Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp luật nhằm phát triển năng lực người học trong dạy học Giáo dục công dân Lớp 12 ở trường Trung học Phổ thông

Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
123 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC GIÁO DỤC 
PHÁP LUẬT NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC 
TRONG DẠY HỌC GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 12 
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 
 Nguyễn Thị Hoàng Lan*, Nguyễn Mai Anh, Nguyễn Ngọc Ánh 
 Trường Đại học Sư phạm - ĐH Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Giáo dục công dân lớp 12 ở bậc trung học phổ thông có vai trò quan trọng trong việc hình thành, 
phát triển ý thức pháp luật và hành vi xử sự hợp pháp cho học sinh. Môn học này giúp học sinh 
phổ thông có những hiểu biết cơ bản về pháp luật, điều chỉnh hành vi xử sự của mình phù hợp với 
quy định của pháp luật, tạo lập thói quen “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”. Vì vậy, 
việc giáo dục pháp luật theo hướng phát triển năng lực cho học sinh trong dạy học Giáo dục công 
dân lớp 12 là rất cần thiết. Bài viết đề xuất một số biện pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công 
tác này, góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy học Giáo dục công dân lớp 12, đáp ứng yêu 
cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục. 
Từ khóa: Giáo dục pháp luật, giáo dục công dân, phát triển năng lực, ý thức pháp luật, học sinh 
ĐẶT VẤN ĐỀ* 
Môn Giáo dục công dân lớp 12 trang bị cho 
học sinh những hiểu biết cơ bản về quyền và 
nghĩa vụ pháp lí của người công dân trên một 
số lĩnh vực cơ bản, từ đó học sinh hiểu rằng 
bất cứ người công dân nào, ở bất kì cương vị 
nào đều phải sống và làm việc theo pháp luật, 
có trách nhiệm góp phần xây dựng đất nước 
giàu đẹp, giữ gìn kỉ cương xã hội và xây dựng 
cuộc sống hạnh phúc cho mọi người. Nội 
dung môn học góp phần tích cực vào giáo dục 
ý thức và hành vi của người công dân, hình 
thành và phát triển ở học sinh những phẩm 
chất và năng lực cần thiết của người công dân 
trong xã hội. 
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, thời 
gian qua công tác giáo dục ý thức và hành vi 
thông qua môn Giáo dục công dân nói chung 
và Giáo dục công dân lớp 12 nói riêng vẫn 
bộc lộ một số hạn chế nhất định. Điều này thể 
hiện ở thực tế đáng báo động về số vụ việc vi 
phạm pháp luật do trẻ em và người chưa 
thành niên gây ra. “Ghi nhận nửa đầu năm 
2017, cả nước xảy ra 2.258 vụ vi phạm pháp 
luật do 3.340 trẻ em và người chưa thành niên 
gây ra. Về tội danh: giết người 36 vụ, 63 đối 
tượng; cướp tài sản 59 vụ, 103 đối tượng; cố 
ý gây thương tích 302 vụ, 574 đối tượng; 
*
 Tel: 0912 454656, Email: hoanglan@dhsptn.edu.vn 
trộm cắp tài sản 896 vụ, 1.200 đối tượng; 
theo lứa tuổi, dưới 14 tuổi 174 đối tượng, 
chiếm tỷ lệ 5,2%; từ 14 đến dưới 16 tuổi 818 
đối tượng, chiếm 24,5%; từ 16 đến dưới 18 
tuổi 2.348 đối tượng, chiếm 70,3%; theo trình 
độ văn hóa, không biết chữ 121 đối tượng, 
tiểu học 556 đối tượng, trung học cơ sở 1.765 
đối tượng, phổ thông trung học 898 đối 
tượng; về kết quả xử lý, hình sự 833 vụ, 1.067 
đối tượng, hành chính 1.425 vụ, 2.273 đối 
tượng”[1]. 
Trong phạm vi bài viết này chúng tôi xin 
phân tích một số vấn đề lý luận cơ bản về 
giáo dục pháp luật theo hướng phát triển năng 
lực người học trong dạy học môn Giáo dục 
công dân chương trình lớp 12 ở trường Trung 
học phổ thông. Từ đó, nhóm tác giả cũng đề 
xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu 
quả công tác này, góp phần vào sự nghiệp đổi 
mới giáo dục căn bản và toàn diện. 
Những vấn đề lý luận cơ bản về giáo dục 
pháp luật theo hướng phát triển năng lực 
người học trong dạy học môn Giáo dục công 
dân lớp 12 ở trường Trung học phổ thông 
Cấu trúc và đặc điểm chương trình Giáo dục 
công dân lớp 12 
Cấu trúc chương trình Giáo dục công dân lớp 
12 gồm 10 bài, cụ thể như sau: 
Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
124 
Bài 1: Pháp luật với đời sống; Bài 2: Thực 
hiện pháp luật; Bài 3: Công dân bình đẳng 
trước pháp luật; Bài 4: Quyền bình đẳng của 
công dân trong một số lĩnh vực của đời sống 
xã hội; Bài 5: Quyền bình đẳng giữa các dân 
tộc, tôn giáo; Bài 6: Công dân với các quyền 
tự do cơ bản; Bài 7: Công dân với các quyền 
dân chủ; Bài 8: Pháp luật với sự phát triển 
của công dân; Bài 9: Pháp luật với sự phát 
triển bền vững của đất nước; Bài 10: Pháp 
luật với hòa bình và sự phát triển tiến bộ của 
nhân loại [2]. 
Chương trình hiện nay được cấu trúc theo 
hướng đi từ những vấn đề lý luận chung của 
pháp luật đến các vấn đề cụ thể, lĩnh vực cụ 
thể của pháp luật. 
Ngoài những bài học chính trong sách giáo 
khoa, chương trình còn dành thời lượng đáng 
kể cho các hoạt động thực hành, ngoại khóa, 
dạy học các vấn đề pháp luật gắn với tình 
hình địa phương. 
Môn Giáo dục công dân lớp 12 cung cấp 
những hiểu biết cơ bản về bản chất, vai trò và 
nội dung của pháp luật trong một số lĩnh vực 
của đời sống xã hội nhằm giúp học sinh có 
thể chủ động, tự giác điều chỉnh hành vi của 
cá nhân và đánh giá được hành vi của người 
khác theo quy định của pháp luật về quyền và 
nghĩa vụ của công dân trong giai đoạn xây 
dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa 
Việt Nam. 
Bên cạnh đó, môn học này còn hình thành cho 
học sinh những tri thức về pháp luật, hình 
thành các năng lực pháp lí, giúp các em nhận 
thức được những việc làm đúng sai, hình 
thành ý thức pháp luật từ, đó điều chỉnh hành 
vi của mình sao cho phù hợp với những quy 
định của pháp luật. 
Vai trò của môn Giáo dục công dân chương 
trình lớp 12 trong việc hình thành ý thức pháp 
luật cho học sinh Trung học phổ thông 
Ý thức pháp luật của học sinh trung học phổ 
thông có thể thuộc về loại ý thức pháp luật cá 
nhân và ý thức pháp luật nhóm. 
Ý thức pháp luật cá nhân biểu hiện sự hiểu 
biết pháp luật và thái độ pháp lý của mỗi cá 
nhân. Còn ý thức pháp luật nhóm là quan 
điểm nhận thức và thái độ, tình cảm của 
nhóm, tổ chức người trong xã hội đối với 
pháp luật và các giá trị xã hội của pháp luật 
hoặc là các hiện tượng pháp lý thực tiễn [4]. 
Môn Giáo dục công dân lớp 12 có vai trò 
quan trọng trong việc hình thành các năng 
lực pháp lý cho học sinh Trung học phổ 
thông, đó là: 
- Hình thành cho học sinh những hiểu biết về 
những nội dung cơ bản của pháp luật; 
- Hình thành ý thức pháp luật cho học sinh; 
- Hình thành lòng tin vào pháp luật; 
- Hình thành thói quen xử sự (gồm cả hành 
động và không hành động) theo đúng quy 
định của pháp luật. 
- Hình thành thái độ không đồng tình, lên án 
và đấu tranh phê phán những hành vi vi phạm 
pháp luật. 
Từ đó học sinh có những vốn hiểu biết nhất 
định về kiến thức pháp luật, điều chỉnh hành 
vi của mình sao cho phù hợp với các chuẩn 
mực pháp luật đề ra, đồng thời tuyên truyền 
cho mọi người cùng thực hiện, lên án, phê 
phán đối với những hành vi vi phạm pháp 
luật; nhận thức được rõ những việc làm mà 
pháp luật cho phép và những việc làm mà 
pháp luật cấm, những việc nên làm và những 
việc không nên làm. 
Nội dung giáo dục pháp luật theo hướng phát 
triển năng lực học sinh trong dạy học môn 
Giáo dục công dân lớp 12 
Môn Giáo dục công dân lớp 12 ở trường 
Trung học phổ thông có vai trò quan trọng 
trực tiếp trong quá trình hình thành ý thức 
chính trị, hành vi đạo đức, pháp luật và lối 
sống cho học sinh. Môn học này có đặc điểm 
là gần gũi, gắn bó mật thiết với cuộc sống 
thực tiễn sinh động của gia đình, nhà trường 
và xã hội. Điều này tạo cho môn học có 
những lợi thế để giáo viên có thể sử dụng các 
phương pháp giảng dạy tích cực nhằm phát 
triển các năng lực cho học sinh. 
Thứ nhất, môn học cung cấp những kiến thức 
mang tính lý luận về Nhà nước và pháp luật. 
Thứ hai, giáo dục những chuẩn mực cơ bản 
của pháp luật như: Dân chủ, công bằng, bình 
đẳng, công lý, tự do... 
Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
125 
Thứ ba, cung cấp những kiến thức pháp luật 
cơ sở thuộc những lĩnh vực quan trọng trong 
đời sống xã hội liên quan trực tiếp đến đời 
sống vật chất, tinh thần, lao động và học tập 
của học sinh. 
Thứ tư, hình thành kĩ năng thực hiện những 
chuẩn mực pháp luật. 
Bên cạnh các năng lực chung, môn giáo dục 
công dân còn cung cấp các năng lực chuyên biệt: 
- Tự nhận thức, tự điều chỉnh hành vi phù hợp 
với pháp luật và chuẩn mực đạo đức, xã hội. 
- Nhận thức được các giá trị đạo đức, truyền 
thống văn hóa, các quy định của pháp luật và 
nhận ra được các yếu tố tác động đến bản 
thân trong cuộc sống, học tập. 
- Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản 
thân, có cách ứng xử phù hợp với các tình 
huống trong cuộc sống, học tập. 
- Tự đánh giá, điều chỉnh hành vi phù hợp với 
pháp luật và chuẩn mực đạo đức xã hội. 
- Tự chịu trách nhiệm và thực hiện trách 
nhiệm của công dân với cộng đồng, đất nước. 
- Giải quyết các vấn đề đạo đức, pháp luật, 
chính trị, xã hội. 
- Tự đánh giá, tự điều chỉnh những hành động 
chưa hợp lý của bản thân trong học tập, và 
trong cuộc sống hằng ngày. 
Như vậy, chương trình hiện tại có mục tiêu 
khá lớn về kiến thức, kỹ năng đối với học 
sinh và hướng tới việc hình thành nhiều năng 
lực chuyên biệt cho học sinh. Tuy nhiên, với 
thời lượng chương trình, đội ngũ giáo viên và 
mức độ quan tâm của các đối tượng trong xã 
hội đối với môn học thì mục tiêu này khó có 
thể đạt được. 
Phương pháp và hình thức giáo dục pháp luật 
theo hướng phát triển năng lực học sinh trong 
dạy học Giáo dục công dân lớp 12 
Trong giai đoạn hiện nay, giáo dục phổ thông 
nước ta đang thực hiện bước chuyển từ 
chương trình tiếp cận nội dung sang tiếp cận 
năng lực người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm 
đến học sinh được cái gì đến chỗ quan tâm 
học sinh vận dụng cái gì qua việc học. Giáo 
dục định hướng năng lực nhằm đảm bảo chất 
lượng đầu ra của việc dạy học, thực hiện mục 
tiêu phát triển toàn diện các phẩm chất nhân 
cách, chú trọng năng lực vận dụng tri thức 
trong những tình huống thực tiễn nhằm chuẩn 
bị cho con người năng lực giải quyết các tình 
huống của cuộc sống và nghề nghiệp. Chương 
trình này nhấn mạnh vai trò của người học với 
tư cách chủ thể của quá trình nhận thức [3]. 
Để đảm bảo được điều đó, chúng ta cần 
chuyển từ phương pháp dạy học theo lối 
“truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, 
cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kĩ năng, 
hình thành năng lực và phẩm chất. 
Phương pháp dạy học môn giáo dục công dân 
được sử dụng chủ yếu hiện nay là phương 
pháp thuyết trình, phương pháp đàm thoại, 
phương pháp trực quan, phương pháp nêu vấn 
đề và giải quyết vấn đề, phương pháp thảo 
luận nhóm, phương pháp động não, phương 
pháp đóng vai và giải quyết tình huống, 
phương pháp dự án, phương pháp nghiên cứu 
trường hợp điển hình, phương pháp dạy học 
qua trải nghiệm và khám phá, phương pháp 
trò chơi. 
Trong dạy học môn Giáo dục công dân cần sử 
dụng kết hợp các phương pháp dạy học nhằm 
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của 
học sinh phù hợp với đặc điểm môn học, bồi 
dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng 
vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động 
đến tình cảm và đem lại niềm vui, hứng thú 
học tập cho học sinh. 
Cần tiến hành đa dạng các hình thức phổ biến, 
giáo dục pháp luật ngoại khóa cho học sinh. 
Thực hiện các hình thức tuyên truyền miệng, 
thông qua các tài liệu tuyên truyền, thông qua 
các hoạt động ngoài giờ lên lớp, văn hóa, văn 
nghệ, tuần sinh hoạt công dân, các buổi nói 
chuyện chuyên đề về pháp luật, các hội thi 
tìm hiểu về pháp luật do nhà trường tổ chức. 
Đề xuất một số biện pháp cơ bản nhằm 
nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp 
luật theo hướng phát triển năng lực học 
sinh trong dạy học Giáo dục công dân lớp 
12 ở trường Trung học phổ thông 
Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội 
ngũ giáo viên Giáo dục công dân ở trường 
Trung học phổ thông 
Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
126 
Trong quá trình dạy học, giáo viên là một 
nhân tố không thể thiếu. Do vậy, việc xây 
dựng một đội ngũ giáo viên có chuyên môn, 
nghiệp vụ là việc làm quan trọng hàng đầu. 
Điều 14, chương 1, Luật giáo dục ghi rõ: 
“Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc 
đảm bảo chất lượng giáo dục” [5]. 
Một trong những giải pháp quan trọng để 
nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và 
chất lượng giáo dục pháp luật cho học sinh 
trường Trung học phổ thông nói riêng là phải 
nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên giỏi 
chuyên môn, vững nghiệp vụ. Trước hết, cần 
xây dựng đội ngũ giáo viên giảng dạy môn 
Giáo dục công dân cả về chất lượng và số 
lượng, có phẩm chất đạo đức tốt, có lòng yêu 
nghề và năng lực sư phạm đáo ứng yêu cầu 
dạy học theo chương trình mới và phương 
pháp mới. Giáo viên giảng dạy môn Giáo dục 
công dân cần được đào tạo chính quy, tránh 
tình trạng giáo viên kiêm nhiệm, dạy chéo, 
chuyển từ bộ môn khác sang Giáo dục công 
dân nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của 
bộ môn này. Đồng thời, cần có kế hoạch bồi 
dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp 
vụ cho đội ngũ giáo viên chuyên ngành. Việc 
đào tạo, bồi dưỡng giáo viên giảng dạy bộ 
môn Giáo dục công dân cần chú ý những vấn 
đề sau: 
Một là: Đổi mới phương pháp đào tạo giáo viên 
Giáo dục công dân trong trường sư phạm. 
Đào tạo giáo viên phải gắn với nhu cầu sử 
dụng, tránh tình trạng đào tạo thừa gây ảnh 
hưởng đến tâm lý người được đào tạo, học 
xong chưa chắc đã được tuyển dụng. Do đó, 
việc đào tạo cần phải được lập kế hoạch cụ 
thể và có sự chỉ đạo từ các cơ quan, ban 
ngành chức năng. Đào tạo giáo viên gắn liền 
đào tạo cả về số lượng và chất lượng. Người 
được đào tạo phải nắm vững kiến thức, 
phương pháp và hình thức tổ chức dạy học 
môn Giáo dục công dân. Đổi mới phương 
pháp đào tạo là công tác trọng tâm của việc 
nâng cao chất lượng đào tạo. Cần phải áp 
dụng nhiều biện pháp, trong đó có kế hoạch 
nghiên cứu công nghệ dạy học tiên tiến và 
đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ cho công tác 
dạy học: Rèn luyện nghiệp vụ, lao động 
hướng nghiệp, văn nghệ, thể dục thể thao, tổ 
chức các hoạt động nghiên cứu về công tác 
đào tạo giáo viên ở nước ngoài. 
Hai là: Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên. 
Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh cần kết hợp với 
các cơ quan chức năng địa phương tổ chức 
những lớp tập huấn nhằm nâng cao trình độ, 
bổ sung kiến thức, cập nhật thông tin pháp 
luật cho đội ngũ giáo viên nói chung và giáo 
viên Giáo dục công dân nói riêng. Cần thường 
xuyên tổ chức thi giáo viên dạy giỏi Giáo dục 
công dân cấp huyện, cấp tỉnh nhằm nâng cao 
trình độ chuyên môn và năng lực giảng dạy. 
Đồng thời, phải thường xuyên tổ chức các 
buổi sinh hoạt chuyên môn, tăng cường việc 
trao đổi thông tin, nghiệp vụ giữa các giáo 
viên với nhau. Giáo viên làm công tác giáo 
dục pháp luật qua hoạt động ngoại khóa cho 
học sinh không chỉ có tri thức chuyên ngành, 
tri thức khoa học mà còn phải có kiến thức 
thực tế, kiến thức liên ngành. 
Đổi mới phương pháp dạy học pháp luật 
Các trường trung học phổ thông đã áp dụng 
rất nhiều các phương pháp, biện pháp giáo 
dục pháp luật khác nhau vào quá trình dạy 
học, nhưng đa số vẫn sử dụng các phương 
pháp truyền thống như diễn giảng, thuyết 
trình mang nặng tính lý thuyết, hàn lâm, chưa 
kích thích hành vi sự sáng tạo của học sinh. 
Vì vậy, để đổi mới phương pháp giáo dục 
pháp luật cho học sinh cần phải lưu ý một số 
điểm sau: 
- Phải coi trọng thực hành, tránh lối giáo dục 
thiên về lý thuyết, khô khan, xa rời thực tế, 
phải xuất phát từ thực tế cuộc sống và vốn 
sống của bản thân học sinh. 
- Tôn trọng quy luật của nhận thức là đi từ 
trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ 
tư duy trừu tượng đến hoạt động thực tiễn. 
- Phương pháp giáo dục pháp luật hướng tới 
mục tiêu vì học sinh, đồng thời phương pháp 
đó cần khơi gợi sự say mê học tập, khám phá 
chân lý của học sinh. 
- Phải xuất phát từ mục tiêu, nội dung của 
môn học, gắn liền với nội dung môn học và 
phù hợp với đặc điểm tâm lí của học sinh. 
Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
127 
- Tăng cường sử dụng các phương tiện hiện 
đại (máy chiếu, băng, đĩa, hình, phương tiện 
nghe, nhìn) trong dạy học pháp luật. 
- Sử dụng các phương pháp giảng dạy hiện 
đại coi người học là trung tâm. Tùy theo từng 
bài học mà giáo viên chọn phương pháp cho 
phù hợp. 
- Phát huy được tính tích cực, chủ động sáng 
tạo của học sinh trong quá trình dạy học. Học 
sinh cần được tích cực hoạt động để tự hoạt 
động và chiếm lĩnh các tri thức, kĩ năng mới, 
hình thành thái độ tích cực với sự hướng dẫn 
giúp đỡ của giáo viên. 
- Đổi mới phương pháp giáo dục pháp luật 
cần tập trung vào hướng rèn luyện tư duy 
sáng tao, bồi dưỡng ý chí vươn lên, năng lực 
tự học, tự nghiên cứu của học sinh. 
Đa dạng hóa các hình thức giáo dục pháp luật 
Thứ nhất, mở rộng và tăng cường các hoạt 
động ngoại khóa. Cần xây dựng và mở rộng 
hình thức tìm hiểu pháp luật trên phát thanh, 
xây dựng website riêng về công tác giáo dục 
pháp luật để học sinh cập nhật thông tin, trao 
đổi, bàn luận và tìm hướng giải quyết cho 
những vấn đề bức xúc trong đời sống pháp 
luật, giao lưu, tôn vinh gương người tốt, việc 
tốt thông qua kênh thông tin báo chí, truyền 
hình, từ đó tác động mạnh mẽ tới tâm tư, tình 
cảm của em. 
Thứ hai, giáo dục pháp luật cho các em thông 
qua các hoạt động thực tiễn, giáo dục quyền 
và nghĩa vụ lao động bằng cách đưa các em 
đến các cơ sở sản xuất, đến các vùng quê để 
tham gia lao động, đưa các em đi thăm hỏi gia 
đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, 
gia đình có nạn nhân chất độc màu da cam để 
giáo dục các em biết yêu Tổ quốc, yêu hòa 
bình và luôn hành động vì mục tiêu đó đa 
dạng hóa và chuyên sâu hình thức giáo dục 
pháp luật qua phương tiện thông tin đại chúng 
bằng việc xây dựng và phát sóng chương trình 
truyền hình dành riêng cho học sinh. 
Thứ ba, kết hợp giáo dục pháp luật với giáo 
dục đạo đức. 
Thứ tư, cần lồng ghép việc phổ biến, giáo dục 
pháp luật tại các buổi sinh hoạt đầu giờ, sinh 
hoạt lớp, tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ, tổ chức 
hội thảo tọa đàm về trách nhiệm của học sinh 
và cán bộ giáo viên trong đấu tranh phòng 
chống tội phạm. tổ chức các hoạt động, sinh 
hoạt tập thể để thu hút học sinh vào các hoạt 
động lành mạnh như liên hoan, văn nghệ, thi 
đấu thể thao, thi hùng biện với nội dung 
phòng chống tội phạm, để học sinh có thêm 
hiểu biết và tham gia tích cực vào đấu tranh 
phòng, chống tội phạm nói chung và vi phạm 
pháp luật xâm nhập học đường nói riêng. 
Thứ năm, cần tổ chức thi tìm hiểu pháp luật 
và hành động bảo vệ pháp luật trong các 
trường trung học phổ thông. Thông qua hệ 
thống các chủ đề thi, việc nghiên cứu tài liệu 
và tham gia sẽ tạo điều kiện cho học sinh tiếp 
cận với hệ thống tri thức pháp luật. 
Thứ sáu, việc giáo dục pháp luật còn được bổ 
sung thêm bằng các hình thức treo băng rôn, 
biển khẩu hiệu, pano, áp phích có nội dung nhắc 
nhở mọi người sống và làm việc theo pháp luật 
thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp luật. 
Giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động 
ngoài giờ lên lớp 
Giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động 
ngoài giờ lên lớp cần tập trung vào các hình 
thức: Báo cáo chuyên đề thi tìm hiểu pháp 
luật; Lồng ghép nội dung pháp luật và các 
hoạt động văn hóa, văn nghệ, tổ chức tuyên 
truyền trên các phương tiện thông tin đại 
chúng, phát hành các tài liệu, tờ rơi nhằm 
cập nhật các kiến thức pháp luật mới, tạo 
niềm tin, tình cảm pháp luật cho người học. 
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một 
trong những phương thức có khả năng đáp 
ứng cao nhiệm vụ giáo dục pháp luật cho học 
sinh phổ thông, cụ thể như: Hoạt động câu lạc 
bộ, tổ chức các hội thi tìm hiểu về pháp luật 
(quyền trẻ em, bảo vệ môi trường, bảo vệ di 
sản, an toàn giao thông) với các nội dung, 
hình thức phong phú và đa dạng. Thông qua 
hoạt động giáo dục ngoại khóa, ngoài giờ lên 
lớp, học sinh sẽ tiếp thu được kiến thức pháp 
luật một cách tự nhiên, sinh động với nhiều hình 
thức phù hợp, hấp dẫn tạo nên sân chơi lành 
mạnh thu hút được nhiều học sinh tham gia. 
Tổ chức lồng ghép các nội dung pháp luật vào 
các hoạt động như sinh hoạt dưới cờ, sinh 
Nguyễn Thị Hoàng Lan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 188(12/3): 123 - 128 
128 
hoạt lớp, sinh hoạt đoàn, hội, đội theo chủ đề 
pháp luật, xây dựng và tổ chức các câu lạc bộ 
tuổi trẻ với pháp luật 
KẾT LUẬN 
Giáo dục pháp luật theo định hướng phát triển 
năng lực cho học sinh các trường trung học 
phổ thông là một tất yếu khách quan xuất phát 
từ yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã 
hội chủ nghĩa Việt Nam, từ mục tiêu phát triển 
đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, biết 
sống và làm việc theo chuẩn mực pháp luật, có 
trách nhiệm công dân và năng lực thích ứng 
với những điều kiện hoàn cảnh xã hội. 
Để góp phần triển khai thực hiện tốt công tác 
này, việc nhận thức đúng đắn về vai trò của 
công tác giáo dục pháp luật nhằm phát triển 
năng lực người học là rất cần thiết. Bài báo đã 
phân tích một số vấn đề lý luận cơ bản về 
giáo dục pháp luật theo hướng phát triển năng 
lực người học trong dạy học môn Giáo dục 
công dân lớp 12 ở trường Trung học phổ 
thông, đề xuất một số biện pháp nhằm nâng 
cao hiệu quả công tác này, góp phần vào sự 
nghiệp đổi mới giáo dục căn bản và toàn diện. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Lê Bình (2017), “Trẻ em, người chưa thành 
niên phạm tội vượt quá giới hạn độ tuổi”, 
trích dẫn 19/9/2017. 
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Tài liệu Hướng 
dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học Ban 
hành kèm theo Công văn số 582/BGDĐT-VP ngày 
01/9/2011. 
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu tập 
huấn - Dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học 
tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh, 
môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông. 
4. Trường Đại học Luật Hà Nội (2016), Giáo 
trình Lý luận nhà nước và pháp luật, Nxb Công 
an nhân dân. 
5. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt 
Nam, Luật Giáo dục năm 2005 (được sửa đổi, bổ 
sung năm 2009), Nxb Chính trị Quốc gia. 
SUMMARY 
SOME SOLUTIONS TO IMPROVE THE EFFECTIVENESS OF LEGAL 
EDUCATION IN TEACHING THE CITIZEN EDUCATION OF 12TH GRADE 
IN HIGH SCHOOL TO DEVELOPING CAPACITY OF STUDENTS 
Nguyen Thi Hoang Lan
*
, Nguyen Mai Anh, Nguyen Ngoc Anh 
University of Education - TNU 
Citizen education in grade 12 plays an important role in shaping and developing legal awareness 
and lawful behavior for students. This subject helps high school students have basic understanding 
of law, adjust their behavior in accordance with the law, create the habit of “Living and working 
under the Constitution and laws”. Therefore, legal education in the direction of developing 
capacity for students in Citizen education for 12th grade is very necessary. This paper proposes 
some basic solutions to improve the effectiveness of this work, renovate the methods in teaching 
Citizen education for 12th grade students, meets requirements of education renovation. 
Keywords: legal education, citizen education, developing capacity, legal awareness, student 
Ngày nhận bài: 17/8/2018; Ngày phản biện: 16/9/2018; Ngày duyệt đăng: 12/10/2018 
*
 Tel: 0912 454656, Email: hoanglan@dhsptn.edu.vn