Vai trò lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên đối với công tác xã hội hóa y tế từ năm 2010 đến năm 2018 và một số bài học kinh nghiệm

 ISSN: 1859-2171 
e-ISSN: 2615-9562 
TNU Journal of Science and Technology 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 129 
VAI TRÕ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TỈNH THÁI NGUYÊN ĐỐI VỚI 
CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA Y TẾ TỪ NĂM 2010 ĐẾN NĂM 2018 
VÀ MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM 
 Chu Tuấn Anh*, Đỗ Thị Nhường, Trần Công Dương 
Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Xã hội hóa y tế là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm tăng cường các nguồn lực cho 
phát triển y tế. Trong những năm qua công tác xã hội hóa y tế ở tỉnh Thái Nguyên đã đạt được 
những kết quả đáng khích lệ với hệ thống y tế công lập, tư nhân đa dạng, các nguồn lực ngoài xã 
hội đầu tư vào lĩnh vực y tế ngày càng lớn góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân 
dân. Nghiên cứu này làm rõ vai trò lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên đối với công tác xã hội 
hóa y tế. Bằng các phương pháp logic kết hợp với lịch sử, thống kê, so sánh, tổng hợp, nhóm tác 
giả đề cập tới chủ trương, kết quả thực hiện công tác xã hội hóa y tế ở tỉnh Thái Nguyên từ năm 
2010 đến năm 2018. Từ đó, nhóm tác giả rút ra một số bài học kinh nghiệm nhằm thực hiện tốt 
hơn công tác xã hội hóa y tế trong những năm tiếp theo. 
Từ khóa: Đảng Cộng sản Việt Nam; xã hội hóa y tế; chủ trương của Đảng; tỉnh ủy Thái Nguyên; 
Ủy ban nhân dân. 
Ngày nhận bài: 17/4/2020; Ngày hoàn thiện: 27/4/2020; Ngày đăng: 22/5/2020 
THE LEADERSHIP ROLE OF THE PARTY COMMITTEE 
OF THAI NGUYEN PROVINCE IN SOCIALIZATION OF HEALTH 
FROM 2010 TO 2018 AND SOME LESSONS LEARNED 
Chu Tuan Anh
*
, Do Thi Nhuong, Tran Cong Duong 
TNU - University of Medicine and Pharmacy 
ABSTRACT 
Socialization of health is a major policy of the Party and the State to increase resources for health 
development. For the last few years, the socialization of health in Thai Nguyen province has 
achieved encouraging results with the diversity of public and private health systems, non-social 
resources investing in the health sector are increasingly contributing into the enhancement of the 
health care quality for people. This study clarifies the leading role of Thai Nguyen Provincial Party 
Committee for socialization of health. By logical methods combined with history, statistics, 
comparison, aggregation, the authors refer to the guidelines and results of the implementation of 
health socialization in Thai Nguyen from 2010 to 2018. Since then, the authors draws some 
experiences to better implement the socialization of health in the following years. 
Keywords: Communist Party of Vietnam; socialization of health; undertakings of the Party; Thai 
Nguyen Provincial Party Committee; People's Committee. 
Received: 17/4/2020; Revised: 27/4/2020; Published: 22/5/2020 
* Corresponding author. Email: tuananhyktn@gmail.com
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 130 
1. Đặt vấn đề 
Chủ trương xã hội hóa y tế được Đảng Cộng 
sản Việt Nam đã đề cập đến ngay từ những 
năm đầu đổi mới đất nước. Điều này thể hiện 
tầm nhìn đúng đắn của Đảng về lĩnh vực y tế. 
Xã hội hóa y tế là gì? Dưới các góc độ nghiên 
cứu khác nhau của các nhà khoa học có nhiều 
quan điểm về xã hội hóa y tế. “Xã hội hóa y 
tế là sự mở rộng trách nhiệm từ chỗ trước đây 
coi nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân là 
nhiệm vụ của Nhà nước và ngành Y tế thành 
của các ngành, các đoàn thể, các tổ chức xã 
hội, cộng đồng, gia đình, cá nhân, của cả hệ 
thống y tế công lập lẫn y tế tư nhân trong 
cung ứng dịch vụ chăm sóc sức khỏe và tài 
chính y tế” [1]; “Xã hội hóa y tế là hoạt động 
có sự tham gia bằng các hoạt động và sự đóng 
góp theo khả năng của mọi thành phần kinh 
tế, mọi ngành, cá nhân và tổ chức xã hội vào 
công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân nhằm 
đạt kết quả cao nhất, công bằng và hiệu quả” 
[2]; “Xã hội hóa y tế là quá trình huy động sự 
tham gia dưới các hình thức khác nhau của 
các chủ thể và cộng đồng xã hội, đồng thời 
tăng cường vai trò của Nhà nước đối với y tế 
nhằm nâng cao chất lượng cung ứng các dịch 
vụ và mở rộng đối tượng thụ hưởng và bảo 
đảm công bằng xã hội trong đóng góp và 
hưởng thụ các dịch vụ y tế” [3], v.v.. 
Theo tác giả, có thể hiểu xã hội hóa y tế là 
chuyển các hoạt động cung cấp dịch vụ chăm 
sóc sức khỏe từ chỗ chỉ thuộc nhà nước sang 
hoạt động của các tổ chức, của thành phần kinh 
tế, của nhân dân dưới sự quản lý của Nhà nước 
nhằm sử dụng và phát huy tối đa các nguồn lực 
của xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng 
cao của nhân dân về chăm sóc sức khỏe. 
Dưới góc độ nghiên cứu, các tác giả tập trung 
nghiên cứu các nội dung sau: Phát triển hệ 
thống y tế công lập và tư nhân; về thực hiện 
liên doanh, liên kết và cung ứng dịch vụ theo 
nhu cầu ở các cơ sở y tế công lập; vận động 
tham gia của cộng đồng, các tổ chức xã hội 
thực hiện xã hội hóa y tế. 
2. Chủ trương, chính sách của Đảng và 
Nhà nước về xã hội hóa y tế 
Trong những năm đầu đổi mới, trước đòi hỏi từ 
thực tiễn ngành y tế, Nghị quyết số 04-
NQ/HNTW ngày 14/1/1993 của Hội nghị lần 
thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 
VII “Về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp 
chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân” đã đặt 
nền móng cho chủ trương xã hội hóa y tế ở Việt 
Nam: “Sự nghiệp chăm sóc sức khỏe là trách 
nhiệm của cộng đồng và mỗi người dân, là trách 
nhiệm của cấp ủy đảng và chính quyền, các 
đoàn thể nhân dân và các tổ chức xã hội, trong 
đó ngành y tế giữ vai trò nòng cốt” [4]. 
Bước vào giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp 
hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng Cộng sản 
Việt Nam tiếp tục khẳng định xã hội hóa y tế 
là một trong những phương thức để phát triển 
sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức 
khỏe nhân dân nhằm phát triển các loại hình 
chăm sóc sức khỏe bên cạnh các đơn vị y tế 
công lập. “Phát triển các dịch vụ khám, chữa 
bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu của y tế 
nhà nước, y tế dân lập... Đa dạng hóa các loại 
hình bảo hiểm y tế. Xóa bỏ sự phân biệt giữa 
khám chữa bệnh theo chế độ bảo hiểm và 
theo chế độ thu phí dịch vụ” [5]. 
Trước nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng 
cao của nhân dân, Bộ Chính trị đã ban hành 
Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23/2/2005 
“Về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao 
sức khỏe nhân dân trong tình hình mới” xác 
định: “Xã hội hóa các hoạt động chăm sóc 
sức khỏe gắn với tăng cường đầu tư của Nhà 
nước... Khuyến khích các thành phần kinh tế 
đầu tư phát triển các dịch vụ chăm sóc và 
nâng cao sức khỏe” [6]. Chủ trương của Đảng 
luôn tạo điều kiện cho hệ thống y tế ngoài 
công lập phát triển mạnh trong điều kiện tài 
chính, cơ sở vật chất của y tế công lập còn 
hạn chế. “Khuyến khích phát triển các cơ sở y 
tế thuộc nhiều hình thức sở hữu, kể cả đầu tư 
ngước ngoài... Mở rộng các hình thức dịch vụ 
chăm sóc sức khoẻ tại nhà, bác sĩ gia đình, 
chăm sóc người già cô đơn, người tàn tật” [5]. 
“Tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển y tế 
ngoài công lập, thí điểm hình thành cơ sở 
khám, chữa bệnh theo hình thức hợp tác công 
- tư và mô hình quản lý bệnh viện như doanh 
nghiệp công ích. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện 
bảo hiểm y tế toàn dân” [7]. 
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 131 
Những năm gần đây, nhu cầu chăm sóc sức 
khỏe của nhân dân ngày một đa dạng, nhận 
thức của người dân về bệnh tật và phòng bệnh 
cũng khác trước, cơ cấu bệnh tật lây nhiễm và 
không lây nhiễm đa dạng và phức tạp dẫn đến 
tình trạng mất cân đối trong cung ứng các 
dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nghị quyết số 20-
NQ/TW (năm 2017) “Về tăng cường công tác 
bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân 
dân trong tình hình mới” với chủ trương: 
“Đẩy mạnh xã hội hoá, huy động các nguồn 
lực phát triển hệ thống y tế. Đa dạng hoá các 
hình thức hợp tác công - tư, bảo đảm minh 
bạch, công khai, cạnh tranh bình đẳng, không 
phân biệt công - tư trong cung cấp dịch vụ y 
tế. Khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư 
xây dựng cơ sở y tế (kể cả trong chăm sóc sức 
khoẻ ban đầu), tập trung vào cung cấp dịch vụ 
cao cấp, theo yêu cầu” [8]. 
Thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, 
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 
nhiều văn bản đề cập đến chính sách xã hội 
hóa y tế như: Nghị quyết số 90-CP (năm 1997) 
“Về phương hướng và chủ trương xã hội hoá 
các hoạt động giáo dục,y tế, văn hoá”; Quyết 
định số 243/2005/QĐ-TTg (năm 2005) “Về 
Chương trình hành động của Chính phủ thực 
hiện Nghị quyết số 46/NQ-TW ngày 23 tháng 
02 năm 2005 của Bộ Chính trị “Về công tác 
bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân 
dân trong tình hình mới””; Quyết định số 
30/2008/QĐ-TTg (năm 2008) “Về việc phê 
duyệt quy hoạch phát triển mạng lưới khám, 
chữa bệnh đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 
2020”; Quyết định số 122/QĐ-TTg (năm 
2013) “Về việc phê duyệt Chiến lược quốc gia 
bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân 
dân giai đoạn 2011 - 2020, tầm nhìn đến năm 
2030”. Nghị quyết số 93/NQ-CP (năm 2014) 
“Về một số cơ chế, chính sách phát triển y tế”. 
Những nghị quyết này của Chính phủ, Thủ 
tướng Chính phủ thể hiện sự cụ thể hóa đường 
lối của Đảng bằng chính sách của Nhà nước về 
xã hội hóa y tế Việt Nam. 
3. Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên lãnh đạo công 
tác xã hội hóa y tế từ năm 2010 đến năm 2018 
Quán triệt các chủ trương, chính sách của 
Đảng và Chính phủ, ngay từ năm 2005, Ban 
Thường vụ Tỉnh ủy Thái Nguyên đã ban hành 
Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 9/9/2005, “Về 
công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức 
khỏe nhân dân trong tình hình mới” và Đề án 
số 03/ĐA-TU (2005) về xây dựng Thái 
Nguyên trở thành Trung tâm y tế khu vực các 
tỉnh vùng Đông Bắc (giai đoạn 2006-2010). 
Nghị quyết số 12-NQ/TW của Đảng bộ tỉnh 
Thái Nguyên chủ trương: Cần thiết lãnh đạo 
thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa y tế với 
các hình thức, bước đi, cách làm cụ thể trong 
từng giai đoạn, từng thời kỳ; thực hiện thí 
điểm mô hình và nhân rộng với các đối tượng 
trên địa bàn tỉnh. Đảng bộ tỉnh xác định trong 
điều kiện nguồn ngân sách nhà nước cấp cho 
ngành y tế của tỉnh còn hạn hẹp thì xã hội hóa 
y tế là một giải pháp để tháo gỡ những khó 
khăn về nhân lực y tế, tài chính, cơ sở vật 
chất, trang thiết bị y tế cho các cơ sở y tế 
công lập trên địa bàn tỉnh. 
Để thực hiện có hiệu mục tiêu xã hội hóa y tế, 
Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên xác định: “Đầu tư 
nâng cấp các bệnh viện tuyến huyện và tuyến 
tỉnh, quan tâm đầu tư phát triển các loại hình 
dịch vụ y tế chuyên sâu... Quy hoạch phát 
triển mạng lưới y tế trên địa bàn tỉnh, phấn 
đấu nâng cấp thành Trung tâm y tế vùng 
Đông Bắc” [9]. Cùng với đó, Đảng bộ tỉnh 
chủ trương: “Đẩy mạnh xã hội hóa công tác 
chăm sóc sức khoẻ nhân dân, tạo điều kiện để 
triển khai xây dựng các cơ sở khám chữa 
bệnh đạt tiêu chuẩn quốc tế và xây dựng Bệnh 
viện quốc tế trên địa bàn tỉnh [10]. 
Đảng bộ tỉnh xác định y tế cơ sở là tuyến y tế 
đầu tiên tham gia công tác chăm sóc sức khỏe 
cho nhân dân. Mạng lưới y tế cơ sở của tỉnh 
đảm nhiệm việc trực tiếp tham gia khám, 
chữa bệnh cho nhân dân đến công tác dự 
phòng, sức khỏe trường học, kiểm dịch và 
dinh dưỡng cộng đồng,v.v.. Với khối lượng 
công việc lớn như vậy nhưng phần lớn các 
trung tâm y tế, phòng khám đa khoa khu vực, 
các trạm y tế với trang bị đã cũ kĩ, lạc hậu, 
phòng làm việc, trạm y tế xã đã xuống cấp 
cần phải đầu tư cải tạo, xây mới, trang bị mới 
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 132 
muốn vậy không chỉ dựa vào nguồn ngân 
sách nhà nước mà cần phải có các nguồn lực 
bên ngoài khác. Do đó, tỉnh chủ trương: “Huy 
động các nguồn lực đầu tư xây dựng nâng cấp 
các cơ sở y tế, nhất là y tế tuyến cơ sở. Phấn 
đấu đến năm 2015, đạt tỷ lệ 7 bác sỹ/1 vạn 
dân và có 100% xã, phường, thị trấn đạt 
chuẩn quốc gia về y tế” [10]. 
Để mở rộng các đối tượng thụ hưởng Đảng bộ 
tỉnh đã chú trọng huy động các nguồn lực từ cá 
nhân, tổ chức thông qua việc liên doanh, liên 
kết nhằm cung ứng các dịch vụ y tế đa dạng và 
phù hợp. Do đó, Đảng bộ tỉnh tiếp tục khẳng 
định: “Huy động các nguồn lực đầu tư xây 
dựng, phát triển hệ thống các cơ sở y tế” [11]. 
4. Ủy ban nhân dân và ngành y tế cụ thể hóa 
đường lối xã hội hóa y tế của Đảng Cộng sản 
Việt Nam và Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên 
Nghị quyết số 12-NQ/TU (2005), Đề án số 03-
ĐA/TU (2005), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ 
lần thứ XVII, XVIII, XIX được cụ thể hóa 
bằng các nghị quyết, quyết định của Hội đồng 
nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) 
trên cơ sở ngành y tế các cấp chủ động đề xuất, 
tham mưu có hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền 
các chương trình, kế hoạch, đề án về phát triển 
hệ thống y tế nói chung và xã hội hóa y tế nói 
riêng. Nghị quyết số 22/2011/NQ-HĐND 
(năm 2010) của HĐND tỉnh chỉ ra: “Khuyến 
khích các thành phần kinh tế tham gia công tác 
xã hội hóa ngành y tế; thực hiện đầu tư xây 
dựng bệnh viện quốc tế trên địa bàn; tiếp tục 
nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống 
bệnh viện; tập trung các nguồn lực thực hiện 
công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng Thái 
Nguyên trở thành trung tâm y tế chuyên sâu 
của vùng” [12]. Nghị quyết số 04/2013/NQ-
HĐND (năm 2013) của HĐND tỉnh “Về 
thông qua đề án phát triển y tế chuyên sâu tỉnh 
Thái Nguyên đến năm 2020”: “Huy động sự 
tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội 
trong xây dựng và hoàn thiện các cơ sở y 
tế; phát triển bảo hiểm y tế toàn dân; tăng 
cường phối hợp công - tư, đa dạng hoá các loại 
hình dịch vụ chất lượng cao” [13]. 
Thực hiện chủ trương của Đảng và HĐND 
tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản 
và chỉ đạo ngành y tế tổ chức thực hiện nhiệm 
vụ chính trị về y tế trong đó có công tác xã 
hội hóa y tế. Tiêu biểu: Quyết định số 
2843/QĐ-UBND (năm 2011) của UBND tỉnh 
“phê duyệt Chương trình phát triển sự nghiệp 
y tế tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2011-2015, 
định hướng đến 2020”; Quyết định số 67/QĐ-
UBND (năm 2012) của UBND tỉnh “phê 
duyệt Kế hoạch hành động phát triển y, dược 
cổ truyền tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020”; 
Quyết định số 2074/QĐ-BND (năm 2012) của 
UBND tỉnh “phê duyệt Đề án củng cố và 
hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở tỉnh Thái 
Nguyên đến năm 2020”; Quyết định số 
1405/QĐ-UBND (năm 2013) của UBND tỉnh 
về việc phê duyệt Đề án phát triển y tế chuyên 
sâu tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020. Thực 
hiện Nghị quyết Đại hội XIX, UBND tỉnh ban 
hành Quyết định số 1973/QĐ-UBND (năm 
2017) “Về việc ban hành chương trình phát 
triển y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân tỉnh 
Thái Nguyên, giai đoạn 2017 - 2020” tái 
khẳng định đường lối của Đảng bộ tỉnh: 
“Tiếp tục huy động các nguồn đầu tư của xã 
hội cho y tế, đặc biệt nguồn đầu tư xã hội hóa. 
Khuyến khích các cá nhân, tổ chức trong và 
ngoài nước mở rộng các hoạt động đầu tư 
trong lĩnh vực y tế; tạo điều kiện để các cơ sở 
y tế cạnh tranh lành mạnh, hợp tác và cùng 
phát triển ổn định, lâu dài; - Tăng cường và 
mở rộng hợp tác quốc tế, chủ động hội nhập 
quốc tế để huy động sự giúp đỡ về kỹ thuật và 
đầu tư nguồn lực của các nước, các tổ chức 
quốc tế, các tổ chức phi Chính phủ; nâng cao 
hiệu quả sử dụng các nguồn viện trợ, xây 
dựng và phát triển ngành theo hướng các khu 
điều trị chất lượng cao” [1 ... dựng mới với dãy nhà 2 
tầng khang với các phương tiện, trang thiết bị, 
máy móc được đầu tư bằng nhiều nguồn khác 
nhau [18]. Đội ngũ cán bộ y tế cơ sở được 
quan tâm bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình 
độ chuyên môn để có thể tiếp cận và sử dụng 
tốt các trang thiết bị hiện đại như máy chạy 
thận nhân tạo, máy siêu âm, máy điện tim, xét 
nghiệm nước tiểu nhằm phục vụ tốt hơn công 
tác khám chữa bệnh ngay tại tuyến huyện và 
tuyến xã. 
Những kết quả trên tạo điều kiện cho nhân 
dân dễ dàng tiếp cận hơn với các dịch vụ y tế 
ban đầu; nhiều dịch bệnh được các tuyến cơ 
sở khống chế và đẩy lùi; công tác phòng 
bệnh, chăm sóc sức khỏe sinh sản, tiêm chủng 
mở rộng luôn được đảm bảo và ngày một 
nâng cao; đội ngũ cán bộ y tế tiếp nhận và 
dần làm chủ được kỹ thuật chuyên sâu ngay 
tại các bệnh viện tuyến huyện góp phần giảm 
tải cho tuyến trên. 
- Về phát triển hệ thống y tế tư nhân 
Các cơ sở hành nghề y dược tư nhân đã có 
bước phát triển đa dạng về loại hình, rộng 
khắp trên địa bàn tỉnh. Tính đến năm 2018, 
toàn tỉnh có có 1.238 cơ sở kinh doanh thuốc 
hoạt động có giấy chứng nhận đủ điều kiện 
kinh doanh dược còn hiệu lực; 528 cơ sở y tế 
ngoài công lập, trong đó có 4 bệnh viện; 12 
phòng khám đa khoa; 411 phòng khám 
chuyên khoa và cơ sở dịch vụ y tế; 101 phòng 
chẩn trị y, chuyên khoa y học cổ truyền. Về 
số lượt khám, chữa bệnh, chỉ tính trong năm 
2016, các bệnh viện tư nhân của tỉnh đã khám 
cho trên 314.000 lượt (tăng gần 56.000 lượt 
so với năm 2015); điều trị nội trú và ngoại trú 
cho trên 12.000 lượt [19]. Chính những cơ sở 
y dược này vừa góp phần giảm tải cho các cơ 
sở y tế công lập, vừa đem lại nhiều loại hình 
dịch vụ y tế đáp ứng nhu cầu đa dạng của 
nhân dân đồng thời đóng góp lớn vào việc 
hoàn thành không những các chỉ tiêu quốc gia 
về y tế trên địa bàn mà còn đóng góp vào sự 
phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh [18]. 
- Về thực hiện liên doanh liên kết và cung 
ứng dịch vụ theo nhu cầu của các cơ sở y tế 
công lập 
Thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, Nghị 
quyết số 20-NQ/TW của Đảng về đổi mới cơ 
chế và tự chủ, thực hiện thu viện phí theo 
hướng tính đúng, tính đủ, đến năm 2017 các 
bệnh viện công lập của tỉnh đã thực hiện tự 
chủ tài chính. Khi thực hiện cơ chế tự chủ tài 
chính, việc sử dụng nguồn ngân sách nhà 
nước thông qua quỹ bảo hiểm y tế sẽ không 
đủ. Do đó, để tăng nguồn thu phục vụ khám 
chữa bệnh, tăng thu nhập cho cán bộ nhân 
viên y tế của bệnh viên đồng thời tạo nguồn 
lực để đầu tư xây dựng, mua sắm máy móc, 
giường bệnh, trang thiết bị phục vụ khám 
chữa bệnh trong những năm qua, các bệnh 
viện đã tích cực thực hiện liên kết với cá 
nhân, tổ chức, các nhà đầu tư bên ngoài thông 
qua việc huy động vốn, vay vốn ngân hàng, 
đặt thiết bị máy móc, v.v.. Trung bình mỗi 
năm, ngành y tế huy động được hàng chục tỷ 
đồng từ nguồn vốn xã hội hóa của các tổ 
chức, cá nhân để đầu tư cơ sở vật chất, trang 
thiết bị phục vụ công tác khám chữa bệnh cho 
nhân dân trên địa bàn [19]. Nhiều cơ sở y tế 
đã mạnh dạn đầu tư và tái đầu tư mua sắm 
máy móc hiện đại như máy chụp cắt lớp vi 
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 134 
tính, máy chụp cộng hưởng từ, máy nội soi 
đường tiêu hóa, máy siêu âm 3D, 4D, máy tán 
sỏi laser [18]. 
Một số bệnh viện thực hiện mô hình công - tư 
hợp doanh có hiệu quả như bệnh viện C Thái 
Nguyên với Trung tâm điều trị kỹ thuật cao 
và là Khu điều trị với quy mô 100 giường 
bệnh đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cao và chất 
lượng đảm bảo tương đương với Quốc tế (mô 
hình Bệnh viện khách sạn), phục vụ khám 
chữa bệnh chất lượng cao cho nhân dân trong 
tỉnh và khu vực lân cận. Các bệnh viện tuyến 
huyện được đầu tư đúng mức đã thực hiện 
được những kỹ thuật phức tạp mà trước đây 
phải chuyển tuyến như kỹ thuật lọc máu, chạy 
thận nhân tạo, mổ nội soi, v.v.. 
Chính những mô hình liên doanh, liên kết này 
vừa giúp cho các bệnh viện làm tốt công tác 
khám, chữa bệnh của đơn vị vừa nâng cao đời 
sống vật chất và tinh thần của đội ngũ cán bộ 
y tế để họ yên tâm công tác và cống hiến. 
- Về sự vận động tham gia của cộng đồng, 
các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện xã hội 
hóa y tế 
Đối với Hội Chữ thập đỏ các cấp, hoạt động 
khám bệnh, tư vấn sức khỏe và cấp phát thuốc 
miễn phí là hoạt động thường niên theo quý 
của Hội; mô hình “Bếp ăn tình thương” tại 9 
bệnh viện được Hội xây dựng và phát triển từ 
năm 2007 hàng năm cung cấp hàng ngàn xuất 
ăn miễn phí cho bệnh nhân nghèo, người có 
hoàn cảnh khó khăn, bệnh nhân tâm thần,v.v.. 
Trong 10 năm qua, số bệnh nhân đến khám, 
điều trị bằng phương pháp y học cổ truyền của 
các cấp Hội Đông y trong toàn tỉnh là 
1.350.300 lượt người. Trong đó, số bệnh nhân 
được điều trị bằng phương pháp không dùng 
thuốc (châm cứu, day, xoa bóp bấm huyệt, 
dưỡng sinh, giác hơi) là 377.355 lượt người, số 
bệnh nhân được khám, chữa bệnh và cấp thuốc 
miễn phí là 263.699 lượt người. Các chi hội xã, 
phường chủ động tổ chức khám, chữa bệnh, 
phát thuốc, tư vấn sức khoẻ miễn phí cho bà 
con. Nhiều lương y đã tự nguyện quyên góp 
tiền của, công sức giúp đỡ người bệnh nghèo 
không có tiền mua thuốc chữa bệnh [20]. 
Hàng năm, các bệnh viện như Bệnh viện 
Trung ương Thái Nguyên, Viện A, Viện Mắt, 
Viện C đều tổ chức chương trình khám chữa 
bệnh nhân đạo, tư vấn sức khỏe, phát thuốc 
miễn phí cho người nghèo, người cao tuổi, 
người dân tộc thiểu số và trẻ em ở các địa 
phương còn khó khăn thể hiện tốt trách nhiệm 
xã hội của đơn vị. 
6. Hạn chế và nguyên nhân 
Một là, thực hiện liên doanh, liên kết cung 
ứng dịch vụ ở các cơ sở y tế công lập còn 
nhiều hạn chế. Các trang thiết bị, máy móc 
được cá nhân, tổ chức đặt ở các bệnh viện 
công có tình trạng tăng chụp chiếu, xét 
nghiệm ngoài bảo hiểm y tế làm tăng chi phí 
điều trị đối với người bệnh. Hình thức dịch vụ 
theo yêu cầu ở các bệnh viện công nhưng sử 
dụng cơ sở vật chất, đất đai, thiết bị và cả 
nhân viên y tế của nhà nước dẫn tới sự không 
rõ ràng tài sản công - tư làm thất thoát một 
phần không nhỏ tài sản của nhà nước. Nguyên 
nhân là còn thiếu các văn bản quy định rõ 
ràng về liên kết và cơ chế kiểm tra để xác 
định rõ công - tư trong liên kết do đó tình 
trạng lạm dụng các dịch vụ là khó tránh khỏi. 
Hai là, trong hoạt động của các cơ sở y tế tư 
nhân mới chỉ dừng lại chủ yếu ở khám, chữa 
bệnh trực tiếp. Hoạt động khám, chữa bệnh 
tập trung vào các ca bệnh thông thường, đơn 
giản; không điều trị các ca bệnh nan y, bệnh 
hiểm nghèo đòi hỏi đầu tư nhiều về vật chất, 
chuyên môn, kỹ thuật cao, chi phí tốn kém và 
thời gian điều trị dài; tình trạng tư vấn và sử 
dụng thuốc đắt tiền không thật sự cần thiết, 
các chi phí xét nghiệm cao vẫn diễn ra. Quy 
mô các phòng khám tư nhân còn nhỏ, phân bố 
không đều giữa nông thôn - thành thị. Lĩnh 
vực y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban 
đầu chưa thực sự thu hút được các cơ sở y tế 
tư nhân tham gia mà vẫn do nhà nước đảm 
nhiệm là chủ yếu. Nguyên nhân một phần là 
do các chính sách hỗ trợ như thuế, đất đai, tín 
dụng chưa đủ mạnh để hấp dẫn các cơ sở này 
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 135 
mạnh dạn đầu tư nhiều hơn vào y tế chuyên 
sâu, y tế dự phòng. 
Ba là, hoạt động triển khai, phối hợp giữa các 
ban ngành, các tổ chức còn thiếu chặt chẽ. 
Công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng 
cao nhận thức về chủ trương xã hội hóa chưa 
thường xuyên dẫn đến quan niệm xã hội hóa 
là của ngành y tế. Vì thế chưa phát huy đầy 
đủ sức mạnh và sự vào cuộc của cả hệ thống 
chính trị đối với công tác này. 
7. Bài học kinh nghiệm 
Thứ nhất, cấp ủy, chính quyền, ngành y tế các 
cấp cần nhận thức và thực hiện nghiêm túc 
quan điểm của Đảng về xã hội hóa y tế trong 
giai đoạn hiện nay. 
Trong những năm tới, Đảng bộ, chính quyền, 
ngành y tế các cấp của tỉnh tiếp tục quán triệt 
và nghiêm túc thực hiện Nghị quyết số 20-
NQ/TW [8] của Đảng. Trên cơ sở đó, ngành y 
tế tỉnh Thái Nguyên tham mưu có hiệu quả 
cho cấp ủy, UBND các chương trình, đề án, 
kế hoạch hành động về công tác xã hội hóa y 
tế với các mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài 
hạn. Các cơ quan hữu quan với chủ thể quản 
lý là ngành y tế cần xây dựng chương trình 
kiểm tra, giám sát việc thực hiện xã hội hóa ở 
các cơ sở y tế. Xử lý nghiêm minh những 
trường hợp lợi dụng chủ trương xã hội hóa y 
tế để vi phạm pháp luật. 
Thứ hai, đổi mới phương thức quản lý và phát 
huy đầy đủ, vai trò trách nhiệm của chính 
quyền các cấp trong việc bảo đảm cung ứng 
các dịch vụ y tế. 
Cơ quan y tế cần tham mưu cho cấp ủy, ủy ban 
nhân dân các cấp các chủ trương, chính sách 
của Đảng và nhà nước, các văn bản quy phạm 
pháp luật của ngành y tế về xã hội hóa y tế 
theo hướng công bằng, hiệu quả và phát triển. 
Trong những năm tới, UBND và ngành y tế 
cần đẩy mạnh đầu tư cho đào tạo nguồn nhân 
lực y tế, hỗ trợ chính sách tài chính, đất đai, 
v.v.. để phát triển y tế công lập lẫn tư nhân. 
Thứ ba, phát huy tiềm năng trí tuệ và vật chất 
của nhân dân, huy động các lực lượng của xã 
hội tham gia sự nghiệp xã hội hóa y tế. 
Khuyến khích cá nhân và tổ chức tham gia 
giám sát, phản biện trong xây dựng các chủ 
trương, chính sách về xã hội hóa y tế để chỉ ra 
những điểm không phù hợp với thực tiễn và 
hướng khắc phục. Chính quyền các cấp cần 
có cơ chế để những lực lượng này có điều 
kiện tiếp cận thông tin, bày tỏ ý kiến, nguyện 
vọng nhằm phát triển ngành y tế của tỉnh một 
cách hài hòa và bền vững. 
Khuyến khích các tổ chức kinh tế, các tổ chức 
xã hội, các đoàn thể chính trị và nhân dân tùy 
theo nguồn lực tham gia vào hoạt động cung 
ứng các dịch vụ y tế theo đúng quy định của 
luật pháp. Phát huy hiệu quả nguồn lực này sẽ 
góp phần vừa giảm tải cho hệ thống y tế công 
lập vừa phát huy được vai trò của y tế tư nhân 
trong toàn tỉnh. 
8. Kết luận 
Xã hội hóa y tế không chỉ là trách nhiệm của 
ngành y tế phục vụ công tác chăm sóc sức 
khỏe nhân dân mà còn là trách nhiệm của 
toàn dân, của mọi tổ chức kinh tế, xã hội. 
Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Thái 
Nguyên, công tác xã hội hóa y tế trong những 
năm tới sẽ có những bước tiến vững chắc 
không chỉ vì mục tiêu phát triển ngành y tế 
mà còn vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, 
thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp 
hóa, hiện đại hóa của địa phương. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES 
[1]. Ministry of Science and Technology, 
Researching the situation and building a 
social mobilization model to implement 
socialization of health to ensure equity and 
efficiency in people's health care, State-level 
science projects, Hanoi, 2003. 
[2]. T. L. X. Dang, “Socializing health in 
Vietnam: Theory - Practice and solutions,” 
PhD thesis in economics, National Economics 
University, Hanoi, p. 6, 2010. 
[3]. M. P. Nguyen, "Social awareness about the 
socialization of education and health in our 
country today," Journal of Political Theory, 
vol. 10, p. 18, 2010. 
[4]. Communist Party of Vietnam, Party collective 
documents. National Political Publishing 
House, Hanoi, 2007, vol. 52, p. 523. 
Chu Tuấn Anh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 129 - 136 
 Email: jst@tnu.edu.vn 136 
[5]. Communist Party of Vietnam, Documents of 
the Party Congress in the period of renewal 
and integration (Congress VI, VII, VIII, IX, X, 
XI). National Political Publishing House, 
Hanoi, 2013, pp. 419, 706. 
[6]. Communist Party of Vietnam, Party collective 
documents. National Political Publishing 
House, Hanoi, 2016, vol. 64, p. 138. 
[7]. Communist Party of Vietnam, Documents of 
the 12
th
 National Party Congress. National 
Political Publishing House, Hanoi, 2016, p. 302. 
[8]. Communist Party of Vietnam, “Resolution 
No. 20-NQ/TW dated October 25, 2017 of the 
Sixth Conference of the 12
th
 Central 
Committee of the Party on “strengthening the 
protection, caring and improvement of 
people’s health in the new situation,” 2017. 
[Online]. Available:  
congsan.vn/van-kien-tu-lieu-ve-dang/hoi-nghi -
bch-trung-uong/khoa-xii/nghi-quyet-so-20-
nqtw-ngay-25102017-hoi-nghi-lan-thu-sau-ban-
chap-hanh-trung-uong-dang-khoa-xii-ve-tang-
cuong-cong-tac-bao-570. [Accessed November 
10, 2019]. 
[9]. Thai Nguyen Provincial Party Committee, 
Resolution of the 17th provincial party 
congress, Thai Nguyen, p. 52, 2006. 
[10]. Thai Nguyen Provincial Party Committee, 
Resolution No. 07-NQ /DH of Provincial 
Party Congress XVIII, tenure 2010 - 2015, p. 
8, 2010. 
[11]. Thai Nguyen Provincial Party Committee, 
Resolution No. 03-NQ /DH of Provincial Party 
Congress XIX, tenure 2015 - 2020, p. 7, 2015 
[12]. Thai Nguyen Provincial People's Council, 
Resolution No. 22/2011 / NQ-HDND dated 
October 12, 2010 of the Provincial People's 
Council on the results of implementation of the 
2010 socio-economic development tasks and 
economic development tasks Socio-economic in 
2011 Thai Nguyen province, 2010. 
[13]. Thai Nguyen Provincial People's Council, 
Resolution No. 04/2013 / NQ-HDND dated 
April 26, 2013 of the Provincial People's 
Council on approving the project of intensive 
medical development of Thai Nguyen 
province to 2020, 2013 
[14]. Thai Nguyen Provincial People's Committee, 
Decision No. 1973/QD-UBND dated June 30, 
2017 of the Provincial People's Committee on 
promulgating the program on development of 
health, people's health care in Thai Nguyen 
province, the period of 2017-2020, 2017. 
[15]. Thai Nguyên Statistics Office, Thai Nguyên 
Statistical Yearbook 2018, Thai Nguyên, pp. 
426, 429, 439, 2019 
[16]. General Statistics Office of Vietnam, 
Vietnam statistics in the first 15 years of the 
21
st
 century. Statistical Publishing House, 
2016, p. 1099, 1115. 
[17]. Nhandanonline, “Proposing to include the 
targets of doctors and nurses in the set of 
socio-economic development targets,” 
November 2, 2019. [Online]. Available: 
https://www.nhandan.com.vn/y-te/tieu-diem 
/item/42112602-de-xuat-dua-chi-tieu-bac-si-va-
dieu-duong-vao-bo-chi-tieu-phat-trien-kinh-te-
xa-hoi.html. [Accessed November 10, 2019]. 
[18].Baothainguyenonline,“Efficiency from health 
socialization,” November 27, 2019. [Online]. 
Available:  dua-
nghi-quyet-dai-hoi-dang-bo-tinh-lan-thu-xix-
vao-cuoc-song/hieu-qua-tu-cong-tac-xa-hoi-
hoa-y-te-267583-198.html. [Accesed February 
10, 2020]. 
[19]. Baothainguyenonline, “Socializing health: 
Changing models - Changing mindsets,” 
August 25, 2017. [Online]. Available: 
hoa-y-te-thay-mo-hinh-doi-tu-duy-248354-
85.html. [Accesed February 2, 2018]. 
[20]. Website of Propaganda Department of Thai 
Nguyen Provincial Party Committee, "Thai 
Nguyen Oriental Medicine Association 
actively contributes to develop Vietnamese 
traditional medicine in the new situation," 
June 25, 2018. [Online]. Available: https:// 
tuyengiaothainguyen.org.vn/vi/chuyen-de/dua-
nghi-quyet-cua-dang-vao-cuoc-song /hoi-dong-
y-thai-nguyen-gop-phan-tich-cuc-phat-trien-
nen-dong-y-viet-nam-trong-tinh-hinh-moi-
46.html. [Accessed November 25, 2019].