thăm lớp 
nhằm kiểm tra, đánh giá việc thực hiện chương trình 
GDMN và hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ trong nhóm 
lớp của GV. Căn cứ vào kế hoạch chung của trường, chỉ 
đạo, giúp đỡ GV thực hiện các bước phát triển chủ đề 
theo nhu cầu, hứng thú, khả năng của trẻ. Phải đánh giá 
quá trình thực hiện chủ đề và sau khi kết thúc chủ đề. 
Việc đánh giá thường xuyên thông qua dự giờ, thăm lớp 
sẽ giúp GV nhìn nhận đúng những việc đã làm được và 
chưa làm được để kịp thời điều chỉnh nội dung, phương 
pháp hoặc môi trường giáo dục... 
Khi dự giờ, thăm lớp, tổ trưởng đặc biệt chú ý đến 
các phương pháp dạy học đặc trưng của từng lĩnh vực, 
phải xem xét: Cách thức hoạt động của GV và trẻ được 
phối hợp với nhau như thế nào? Cô đã sử dụng đúng 
phương pháp đặc trưng của từng lĩnh vực chưa? 
Tổ trưởng cần chỉ đạo GV vận dụng thật linh hoạt, 
khéo léo các phương pháp để thu hút sự chú ý của trẻ. Ở 
trường mầm non, phương tiện trực quan được sử dụng 
nhiều trong giảng dạy, khi chỉ đạo GV dùng phương tiện 
trực quan, tổ trưởng cần giúp GV: Xác định rõ mục đích 
sử dụng đồ dùng trực quan, số lượng đồ dùng trực quan; 
đồ dùng phải đẹp, gây hấp dẫn, đảm bảo tính khái quát, 
tránh độc hại, thành thạo khi sử dụng. Tổ trưởng cần giúp 
GV biết cách tổ chức giờ học, giờ hoạt động có chủ đích 
như thế nào cho hợp lí và đạt hiệu quả cao nhất. 
Để có thể kiểm tra, đánh giá, nhận xét được hoạt động 
chuyên môn của tổ viên đòi hỏi TTCM phải có chuyên 
môn nghiệp vụ vững vàng, là chỗ dựa tin cậy về chuyên 
môn cho các thành viên trong tổ. 
2.3.5. Tổ chức trao đổi, thảo luận về hoạt động chuyên 
môn trong tổ 
Ngoài những chuyên đề, văn bản chỉ đạo chung của 
ngành, của trường, căn cứ vào tình hình thực tế, nhu cầu 
của các thành viên trong tổ, TTCM có thể tổ chức các 
buổi trao đổi, thảo luận về hoạt động chuyên môn trong 
tổ: thảo luận rút kinh nghiệm sau dự giờ, thảo luận vấn 
đề mới, vấn đề khó, vấn đề đang là hạn chế, yếu kém của 
tổ viên... Tổ chức trao đổi, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp 
vụ cho GV trong tổ, GV mới tuyển dụng (đổi mới 
phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra, đánh giá trẻ; sử 
dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng dụng công 
nghệ thông tin trong dạy học...) góp phần nâng cao chất 
lượng chăm sóc - nuôi dưỡng, giáo dục trẻ mầm non. 
Ngoài ra, trong các buổi trao đổi, thảo luận, TTCM 
có thể tổ chức cho các tổ viên trao đổi, thảo luận để hiểu 
rõ hơn về các nhiệm vụ của GV mầm non được quy định 
trong Điều lệ trường mầm non. Từ đó, nâng cao ý thức, 
trách nhiệm và lòng yêu nghề, mến trẻ của mỗi GV mầm 
non, để cô giáo thực sự là “người mẹ thứ hai” của trẻ, 
“mỗi ngày trẻ đến trường là một ngày vui”. 
2.3.6. Báo cáo, tham mưu với Ban Giám hiệu nhà trường 
về công tác quản lí chuyên môn trong tổ 
TTCM có trách nhiệm báo cáo định kì với Ban Giám 
hiệu nhà trường về công tác quản lí chuyên môn trong tổ; 
báo cáo việc thực hiện và kết quả thực hiện hoạt động 
chăm sóc - giáo dục trẻ của TCM; trình duyệt các kế 
hoạch, đề xuất của TCM lên lãnh đạo nhà trường. Bên 
cạnh đó, TTCM cần làm tốt công tác tham mưu cho lãnh 
đạo nhà trường trong hoạt động chuyên môn: đổi mới 
phương pháp dạy học, quản lí. Tham mưu đề xuất để đảm 
bảo điều kiện hoàn thành kế hoạch của tổ. 
3. Kết luận 
TTCM trong trường mầm non nói riêng, trong các cơ 
sở giáo dục nói chung, xét ở góc độ chuyên môn cũng là 
người làm công tác quản lí. TTCM trường mầm non cần 
nhận thức rõ vai trò, vị trí và trách nhiệm của mình trong 
công tác quản lí hoạt động chuyên môn của nhà trường. 
Từ đó, có những sáng tạo, đưa ra biện pháp tích cực trong 
việc quản lí hoạt động chuyên môn góp phần đảm bảo, 
duy trì và nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ ở 
các cơ sở GDMN, thực hiện mục tiêu ngành học. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Bộ GD-ĐT (2008). Điều lệ Trường mầm non (ban 
hành kèm theo Quyết định số 14/2008/QĐ-BGDĐT 
ngày 07/04/2008 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT). 
[2] Bộ GD-ĐT (2016). Thông tư số 28/TT-BGDĐT 
ngày 30/12/2009 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT về việc 
sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Chương trình 
giáo dục mầm non (ban hành kèm theo Thông tư số 
17/2009/TT-BGDĐT). 
[3] Bộ GD-ĐT (2009). Thông tư số 17/TT-BGDĐT 
ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT về việc 
ban hành Chương trình giáo dục mầm non. 
[4] Nguyễn Thị Thùy (2018). Thực trạng quản lí bồi 
dưỡng đội ngũ giáo viên ở một số trường mầm non 
chất lượng cao trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tạp 
chí Giáo dục, số đặc biệt tháng 6, tr 6-10. 
[5] Bộ GD-ĐT (2011). Thông tư số 07/2011/TT-BGDĐT 
ngày 17/02/2011 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành 
quy định về Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục 
trường mầm non. 
[6] Quốc hội (2009). Luật Giáo dục sửa đổi bổ sung một 
số điều Luật Giáo dục năm 2005. NXB Chính trị 
Quốc gia - Sự thật. 
[7] Phạm Thị Châu (2011). Giáo trình quản lí giáo dục 
mầm non. NXB Giáo dục Việt Nam.

File đính kèm:

  • pdfmot_so_bien_phap_quan_ly_hoat_dong_chuyen_mon_cua_to_truong.pdf