Đề cương học phần Thực hành Công tác xã hội III

CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC
Tên môn học: Thực hành Công tác xã hội III
Mã môn học: 61009348
3
75
8
64
3
Thời gian thực hiện môn học: 75 giờ; (lý thuyết: 8 giờ; thực hành, thảo luận: 64 giờ; thực tập, làm tiểu luận, bài tập lớn, đồ án:  giờ; Kiểm tra 3 giờ)
I. Vị trí, tính chất của môn học:
	- Vị trí: Là môn học chuyên ngành, được bố trí học trong HK1 năm 3
	- Tính chất: Là môn học bắt buộc quan trọng của ngành/nghề Công tác xã hội
II. Mục tiêu môn học:
2.1 Kiến thức: Sinh viên biết vận dụng lý thuyết phương pháp công tác xã hội nhóm vào thực tế thông qua thực hành trực tiếp với một nhóm nhỏ gồm các thân chủ có cùng vấn đề. 
2.2 Kĩ năng: Trong quá trình thực hiện các bước trong tiến trình trợ giúp nhóm thân chủ, Sinh viên đánh giá và giải quyết vấn đề với mô hình tương tác nhóm, ứng dụng và phát triển các kỹ năng thực hành công tác xã hội nhóm như kỹ năng tổ chức nhóm, kỹ năng hoà giải, kỹ năng quan sát, kỹ năng ghi chép, kỹ năng lãnh đạo nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng thương lượng, 
2.3 Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Hình thành nâng cao thái độ tích cực và động lực hướng đến học tập nhằm phát triển nghề nghiệp bản thân, tăng cường khả năng vận dụng làm việc nhóm với các nhóm viên hiệu quả hơn, hạn chế được các xung đột nhóm, giải quyết các mâu thuẩn thường gặp trong nhóm. 
III. Nội dung môn học:
1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian:
Số TT
Tên chương/ mục
Thời gian (giờ)
Tổng
số
Lý
thuyết
Thựchành,
thảo luận 
Kiểm
tra
Phần 1: Phần làm việc tại lớp
A. Trước khi thực hành
- Phổ biến quy định thực hành
- Các vấn đề an toàn trong khi đi thực hành.
- Kế hoạch, các hoạt động thực hành CTXH III (PTCĐ).
+ Mục đích, mục tiêu
+ Đối tượng, địa điểm, thời gian thực hành
- Quy chế, cách đánh giá thực hành.
4
2
2
Phần 1: Phần làm việc tại lớp
A. Trước khi thực hành
- Cung cấp mẫu báo cáo và nhật ký thực hành.
- Hướng dẫn và phát sổ tay thực hành CTXH III cho sinh viên.
- Hướng dẫn cách lập kế hoạch tuần
- Cách lập sơ đồ Gant, cách viết báo cáo, nhật ký.
2
2
Phần 2: Phần làm việc tại cơ sở
A. Giai đoạn 1: Khái quát về cơ sở thực hành
1. Lịch sử thành lập cơ sở
2. Tổ chức cơ sở
3. Mục tiêu hoạt động của cơ sở
4. Các hoạt động hiện nay của cơ sở 
5. Ảnh hưởng của cơ sở đến cộng đồng
6
4
2
B. Giai đoạn 2: Thực hành CTXH với nhóm
Áp dụng PP CTXH nhóm cho một nhóm cụ thể dựa vào tiến trình CTXH với nhóm (4 giai đoạn)
- Giai đoạn 1: Thành lập (hoặc hình thành) nhóm.
- Giai đoạn 2: Duy trì nhóm.
- Giai đoạn 3: Kết thúc nhóm.
- Giai đoạn 4: Lượng giá nhóm.
GV hỗ trợ và giám sát SV về mặt chuyên môn.
Theo dõi nhật ký thực hành (chính xác, thống nhất, đầy đủ).
GV hướng dẫn SV hoàn thành báo cáo, nhật ký thực hành theo mẫu.
53
10
20
6
6
4
4
3
C. Giai đoạn 3: Tổng kết và đánh giá TH tại cơ sở.
SV chia sẻ các kinh nghiệm thực hành.
Lắng nghe góp ý, nhận xét của cơ sở/cộng đồng.
Cảm ơn và tổng kết với cơ sở thực hành.
10
2
4
4
Cộng
75
8
64
3
2. Nội dung chi tiết
Phần 1: Phần làm việc tại lớp
A. Trước khi thực hành
Bổ sung mốt số kiến thức về CTXH nhóm, đặc điểm tâm lý của đối tượng trẻ em, trẻ trong hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; các loại hình nhóm; 
Phổ biến quy định thực hành
Các vấn đề an toàn trong khi đi thực hành.
Kế hoạch, các hoạt động thực hành CTXH II (CTXH với nhóm.).
Quy chế, cách đánh giá thực hành.
Cung cấp mẫu báo cáo và nhật ký thực hành.
Hướng dẫn cách lập kế hoạch tổng thể (sơ đồ Gant), kế hoạch tuần
Hướng dẫn và phát sổ tay thực hành CTXH II (CTXH với nhóm) cho sinh viên.
B. Sau khi thực hành
1.1 Các đoàn tổng kết thực hành.
1.2 Trình bày các kết quả thu nhận được từ đợt thực hành (kiến thức, kỹ năng, thái độ).
1.3 Trao đổi các kinh nghiệm thực hành.
1.4 Đánh giá và bình bầu cá nhân xuất sắc.
1.5 Thống nhất thời gian nộp bài thu hoạch (báo cáo và nhật ký).
Phần 2: Phần làm việc tại cơ sở
A. Giai đoạn 1: Khái quát về cơ sở thực hành
1. Lịch sử thành lập cơ sở
2. Tổ chức cơ sở
3. Mục tiêu hoạt động của cơ sở
4. Các hoạt động hiện nay của cơ sở 
5. Ảnh hưởng của cơ sở đến cộng đồng
B. Giai đoạn 2: Thực hành CTXH với nhóm
Áp dụng PP CTXH nhóm cho một nhóm cụ thể dựa vào tiến trình CTXH với nhóm (4 giai đoạn)
- Giai đoạn 1: Thành lập (hoặc hình thành) nhóm.
- Giai đoạn 2: Duy trì nhóm.
- Giai đoạn 3: Kết thúc nhóm.
- Giai đoạn 4: Lượng giá nhóm.
GV hỗ trợ và giám sát SV về mặt chuyên môn.
Theo dõi nhật ký thực hành (chính xác, thống nhất, đầy đủ).
GV hướng dẫn SV hoàn thành báo cáo, nhật ký thực hành theo mẫu.
C. Giai đoạn 3: Tổng kết và đánh giá thực hành tại cơ sở.
SV chia sẻ các kinh nghiệm thực hành.
Lắng nghe góp ý, nhận xét của cơ sở/cộng đồng.
Cảm ơn và tổng kết với cơ sở thực hành.
IV. Điều kiện thực hiện môn học
1. Phòng học chuyên môn hóa
2. Cơ sở thực hành với các nhóm thân chủ 
3. Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: phấn, bảng, bút, sách,
4. Các điều kiện khác: SV nghiên cứu tài liệu, làm việc nhóm, nộp kế hoạch, lượng giá và báo cáo hàng tuần.
V. Nội dung và phương pháp đánh giá 
1. Nội dung:
1.1 Kiến thức: Sinh viên biết vận dụng lý thuyết phương pháp công tác xã hội nhóm vào thực tế thông qua thực hành trực tiếp với một nhóm nhỏ gồm các thân chủ có cùng vấn đề. 
1.2 Kĩ năng: Trong quá trình thực hiện các bước trong tiến trình trợ giúp nhóm thân chủ, Sinh viên đánh giá và giải quyết vấn đề với mô hình tương tác nhóm, ứng dụng và phát triển các kỹ năng thực hành công tác xã hội nhóm như kỹ năng tổ chức nhóm, kỹ năng hoà giải, kỹ năng quan sát, kỹ năng ghi chép, kỹ năng lãnh đạo nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng thương lượng, 
1.3 Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Hình thành nâng cao thái độ tích cực và động lực hướng đến học tập nhằm phát triển nghề nghiệp bản thân, tăng cường khả năng vận dụng làm việc nhóm với các nhóm viên hiệu quả hơn, hạn chế được các xung đột nhóm, giải quyết các mâu thuẩn thường gặp trong nhóm. 
2. Phương pháp đánh giá:
Điểm học phần là trung bình cộng các bài thực hành theo tiêu chí và thang điểm như sau:
- Đánh giá nhật ký thực hành: hệ số 1
- Đánh giá báo cáo thực hành: hệ số 2
- Đánh giá của giáo viên hướng dẫn: hệ số 2
STT bài
Nội dung
Tiêu chí đánh giá
Thang điểm
1
Nhật ký thực hành công tác xã hội II
- Đầy đủ các mục theo yêu cầu
2 đ
- Chi tiết, cụ thể
3 đ
- Rõ ràng, khoa học
2 đ
- Thể hiện được kết quả, số liệu đã đạt được.
3 đ
Cộng
10 điểm
2
Báo cáo thực hành công tác xã hội II
Trình bày rõ ràng, đánh máy
- Hình thức khoa học
2 đ
- Chi tiết, cụ thể, rõ ràng
2 đ
- Thể hiện đầy đủ các nội dung theo yêu cầu của mẫu báo cáo
3 đ
- Thể hiện có trọng tâm và đúng phương pháp công tác xã hội nhóm
3 đ
Cộng
10 điểm
3
Đánh giá của giáo viên hướng dẫn
- Thực hành nghiệp vụ: Khả năng tác nghiệp cao, linh hoạt, sáng tạo trong quá trình thực hành, đạt hiệu quả cao trong công việc và tạo ra sự thay đổi nơi đối tượng tác nghiệp
3 đ
- Kế hoạch tuần: là điểm trung bình cộng của các kế hoạch tuần. Kế hoạch phải khoa học, rõ ràng, cụ thể, khả thi,
3 đ
- Chuyên cần: sinh viên phải tham gia đầy đủ các đợt thực hành tại cơ sở và lượng giá tại lớp, nộp báo cáo, các kế hoạch và bản lượng giá tuần đúng thời hạn
2 đ
- Ý thức tổ chức kỷ luật: tuân thủ các quy định của cơ sở thực hành và đoàn thực hành, không vi phạm nội quy tại cơ sở, có sáng kiến hay có lợi cho đoàn,
2 đ
Cộng
10 điểm
VI. Hướng dẫn thực hiện môn học
1. Phạm vi áp dụng môn học
Chương trình môn học Thực hành Công tác xã hội II (thực hành CTXH với nhóm) được sử dụng đào tạo trình độ Cao đẳng chuyên ngành Công tác xã hội
2. Hướng dẫn về phương pháp giảng dạy, học tập môn học
- Đối với giáo viên: 
+ Giáo viên sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực;
+ Giáo viên hướng dẫn thực hành, hỗ trợ làm kế hoạch và lượng giá hàng tuần, có sự liên kết với các trưởng nhóm, trưởng đoàn trong suốt quá trình thực hành.
+ Hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn kỹ năng.
- Đối với người học: tham dự thực hành tích cực (không được vắng quá 20% số tiết, thực hành nhóm và chuẩn bị kế hoạch trước khi đi thực hành, nộp báo cáo và nhật ký khi kết thúc thực hành)
3. Những trọng tâm cần chú ý:
Nêu lên những nội dung trọng tâm cần lưu ý để thực hiện mục tiêu môn học. 
- SV nắm bắt thiết lập mối quan hệ với cơ sở thực hành và nhóm thân chủ
- SV lên kế hoạch, thực hiện và lượng giá hàng tuần có sự liên hệ chặt chẽ với nhóm trưởng và GVHD, nhân viên CTXH tại cơ sở
- Viết nhật ký nhóm và báo cáo sau khi kết thúc
- SV xác định loại hình nhóm, các vấn đề chính của nhóm, xây dựng kế hoạch trợ giúp và hỗ trợ, trao quyền cho nhóm thân chủ.
4. Tài liệu tham khảo
4.1Học liệu bắt buộc 
1. Công tác xã hội lý thuyết và thực hành, Trần Đình Luận, NXB Đại học quốc gia Hà Nội, 2009. (có từ GV Nguyễn Thị Hồng Chuyên)
2. Sổ tay CTXH với nhóm . (GV Nguyễn Thị Hồng Chuyên cung cấp)
4.2. Học liệu tham khảo 
1. Lê Chí An, Bài đọc về CTXH –  dịch từ các sách CTXH nước ngoài 
2. Nguyễn Ngọc Lâm, Sách bỏ túi dành cho Nhân viên xã hội, NXB Đại học Mở- Bán Công TP.HCM.
Các tài liệu trên có từ GV Nguyễn Thị Hồng Chuyên
Các trang web liên quan của ngành CTXH: 
www.vnsocialwork.net
www.ctxh.vn
www.slideshare.net
33
MẪU
T R Ư Ờ N G CAO ĐẲNG CỘNG ĐỒNG KON TUM
KHOA CƠ BẢN 
BÁO CÁO THỰC HÀNH
PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG
HỌC KỲ Ii – NĂM HỌC 2019-2020
DANH SÁCH NHÓM THỰC TẬP
STT
Họ và tên
Mã số
1
Nguyễn Thị A
01
2
Lê Thị Hà
02
3
Đặng Thị Hồng
03
Thời gian thực tập: 03/5/2020 đến 14/06/2020
Địa bàn thực tập: Phường Thống Nhất, Tỉnh Kon Tum
Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Thị Hồng Chuyên
BÁO CÁO THỰC TẬP PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG
PHẦN I – HỒ SƠ CỘNG ĐỒNG
1. Chân dung cộng đồng
Địa lý và dân cư
Nội dung
Môi trường tự nhiên
Nội dung
Cơ sở hạ tầng 
Nội dung
Kinh tế
Nội dung
Xã hội
Nội dung
Văn hóa, y tế và giáo dục
Nội dung
2. Các quan hệ xã hội trong cộng đồng
Cơ cấu chính thức
Nội dung
Cơ cấu phi chính thức
Nội dung
3. Tiềm lực của cộng đồng
Thế mạnh vốn thiên nhiên trong cộng đồng
Nội dung
Thế mạnh vốn nhân lực trong cộng đồng
Nội dung
Thế mạnh vốn xã hội trong cộng đồng
Nội dung
Thế mạnh vốn vật chất trong cộng đồng
Nội dung
4. Sự thay đổi của cộng đồng trong thời gian qua
Nội dung
Chú trọng làm rõ các điểm:
Thời gian là bao nhiêu năm?
Thay đổi những gì, diễn ra như thế nào?
Phân tích những thay đổi này?
Làm thế nào để biết được?
5. Các hoạt động phát triển hiện đang được triển khai tại cộng đồng
Chú trọng làm rõ các điểm:
Hoạt động phát triển cộng đồng gì?
Nguồn gốc từ đâu?
Diễn ra khi nào, đã kéo dài được bao lâu?
Hiệu quả thế nào?
Làm thế nào để biết được?
6. Các vấn đề và nhu cầu hiện nay của cộng đồng
Chú trọng làm rõ các điểm:
Vấn đề hiện nay là gì?
Nhu cầu hiện nay là gì?
Cái gì quan trọng nhất?
Làm thế nào để biết được?
PHẦN 2. DỰ ÁN PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG
I. Tóm tắt dự án 
II. Cơ sở lập luận
III. Mô tả dự án
V. Kế hoạch thực hiện & nội dung đánh giá
PHẦN III – CÁC HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
Thời gian
Hoạt động
Tại đâu? Với ai?
SV thực hiện
PHẦN IV– LƯỢNG GIÁ THỰC HÀNH
1. Những bài học và kinh nghiệm
Nội dung
2. Ý kiến đóng góp
Nội dung
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Mục này liệt kê những tài liệu mà các sinh viên đã tham khảo đến trong quá trình thực tập. Danh sách các tài liệu tham khảo được liệt kê theo qui định sau:
Tên tác giả (năm xuất bản). Tên tài liệu. Lần xuất bản. Nhà xuất bản.
Ví dụ: Lê Văn Phú (2004). Công tác xã hội. Xuất bản lần thứ hai. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
DỰ ÁN PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG
I – Tóm tắt dự án
Dự án (tên)
Cơ quan chủ dự án (tên, địa chỉ)
Cơ quan thực hiện dự án (tên, địa chỉ)
Địa điểm dự án
Tổ chức tài trợ
Mục đích dự án
Mục tiêu dự án
Thời gian thực hiện dự án
Tổng kinh phí dự án
II – Cơ sở lập luận
Tổng quát tình hình kinh tế - xã hội của địa bàn
Những khó khăn và nhu cầu của đối tượng mà dự án hướng đến
Bối cảnh ra đời của dự án
Đối tượng hưởng lợi của dự án
Những lợi ích của dự án
III – Mô tả dự án
Mục đích dự án
Mục tiêu dự án
Địa bàn và thời gian triển khai dự án 
Các nguồn lực
Sự tham gia của cộng đồng
IV – Cơ chế quản lý và kế hoạch thực hiện dự án
Cơ chế quản lý việc thực hiện dự án
Kế hoạch thực hiện dự án
V– Qui trình báo cáo, giám sát và lượng giá
Qui trình thực hiện báo cáo
Qui trình giám sát
Qui trình lượng giá
VI – Hiệu quả và tính bền vững của dự án
Hiệu quả của dự án
Tính bền vững của dự án
Phụ lục