Sử dụng mô hình câu lạc bộ nhằm phát triển năng lực ngữ văn của học sinh ở trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội)

Abstract: The General education curriculum 2018 approaches learners' competencies, helping

learners master general knowledge to effectively apply knowledge to life and self-study for life.

The curriculum is oriented to career choice for learners, helping students build and develop

harmoniously social relationships; develop their characters, senses of morality and artistic souls.

Thereby, learners have meaningful life and contribute positively to the development of the country

and humanity. Literature in the curriculum 2018 plays an important role in shaping the literacy

competence of learners. However, in the current curriculum, students do not have the opportunity

to experience and practice much, so the development of speaking and writing skills of students is

limited. Through the introduction of some clubs to develop students' literacy competencies in

schools, in this article, we analyze and pedagogical experience on the Young Reporters Club model

of Secondary School & Nguyen Tat Thanh High School (Hanoi).

pdf 5 trang yennguyen 4440
Bạn đang xem tài liệu "Sử dụng mô hình câu lạc bộ nhằm phát triển năng lực ngữ văn của học sinh ở trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sử dụng mô hình câu lạc bộ nhằm phát triển năng lực ngữ văn của học sinh ở trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội)

Sử dụng mô hình câu lạc bộ nhằm phát triển năng lực ngữ văn của học sinh ở trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội)
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 467 (Kì 1 - 12/2019), tr 37-41 
37 
Email: lantrinh@hnue.edu.vn 
SỬ DỤNG MÔ HÌNH CÂU LẠC BỘ NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGỮ VĂN 
CỦA HỌC SINH Ở TRƯỜNG THCS & THPT NGUYỄN TẤT THÀNH (HÀ NỘI) 
Trịnh Thị Lan - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
Nguyễn Thị Ngọc Ánh - K66 Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
Ngày nhận bài: 16/10/2019; ngày chỉnh sửa: 10/11/2019; ngày duyệt đăng: 15/11/2019. 
Abstract: The General education curriculum 2018 approaches learners' competencies, helping 
learners master general knowledge to effectively apply knowledge to life and self-study for life. 
The curriculum is oriented to career choice for learners, helping students build and develop 
harmoniously social relationships; develop their characters, senses of morality and artistic souls. 
Thereby, learners have meaningful life and contribute positively to the development of the country 
and humanity. Literature in the curriculum 2018 plays an important role in shaping the literacy 
competence of learners. However, in the current curriculum, students do not have the opportunity 
to experience and practice much, so the development of speaking and writing skills of students is 
limited. Through the introduction of some clubs to develop students' literacy competencies in 
schools, in this article, we analyze and pedagogical experience on the Young Reporters Club model 
of Secondary School & Nguyen Tat Thanh High School (Hanoi). 
Keywords: Competence, Literature, club model, curriculum, general education. 
1. Mở đầu 
Mô hình câu lạc bộ (CLB) được nhắc tới lần đầu tiên 
tại Anh khoảng 300 năm trước đây. CLB đầu tiên tại 
trường phổ thông được tổ chức tại Trường Phổ thông 
Sacramento (California) và tháng 5/1925. Tổ chức này 
sau được biết đến với tên Key Club. Hiện tại, Key Club 
là CLB dành cho học sinh (HS) lớn nhất, có cơ sở và mô 
hình tại nhiều trường phổ thông trên toàn thế giới. Mô 
hình CLB đã được nghiên cứu và ghi nhận những đóng 
góp tích cực trong việc phát triển những kĩ năng của 
người tham dự cũng như gia tăng hiệu quả công việc. 
Ở Việt Nam, những năm 2000, yêu cầu hội nhập, toàn 
cầu hóa đã khiến nhiều trường học thành lập CLB Tiếng 
Anh, CLB giao tiếp bằng tiếng Anh Từ CLB Tiếng 
Anh, các CLB tại các trường phổ thông phát triển mạnh 
mẽ và mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác nhau như nghệ 
thuật, thể thao, định hướng du học, Đặc biệt, trong 
khoảng thời gian từ năm 2014 đến nay, các CLB trong nhà 
trường thường chia làm 10 loại hình chính: 8 loại hình 
thuộc CLB môn học; loại CLB sở thích và loại CLB từ 
thiện. 8 loại hình CLB môn học bao gồm: Nghệ thuật, 
Kịch, Phim, Khoa học, Toán, Văn học, Lịch sử và Ngôn 
ngữ. Một số CLB có thể là sự kết hợp của các loại hình nói 
trên. CLB môn học bắt nguồn từ sự quan tâm và nhu cầu 
muốn phát triển năng lực môn học của mỗi HS trong nhà 
trường; theo đó, các CLB hướng tới phát triển năng lực 
Ngữ văn của HS thuộc khu vực CLB môn học. 
Tại Hà Nội, trong một vài năm gần đây, sự ra đời của 
các CLB ngày càng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là tại 
các trường thuộc khối phổ thông. Từ những năm 2000, 
nhiều trường THPT đã có CLB Tiếng Anh, điển hình 
như: E4E (English For Everyone Trường THCS 
& THPT Nguyễn Tất Thành), CEC (CNN English Club 
- Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ), Đến nay, các 
CLB môn học như: Tiếng Việt nước mình, Em yêu lịch 
sử, Em yêu khoa học, Nhà hóa học nhỏ tuổi đã xuất 
hiện khá phổ biến. Theo đó, những nghiên cứu về CLB 
cũng bắt đầu xuất hiện nhiều hơn. Ban đầu là những 
nghiên cứu có tính chất định hướng như: Chương trình 
dạy học Intel - Khóa học cơ bản/ Intel Teach Essentials 
(ITE) dự đoán: Mô hình dạy học “lấy HS làm trung tâm” 
sẽ phát triển kiến thức và kĩ năng của học sinh thông qua 
một nhiệm vụ mở rộng, đòi hỏi học sinh phải nghiên cứu 
và thể hiện kết quả học tập của mình thông qua cả sản 
phẩm lẫn phương tiện thực hiện; theo đó, mô hình CLB 
sẽ là nơi phù hợp để tổ chức một chuỗi các hoạt động học 
theo dự án. 
Định hướng của Chương trình giáo dục phổ thông năm 
2018 là chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang 
bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm 
chất người học. Vì thế, việc dạy học Ngữ văn trong nhà 
trường cần tăng cường các cơ hội để HS được thực hành, 
trải nghiệm, thực hiện một cách chủ động và trực tiếp các 
hoạt động học tập, hướng tới khả năng giải quyết thành 
công các vấn đề của cuộc sống thực trong hiện tại và cả 
tương lai. Năng lực ngữ văn được xác định gồm năng lực 
ngôn ngữ và năng lực văn học có thể được hình thành và 
phát triển khá hiệu quả qua các loại hình hoạt động thực 
tiễn như sinh hoạt CLB, thực hiện dự án. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 467 (Kì 1 - 12/2019), tr 37-41 
38 
Việc thành lập các CLB dưới sự quản lí và định hướng 
của nhà trường đem đến rất nhiều lợi ích cho bản thân các 
HS và nhà trường, như: giúp nhà trường quản lí và giáo 
dục HS một cách bài bản và sáng tạo, tạo ra môi trường 
hữu ích cho các em HS học hỏi lẫn nhau, tạo ra cơ hội để 
các HS kết bạn và cùng nhau trưởng thành, mang tính định 
hướng nghề nghiệp cao. Nhận thấy tầm quan trọng của các 
mô hình hoạt động thực tiễn đó, chúng tôi tiến hành nghiên 
cứu và thể nghiệm loại hình CLB phát triển năng lực ngữ 
văn cho HS trung học phổ thông qua trường hợp nghiên 
cứu là CLB Phóng viên trẻ của Trường THCS & THPT 
Nguyễn Tất Thành (Hà Nội). 
Từ việc giới thiệu một số mô hình CLB phát triển năng 
lực ngữ văn của HS trong nhà trường, bài viết phân tích, 
thể nghiệm sư phạm trên mô hình CLB Phóng viên trẻ của 
Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội). 
2. Nội dung nghiên cứu 
Ở bài viết này, chúng tôi đã sử dụng các phương pháp 
nghiên cứu như: phân tích, tổng hợp tài liệu lí luận, quan 
sát, tìm hiểu thực tiễn bằng phiếu thông tin, phỏng vấn 
chuyên gia một số cá nhân liên quan đến nội dung nghiên 
cứu. Phương pháp nghiên cứu chủ đạo của bài viết là 
nghiên cứu trường hợp (case study): triển khai việc 
nghiên cứu trên cơ sở áp dụng lí luận về CLB vào thực 
tiễn dạy học Ngữ văn theo định hướng phát triển năng 
lực tại một trường học cụ thể: Trường THCS & THPT 
Nguyễn Tất Thành (thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà 
Nội), trực tiếp nghiên cứu mô hình CLB Phóng viên trẻ 
của nhà trường. 
Với những phương pháp nghiên cứu trên, chúng tôi 
hi vọng sẽ tìm ra được cách thức cải tạo và nhân rộng loại 
mô hình CLB phát triển năng lực ngữ văn của HS trong 
các trường THPT của cả nước. 
2.1. Năng lực ngữ văn 
Có nhiều cách phát biểu định nghĩa về “năng lực”. 
Theo Từ điển năng lực của Đại học Harvard [1; tr 4] thì 
“năng lực” (competency), theo thuật ngữ chung nhất, là 
“những thứ” mà một người phải chứng minh có hiệu quả 
trong việc làm, vai trò, chức năng, công việc, hoặc nhiệm 
vụ. Năng lực là khả năng làm chủ những hệ thống kiến 
thức, kĩ năng, thái độ vận hành (kết nối) chúng một cách 
hợp lí, thực hiện thành công nhiệm vụ giải quyết hiệu quả 
vấn đề đặt ra của cuộc sống. Trong tài liệu Deseco-
Definition & Selection of Competencies: Theoretical & 
Conceptual Foundation của Bộ Giáo dục Quebec 
(Canada), năng lực là khả năng đáp ứng thành công 
những nhu cầu phức tạp trong một bối cảnh cụ thể thông 
qua việc huy động những tiền đề về mặt tâm lí xã hội 
(bao gồm cả khía cạnh nhận thức và phi nhận thức), đó 
là “khả năng thực hiện một nhiệm vụ trọn vẹn, đạt chuẩn 
kĩ năng tương ứng với ngưỡng quy định khi bước vào thị 
trường lao động” [dẫn theo 2; tr 129]. 
Những quan niệm trên đều thống nhất ở chỗ coi 
“năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát 
triển nhờ tố chất sẵn có và quá trình học tập, rèn luyện, 
cho phép con người huy động tổng hợp các kiến thức, kĩ 
năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm 
tin, ý chí,... thực hiện thành công một loại hoạt động nhất 
định, đạt kết quả mong muốn trong những điều kiện cụ 
thể” [3; tr 36]. 
Trong môn Ngữ văn, các năng lực chung được nêu 
trong chương trình tổng thể có nhiều cơ hội được hình 
thành và phát triển. Những năng lực chung như năng lực 
giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng 
tạo không chỉ được hình thành và phát triển thông qua 
nội dung dạy học mà còn thông qua phương pháp và hình 
thức tổ chức dạy học mới với việc chú trọng phát huy 
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học trong hoạt 
động tiếp nhận và tạo lập văn bản. 
Môn học Ngữ văn có ưu thế và tập trung hình thành và 
phát triển năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học của HS. 
Năng lực ngôn ngữ chủ yếu thể hiện ở việc sử dụng tiếng 
Việt, sử dụng ngôn ngữ tự nhiên qua giao tiếp hằng ngày, 
thể hiện qua các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe. Trong nhà 
trường, năng lực này được hình thành dần qua từng bài 
học, theo từng lớp học, cấp học. HS vốn đã học sử dụng 
ngôn ngữ một cách tự nhiên, theo kinh nghiệm tiếp thu 
được từ môi trường giao tiếp, sau đó mới tiến đến sử dụng 
một cách có ý thức. Nhà trường tiếp tục hoàn thiện quá 
trình sử dụng ngôn ngữ một cách có ý thức của HS thông 
qua các hình thức dạy học trên lớp và ngoài lớp học. 
Năng lực văn học trước hết là năng lực tiếp nhận, là khả 
năng giải mã được cái hay, cái đẹp của văn bản văn học. 
Năng lực văn học kết hợp với năng lực ngôn ngữ tạo khả 
năng tạo lập văn bản, biết cách viết và nói một cách nghệ 
thuật, bước đầu có thể tạo ra được các sản phẩm văn học. 
Về tầm quan trọng của việc dạy học theo định hướng 
phát triển năng lực, tác giả Nguyễn Thu Hà cho rằng: 
Giảng dạy theo năng lực là hướng tiếp cận tập trung vào 
đầu ra của quá trình dạy và học, trong đó nhấn mạnh 
người học cần đạt được các mức năng lực như thế nào 
sau khi kết thúc một chương trình giáo dục [4]. Tác giả 
Bùi Mạnh Hùng cũng nhấn mạnh mục tiêu xây dựng 
chương trình Ngữ văn là giúp HS phát triển năng lực 
giao tiếp ngôn ngữ ở tất cả các hình thức: đọc, viết, nói 
và nghe, trong đó bao gồm cả năng lực tìm kiếm và xử lí 
thông tin từ nhiều nguồn khác nhau để viết và nói; giúp 
HS sử dụng tiếng Việt chính xác, mạch lạc, có hiệu quả 
và sáng tạo với những mục đích khác nhau trong nhiều 
ngữ cảnh đa dạng [5]. 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 467 (Kì 1 - 12/2019), tr 37-41 
39 
Nhìn chung có thể khẳng định, môn Ngữ văn cần 
thiết phải có chiến lược và các giải pháp cụ thể để tổ chức 
các hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục trong nhà 
trường nhằm phát triển năng lực ngôn ngữ và năng lực 
văn học cho HS, trong đó cần chú trọng các năng lực nói 
và viết. 
2.2. Hoạt động câu lạc bộ có khả năng tích cực trong 
việc phát triển năng lực ngữ văn của học sinh 
Trên thực tế, một số nghiên cứu đã chỉ ra loại hình 
CLB Văn - Tiếng Việt đã tồn tại trong các trường phổ 
thông. Tác giả Phạm Thị Hoài từng xác định các hoạt 
động của CLB Tiếng Việt có thể tổ chức cho HS như: 
đọc và kể chuyện ngôn ngữ, báo cáo chuyên đề, thi hùng 
biện, liên hoan văn nghệ về tiếng Việt, đố vui tiếng Việt, 
trò chơi tiếng Việt [6]. 
Nếu như trong các giờ học ở trên lớp, HS chỉ được 
học các kiến thức và cách sử dụng những công cụ nhằm 
mục đích phát triển năng lực viết, hay cụ thể hơn là kĩ 
năng tạo lập văn bản để vượt qua các bài thi, bài kiểm tra 
thì tại mô hình CLB, các em có cơ hội được sử dụng 
những kiến thức đó, áp dụng vào các tình huống thực tiễn 
cụ thể và phục vụ trực tiếp cho cuộc sống. 
Năng lực nói và nghe được thể hiện rõ và phát triển 
tốt trong các hoạt động của CLB như tổ chức sự kiện, 
làm việc nhóm, phỏng vấn, thuyết trình, sẽ tôi luyện 
HS trở thành những người có khả năng nói tốt hơn rất 
nhiều so với HS chỉ học môn Ngữ văn bình thường trên 
lớp. Sự trải nghiệm và va đập thực tiễn sẽ giúp HS có 
được những kĩ năng, sự tự tin khi bước vào cuộc sống. 
Bên cạnh đó, các em cũng sẽ được sử dụng ngôn ngữ 
trong việc viết những văn bản có tính thực tiễn nhiều hơn, 
sử dụng ngôn từ trong việc viết một cách có tư duy logic, 
lưu loát và nhiều kiến thức hơn. Đây là hành trang để các 
em bước vào đời và có những ảnh hưởng rõ rệt đến việc 
đến sự chọn lựa nghề nghiệp trong tương lai. 
Sinh hoạt tại các CLB liên quan trực tiếp đến môn 
Ngữ văn và phát triển năng lực nói - viết như: CLB Đọc 
sách, CLB Kịch (Dramaclub), CLB Phóng viên, CLB 
Hùng biện (Debateclub), HS sẽ được giao lưu, tìm tòi 
những kiến thức mới và áp dụng cả kiến thức mới lẫn cũ 
vào trong các hoạt động của CLB cũng như các giờ học 
trên lớp, các chương trình ngoài nhà trường. 
Hiện nay, tại một số trường trên địa bàn các thành 
phố lớn đã có những mô hình phát triển năng lực ngữ văn 
cho HS, tuy nhiên, ít trường có kế hoạch hoạt động và 
mục tiêu cụ thể. Các CLB được thành lập dựa theo sở 
thích, đa phần còn tự do và chưa có mục đích rõ ràng. 
Chúng tôi giới thiệu một số CLB khá nổi tiếng sau: 
STT Tên CLB Các hoạt động chính Link Fb/Ws 
1 
YRC - Young Reported 
Club (Trường THCS & 
THPT Nguyễn Tất 
Thành) 
- Truyền thông cho các sự kiện của trường như 
viết bài, làm clip trong các ngày lễ (Tết, 20/11, 
) 
- Tham gia vào các sự kiện của ngoại khóa, 
ngoại giao của trường cùng các CLB định 
hướng khác 
- Tập huấn cho thành viên về các kĩ năng 
truyền thông như: lấy tin, phỏng vấn, viết bài, 
dựng clip, lên kịch bản, chụp ảnh,) 
2 
Ams Wide Web - Trường 
THPT Chuyên Hà Nội - 
Amsterdam 
Phụ trách viết bài cho website của trường  
3 
Lương Thế Vinh 
Multimedia Club - Trường 
THPT Lương Thế Vinh 
- Truyền thông cho các sự kiện của trường 
- Tập huấn các kĩ năng cho thành viên (chụp 
ảnh, dựng phim,) 
/home/ 
4 
PTC Media - Trường 
THPT Chuyên Sư phạm 
Hà Nội 
- In ấn phẩm 
- Tổ chức sự kiện DreamLand hàng năm 
(Ngày hội định hướng dành cho HS lớp 9 có 
mong muốn thi vào trường) 
Báo giấy 
5 
Drama Club - Trường 
THPT chất lượng cao 
chuyên chuẩn trọng điểm 
quốc gia Chu Văn An 
Viết kịch bản và dựng các vở kịch 
https://www.facebook.com
/chuvanandramaclub/ 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 467 (Kì 1 - 12/2019), tr 37-41 
40 
6 
Puzzles Chu Debate Club 
- Trường THPT Chuyên 
chuẩn trọng điểm quốc 
gia Chu Văn An 
Tổ chức các buổi hùng biện, các cuộc thi hùng 
biện theo nhiều các thức khác nhau 
Tập huấn cho thành viên về những năng khi 
hùng biện (lên ý tưởng, cách nói, ) 
https://www.facebook.com
/PuzzlesChu/?tn-str=k*F 
7 
PĐP Radio - Trường 
THPT Phan Đình Phùng 
- Tổ chức các cuộc thi về viết cho HS (viết 
thư,) 
- Tổ chức sự kiện gây quỹ từ thiện 
- Truyền thông viết bài trên fanpage và các số 
radio 
https://www.facebook.com
/pdpradio5/ 
Trong số đó, chúng tôi tập trung đề cập đến mô hình 
CLB Phóng viên trẻ nhằm phát triển hiệu quả năng lực 
ngữ văn cho HS và áp dụng thể nghiệm tại Trường THCS 
& THPT Nguyễn Tất Thành (trực thuộc Trường Đại học 
Sư phạm Hà Nội). 
2.3. Hoạt động của Câu lạc bộ Phóng viên trẻ Trường 
THCS & THPT Nguyễn Tất Thành phát huy năng lực 
Ngữ văn của học sinh 
a. Khái quát về YRC 
- Tên gọi chính thức: CLB Phóng viên trẻ Trường 
THCS & THPT Nguyễn Tất Thành. 
- Tên tiếng Anh: Young Reporters Club (YRC). 
- Lịch sử: CLB được thành lập từ năm 2012. 
- Hiện tại, CLB có 30 thành viên từ khối 7 đến khối 
12 và cựu HS. 
- Sứ mệnh: Tham gia YRC, mỗi thành viên có cơ hội 
rèn luyện bản lĩnh, mở rộng các mối quan hệ và tăng 
cường kĩ năng làm việc nhóm. Thành viên của YRC là 
NTTers và cựu NTTers (NTTer là HS Nguyễn Tất 
Thành). Vì vậy, một trong những yếu tố xây dựng sự 
vững mạnh của YRC là tinh thần tiếp nối các thế hệ thành 
viên, luôn coi trọng sự đoàn kết, chia sẻ, đồng thời phát 
huy tối đa năng lực của từng thành viên. 
- Cách thức tổ chức nhân sự: Giáo viên cố vấn - Chủ 
tịch CLB - Ban Điều hành - Các thành viên. 
CLB hoạt động dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Ban 
Giám hiệu Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành, 
với nhiệm vụ chính là sản xuất những tác phẩm báo chí 
đăng tải trên cổng thông tin điện tử chính thức của 
Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành 
(ntthnue.edu.vn), Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
(hnue.edu.vn), Báo Giáo dục và Thời đại, báo 
giaoduc.net CLB sinh hoạt vào 17h15 ngày thứ 5 đầu 
tiên của tháng với các nội dung: tổng kết hoạt động tháng 
trước, định hướng nội dung - chủ đề tháng sau, tập huấn 
- giới thiệu kĩ năng mới cho thành viên hoặc giao lưu - 
trao đổi với các nhà báo, nhà nhiếp ảnh. 
b. Những ảnh hưởng tích cực trong việc phát triển 
năng lực ngữ văn của học sinh khi hoạt động tại Câu lạc 
bộ YRC 
Trong 7 năm hoạt động vừa qua, YRC phối hợp cùng 
các giáo viên Ngữ văn và các CLB khác trong trường đã 
tổ chức thành công được nhiều cuộc thi và phát triển năng 
lực ngữ văn cho HS vô cùng rõ rệt. Một số hoạt động của 
YRC có thể kể đến như sau: 
- Theo sát và cập nhật tin tức liên tục về các hoạt động 
của nhà trường dưới hình thức phỏng vấn, quan sát, chụp 
ảnh, viết bài và đăng tải lên website chính thức của nhà 
trường (Website ntthnue.edu.vn hoạt động đều đặn, đảm 
bảo trung bình 1-2 bài đăng mỗi ngày, các bài đăng có 
qua sự kiểm duyệt của giáo viên Ngữ văn). 
- Tham gia những buổi hội thảo, sự kiện khoa học, tọa 
đàm, các hoạt động từ thiện, trong và ngoài nhà trường, 
được trực tiếp phỏng vấn các nhân vật nổi tiếng 
- Tham gia tập huấn và giao lưu với các nhà báo, nhà 
nhiếp ảnh chuyên nghiệp. 
- Tổ chức sự kiện và truyền thông cho các sự kiện của 
nhà trường (Cuộc thi viết về thầy cô và mái trường “NTT 
in my heart” nhân dịp kỉ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, 
cuộc thi ảnh “Xanh biến tấu”, truyền thông cho các sự 
kiện lớn của nhà trường như Leviosa - Ngày hội định 
hướng cho HS khối 10, Chào HS khối 6, Dạ hội cuối năm 
dành cho khối 12, Triển lãm ảnh thường niên, Chương 
trình thiện nguyện tại Vị Xuyên, Hà Giang,), dưới hình 
thức làm phóng sự kỉ niệm các dịp lễ, Tết (Phóng sự 
“Ngày tri ân”, Phóng sự “Em yêu tranh dân gian”, 
Phóng sự “Tết”), 
Thông qua những hoạt động đó, HS được phát triển 
mạnh mẽ cả năng lực chung và năng lực đặc thù của môn 
học Ngữ văn như: 
- Năng lực chung như năng lực làm việc nhóm, năng 
lực hợp tác, năng lực thuyết trình,  
- Năng lực đặc thù thể hiện qua các kĩ năng nói 
(phỏng vấn, thuyết trình,), đọc, nghe (năng lực xử lí 
thông tin - information literacy), viết (văn bản báo chí, 
hành chính, viết ngắn, phóng sự, cảm nhận,). Trong 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 467 (Kì 1 - 12/2019), tr 37-41 
41 
bối cảnh xã hội hiện đại với rất nhiều luồng thông tin 
phức tạp do sự ảnh hưởng của internet, mạng xã hội và 
các loại hình truyền thông, khả năng lựa chọn, đọc, xử lí, 
và sử dụng thông tin sao cho hiệu quả là một năng lực vô 
cùng cấp thiết đối với bất kì ai. Chất lượng và số lượng 
thông tin đặt ra những thách thức lớn cho xã hội [1]. Bên 
cạnh đó, việc tạo lập văn bản thông tin có đầu ra một cách 
trực tiếp giúp các em mài giũa được khả năng viết rõ rệt. 
Văn bản được thực sự “sống” và bước ra ngoài môi 
trường lớp học. 
Tất cả HS thuộc CLB đều tự tin hơn rất nhiều so với 
trước khi vào CLB. Các em trở nên chủ động và linh hoạt 
hơn trong việc sử dụng ngôn từ và vốn sống của mình 
vào việc học môn Ngữ văn trên lớp và trong đời sống. 
Theo đó, đầu ra là các bài viết trên website của trường 
cũng phong phú, hiệu quả hơn. Điều đó thể hiện sự cố 
gắng và cầu tiến của từng HS trong CLB qua từng giai 
đoạn, qua đó thể hiện góc nhìn năng động và tươi trẻ của 
chính các HS về những vấn đề, những sự kiện học đường. 
Thành quả của YRC chính là website thu hút đông đảo 
phụ huynh, HS và bạn bè trong và ngoài nước theo dõi. 
Các em luôn ý thức được tầm quan trọng trong việc 
quảng bá rộng rãi hình ảnh Trường THCS & THPT 
Nguyễn Tất Thành, khiến nó trở thành một trong số 
những cái tên nổi bật nhất trong những mùa tuyển sinh 
vừa qua với lượng hồ sơ khổng lồ và tỉ lệ “chọi” cao đến 
bất ngờ. 
Qua đó, có thể thấy rằng, CLB Phóng viên trẻ đã đem 
đến cho HS một môi trường năng động, sáng tạo để trau dồi 
khả năng viết, lên ý tưởng, biên tập hoặc làm việc với ngôn 
ngữ nói chung trong cách lĩnh vực nghệ thuật, báo chí, 
truyền thông. Các em đã tự mình tạo ra các sản phẩm có ích 
cho nhà trường và xã hội. CLB là nơi để những người bạn 
đồng hành học hỏi lẫn nhau, được gặp gỡ các chuyên gia 
trong các lĩnh vực cụ thể để trau dồi khả năng viết. 
Đến với CLB Phóng viên trẻ, HS có cơ hội rèn 
luyện và phát triển những năng lực chung như: năng 
lực làm việc nhóm, năng lực phân tích và xử lí vấn 
đề, và các kĩ năng mềm như kĩ năng lãnh đạo, kĩ 
năng sử dụng công nghệ thông tin,; đồng thời có cơ 
hội nâng cao và bổ trợ khả năng học tập môn Ngữ văn 
trên lớp trong cả 4 kĩ năng nghe, nói, đọc, viết, trong 
đó đặc biệt là khả năng tạo lập văn bản. Chương trình 
Ngữ văn THPT yêu cầu HS có thể tạo lập được các 
loại văn bản nghệ thuật, báo chí, nhật dụng, Tuy 
nhiên, với thời lượng các tiết học trên lớp khá eo hẹp, 
HS không có nhiều thời gian để thực hành, rèn luyện 
kĩ năng tạo lập văn bản và phát triển năng lực viết. 
YRC chính là một “cái nôi” để nuôi dưỡng năng lực 
ngữ văn, đặc biệt là năng lực nói - viết của các em. 
3. Kết luận 
Qua những nghiên cứu lí luận và đề xuất vận dụng 
mô hình CLB Phóng viên trẻ của Trường THCS & 
THPT Nguyễn Tất Thành, chúng tôi tin tưởng vào khả 
năng nhân rộng mô hình CLB này. Ở các CLB như trên, 
HS được đào tạo để nói, viết đảm bảo những giao thức 
(protocol) nói, trình bày và tiến trình viết đúng đắn, được 
trải nghiệm những hoạt động nói, nghe, viết thực tiễn một 
cách sinh động, thiết thực. HS chuyển hóa năng lực ngữ 
văn từ các bài học Ngữ văn trong chương trình Ngữ văn 
nhà trường thành các hoạt động thực tiễn, từ đó năng lực 
ngữ văn càng phát triển hiệu quả hơn. Thông qua những 
khảo sát, phân tích số liệu và thống kê những bản tin, 
phóng sự, những chương trình truyền thông, báo chí mà 
HS Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành đã làm 
được, có thể khẳng định rằng đây là một mô hình có sức 
hấp dẫn cao và tạo điều kiện phát triển năng lực ngữ văn 
của HS rất hiệu quả. Thành công của mô hình này là động 
lực để chúng tôi tiếp tục nghiên cứu và thúc đẩy việc 
nhân rộng mô hình CLB nhằm phát triển năng lực môn 
học đến nhiều trường trung học phổ thông trong cả nước. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Harvard University. Competency Dictionary. 
https://www.seas.harvard.edu, truy cập ngày 
15/10/2019. 
[2] Bộ GD-ĐT (2009). Công nghệ giáo dục kĩ thuật và 
dạy nghề. NXB Giáo dục Việt Nam. 
[3] Bộ GD-ĐT (2018). Thông tư số 32/2018/TT-
BGDĐT ngày 26/12/2018 ban hành Chương trình 
giáo dục phổ thông. 
[4] Nguyễn Thu Hà (2014). Giảng dạy theo năng lực 
và đánh giá theo năng lực trong giáo dục: Một số 
vấn đề lí luận cơ bản. Tạp chí Khoa học, Đại học 
Quốc gia Hà Nội: Nghiên cứu Giáo dục, tập 30, 
số 2, tr 56-64. 
[5] Bùi Mạnh Hùng (2014). Phác thảo chương trình 
Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực. Tạp 
chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Thành phố 
Hồ Chí Minh, số 56, tr 23-41 
[6] Phạm Thị Hoài (2012). Xây dựng mô hình câu lạc 
bộ môi trường ở Tiểu học. Luận văn thạc sĩ 
chuyên ngành Giáo dục học, Trường Đại học Sư 
phạm Hà Nội. 
[7] Erik Palmer (2015). Teaching the core skills of 
listening and speaking. Ebook Collection 
publishing, Texas Technology University. 
[8] Folse, K. (2006). The art of teaching speaking. 
Michigan University Press. 

File đính kèm:

  • pdfsu_dung_mo_hinh_cau_lac_bo_nham_phat_trien_nang_luc_ngu_van.pdf